پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,228 |
| تعداد مقالات | 67,752 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,086,011 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,825,027 |
بحثی در شناخت مثنوی محمد کریمخان کرمانی و اندیشههای عرفانی مصنف | ||
| مجله ادیان و عرفان | ||
| دوره 54، شماره 1، شهریور 1400، صفحه 88-65 اصل مقاله (256.68 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrm.2021.320829.630177 | ||
| نویسندگان | ||
| سید امیر جهادی حسینی* 1؛ حمیدرضا خوارزمی2 | ||
| 1دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان | ||
| 2دانشیارگروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان. | ||
| چکیده | ||
| محمد کریمخان کرمانی، رهبر گروه شیخیۀ کرمان و از جانشینان شیخ احمد احسائی و پیشوای بزرگ مکتب عقیدتی-عرفانی شیخیه است. یکی از آثار وی مثنویای است که بر وزن مثنوی مولوی و در بیش از هزار و نهصد بیت سروده شده است. هدف نگارندگان در پژوهش حاضر، نقد و تحلیل اثر مذکور از منظر عرفان و اندیشههای مکتبی شاعر (شیخیه) است. این پژوهش مبتنی بر سندکاوی و روش توصیف و تحلیل محتوای کیفی است. مهمترین خصیصۀ اثر، یادکرد مبانی شیعی است که به صراحت و صورتی منتقدانه طرح شدهاند. زبان اثر در بسیاری از مواضع کهن و البته جزیل و ادبی است. محمد کریمخان کرمانی در سرودن مثنویاش، هماره به مثنوی مولانا نظر دارد و ابیات نسبتاً متعددی در استقبال از ابیات مثنوی سروده است. ساختار روایی اثر مانند مثنوی مولوی است و مبتنی بر حکایات اصلی و فرعی است. در اغلب قصهها، پیام حکایتها به صورت مستقیم بیان شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شیخیه؛ عرفان و تصوف؛ مثنوی؛ محمد کریم خان کرمانی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Research on Mohammad Karimkhan-e-Kermani’s Masnavi and his Mystical Thoughts | ||
| نویسندگان [English] | ||
| sayed amir jahadi hoseyni1؛ Hamidreza Kharazmi2 | ||
| 1Associate Professor of Persian Language and Literature , Faculty of Literature and Humanities, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran.; | ||
| 2Associate Professor of Associate Professor of Persian Language and Literature , Faculty of Literature and Humanities, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran.; | ||
| چکیده [English] | ||
| Sheikh Ahmad Ehsaei's successor and the major leader of the sect's Mystical-ideological school is Mohammad Karimkhan-e-Kermani, the leader of the Sheykhiyeh sect in Kerman. One of his works is a Masnavi with over 1,900 verses based on the Masnavi-e-Ma'navi. The authors' goal is to analyze and critique the above-mentioned work from the poet's mystical perspective and school of thought. Document analysis, descriptive and qualitative content analysis are used in this study. This work is described as a remembrance of Shiite theories that have been presented critically and definitively. In most cases, the language is both old and literary. Mohammad Karimkhan-e-Kermani has always regarded Molavi as his own model, composing several verses similar to Masnavi's verses. The work's narrative structure is based on main and secondary anecdotes, similar to the Masnavi-e-Ma'navi. The messages of the stories have been expressed directly in the majority of the stories. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Masnavi, Mohammad Karimkhan-e-Kermani, Mysticism & Sufism, Sheykhiyeh | ||
| مراجع | ||
|
[1]. قرآن کریم.
[2]. اعتماد السلطنه، محمد حسن خان (1367). تاریخ منتظم ناصرى. 3جلد. تهران، دنیاى کتاب.
[3]. اعتماد السلطنه، محمد حسن خان (1374). چهل سال تاریخ ایران. 3جلد. تهران، اساطیر.
[4]. آقابزرگ طهرانی (؟) الذریعۀ الی تصانیف الشیعۀ. الجزء التاسع العشر. بیروت، دارالاضواء.
[5]. باقری، علیاکبر (1389) «آرای کلامی شیخیه». معرفت کلامی، زمستان، سال اول، شمارۀ 4، صص 35 - 58.
