پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,101,122 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,207,915 |
بازآفرینی هدفدار با رویکرد پروژه‌های محرّک توسعه با تلفیق الگوریتم COPRAS و CCDS (موردپژوهی: خیابان امام(ره) و محلة کهنه‌دژ دارالمرحمه (سمنان)) | ||
| مجله علمی " آمایش سرزمین " | ||
| دوره 13، شماره 2، مهر 1400، صفحه 421-460 اصل مقاله (1.26 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jtcp.2021.325997.670234 | ||
| نویسندگان | ||
| کرامت اله زیاری* 1؛ علی اصغر احسانی فرد2 | ||
| 1استاد و عضو هیئت‌علمی گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه تهران، دانشکدة جغرافیا | ||
| 2دانشجوی دکتری تخصصی جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه تهران و مدرّس گروه مهندسی شهرسازی، دانشکدة شهرسازی و معماری، دانشگاه سمنان | ||
| چکیده | ||
| مقدمه: بافت‌های فرسوده و محلات قدیمی شهرها، که دارای بافتی باارزش و کهن‌اند، قلب تپندة شهرها به حساب می‌آیند و امروزه کارکرد‌های اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی خود را از دست داده‌اند. بازآفرینی شهری رویکردی است درصدد احیا و معاصرسازی این بافت‌های فرسوده و محلات سنتی. تلاشی هدفدار جهت تزریق روحی دوباره در این مناطق و فراهم آوردن شرایطی برای حضور و مشارکت همگان در فرایند اجرایی آن که از اهداف ارزشمند این رویکرد است. هدف: مسئلة اساسی این پژوهش چگونگی انتخاب هوشمندانه و هدفدار نوع بازآفرینی و انتخاب هوشمندانه و هدفدار کاربری‌ها و پروژه‌های محرّک و همچنین بررسی تأثیر هدفدار پروژه‌های محرّک توسعة شهری در فرایند بازآفرینی شهری در محلات هدف بازآفرینی سمنان بود. روش: روش تحقیق در این پژوهش توصیفی و تحلیلی‌ـ میدانی بود و به منظور رتبه‌بندی و اولویت‌بندی نوع بازآفرینی و کاربری‌ها و پروژه‌های محرّک توسعه در بازآفرینی محلات از مدل کوپراس و جهت وزن‌دهی به معیارها از روش CCDS استفاده شد. در بخش مطالعات اسنادی، مستندات مهم و برجسته در حوزة بازآفرینی شهری و محرک‌های توسعه بررسی شدند. در بعد مطالعات میدانی نیز با تشکیل سه کارگروه از خبرگان شهرسازی و بازآفرینی شهری، طراحی شهری، مطالعات اجتماعی و معماری و طــی ده‌ها جلسه بــا متولیان و مدیران مناطق شهر سمنان و همــراهی نمایندگان شهرسازی بــه بحث و بررسی در زمینة قابلیت‌های بازآفرینی محرّک توسعه در محلات پرداخته شد. یافته‌ها: نتایج تحلیل کوپراس تحقیق نشان داد بازآفرینی محرّک توسعه با «کاربری گردشگری و تفریحی و توریستی» و «مؤلفة فرصت‌آفرینی و ارزش‌آفرینی جذب گردشگر و مطرح شدن شهر و جایگاه شهر در سطح بین‌المللی» با «طرح محرّک و هدفدار طراحی و احداث پیاده‌راه‌ها و پیاده‌محور کردن محدودة مرکز محله» و «پروژة محرّک پیاده راه امام(ره) در خیابان امام(ره) که با امتیاز 0.739رتبة اول بازآفرینی هدفدار شهر سمنان خواهد بود که نیازمند عزم جد‌ّی و برنامه‌ریزی دقیق است. نتیجه: رتبة نخست بازآفرینی هدفدار دارالمرحمه (سمنان) بازآفرینی محرّک با کاربری هدفمند گردشگری و تفریحی و توریستی است که باعث ایجاد جایگاه بین‌المللی شهر در عرصة رقابتی و کلان محیط داخلی و جهانی خواهد شد و با قدرت جذب گردشگر داخلی و خارجی و تغییر ماهیت بافت فرسوده و ایجاد آمادگی ذهنی شهروندان در زمینة توسعة گردشگری سبب مطرح شدن شهر و جایگاه شهر سمنان در سطح بین‌المللی و موجد فرصت‌آفرینی و ارزش‌آفرینی شهری خواهد بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بازآفرینی هدفدار؛ تلفیق الگوریتم کوپراس و CCDS؛ دارالمرحمه (سمنان)؛ کاربری‌ها و پروژه‌های محرّک؛ محلة کهنه‌دژ؛ محله و خیابان امام(ره) | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Purposeful Regeneration Using Development-Inducing Projects Approach via the Integration of COPRAS Algorithms and CCDS: The Case Study of Imam Street and Kohne Dezh Neighborhood, Dar- ol-Marhame, Semnan | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Keramatollah Ziari1؛ Aliasghar Ehsanifard2 | ||
| 1Professor and Faculty Member, Department of Geography and Urban Planning, Faculty of Geography, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| 2PhD Student in Geography and Urban Planning, University of Tehran, and Lecturer, Department of Urban Engineering, Faculty of Urban Planning and Architecture, Semnan University | ||
