تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,106,360 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,211,693 |
واکاوی و نقد معیارهای شوکانی در ارزیابی روایات کتاب «الفوائد المجموعه فی الاحادیث الموضوعه» | ||
پژوهش های قرآن و حدیث | ||
دوره 53، شماره 2، اسفند 1399، صفحه 485-463 اصل مقاله (306.18 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqst.2021.319314.669699 | ||
نویسنده | ||
سیده هانیه مومن* | ||
دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه شیراز؛ | ||
چکیده | ||
شوکانی از علمای متاخر و پرکار اهلسنت است که در کتاب «الفوائد المجموعه فی الاحادیث الموضوعه»، به بررسی احادیث موضوعه پرداخته است. او در کتاب حاضر علیرغم تلاش در رد موضوع انگاشتن برخی احادیث، نسبت به برخی دیگر به گونهای حکم به وضع نموده است که اساساً نمیتوان نام موضوعه را بر آن احادیث اطلاق نمود. در پژوهش حاضر تلاش برآنست با روش تحلیل محتوایی، روشها و ملاکهای تشخیص احادیث موضوعه را در کتاب مذکور استخراج نموده و به بررسی و نقد آنها پرداخته شود. نتایج حاکی از آنست که شوکانی در تشخیص احادیث موضوعه عمدتاً به نقد سندی، آن هم در قالب نقل اقوال پرداخته، گرچه رگههایی از نقد محتوایی نیز به صورت محدود در ارزیابیهای او به چشم میخورد که سنجشهای او در هر دو حالت با خطاهایی مواجه بوده است؛ ضمن اینکه عملکرد او در این زمینه رویۀ ثابتی نداشته و گاهی میان قول و عمل او تناقضاتی مشاهده میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
حدیث موضوع؛ سند؛ شوکانی؛ متن؛ معیارهای نقد | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Analysis and Critique of Shawkānī’s Criteria of Evaluating the Narrations of the Book “Al-Fawā'id Al-Majmū'a fi Al-Ahādīth Al-Mawdū'a” | ||
نویسندگان [English] | ||
seyedeh hanieh momen | ||
PhD Candidate, Qur’an and Hadith Sciences, University of Shiraz, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
Shawkānī, the late prolific Sunni scholar, studied forged hadiths in the book entitled Al-Fawā'id Al-Majmū'a fi Al-Ahādīth Al-Mawdū'a (collected benefits of forged hadiths). In this book, besides rejecting the forgery of some hadiths, he considers others not fabricated basically. Based on content analytical method, this research extracts the methods and criteria applied to recognize forged hadiths and then analyzes and criticizes them. It is concluded that Shawkānī mainly applied sanad criticism in the quotation form to recognize forged hadiths, though traces of content criticism are seen there in his assessments. His evaluation is criticized somehow he did not follow a consistent procedure in his work. Moreover, contradictions are sometimes found between his words and practice. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Forged Hadith, Sanad, Shawkānī, Text, Criticism Criteria | ||
مراجع | ||
[1]. قرآن کریم. [2]. ابن جوزی، أبو الفرج عبد الرحمن بن علی (1401). العلل المتناهیة فی الأحادیث الواهیة. تحقیق: إرشاد الحق اثری، چاپ دوم، فیصل آباد - پاکستان، إدارة العلوم الأثریة. [3]. آشناور، مهدی (1391). «تعارض در احادیث و روشهای حل آن». حسنا، قم، سال 4، شمارۀ 14، پاییز، صص140-179. [4]. آصفی، رضا (1383)، «شوکانی و کتاب إتحاف الأکابر باسناد الدفاتر». کتاب ماه دین، تهران، سال 8، شمارۀ 81، تیر ماه، صص7-9. [5]. حسنی، هاشم معروف (1372). اخبار و آثار ساختگی (سیری انتقادی در حدیث). مترجم: حسین صابری، مشهد، آستان قدس