پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,100,852 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,207,741 |
توصیف و تبیین تحولات ساختار فضایی لجستیک و عوامل مؤثر بر آن در منطقة کلان‌شهری تهران | ||
| مجله علمی " آمایش سرزمین " | ||
| دوره 13، شماره 2، مهر 1400، صفحه 335-363 اصل مقاله (1.72 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jtcp.2021.318845.670203 | ||
| نویسندگان | ||
| علی‌رضا ساداتی1؛ هاشم داداش پور* 2 | ||
| 1دانشجوی کارشناسی‌ارشد برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای، دانشگاه تربیت‌مدرس، تهران، ایران | ||
| 2دانشیار گروه برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای، دانشکدة هنر و معماری، دانشگاه تربیت‌مدرس، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| هدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیل ساختار فضایی لجستیک در بستر منطقة کلان‌شهری تهران طی بازۀ زمانی 1365 ـ 1390 بود. دستیابی به هدف مد نظر میتواند به درک بهتر برنامه‌ریزی فضایی و مطالعات آمایش سرزمین ناشی از فعالیت‌های لجستیک کمک بسزایی کند. روش این پژوهش از نوع توصیفی‌ـ تحلیلی است و برای دستیابی به اهداف مد نظر پژوهش از 3 دسته روش تحلیلی شامل شاخصهای بررسی تغییرات تعداد، میزان رشد، و همچنین بررسی میزان نسبی تغییرات تراکم جمعیت شاغل در بخش لجستیک استفاده شد. نیز روشهای تحلیلی سنجش میزان تمرکز فضایی، از قبیل ضریب جینی و خودهمبستگی فضایی و در نهایت رگرسیون چندگانه، به منظور برآورد همبستگی عوامل مؤثر بر توزیع فضایی شاغلان لجستیک (متغیر مستقل) به کار رفت. نتایج تحلیل نشان داد از سال 1365 تا 1390 الگوی فضایی لجستیک در منطقة کلان‌شهری تهران متمرکز و متشکل از خوشة لجستیکی کلان‌شهر تهران بوده است و روند تحولات ساختار فضایی نشاندهندة تمرکززدایی جمعیت شاغل در بخش لجستیک از کلان‌شهر تهران و متمرکز شدن جمعیت شاغل در محورهای غربی و جنوب غربی منطقة پیرامونی است. از سال 1365 تا 1375، از میان عوامل عینی مؤثر بر الگوهای فضایی لجستیک مناطق کلان‌شهری، توزیع فضایی جمعیت شاغل در بخش لجستیک همبستگی بالاتری با توزیع فضایی جمعیت و نیروی کار داشته است؛ بدین ترتیب که هر چه تعداد و تراکم جمعیت و نیروی کار قلمرو جغرافیایی بالاتر رفته جمعیت شاغل در بخش لجستیک نیز افزایش یافته است. درحالی‌که در بازۀ زمانی 1385 ـ 1390 توزیع فضایی شاغلان در بخش لجستیک با توزیع فضایی جمعیت و میزان سواد همبستگی بیشتری پیدا کرده‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| الگوی فضایی؛ جغرافیای انبارداری؛ ساختار فضایی؛ لجستیک؛ مراکز توزیع؛ منطقة کلان‌شهری تهران | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Description and Explanation of the Logistics Spatial Structure Changes and the Factors Effective on Them in Tehran Metropolitan Region | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Alireza Sadati1؛ Hashem Dadashpoor2 | ||
| 1Master’s Student of Urban and Regional Planning, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran | ||
| 2Associate Professor, Department of Urban and Regional Planning, Faculty of Arts and Architecture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The purpose of this study was to investigate and analyze the logistics spatial structure changes and to explain the objective factors affecting it in the Tehran metropolitan region during the period 1986-2011. The research method was descriptive-analytical, and in order to achieve the objectives of the research, three analytical methods – including indicators of number changes, growth rate, as well as the relative rate of changes in population density – employed in the logistics sector of each geographical area were used. On the other hand, analytical methods for measuring the degree of spatial concentration such as Gini coefficient and spatial autocorrelation as well as multiple regression analysis were used to estimate the correlation of effective factors with the spatial distribution of the employees working in the logistics sector (as the independent variable). The results of the analysis show that from 1986 to 2011, the spatial pattern of the logistics geographical distribution in the Tehran metropolitan region was centralized, consisting of the logistics cluster of Tehran metropolis. That is to say, tracking the process of spatial changes showed the decentralization of the population working in the logistics sector of Tehran metropolis and the concentration of this working population in the western and southwestern geographical areas surrounding the metropolis. From 1986 to 1996, among the objective factors affecting the logistics spatial patterns of metropolitan areas, the spatial distribution of the population working in the logistics sector had a higher correlation with the spatial distribution of population and labor force. That is to say, the higher the number and density of population and labor force in the geographical area, the higher the population working in the logistics sector. However, from 2006 to 2011, the spatial distribution of the population working in the logistics sector had a higher correlation with the spatial distribution of the population and the literacy rate. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| spatial structure, spatial pattern, logistics, warehousing geography, distribution centers, Tehran metropolitan region | ||
| مراجع | ||
|
آراسته، مجتبی؛ هاشم داداش‌پور؛ علی‌اکبر تقوایی (1395). «ارائة چارچوب نظری مناسب ساختار فضایی بنادر و مناطق پس‌کرانه‌ای بر مبنای روش تحلیل محتوا»، مدیریت شهری و روستایی، ش 44، صص 14 ـ 35.
