پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,578 |
| تعداد مقالات | 71,072 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,686,448 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,915,252 |
بررسی مفهوم استغناء در منطق‌الطیر عطار و تأثیر آموزه‌های کلامی بر آن | ||
| مجله ادیان و عرفان | ||
| دوره 54، شماره 1، شهریور 1400، صفحه 41-19 اصل مقاله (411.01 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrm.2021.325891.630211 | ||
| نویسندگان | ||
| علی اشرف امامی* 1؛ امیر یوسفی2 | ||
| 1دانشیار گروه ادیان و عرفان دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 2دانشجوی دکتری ادیان و عرفان. دانشکده الهیات. دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| چکیده | ||
| در این مقاله ابتدا معانی مختلف استغناء در ادبیات صوفیه و سپس تعریف عطار، مبنی بر استغناءِ حق بررسی شده و ریشه‌های کلامی این مفهوم مورد بحث قرار گرفته که چگونه این مفهوم از آموزه‌های ابوالحسن اشعری برخاسته است و همان معنی نزد اشاعره از بی‌علتی حق و موقوف نبودن حق به علت و اغراض در اشعار عطار، در قالب مفهوم استغناء دیده می‌شود. سپس به ذکر نمونه‌های مشابه یا عینی این مفهوم در دیگر آثار عرفانی چون گلشن راز شبستری، پرداخته شده است. عطار برای اولینبار به صراحت چنین مفهومی را جزئی از مقامات هفت‌گانۀ سلوک قرار داده است، با اینحال برخی، تعبیر نادرستی از استغناءِ مورد نظر عطار داشته‌اند و منظور از آنرا استغناءِ سالک دانسته‌اند. برای درک استغناء، ابتدا مفاهیم زمینه‌ای چون مالکالملک بودن، مشیئتِ مطلقِ حق و بی‌علّتی در کنار حکمت آن واکاوی گردید. استغناءِ نزد عطار، استغناءِ حق است؛ چنانکه او را وجودی بی‌نیاز به تصویر می‌کشد و این بی‌نیازی به نتایجی چون خوف از سرانجام خود و حیرت سالک از فعل الهی، کمرنگ شدن نقش ریاضات و عبادات می‌انجامد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| استغناء؛ کلام اشعری؛ مالکالملک؛ منطق الطیر | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Study of the Notion of istiqnā'in Farīd al-Dīn Aṭṭār's Mantiq-ut-Tayr and the Impact of Islamic Theological Thoughts (Kalām) on It | ||
| نویسندگان [English] | ||
| ali ashraf emami1؛ امیر yousefi2 | ||
| 1Associate Professor of Religions and Mysticism, Ferdowsi University of Mashhad. | ||
| 2PhD student in Religions and Mysticism, Ferdowsi University of Mashhad | ||
| چکیده [English] | ||
| The present paper examines, first, the various meanings of the notion of istiqnā' in Sufi tradition and subsequently, Farīd al-Dīn ʿAṭṭār's (d. 618/1221) definition of God's istiqnā', as well as the theological roots of this notion and how it has been raised from Abū al-Ḥasan al-ʿAshʿarī's (d. 324/936) teachings. It then provides identical instances of the notion in some other mystical texts, such as Shabistarī's (d. 740/1340) Gulshan-i Rāz (Garden of Mystery).For the first time, ʿAṭṭār designated the istiqnā'as one of the stages of his septet model in pursuing the mystical path. Nonetheless, his conception of istiqnā' has been occasionally misinterpreted in some oeuvres, taken as the mystic's istiqnā' rather than God's istiqnā'. In order to better understand this notion, one must initially develop precise perception of the underlying significations such as the King of Kingdom (mālik al-mulk), the absolute Will of the Real and causelessness accompanied with His Wisdom, as well as being cognizant of the consequences of God's istiqnā', including awe, bewilderment and fading the role of austerity and devoutness. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| istiqnā', Farīd al-Dīn ʿAṭṭār, Mantiq-ut-Tayr, Theological Thoughts | ||