[7]. پیرنیا، حسن و اقبال آشتیانى، عباس (1380). تاریخ ایران از آغاز تا انقراض سلسله قاجاریه. تهران، خیام.
[8]. چهاردهی، نورالدین (1362). از احساء تا کرمان: دربارۀ عقاید وآداب مراسم مذهبی شیخیه. تهران، انتشارات میر (گوتنبرگ).
[9]. خداوردی تاج‌آبادی، محمد (1392). «اختلاف‌های شیخیۀ کرمان با دیگر فرقه‌های شیخیه و انشعابات آن پس از درگذشت مؤسس این فرقه حاج محمد کریمخان کرمانی در دورۀ قاجار». تاریخ اسلام و ایران، بهار 1392، شمارۀ 17، صص 99 – 125.
[10]. درایتی، مصطفی (1389). فهرستواره دست نوشت های ایران (دنا). جلد8، تهران، کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
[11]. راوندى، مرتضى (1382). تاریخ اجتماعى ایران. 12جلد، تهران، انتشارات نگاه.
[12]. سراج، محسن و رحمانیان، داریوش (1390). «اصل معرفت به «رکن رابع» در اندیشۀ شیخیه». مطالعات تاریخ اسلام، بهار، شمارۀ 8 ، صص 53 - 76.
[13]. سراج، محسن و زرگری نژاد، غلامحسین (1390). «اصول دین و مذهب و نظریۀ ناطق واحد در اندیشۀ شیخیه». مطالعات تاریخ اسلام، پاییز، شمارۀ 10، صص 79 -92.
[14]. فراهانى، محمد حسین بن مهدى (1362). سفرنامه میرزا محمد حسین فراهانى. تهران، فردوسی.
[15]. فلاحتی، حمید (1389). «تحلیل عقاید شیخیه در بسترسازی بابیت و بهائیت». فصلنامۀ معرفت کلامی، سال اول، شمارۀ 2، تابستان، صص 178 -159.
[16]. فیض کاشانى، ملا محسن (1387). مجموعه رسائل فیض. تحقیق و تصحیح: محمد امامى کاشانى و بهراد جعفرى، 4 جلد، تهران، مدرسۀ عالى شهید مطهرى.
[17]. کربن، هانری (1346/1967). مکتب شیخی از حکمت الهی شیعی. ترجمۀ فریدون بهمنیار، تهران، تابان.
[18]. کلینی، محمدبن یعقوب (1365). اصول کافی. جلد 1، تهران، دارالکتب الاسلامیه.
[19]. محمد کریمخان کرمانی (؟). ارشادالعوام. 4 جلد، کرمان، چاپخانۀ سعادت.
[20]. محمد کریمخان کرمانی (؟). رسالۀ تکملۀ الزام النواصب. نسخۀ خطی به شمارۀ 2772 محفوظ در کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی، کتابت 1292 قمری.
[21]. محمد کریمخان کرمانی (؟). مثنوی. نسخۀ خطی به شمارۀ 28-7596 محفوظ در کتابخانۀ ملی ایران کتابت 1294 قمری.
[22]. محمدی، مسلم و محمدی، محمد (1392). «تطور مفهوم رکن رابع یا شیعۀ کامل در فرقۀ شیخیه». شیعه شناسی، پاییز، شمارۀ 43، صص 235 - 260.
[23]. مدرس، میرزا محمدعلی (1374). ریحانۀ الادب فی تراجم المعروفین بالکنیّۀ و اللقب. جلد 5، تهران، کتابفروشی خیام.
[24]. نویا، پل (1373). تفسیر قرآنی و زبان عرفانی. ترجمۀ اسماعیل سعادت، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
[25]. همایى، جلال الدین (1385). مولوى نامه؛ مولوى چه مى گوید. 2جلد، تهران، هما.
[26]. تارنمای مکارم الابرار (11/11/1397). «مثنوی». http://m-kermani.ir.
[27]. تارنمای ویکی سورس (11/11/1397). «رسالۀ رکن رابع».
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 508 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 265 |
||