| چکیده [English] | ||
| The rundown urban buildings and old neighborhoods with ancient, valuable constructions are like the beating heart of the cities. Nonetheless, they have lost their social, cultural, and economic functions. Urban regeneration is an approach that intends to revive and modernize these rundown buildings and traditional neighborhoods. The purposeful effort to reinject life into these areas and provide conditions for the public presence and participation in its practical process are among the valuable objectives of this approach. The main question of this study revolves around the way to choose intelligently and purposefully the type of regeneration, the intelligent and purposeful selection of the development-inducing uses and project, and the examination of the purposeful effects of the urban development-inducing projects on the process of urban regeneration in Semnan neighborhoods intended for regeneration. This study adopted a descriptive-analytical research method. In order to rate and prioritize regeneration types, land uses, and development-inducing projects in the process of neighborhood regeneration, COPRAS model was used, while CCDS was used to weigh the criteria. In the document analysis part, the main documents in the urban regeneration and development-inducing arenas were examined. Moreover, in the field study section, three committees – comprised of the experts of urbanism and urban regeneration, urban designing, and social and architectural studies – were formed and tens of meetings with the managers and officials of Semnan districts along with urbanism representatives were held during which the development-inducing regeneration capacities in these neighborhoods were discussed and investigated. The results of COPRAS test showed that the development-inducing regeneration with touristic and recreational uses along with the opportunity- and value-making factors of tourist attraction as well as the increase in the international ranking of the city through the purposeful, development-inducing plan of designing and constructing sidewalks and making the central part of the neighborhood walking-oriented, and the development-inducing project of the walking zone of Imam street with the score of 0.739 from the top factor of the purposeful regeneration of Semnan, which needs a serious resolution and precise planning. The first rank in the purposeful regeneration of Dar al-Marhama neighborhood in Semnan is the development-inducing regeneration with the purposeful touristic and recreational use that will increase the position of the city in the competitive and macro environments of Iran and international space. Attracting Iranian and international tourists, changing the nature of the rundown buildings, and preparing the mental state of the citizen about tourism development, this regeneration plan will increase the international status of the Semnan city at the international level and will create urban opportunities and values. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| development-inducing uses and project, purposeful regeneration, integration of COPRAS algorithms and CCDS, Dar al-Marhama, Semnan, Imam street and neighborhood, Kohne Dezh neighborhood | ||
| مراجع | ||
|
بالش‌زر، نازنین؛ سارا جامعی (1394). «طراحی در بافت تاریخی با هدف رونق و سرزندگی بافت از دیدگاه احیا و بازآفرینی (نمونة موردی: محلة سنگ‌سیاه شیراز)»، کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در عمران، معماری و شهرسازی، تهران، شرکت مدیران ایده‌پردازان پایتخت ایلیا.
