
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,644 |
تعداد مقالات | 71,663 |
تعداد مشاهده مقاله | 127,428,799 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 100,342,388 |
تحرک اجتماعی میاننسلی در بین شهروندان تهرانی | ||
بررسی مسائل اجتماعی ایران | ||
دوره 11، شماره 2، بهمن 1399، صفحه 201-232 اصل مقاله (478.9 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijsp.2021.82684 | ||
نویسندگان | ||
نوروز هاشم زهی* 1؛ بهرام قدیمی2 | ||
1استادیار گروه علوم اجتماعی و ارتباطات، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شرق، تهران، ایران | ||
2دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
آمارهای تنبلی اجتماعی و نشانگرهای آن و میزان پایین تحرک اجتماعی صعودی و روند رو به رشد عوامل خطرآفرین آن از مسائل مهم جامعه امروز ایران است. هدف این تحقیق مطالعه میزان و شناسایی عوامل تحرک اجتماعی میاننسلی به عنوان مسئلۀ اجتماعی در بین شهروندان بالای 25 سال کلان شهر تهران است. از درون نظریههای مختلف، قدرت اجتماعی، قدرت سیاسی، قدرت فرهنگی، قدرت اقتصادی و قدرت نمادین استخراج و به عنوان عوامل مؤثر بر تحرک اجتماعی سنجش شده است. تحرک اجتماعی میاننسلی به عنوان متغیر وابسته با تفاضل اولین شغل و شغل فعلی پاسخگویان، با اولین شغل و آخرین شغل پدرانشان عملیاتی شده است. روش اصلی پژوهش پیمایش، ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامه، حجم نمونه 1054 نفر و شیوۀ نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای بوده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که فقط 30 درصد مردم تهران تحرک اجتماعی میاننسلی صعودی داشتهاند که میانگین آن در دامنهای از صفر تا 100، برابر با 20 است. قدرت اجتماعی درحد زیاد، قدرت نمادین در حد متوسط، قدرت سیاسی و قدرت اقتصادی در حد خیلی کم و قدرت فرهنگی خانواده نیز در حد اندک بدست آمده است. قدرت اقتصادی و قدرت سیاسی با تحرک اجتماعی میاننسلی دارای همبستگی معنادار بودند. رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهایی مانند محل تولد، وضعیت تأهل و شبکه فامیلی بر تحرک اجتماعی میاننسلی تأثیر مستقیم داشتهاند. 042/0= R2 نشان میدهد رابطۀ علی بین تحرک میاننسلی و متغیرهای زمینهای بسیار ضعیف است و تحرک میاننسلی چندان از عوامل درون مدل نظری پژوهش تبعیت نمیکند. تحقیق نشان میدهد بسیاری از عوامل مورد توجه نظریهپردازان اجتماعی تاثیری در تحرک اجتماعی میاننسلی شهروندان تهرانی در این مقطع زمانی نداشتهاند و شرایط تحرک اجتماعی میاننسلی در جامعه تهران از مدلها و عوامل دیگری پیروی میکند که مستلزم پژوهشهای وسیعتری است. | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Intergenerational social mobility among Tehran citizens | ||
نویسندگان [English] | ||
Nowruz Hashem Zehi1؛ Bahram Ghdimi2 | ||
1Ph.D. in Sociology and Assistant Professor, Department of Social Sciences and Communication, Islamic Azad University, East Tehran Branch, Tehran, Iran | ||
2Ph.D. in sociology and associate professor of sociology at Islamic, Azad university, science and research branch of Tehran | ||
چکیده [English] | ||
Statistics of social laziness and its indicators and low level of upward social mobility and its growing trend of risk factors are important issues in today's Iranian society. The purpose of this study is to study and identify the factors of intergenerational social mobility as a social problem among citizens over 25 years of age in Tehran. Social power, political power, cultural power, economic power and symbolic power have been extracted from various theories and have been measured as factors affecting social mobility. Intergenerational social mobility has been operated as a dependent variable with the difference between the first job and the current job of the respondents, with the first job and the last job of their fathers. The main research method was survey, the data collection tool was a questionnaire, the sample size was 1054 people and the multi-stage cluster sampling method. The results show that only 30% of the people of Tehran have had an upward generation of social mobility, with an average of 20 ranging from zero to 100. Social power is high, symbolic power is moderate, political power and economic power are very low, and cultural power of the family is low. Economic power and political power were significantly correlated with intergenerational social mobility. Multivariate regression showed that variables such as place of birth, marital status and family network had a direct effect on intergenerational social mobility R2= 0.042 shows that the causal relationship between intergenerational mobility and contextual variables is very weak and intergenerational mobility does not follow the factors within the theoretical model of the research. Research shows that many factors considered by social theorists have no effect on the intergenerational social mobility of Tehran citizens in this period and the conditions of intergenerational social mobility in Tehran society follow other models and factors that require more extensive research. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Intergenerational social mobility, Social power, Cultural power, Economical power, Symbolic power | ||
مراجع | ||
استانداری تهران.(1392). سالنامه آماری استان تهران- 1391، تهران: استانداری تهران، معاونت برنامه ریزی و اشتغال، دفتر آمار و اطلاعات .