تقوایی، مسعود؛ حسن بیک‌محمدی؛ نادر زالی؛ میترا کسایی (1396). «تحلیل موانع و عوامل مؤثر در اجرای طرح‌ها و برنامه‌ریزی آمایشی استان تهران»، آمایش سرزمین، د 9، ش 1، صص 1 ـ 27.
خلیلی، احمد؛ اسفندیار زبردست؛ محمدمهدی عزیزی (1397). «گونه‌شناسی فضایی الگوهای رشد در مناطق شهربنیان»، هنرهای زیبا‌ـ معماری و شهرسازی، د 23، ش 2، صص 53 ـ 66.
داداش‌پور، هاشم؛ مجتبی آراسته (1396). «واکاوی روابط فضایی در بنادر جنوبی ایران و حوزه‌های پس‌کرانة آن؛ ارائة یک نظریة زمینه‌ای: مطالعة موردی مثلث فضایی شیراز، بندرعباس و بوشهر»، برنامه‌ریزی و آمایش فضا، د 21، ش 3، صص 145 ـ 187.
داداش‌پور، هاشم؛ مجتبی آراسته (1397). «تبیین نقش بنادر در تکوین ساختار فضایی پس‌کرانه‌ها در حوزة سرزمین ایران»، هنرهای زیبا‌ـ معماری و شهرسازی، د 23، ش 3، صص 5 ـ 16.
داداش‌پور، هاشم؛ مجتبی آراسته (1397). «تحلیل روابط فضایی میان بنادر جنوبی ایران و شهرهای پس‌کرانة منطقه‌ای»، آمایش سرزمین، د 10، ش2، صص 193 ـ 223.
داداش‌پور، هاشم؛ مجتبی رفیعیان؛ محبوبه کارشکی (1395). «تحلیل نقش کریدورهای ارتباطی بر ساختار فضایی جمعیت و فعالیت در استان خراسان رضوی»، برنامه‌ریزی و آمایش فضا، د 20، ش 4، صص 61 ـ 90.
داداش‌پور، هاشم؛ صابر زاهدپور (1397). «تحلیل الگوی استقرار نظام فضا و توزیع فعالیت‌های صنعتی در منطقة کلان‌شهری تهران»، جغرافیا و توسعة ناحیه‌ای، د 2، ش 31، صص 179 ـ 212.
داداش‌پور، هاشم؛ فردیس سالاریان (1397). «تحلیل الگوهای فضایی رشد شهری در مناطق کلان‌شهری ایران (مطالعۀ موردی: مناطق کلان‌شهری تهران، مشهد، اصفهان، و شیراز)»، آمایش سرزمین، د 10، ش 1، صص 117 ـ 138.
داداش‌پور، هاشم؛ سید امیررضا میری‌لواسانی (1393). «تحلیل الگوهای فضایی پراکنده‌رویی در مناطق کلان‌شهری (مورد مطالعه: منطقة شرقی کلان‌شهری تهران)»، برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا)، د 5، ش 1، صص 123 ـ 146.