پریزادی، طاهر؛ فاطمه زارعی؛ مهدی مرادی (1396). «ارزیابی محرّک‌های توسعة شهری در ساختار تاریخی (مورد مطالعه: بافت تاریخی شهر قم)»، مطالعات ساختار و کارکرد شهری، 4 (15)، صص 7 ـ 31.
جوهری، فرخنده؛ محمدرضا پورجعفر؛ محمدرضا مثنوی (1391). «تحلیلی پیرامون بازآفرینی مراکز شهری»، هفت شهر، 3 (41 و 42)، صص 23 ـ 35.
چالشگر، پگاه؛ علی علایی (1394). «نقش پروژه‌های محرّک توسعه در بازآفرینی و ارتقای کیفیت بافت‌های فرسوده (مطالعة موردی: محلة فیض‌آباد کرمانشاه)»، دومین کنفرانس بین‌المللی رویکردهای نوین در علوم، مهندسی و تکنولوژی، ترکیه‌ـ استانبول، مؤسسة پندار همایش پارس.
چپ‌من، دیوید (1384). آفرینش محلات و مکان‌ها در محیط‌های انسان‌ساخت، مترجم: منوچهر طبیبیان و شهرزاد فریادی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
حسن‌زاده، مهرنوش؛ حسین سلطان‌زاده (1396). «تدوین مدل مفهومی تحقق پایداری بافت‌های تاریخی با رویکرد راهبردی برنامه‌ریزی بازآفرینی»، باغ نظر، 14 (56)، صص 57 ـ 70.
حسینی کومله، مصطفی؛ فاطمه ستودة علم‌باز (1392). «نقش خاطرة جمعی در بازآفرینی بافت‌های شهری: ارائة راهکار در خصوص ناحیة تاریخی الهیجان»، هنرهای زیباـ معماری و شهرسازی، 18 (4)، صص 70 ـ 79.
دوستی، سمیرا؛ اسماعیل نصیری (1394). «بازآفرینی و کیفیت زندگی در مراکز شهری»، کنفرانس سالیانة تحقیقات در مهندسی عمران، معماری و شهرسازی و محیط زیست پایدار، تهران، مؤسسة مدیران ایده‌پرداز پایتخت ویرا.
رجایی رامشه، سیامک (1397). «باززنده‌سازى سواحل جنوبى جزیرة کیش با تأکید بر مفهوم هویت»، هویت شهر، 12 (4)، صص 77 ـ 84.
رئوفی، زینب؛ منصور خواجه‌پور (1397). «جست‌وجوی الگوهای سرزندگی مکان در مرکز محلة تاریخی شهر ایرانی»، سومین کنفرانس بین‌المللی عمران، معماری و طراحی شهری، تبریز، مقالة ارائه‌شده به دبیرخانة دائمی کنفرانس‌ـ دانشگاه میعاد با همکاری دانشگاه هنر اسالمی تبریز‌ـ دانشگاه خوارزمی‌ـ دانشگاه شهرکرد.
زلفی‌گل، سجاد؛ حسن سجادزاده (1396). بررسی نحو فضایی ساختار محله های سنتی با نگرش محرّک توسعه (نمونه موردی: محله حاجی شهر همدان)جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، 28 (4)، صص 53 ـ 70.
سرور، هوشنگ؛ وحید صلاحی ساری‌خان‌بیگ‌لو؛ امید مبارکی (1396). «تحلیل نقش کاربری‌های تجاری در سرزندگی و ایجاد فضاهای جدید شهری (مطالعة موردی: مجتمع تجاری الله‌پارک تبریز)»، پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری، 29، صص 1 ـ 42.
سرور، هوشنگ؛ امیر کاشانی؛ وحید صلاحی؛ زهرا افضلی (1396). «سنجش بازار سرپوشیدة اردبیل به لحاظ برخورداری از مؤلفه‌های سرزندگی فضای شهری»، پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، 8 (30)، صص 51 ـ 64.
شیخی، حجت؛ سیده راضیه خواستار (1396). «بازآفرینی ساختار کالبدی بافت تاریخی شهر بیرجند»، کنفرانس پژوهش‌های معماری و شهرسازی اسلامی و تاریخی ایران، شیراز، دبیرخانة دائمی کنفرانس.