رضوی، بنیاد پژوهشهای اسلامی. [6]. حسینی میلانی، سیدعلی (؟). نفحات الأزهار فی خلاصة عبقات الأنوار. قم، مرکز تحقیق و ترجمه و نشر آلاء. [7]. راغب اصفهانی (1412). المفردات فی غریب القرآن. چاپ اول، دمشق، دارالقلم. [8]. ربانی، محمدحسن (1389). علوم حدیث «با تکیه بر آراء اهل سنت». قم، مرکز بینالمللی ترجمه و نشر المصطفی (ص). [9]. رفیعی محمدی، ناصر (1398). وضع حدیث. چاپ چهارم، قم، مرکز بینالمللی ترجمه و نشر المصصطفی. [10]. روحی دهکردی، مجید (1393). «معرفی و روش شناسی کتاب الفوائدالمجموعه». قم، کنگرۀ بینالمللی فرهنگ و اندیشۀ دینی، صص832-852. [11]. زمخشری، محمود بن عمرو بن احمد (1407). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل. بیروت، دارالکتاب العربی. [12]. سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر (1404). الدرالمنثور فی التفسیر بالماثور. چاپ اول، قم، کتابخانۀ عمومی حضرت آیتالله العظمی مرعشی نجفی (ره). [13]. شعرانی، ابوالحسن (1386)، پژوهشهای قرآنی علامه شعرانی در تفاسیر مجمع البیان، روح الجنان و منهج الصادقین. تحقیق: محمدرضا کرمانی، قم، بوستان کتاب. [14]. شوکانی، محمد بن علی بن محمد (1416). الفوائد المجموعۀ فی الأحادیث الموضوعۀ. تحقیق: عبد الرحمن بن یحیی المعلمی الیمانی، بیروت- لبنان، دارالکتب العلمیة. [15]. شیخ حسینی، مختار (1394)، جنبش انصار الله یمن. قم، مجمع جهانی اهلبیت (ع). [16]. صبحی صالح (1383). علوم حدیث و اصطلاحات آن. مترجم: عادل نادرعلی، چاپ دوم، قم، اسوه. [17]. صدوق، محمدبن علی (1386). من لایحضره الفقیه. مترجم: محمدجواد غفاری، تهران، نشر صدوق. [18]. طبرانی، سلیمان بن أحمد (؟). المعجم الأوسط. قاهره، دارالحرمین. [19]. عزیزیکیا، غلامعلی (1388). «نقد دیدگاه مخالفان عرض حدیث بر قرآن». معرفت، قم، سال 18، شمارۀ 136، فروردین ماه، صص85-98. [20]. فتحالهی، ابراهیم (1394). «روششناسی نقد حدیث (نقد متنمحور براساس ادلۀ عقلی)»، روششناسی مطالعات دینی، تهران، سال دوم، شمارۀ 1، بهار و تابستان، صص46-56. [21]. فرمـانیـان، مهدی؛ موسوینژاد، سیدعلی (1389). درسنامۀ تاریخ و عقاید زیـدیه، چاپ دوم، تهران، نشر ادیان. [22]. کریمیان، محمود (1397). «اعتبارسنجی و مفهومشناسی احادیث من بلغ»، حدیث حوزه، قم، سال 9، شمارۀ 16، بهار و تابستان، صص7-21. [23]. کلانتری، علیاکبر (1389). «تسامح در ادلۀ سنن، قاعدهای ناکارآمد»، پژوهشهای اعتقادی کلامی، ساوه، سال 5، شمارۀ 17، بهار، صص1-22. [24]. کلینی، محمد بن یعقوب (1407). الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه. [25]. محمدزاده، فریده (1399). «تحلیل انتقادی کتاب (الفوائد المجموعه فی الاحادیث الموضوعه) با محوریت احادیث مناقب امام علی (ع)». حدیث و اندیشه، قم، سال 18، شماره 29، بهار و تابستان، صص5-29. [26]. محمدی ریشهری، محمد (1397). شناختنامۀ حدیث، چاپ اول، قم، دارالحدیث. [27]. میرجهانی طباطبایی، محمدحسن (1384). جنه العاصمه. تحقیق: مهدی رجایی، مشهد، بیتالزهراء. [28]. نسائی، احمد بن علی (1424). خصائص امیرالمومنین علی بن ابی طالب کرم الله وجهه. تحقیق: دانی بن منیر آل زهوی، بیروت- لبنان، المکتبه العصریه. [29]. نقیزاده، حسن؛ سعیدی، حمیدرضا (1394). «تأملی در اعتبار و کارآمدی معیارهای نقد متن حدیث نزد اهلسنت»، کتاب قیم، یزد، سال 5، شمارۀ 12، بهار و تابستان، صص149-170. [30]. نوروزی، مجتبی؛ نقی زاده، حسن (1389). «مفهومشناسی مخالفت و موافقت حدیث با قرآن»، علوم حدیث، قم، سال 15، شمارۀ ۵۵، بهار، صص37-60. [31]. هیثمی، نورالدین (1414). مجمع الزوائد و منبع الفوائد، قاهره، مکتبة القدسی.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 509 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 321 |