| مراجع | ||
|
منابع
[10]. بقلی، روزبهان (2008). تفسیر عرائس البیان فى حقائق القرآن. 3جلد، بیروت، دار الکتب العلمیۀ. [11]. سلمى، ابو عبد الرحمن محمد بن الحسین (1414). تسعۀ کتب فى اصول التصوف و الزهد. الناشر للطباعه و النشر و التوزیع و الاعلان. [12]. سجادی، سید جعفر (1383). فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی. چاپ هفتم افست گلشن، تهران، نشر طهوری. [13]. سمعانی، احمد (1384). روح الأرواح فى شرح أسماء الملک الفتاح. چاپ دوم، تهران، انتشارات علمى و فرهنگى. [14]. سنایی، مجدود‌بن آدم (1397). حدیقه الحقیقه. تصحیح و مقدمۀ محمد جعفر یاحقی، تهران، نشر سخن. [15]. سهروردی، شهاب‌‌الدین ابو حفص (1427). عوارف المعارف. 2جلد، قاهرۀ، مکتبۀ الثقافۀ الدینیۀ . [16]. عطار (1368). دیوان عطار. به اهتمام و تصحیح: تقی تفضلی، چاپ پنجم، تهران، نشر علمی و فرهنگی. [17]. ---------- (1397). اسرارنامه. به تصحیح و تعلیق محمدرضا شفیعی کدکنی، چاپ هشتم، تهران، نشر سخن. [18]. ---------- (1397)، منطق‌الطیر. به تصحیح و تعلیق محمدرضا شفیعی کدکنی، چاپ شانزدهم، تهران، نشر سخن. [19]. ---------- (1430). تذکرۀ الأولیاء (الوسطانى). 1جلد، دارالمکتبى‌دمشق. [20]. ---------- (1399). تذکرۀ الاولیاء. به تصحیح و تعلیق محمد رضا شفیعی کدکنی، چاپ هفتم، تهران، نشر سخن. [21]. ---------- (1318). الهی نامه. به تصحیح هلموت ریتر، استانبول، چاپخانۀ معارف. [22]. غزالی، ابوحامد (1409). الاقتصاد فی الاعتقاد. بیروت. [23]. ---------- (1416). مجوعه الرسائل الامام الغزالی. بیروت، دارالفکر. [24]. ---------- (؟). احیاء علوم الدین. 16 مجلد، بیروت، دارالکتاب العربی. [25]. غنی، قاسم (1393). تاریخ تصوف در اسلام و تطّورات و تحولات. چاپ دوازدهم، تهران، نشر زوار. [26]. قشیری، ابوالقاسم عبدالکریم (1374). الرسالۀ القشیریۀ. قم، انتشارات بیدار. [27]. ---------- (1392). الرسالۀ القشیریۀ. به تصحیح و شرح احوال علی اصغر میرباقری و زهره نجفی، تهران، نشر سخن. [28]. کاشانی، عبدالرزاق (1395). انیس العارفین (شرح منازل السائرین). ترجمۀ صفی‌الدین محمد طارمی، به تصحیح علی اوجبی، تهران، نشر اساطیر. [29]. گوهرین، سید صادق (1376)، شرح اصطلاحات تصوف. چاپ دوم، تهران، نشر زوار. [30]. لاهیجی، محمد (1312). مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز. بمبئی. [31]. مستملى بخارى، اسماعیل (1363). شرح التعرف لمذهب التصوف. 5جلد، تهران، انتشارات اساطیر. [32]. مکی، ابوطالب (1417). قوت‌القلوب فی معامله المحبوب. به تحقیق باسل عیون السود، بیروت، دارالکتب‌العلمیه. [33]. منصوری لاریجانی، اسماعیل (1393). شرح منازل‌السائرین. چاپ سوم، تهران، نشر بین‌الملل. [34]. مولانا (1396). مثنوی‌معنوی از روی نسخۀ 667 هجری. تصحیح رینولد نیکلسون، چاپ یازدهم، تهران، روزنه. [35]. میبدی، ابوالفضل رشیدالدین (1371). کشف الاسرار و عده الابرار. چاپ پنجم، تهران، نشر امیر کبیر. [36]. نخجوانی، نعمه الله بن محمود (1999). الفواتح الإلهیۀ و المفاتح الغیبیۀ. مصر، نشر دار رکابی.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 522 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 428 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب