منفرد, محبوبه, میرمحمدصادقی, حسین. (1399). چالش های سیاست جنایی تقنینی ایران در برابر جرایم و تخلفات بازار سرمایه. , 50(2), 491-514. doi: 10.22059/jqclcs.2021.81247
محبوبه منفرد; حسین میرمحمدصادقی. "چالش های سیاست جنایی تقنینی ایران در برابر جرایم و تخلفات بازار سرمایه". , 50, 2, 1399, 491-514. doi: 10.22059/jqclcs.2021.81247
منفرد, محبوبه, میرمحمدصادقی, حسین. (1399). 'چالش های سیاست جنایی تقنینی ایران در برابر جرایم و تخلفات بازار سرمایه', , 50(2), pp. 491-514. doi: 10.22059/jqclcs.2021.81247
منفرد, محبوبه, میرمحمدصادقی, حسین. چالش های سیاست جنایی تقنینی ایران در برابر جرایم و تخلفات بازار سرمایه. , 1399; 50(2): 491-514. doi: 10.22059/jqclcs.2021.81247
چالش های سیاست جنایی تقنینی ایران در برابر جرایم و تخلفات بازار سرمایه
پیوند حقوق کیفری و سیاست جنایی با حوزه اقتصاد مالی ضرورت گریزناپذیر دنیای امروز است. در کشور ما، سیاست جنایی تقنینی حاکم بر بازارسرمایه با اقداماتی چون بزه انگاری کیفری، انتظامی و اداری و نیز پاسخ گذاری های عموماً کیفری، مرز مجازها را از غیرمجازها مشخص نموده است. در این نوشتار تلاش شده تا سیاست جنایی تقنینی اتخاذشده در این حوزه نقد و بررسی شود. آنچه که ذهن نگارندگان را به خود مشغول داشته اینست که مدل سیاست جنایی پیش گرفته شده در این بازار چیست. آیا در زمره سیاست جنایی های سخت گیرانه و امنیت گرا دسته بندی می شود یا کمینه گرا و حداقلی ویا هیچکدام؛ سیاستی سرگردان و بی معیار. یافته های این تحقیق نشان دهنده آشفتگی ها در سیاست جنایی تقنینی این حوزه است؛ تورم کیفری و فقدان ضابطه مشخص در دسته بندی جرم های این حوزه، نامتناسب بودن ضمانت اجراهای پیش بینی شده و کاستی پاسخ های کنشی نمونه هایی از آن است. روزآمدکردن قوانین کیفری و قانونگذاری شفاف، اتخاذ رویکردهای عقلانیت مدار، افتراقی سازی سیاست جنایی در بازارسرمایه و ایجاد مدیریت متمرکز چه در عرصه سیاست های کیفری و چه در قلمرو سیاست های غیرکیفری از بایسته های ساماندهی این عرصه است.
Challenges of Iran's Legislative Criminal Policy against Crimes and Violations of the Capital Market
نویسندگان [English]
Mahboubeh Monfared؛ Hossein Mirmohammad sadeghi
Shahid Beheshti University
چکیده [English]
The link between criminal law and criminal policy and financial economy has become an inevitable necessity. Revise of economic systems in advanced countries shows that their growth is due to principled policies and systematic intervention of criminal policy planners. Given the importance of stock market and necessity to protect consumers and capital owners, governments set regulations appropriate to capital market, regarded value-added and legal responses. In our country, in criminal policy applied by Iranian legislator in capital market, it is penal and disciplinary criminalization as well as the provision of punitive responses and prescribing procedures and decision-making authorities that distinguish the legitimized from ilegitimized transactions. In this article, an attempt has been made to critique legislative criminal policy adopted in this field. An important question that has occupied mind of writers is wondering model of criminal policy in this market. Is it categorized as a strict and security-oriented criminal policy, or is it minimal criminal policy or even none of them? Wandering criterionless policy. Findings of study indicate some confusions in the legislative criminal policy of this area; lack of clear criterion in the definition and classification of economic crimes, disproportionation guarantee of the anticipated disputes; idealism and chanting slogans in the field of prevention and adoption of purely strict approaches are examples of this. Updating criminal provisions and transparency legislation, adopting rational approaches, principled separating of capital market crimes, and establishing centralized management, both in the field of criminal policy and preventive measures, are necessary to organize this area.