صدیق‌ارفعی، فریبرز؛ علی یزدخواستی؛ محدثه قبایی‌آرانی؛ فاطمه میرزایی علی‌آبادی (1394). «بررسی رابطة بافت فرسودة شهری و گردشگری»، همایش ملی بافت‌های فرسوده و تاریخی شهری: چالش‌ها و راهکارها، کاشان، دانشگاه کاشان.
صفایی پور،مسعود و همکاران، برنامه ریزی محله محور و بازآفرینی پایدار بافت های فرسوده شهری با تاکید بر سرمایه اجتماعی (نمونه موردی: محله جولان شهر همدان) بهار 1396 , دوره 7 , شماره 23 ; از صفحه 135 تا صفحه 149 .
صوفی، مریم؛ مجتبی رفیعیان؛ مرتضی طلاچیان (1395). «بررسی و تحلیل رویکرد بازآفرینی فرهنگ‌محور از میان انواع رویکردهای محرّک توسعة شهری»، کنفرانس ملی یافته‌های نوین پژوهشی و آموزشی عمران، معماری، شهرسازی و محیط زیست ایران، تهران، دبیرخانة دائمی همایش، شرکت پویااندیشان علم و صنعت پارس، دانشکدة فنی مهندسی دانشگاه آزاد، واحد تهران شرق.
عزیزی، محمدمهدی؛ بهاره بهرا (1396). «نقش پروژه‌های محرّک توسعه در بازآفرینی بافت مرکزی شهرها (نمونة مطالعاتی: بافت تاریخی شهر یزد)»، هنرهای زیباـ معماری و شهرسازی، 22 (4)، صص 5 ـ 16.
عقیلی، سیده زیبا؛ ناصر بنیادی (1398). «بازآفرینی در تقابل دو رویکرد جایگزینی اقشار اجتماعی و ماندگاری ساکنان (مطالعة موردی: محلة اوچدکان اردبیل)»، هویت شهر، 13 (2)، صص 81 ـ 92.
علایی، نیره سادات (1397). «بازآفرینی بافت تاریخی شهر فاس با اولویت حفظ منظر بومی آن»، هنر و تمدن شرق، 6 (20)، صص 31 ـ 36.
علی‌زادة قناد، نازنین؛ محمدرضا مبهوت (1394). «ضرورت بازآفرینی بافت‌های فرسوده و تاریخی در جهت فضاهای شهری پویا»، سومین کنگرة بین‌المللی عمران، معماری و توسعة شهری، تهران، مقالة ارائه‌شده به دبیرخانة دائمی کنگرة بین‌المللی عمران، معماری و توسعة شهری، دانشگاه شهید بهشتی.
علی‌نژاد، احمد؛ مطوف شریف؛ کیانوش ذاکرحقیقی (1398). «ارزیابی بازآفرینی بافت‌های با ارزش تاریخی بر مبنای رویکرد محرّک توسعه (نمونة موردی: محلة بازار کهنة قم)»، سومین همایش ملی راهکارهای دستیابی به توسعة پایدار در علوم معماری و شهرسازی ایران، تهران، مرکز همایش‌های توسعة پایدار ایران، مرکز راهکارهای دستیابی به توسعة پایدار.
لنس‌براون، دیوید؛ الیور گیلهم دیکسون (1393). طراحی شهری برای قرن شهری مکان‌سازی برای مردم، مترجم: سید حسین بحرینی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
هاشمی، محمدرضا؛ اسماعیل شیعه؛ حسین ذبیحی (1397). «مقایسة تطبیقی تجارب پردازه‌های محرّک توسعه با رویکرد بازآفرینی شهری در شهرهای منتخب جهان»، جغرافیایی سرزمین، 4415 (60)، صص 29 ـ 44.
References
Alpopi, C. & Manole, C. (2013). “Integrated Urban Regeneration – Solution for Cities Revitalize”, journal Procedia, Economics and finance, Vol. 6, pp, 178-185.