عظیمی، آزاده (1396). «تأثیر متقابل ساختار فضایی و نظام جریان‌های مؤثر منطقه‌ای در البرز جنوبی»، آمایش سرزمین، د 9، ش 2، صص 275 ـ 301.
کیانی، اکبر؛ علی‌اکبر کاظمی (1394). «تحلیل توزیع خدمات عمومی شهر شیراز با مدل‌های خودهمبستگی فضایی در نرم‌افزار ArcGIS وGeoda »، پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، د 6، ش 22، صص 1 ـ 14.
مرکز آمار ایران (1365). نتایج سرشماری نفوس و مسکن 1365.
مرکز آمار ایران (1375). نتایج سرشماری نفوس و مسکن 1375.
مرکز آمار ایران (1385). نتایج سرشماری نفوس و مسکن 1385.
مرکز آمار ایران (1390). نتایج سرشماری نفوس و مسکن 1390.
مرکز آمار ایران (1395). نتایج سرشماری نفوس و مسکن 1395.
معاونت حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی. سند آمایش مراکز لجستیک کشور 1397.
References
Aljohani, K. & Thompson, R. G. (2016). “Impacts of logistics sprawl on the urban environment and logistics: Taxonomy and review of the literature”, Journal of Transport Geography, 57, pp. 255-263.
Allen, J., Browne, M., & Cherrett, T. (2012). “Investigating relationships between road freight transport, facility location, logistics management and urban form”, Journal of Transport Geography, 24, pp. 45-57.
Andreoli, D., Goodchild, A., & Vitasek, K. (2010). “The rise of mega distribution centres and the impact on logistical uncertainty”, Transportation Letters, 2 (2), pp. 75-88.
Azimi, A. (2017). “The interactive relationship between spatial structure and regional flows system in South Alborz”, Town and Country Planning, 9 (2), pp. 275-301. (in Persian)
Bowen, Jr. J. T. (2008). “Moving places: the geography of warehousing in the US”, Journal of Transport Geography, 16 (6), pp. 379-387.
Cidell, J. (2010). “Concentration and decentralization: The new geography of freight distribution in US metropolitan areas”, Journal of Transport Geography, 18 (3), pp. 363-371.
Dablanc, L. & Rakotonarivo, D. (2010). “The impacts of logistics sprawl: How does the location of parcel transport terminals affect the energy efficiency of goods’ movements in Paris and what can we do about it?” Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2 (3), pp. 6087-6096.
Dablanc, L. & Ross, C. (2012). “Atlanta: a mega logistics centre in the Piedmont Atlantic Megaregion (PAM)”, Journal of transport geography, 24, pp. 432-442.
Dadashpoor, H. & Arasteh, M. (2018). “Analysis of the Spatial Interaction between the Iranian Southern Ports and the Regional Hinterland Cities”, Town and Country Planning, 10 (2), pp. 193-223. (in Persian)
----------------------------------------. (2018). “Explaining the role of ports in shaping the spatial structure of hinterlands in Iran”, Honar-Ha-Ye-Ziba: Memary Va Shahrsazi, 23 (3), pp. 5-16. (in Persian)
-----------------------------------------. (2020). “Core-port connectivity: Towards shaping a national hinterland in a West Asia country”, Transport Policy, 88, pp. 57-68.
Dadashpoor, H. & Miri Lavasani, A. R. (2015). “Analysis of spatial patterns of sprawl in Tehran metropolitan region”, Spatial Planning, 5 (1), pp. 123-146. (in Persian)
Dadashpoor, H. & Salarian, F. (2018). “Spatial patterns analysis of urban growth in Iran metropolitan regions (Case study: Tehran, Mashhad, Isfahan, and Shiraz metropolitan regions)”, Town and Country Planning, 10 (1), pp. 117-138. (in Persian)
Dadashpoor, H. & Zahedpour, S. (2019). “Examining the Spatial Pattern of Industrial Activities in Tehran Metropolitan Region”, Journal of Geography and Regional Development, 16 (2), pp. 179-212. (in Persian)
Dadashpoor, H., Arasteh, M., & Taghvaee, M. (2016). “Explaining the Conceptual Model of Interactions among ports and Their Hinterlands: A Study by Content Analysis Method”, Urban Management, 44, pp. 14-35. (in Persian)
Dadashpoor, H. & Arasteh, M. (2017). “Understanding Spatial Relationships of Iran Southern Region and Hinterlands : A Grounded Theory Strategy (Case Study: Shiraz, Bushehr and BandarAbbas Spatial Triangle), Journal of Spatial Planning, 21 (3), pp. 145-187. (in Persian)
Dadashpoor, H., Kareshki, M., & Rafieian, M. (2016). “Analysis of the Effect of Transport Corridors on the Spatial Distribution of Population and Activities in Khorasan-e Razavi Province”, Journal of Spatial Planning, 20 (4), pp. 61-90. (in Persian)
Dubie, M., Kuo, K. C., Giron-Valderrama, G., & Goodchild, A. (2018). “An evaluation of logistics sprawl in Chicago and Phoenix”, Journal of Transport Geography.