کلیدواژه‌ها [English]
Capital market, Criminalization, responsivization, Criminal Policy
مراجع
1. ابراهیمی، شهرام؛ صادقنژاد نائینی، مجید (1392)، «تحلیل جرمشناختی جرائم اقتصادی»، پژوهش حقوق کیفری، سال 2، ش 5، صص 174-147.
اسدپور پیرانفر، رادا (1391)، «بررسی جرم دستکاری بازار اوراق بهادار در حقوق ایران، ترکیه و فرانسه»، پایان‌نامۀ کارشناسیارشد، دانشگاه شیراز.
اسدی، حمید؛ مهدویپور، اعظم؛ رضوانی، سودابه (1398)، «مفهوم و جایگاه تنظیمگری اقتصادی با تأکید بر پاسخ‌گویی به جرائم بورسی»، پژوهشنامۀ حقوق اسلامی، ش 2 (پیاپی50)، صص 498-473.
باقری، محمود؛ نصرالهی، علی (1395)، «کارایی اقتصادی ضمانتاجراهای کیفری قانون بازار اوراق بهادار»، مطالعات حقوق خصوصی، دورۀ 46، ش 2، صص 206-187.
بشریه، تهمورث (1389)، «حوالۀ کیفری (بررسی کیفر جرم موضوع مادۀ ۵۱۶ قانون مجازات اسلامی)»، آموزههای حقوقی، ش 13، صص 14-3.
بنینعیمه، عیسی؛ وروایی، اکبر (1397)، «جستاری بر راهبردهای کنترل کیفری جرائم حوزۀ کسبوکار»، مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، دورۀ 10، ش 2، صص 77-53.
جوانمردی، محمد (1397)، «جرم خودداری از ارائۀ اطلاعات مهم به سازمان بورس و اوراق بهادار»، فصلنامۀ رأی، دورۀ 7، صص 50-37.
حاجیتبار فیروزجانی، حسن (1396)، «کیفرهای اجتماعی ناظر بر مجرمان اقتصادی»، در: دانشنامۀ علوم جنایی اقتصادی، به کوشش امیرحسن نیازپور، چ 1، تهران: نشر میزان، صص 784-775.
دادنامۀ شمارۀ 9709972130200103، مورخ 04/06/1397، صادره از شعبۀ 1063 دادگاه کیفری دو مجتمع قضایی امور اقتصادی.
دارابی، شهرداد (1397)، «پیشگیری از جرائم خونین یقهسرخها»، پژوهشنامۀ حقوق کیفری، ش 2، صص 154-133.
دلماس‌مارتی، می‌ری (1393)، نظامهای بزرگ سیاست جنایی، ترجمۀ علیحسین نجفی ابرندآبادی، چ 3، تهران: نشر میزان.
رحمتی، علی (1396)، «سوءاستفاده از اطلاعات نهانی در بازار سرمایه»، در: دانشنامۀ علوم جنایی اقتصادی، به کوشش امیرحسن نیازپور، چ 1، تهران: نشر میزان، صص 541-535.
ساکی، محمدرضا (1396)، حقوق کیفری اقتصادی، چ 4، تهران: انتشارات جنگل.
سعادتجوی آورد کلو، مهدی؛ رحیمی، مهدیعلی (1393)، «مدیریت ریسک و کاربرد آن در بازار سرمایه با استفاده از مدل ریسکسنجی ارزش در معرض خطر»، مدیریت صنعتی، دورۀ 9، صص 72-59.
سلطانی، محمد (1395)، حقوق بازار سرمایه، چ 1، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
سلیمان دهکردی، الهام؛ پیریایی، سمیرا (1398)، «حمایت کیفری از استفاده از اطلاعات نهانی در حقوق ایران»، دوفصلنامه تمدن حقوقی، ش 3، صص 65-33.
