![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,579 |
تعداد مقالات | 71,071 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,680,297 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,910,890 |
بازاندیشی در پژوهش های صفویه شناسی: پیشینه، اکنون ، چشم انداز | ||
پژوهشهای علوم تاریخی | ||
دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 25، خرداد 1400، صفحه 93-116 اصل مقاله (240.71 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2021.326843.473442 | ||
نویسنده | ||
منصور صفت گل* | ||
استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
گسترش افقهای صفویهشناسی در دورۀ معاصر، ضرورت ارزیابی و بررسی پژوهشهای این عرصه را از آغاز تا کنون مطرح میسازد. صفویهشناسی کوششی ریشهدار و در عین حال پراهمیت برای شناخت ایران در سدههای دهم تا دوازدهم هجری بود. این کوشش از یکسو بازتاب تحقیقات ایرانی و از سوی دیگر دستاورد ایرانشناسان به ویژه ایرانشناسی اروپایی غربی بود. بررسی کنونی میکوشد تا ضمن اشاره به مراحل آغازین صفویهشناسی و دستهبندی ادوار اساسی آن، نمونههایی از تحقیقات این عرصه را شناسایی و معرفـی و به دیـدگاههای مندرج در آنها دربارۀ تحولات ایران در این دوره توجه کند. صفویهشناسی به دو دستۀ بزرگ ایرانی و غیرایرانی قابل تقسیمبندی است. تحقیقات ایرانی پیرامون این موضوع از همان دورۀ صفویه آغاز شد اما در واقع در دورههای پس از آن و بهویژه در تاریخنویسی معاصر ایران جایگاهی در خور یافت. مهمترین بخش صفویهشناسی، تحقیقات غیرایرانیان بهشمار است که سهم اروپاییان و سپس مراکز علمی و ایرانشناسان آمریکا در آن چشمگیر است. پس از این بررسی، و اشاره به کمبودهای پژوهشی این موضوع، پیشنهادهایی برای گسترده ساختن عرصههای صفویهشناسی و توجه به استفاده از اسناد و مکتوبات و منابع ایرانی، لزوم توجه به منابع تصویری اروپایی و غربی بخصوص نقشهها و تابلوهای نقاشی، توجه به تاریخ دریایی ایران عصر صفوی و بازاندیشی در مفهوم جهان ایرانی این دوره بخش دیگری از بررسی کنونی را تشکیل میدهد | ||
کلیدواژهها | ||
ایران؛ تاریخ؛ صفویهشناسی؛ صفویهشناسان؛ جهان ایرانی؛ ایرانشناسی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Rethinking Safavid Studies: Early Stages, Current Situation and Future Vision | ||
نویسندگان [English] | ||
Mansoor Sefatgol | ||
Professor, Department of History, University of Tehran | ||
چکیده [English] | ||
The development of Safavid studies in the contemporary period raises the need to evaluate and review researches in this field from the rise of Safavid studies until now. Safavid studies was a deep-rooted and at the same time important effort to know Iran in the 10th to 12th AH/16th to 18th centuries. This effort was on the one hand a reflection of Iranian scholars researches and on the other hand the achievement of Iranologists, especially Western and Europeans. This paper tries to identify and introduce examples of research in this field while pointing to the early stages of Safavid studies and classifying its basic periods, and to pay attention to the views on the developments in Iran during the Safavid era. Safavid studies can be divided into two major categories, Iranian and non-Iranian. Iranian researches on this subject began in the Safavid era, but in fact in later periods, and especially in contemporary Iranian historiography found a worthy place. The most important part of Safavid studies is the contribution of Europeans and then American scientific centers and Iranologists. There is also an indication to the research shortcomings of this issue, suggestions for expanding the fields of Safavid studies and attention to the use of Iranian historical documents, epistles, and sources, the need to pay attention to European and Western visual sources, especially historical maps and paintings and attention to Iranian maritime history. Safavid era and rethinking in the concept of the Iranian world is another part of the current study. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
: Iran, History, Safavids, Safavid Studies, Safavid Scholars, Persian world | ||
مراجع | ||
آقاجری، هاشم، «پژوهشهای مورخان شوروی درباره علل بحرانهای اجتماعی و اقتصادی ایران در دوره حکومت صفویان» کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ویژه مطالعات صفوی، سال چهارم، شمارۀ اول و دوم، 1379.