Giuliano, G. & Kang, S. (2018). “Spatial dynamics of the logistics industry: Evidence from California”, Journal of Transport Geography, 66, pp. 248-258.
Handfield, R. B. & Nichols Jr, E. L. (1999). Introduction to. Supply Chain Management, Prentice Hall, Englewood Cliffs, NJ.
Heitz, A. & Dablanc, L. (2015). “Logistics spatial patterns in Paris: the rise of Paris Basin as Logistics Megaregion”, Transportation Research Record, 2477 (1), pp. 76-84.
Heitz, A., Dablanc, L., & Tavasszy, L. (2017). “Logistics sprawl in monocentric and polycentric metropolitan areas: the cases of Paris, France, and the Randstad, the Netherlands”, Region: the journal of ERSA.
Heitz, A., Dablanc, L., Olsson, J., Sanchez-Diaz, I., & Woxenius, J. (2018). “Spatial patterns of logistics facilities in Gothenburg, Sweden”, Journal of Transport Geography.
Hesse, M. (2008). The city as a terminal: The urban context of logistics and freight transport, Ashgate Publishing, Ltd.
Hesse, M. & Rodrigue, J. P. (2004). “The transport geography of logistics and freight distribution”, Journal of transport geography, 12 (3), pp. 171-184.
Jaller, M., Pineda, L., & Phong, D. (2017). “Spatial analysis of warehouses and distribution centres in Southern California”, Transportation Research Record, 2610 (1), pp. 44-53.
Kang, S. (2018). “Warehouse location choice: A case study in Los Angeles, CA”, Journal of Transport Geography.
-----------. (2020). “Relative logistics sprawl: Measuring changes in the relative distribution from warehouses to logistics businesses and the general population”, Journal of Transport Geography, 83, 102636.
Khalili, A., Zebardast, E., & Azizi, M. M. (2018). “Spatial Typology of Growth Patterns in Urban-based Regions”, Honar-Ha-Ye-Ziba: Memary Va Shahrsazi, 23 (2), pp. 53-66. (in Persian)
Kiani, A. & Kazemi, A. (2015). “Analysis of public services distribution in Shiraz with spatial autocorrelation models in ArcGIS and Geoda software”, Urban research and planning, 6 (22), pp. 1-14. (in Persian)
Raimbault, N., Douet, M., Era-Fret, C. E. T. E., & Frémont, A. Logistics hubs: between fixity and flow.
Rodrigue, J. P. (2004). “Freight, Gateways And Mega‐Urban Regions: The Logistical Integration Of The Bostwash Corridor1”, Tijdschrift voor economische en sociale geografie, 95 (2), pp. 147-161.
Strale, M. (2020). “Logistics sprawl in the Brussels metropolitan area: Toward a socio-geographic typology”, Journal of Transport Geography, 88, 102372.
Taghvaee, M., Bekmohammadi, H., Zali, N., & Kasaei, M. (2017). “Analysis of Barriers & factors affecting the implementation of projects & spatial planning in Tehran province”, Town and Country Planning, 9 (1), pp. 1-27. (in Persian)
Tan, K. C., Kannan, V. R., Handfield, R. B., & Ghosh, S. (1999). “Supply chain management: an empirical study of its impact on performance”, International journal of operations & production Management.
van den Heuvel, F. P., De Langen, P. W., van Donselaar, K. H., & Fransoo, J. C. (2013). “Spatial concentration and location dynamics in logistics: the case of a Dutch province”, Journal of Transport Geography, 28, pp. 39-48.
Yuan, Q. (2018). “Environmental justice in warehousing location: State of the art”, Journal of Planning Literature, 33 (3), pp. 287-298. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 810 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 510 |
||