صادقی، محمد (1396)، «مطالبۀ خصوصی خسارت ناشی از دستکاری بازار اوراق بهادار»، فصلنامۀ رأی: مطالعۀ آرای قضایی، ش 18، صص 27-15.
فلاحی، احمد (1393)، اصل ضرورت در جرمانگاری، چ 1، تهران: انتشارات دادگستر.
قربانی، مجید؛ باقری، عباس (1389)، «دستکاری بازار اوراق بهادار»، پژوهش حقوق عمومی، سال 12، ش 29، صص 326-301.
قورچیبیگی، مجید (1394)، جرمشناسی جرائم یقهسفیدها، چ 1، تهران: نشر دادگستر.
قورچیبیگی، مجید (1396)، «پیشگیری وضعی از جرائم یقهسفیدها»، در: دانشنامۀ علوم جنایی اقتصادی، به کوشش امیرحسن نیازپور، چ 1، تهران: نشر میزان، صص 133-120.
محسنی، فرید (1396)، «شفافسازی اقتصادی»، در: دانشنامۀ علوم جنایی اقتصادی، به کوشش امیرحسن نیازپور، چ 1، تهران: نشر میزان، صص 604-598.
منتسکیو (1370)، روحالقوانین، ترجمۀ علی‌اکبر مهتدی، ج 1، چ 9، تهران: انتشارات امیرکبیر.
میرزایی منفرد، غلامعلی (1389)، حقوق کیفری بازار اوراق بهادار، چ 1، تهران: نشر میزان.
میرسعیدی، منصور؛ زمانی، محمود (1392)، «جرم اقتصادی: تعریف یا ضابطه؟»، پژوهش حقوق کیفری، سال 2، ش 4، صص 199-167.
نجفی ابرندآبادی، علیحسین (1383)، «پیشگیری عادلانه از جرم»، در: علوم جنایی (مجموعه مقالات در تجلیل از استاد دکتر محمد آشوری)، تهران: انتشارات سمت.
نجفی ابرندآبادی، علیحسین (1392)، «درآمدی بر پژوهش در نظام عدالت کیفری: فرصتها و چالشها»، در: بایستههای پژوهش در عدالت کیفری، چ 1، تهران: نشر میزان.
نجفی ابرندآبادی، علیحسین (1395)، «جرمشناسی حقوقی (درآمدی بر جرمشناسی حقوق کیفری عمومی)»، در: دائرة‌المعارف علوم جنایی، کتاب 2، چ 2، تهران: نشر میزان، صص 945-914.
نجفی ابرندآبادی، علیحسین (1396)، «از سیاست کیفری تا سیاست جنایی»، دیباچه در: درآمدی بر سیاست جنایی، کریستین لازرژ، ترجمۀ علیحسین نجفی ابرندآبادی، چ 6، تهران: نشر میزان.
نجفی ابرندآبادی، علیحسین (1396)، «سیاست جنایی»، در: دانشنامۀ علوم جنایی اقتصادی، به کوشش امیرحسن نیازپور، چ 1، تهران: نشر میزان، صص 575-554.
نصیری، مصطفی (1393)، «سازوکارهای کنترل جرائم یقهسفیدها؛ الگوی کیفری و غیرکیفری»، کارآگاه، دورۀ 2، ش 28، صص 24-7.
نورزاد، مجتبی (1389)، جرائم اقتصادی در حقوق کیفری ایران، چ 1، تهران: انتشارات جنگل جاودانه.
نیازپور، امیرحسن (1396) (الف)، «تکالیف سازمان بورس و اوراق بهادار در زمینۀ پیشگیری از جرم»، راهبرد، ش 82، صص 355-327.
نیازپور، امیرحسن (1396) (ب)، «سیاست‌گذاری عمومی در زمینۀ جرمهای اقتصادی»، در: دانشنامۀ علوم جنایی اقتصادی، به کوشش امیرحسن نیازپور، چ 1، تهران: نشر میزان، صص 585-597.