- اکبری خنجی، نظام.(1382). مهاجرت و سازگاری. شیراز: انتشارات نوید شیراز.
- آرون، ریمون. (1370). مراحل اساسی اندیشه در جامعهشناسی، ترجمه باقر پرهام، تهران: انتشارات آموزش انقلاب اسلامی.
- بشیریه، حسین.(1376) جامعه شناسی سیاسی، تهران:نشر نی.
- جوادی یگانه، محمدرضا و زینب فاطمی امین و مجید فولادیان. (1390) «بررسی تطبیقی شاخص تنبلی در ایران و کشورهای جهان و برخی راه حل ها» راهبرد فرهنگ، سال سوم شماره دوازدهم و سال چهارم شماره سیزدهم.صص 111-134.
- خدابندهلو، سعید.(1372). تحرک اجتماعی (بین نسلی): مطالعۀ موردی شهر کرمانشاه، به راهنمایی مسعود چلبی، پایاننامه کارشناسی ارشد رشته جامعهشناسی، دانشگاه تربیت مدرس.
- رحیمی زاده، فائزه. (1395).بررسی عوامل مؤثر بر تنبلی اجتماعی دانشجویان. پایاننامه کارشناسی ارشد،دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده پردیس نیمه حضوری
روشه، گی.(1376). جامعهشناسی تالکوت پارسونز،ترجمه عبدالحسین نیک گهر،تهران نشر تبیان.
- ریتزر، جورج. (1374).نظریه جامعهشناسی در دوران معاصر، محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
- زارع، بیژن و لطفی، مهوش.(1392 ).بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر تحرک اجتماعی بین نسلی شهر کرمانشاه، مجله ی مسائل اجتماعی ایران، سال چهارم، شماره ی 1 ، صص 113-139
- سراقی، عیسی؛ ابوالفتحی، داریوش و ملکی، حسین.(1388). فرآیند جهانی شدن و تأثیر آن بر روند شهرنشینی در کلان شهرهای کشورهای در حال توسعه (نمونه موردی: کلان شهر تهران). نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی ج 10، ش 13، صص 139-172
- فیروزجائیان، علی اصغر، شریفی مقدم، پرویز. (1396). تحلیل تنبلی دانشگاهی به مثابه تنبلی اجتماعی در میان دانشجویان دانشگاه مازندران. جامعه شناسی کاربردی، سال 28 ،شماره 4 صص70-5.
- غفاری، زهرا.(1396).تأثیر سرمایۀ فرهنگی تجسم یافته (ذهنی) بر تحرک اجتماعی میاننسلی (مورد مطالعه: شهروندان 30 تا 54 ساله شهر گرگان)، فصلنامه توسعه اجتماعی (توسعۀ انسانی سابق)، دوره 11 ،شماره 4 ،صفحات 206-183.
- کوزر، لوئیس. (1370). زندگی و اندیشه بزرگان جامعهشناسی، ترجمه محسن ثلاثی. تهران: انتشارات علمی.
- کوئن، بروس.(1370). درآمدى بر جامعه شناسى، ترجمه: محسن ثلاثى، تهران نشر توتیا.
- گرپ، ادوارد. (1373). نابرابری اجتماعی، دیدگاه نظریهپردازان کلاسیک و معاصر، ترجمه محمد سیاهپوشان و احمدرضا غرویزاده، انتشارات معاصر.
- لاروک، پی ییر.(1346). طبقات اجتماعی، ترجمه ایرج علی آبادی، تهران، چاپ جیبی.
- مرکز آمار ایران.(1391). گزیده نتایج سرشماری عمومی، نفوس و مسکن 1390، به نقل از www.amar.org.ir.
- مرکز آمار ایران.(1399). گزارش وضعیت اجتماعی و فرهنگی ایران،تهران : سازمان برنامه و بودجه.
- معصومی راد، رضا.(1390). عوامل فرهنگی مؤثر بر تحرک اجتماعی «مطالعه موردی در بین مردان ٣٥ تا ٦٤ ساله شهر تهران» رساله دکتری جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران .
- مقدس، علی اصغر. (1374). بررسی تحرک طبقاتی و منزلت شغلی در شهر شیراز و بوشهر، رساله دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.
- ملک، حسن. (1389). جامعهشناسی قشرها و نابرابریهای اجتماعی، تهران، دانشگاه پیام نور.
- موسوی، کمال الدین، جوادی، سمانه سادات. (1397). بررسی نقش استفاده از اینترنت در میزان بروز عادات و خصلت های منفی فرهنگی: مطالعه موردی شهر کاشان. فصلنامه مطالعات رسانه های نوین، سال، چهار شماره249 صص14 -281
-Kano. H. (1978). City Development and occupational change in Iran:A case study Of Hamadan,in the Developing economies, Vol.2.
-Misagh ,Parsa .(2000). States, Ideologies and Social Revolutions: A Comparative Analysis of Iran , Nicaragua and the Philippines , Cambridge: Cambridge University Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 685 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 457 |