اسکندر بیگ ترکمان، تاریخ عالم آرای عباسی، به کوشش ایرج افشار، تهران، 1382.
افشار، ایرج، «گمشدههای تاریخ صفویه در نامههای گمشده»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا ویژه مطالعات صفوی، سال 6، شمارۀ 8-9، 1382.
پییترو دلاواله، سفرنامه پییترودلاواله، ترجمۀ محمود بهفروزی، جلد دوم، چاپ اول، تهران، نشر قطره، 1380.
حسنآبادی، ابوالفضل، « تاریخچه تشکیلات اداری آستان قدس رضوی در دوره صفویه» کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ویژه مطالعات صفوی، سال 6، شمارۀ 10-11، 1382.
حسن جابری انصاری، تاریخ اصفهان و ری، به اهتمام حسین عمادزاده، 1322.
خوزانیاصفهانی، فضلی، افضل التواریخ، جلد سوم، نسخه خطی شمارۀ Ms.DD.5.6 کتابخانه دانشگاه کیمبریج،
سومر، فاروق، نقش ترکان آناطولی در روی کار آمدن صفویان، ترجمۀ احسان اشراقی و محمدتقی امامی، گستره، 1371.
صالحی، نصرالله، «نگارههای شجاعتنامه به مثابه تاریخ مصور جنگهای ایران و عثمانی در قفقاز (986-993ق)، نامه فرهنگستان، سال 19، شمارۀ 1، 1399.
صفتگل، منصور، «الگوی نوین سیاست خارجی ایران در استانه دوره آغازین تجدد: نظم نوین منطقهای صفوی و نظام جهانی»، مجموعه مقالات سومین همایش تاریخ روابط خارجی ایران، به کوشش سید محمد سجادپور، 1400.
صفتگل، منصور، «قلمرو بزرگتر، همسایگان رقیبان محدودتر: بازسازی ایران با پیوستگی و گستردگی دیپلوماسی منطقهای در گذار از صفویان به افشاریان»، مجموعه مقالات چهارمین همایش تاریخ روابط خارجی ایران، به کوشش محمد سجادپور، تهران، 1400.
صفتگل، منصور، ساختار نهاد و اندیشه دینی در ایران عصر صفوی، تاریخ تحولات دینی ایران در سدههای دهم تا دوازدهم هجری قمری، رسا تهران،3-55، 1381.
عبدالحسین سپنتا، تاریخچه اوقاف اصفهان، انتشارات ادراه کل اوقاف اصفهان، اصفهان، 1346.
محمدباقر وثوقی و منصور صفتگل، اطلس تاریخ بنادر و دریانوردی ایران، جلد سوم، چاپ یکم، انتشارات سازمان بنادر و دریانوردی ایران، تهران، 1395.
ملکم، جان، تاریخ ایران، ترجمه میرزا اسمعیل حیرت، 1362.
منصور صفتگل/با همکاری نوبوآکی کندو، پژوهشی درباره مکتوبات تاریخی فارسی ایران و ماوراءالنهر (صفویان، اوزبکان و امارت بخارا) همراه با گزیده مکتوبات، چاپ یکم موسسه مطالعات زبان ها و فرهنگهای آسیا و آفریقا، دانشگاه مطالعات خارجی توکیو، توکیو 1385/2005.
Mansur Sefatgol,"Majmuahha: Important and Unknown sources of historigraphy of Iran during the the last Safavids- the case of Majmuaha -I Mirza Muina", in Persian Documents, Social history of Iran and Turan in the fifteenth and nineteenth centuries, edited by Kondo Nobuaki, RoutledgeCurzon, 2003.
Mirza Mohammad Rafi` Ansari, Dastur al-Moluk, A complete Edition of the Safavid manual of Administration. Ed.by Nobuaki Kondo, Research Institute for Advanced Studies on Asia and Africa(ILCAA), Tokyo 2018.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 503 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 526 |