Balesh-Zar, N. & Jamei, S. (2015) “Design in historical texture with the aim of prosperity and vitality of texture from the perspective of revival and recreation of a case study: Shiraz Black Stone neighborhood”, Paper presented at the International Conference on New Research in Civil Engineering, Architecture and Urban Planning, Tehran, Ilia Capital Ideas Managers Company. (in Persian)
Bottero, M., Alpaos, C., & Oppio, A. (2018). “Multicriteria Evaluation of Urban Regeneration Processes: An Application of PROMETHEE Method in Northern Italy”, Hindawi Advances in Operations Research, pp. 1-12.
Chepmam, D. (2005). The Creation of Neighborhoods and Places in Human Environments, Translated by Manouchehr Tabibian and Shahrzad Faryadi, Tehran, University of Tehran Press. (in Persian)
Cigdem, C.H., Filiz meshur, Y., Fadim, Y., & Sinan, L. (2010). Urban regeneration starategies in historical city center of beysehir- konya, turkiye.
Doosti, S. & Nasiri, I. (2015). “Recreation and quality of life in urban centers”, Annual Conference on Research in Civil Engineering, Architecture, Urban Planning and Sustainable Environment, Tehran, Vira Capital of Managers. (in Persian)
Doucet, B. (2009). “Global Flagship, Local Impacts., Urban Design and Planning”, Proceedings of the Institution of Civil Engineers Urban Design and Planning, 162, pp. 101–107.
Edward Alfeld, L. (2014). Urban Dynamic, SYSTEM DYNAMICS, Vol. I.
Hassanzadeh, M. & Sultanzadeh, H. (1396). “Develop a conceptual model for achieving the stability of historical contexts with a strategic approach to regeneration planning”, Baghe Nazar, 14 (56), pp. 57-70. (in Persian)
Hosseini Komleh, M. & Sotoudeh Alambaz, F. (2013). “The role of collective memory in recreating urban textures: providing a solution for the historical area of Al-Hijan”, Journal of Fine Arts - Architecture and Urban Planning, 18 (4), pp. 70-79. (in Persian)
Johari, F., Pourjafar, M.R., & Masnavi, M.R. (2012). “An analysis of the re-creation of urban centers”, 7 shahr Journal, 3 (41 & 42), pp. 23-35. (in Persian)
Kongsombat, P. (2012). Study on Urban Catalyst for Sustainable Urban Development, case Study of IMS/ Solaria Plaza and Hotel II Palazzo, Kyushu University.
Kyu Hong Hwang (2014). “Finding Urban Identity through Culture-led Urban Regeneration”, Journal of Urban Management, pp. 67-85.
Lang, T. (2005). Insights in the British Debate about Urban Decline and Urban Regeneration, Working Paper, Erkner, Leibniz-Institute for Regional Development and Structural Planning.
Lee, K.I & Rhee, J.O. (2007). An Establishment of Key Issues and Planning Goals of Sustainable Urban Regeneration, Sustainable Urban Regeneration in: Proceedings of the International Conference on Sustainable Building Asia, pp. 27-29, Seoul, Korea.
Mulliner, E., K. Smallbone & M. Vida, (2013). An Assessment of SustainableHousing Affordability Using Multiple Criteria Decision Making Method”, Omega the International Journal of Management, Science, Vol. 91, Issue 2, Pp.250- 254.
Mehmet, M. & Xakup, E. (2016). “A Critical Analysis of Urban Regeneration Projects in Turkey: Displacement of Romani Settlement Case”, Procedia - Social and Behavioral Sciences, pp. 269-278.
Prizadi, T., Zarei, F., & Moradi, M. (1396). “Evaluation of urban development drivers in historical structure (Case study: historical context of Qom)”, Urban Structure and Function Studies, 4 (15), pp. 7-31. (in Persian)
Rajaei Ramsheh, S. (1397). “Reconstruction of the southern coast of Kish Island with emphasis on the concept of identity”, City Identity, 12 (4), pp. 77-84. (in Persian)
Robert, P. & Sykes, H. (2000). Urban Regeneration, A Handbook, British urban regeneration Association, SAGE Press.
Xiaoliang, C. & Zhenjie, Y. (2020). Contested memory amidst rapid urban transition: The cultural politics of urban regeneration in Guangzhou, China.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,032 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 417 |
||