پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,240 |
| تعداد مقالات | 67,871 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,429,182 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 90,198,060 |
گونه‌شناسی اثر مهرهای روسا دوم بر گویهای اورارتویی بسطام | ||
| مطالعات باستان شناسی | ||
| دوره 13، شماره 4 - شماره پیاپی 28، اسفند 1400، صفحه 39-70 اصل مقاله (2.29 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jarcs.2021.325316.143025 | ||
| نویسنده | ||
| مریم دارا* | ||
| استادیار پژوهشکدة زبان شناسی، متون و کتیبه ها پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| اورارتوها در حدود سده های نهم تا هفتم ق.م در نواحی اطراف دریاچه های ارومیه در ایران، وان در ترکیه و سوان در ارمنستان حکومت کردند و آثار و کتیبه های بسیاری از خود بر جا نهادند. یکی از انواع این اسناد برجای‌مانده از آنها گویهای گلی هستند. تعداد 1416 گوی در کاوش های محوطة بسطام در استان آذربایجان غربی به‌دست‌آمده که در موزة ملی ایران نگهداری میشوند و با وجود ابعاد کوچک اطلاعات مهمی را ارائه می کنند. مهرهای استفاده‌شده بر این گوی ها از هر دو نوع جوهرگین و استوانه ای بودند که گاه کتیبه داشتند. یکی از انواع اثر مهرهای این گوی ها دارای کتیبة روسا دوم اورارتویی است. پیشتر پژوهش هایی بر تعداد اندکی از گویها و اثر مهرهای اورارتویی بسطام انجام شده است. نگارنده با پژوهش به روش میدانی و کتابخانهای بر کلیة گویهای بسطام در موزة ملی ایران این پرسش را داشت که آیا اثر مهرهای روسا با یکدیگر تفاوت دارند؟ اگر تفاوتی در آنها دیده می شود دقیقاً چیست؟ آیا فقط یک مهر روسا بر گوی های بسطام زده شده است؟ آیا مهر روسا در بسطام مشابه سایر محوطه های اورارتویی است؟ بر همین اساس نگارنده در این نوشته گوی هایی که مهرنبشتة روسا دوم را دارند معرفی و انواع آنها را در سه گروه اصلی و سه زیرگروه دیگر بنا بر متن کتیبه، جایگاه کتیبه در قیاس با نقش اثر مهر و همچنین اندازه عناصر صحنة اثر مهر بر شمرد. همچنین نگارنده اثر مهر استوانه ای روسا دوم را با سایر اثر مهرهای استامپی مشابه در آیانیس و زیویه مقایسه کرده است که بر آنها فقط تصویر روسا دیده می شود. اثر مهرهایی را نیز که مشابه نمونة بسطام هستند؛ اما، به روسا تعلق ندارند معرفی کرده است. وجود تفاوت هایی در جزئیات اثر مهرهای روسا در بسطام نشان از وجود چند عدد و گونه مهر دارد. حتی احتمال دارد تفاوت این مهرها به دلیل تقدم و تأخر زمان تولید و استفاده از آنها باشد. در واقع هدف نگارنده بیان آن است که این مهرهای به ظاهر مشابه تفاوت هایی دارند که نشان می دهد مهرهای متعددی از روسا بر گوی های بسطام زده شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اورارتو؛ روسا دوم؛ گوی؛ اثر مهر؛ بسطام | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Typology of Rusa II’s Seal Impressions on the Urartian Bullae of Bastam | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Maryam Dara | ||
| Assistant Professor, Institute of Linguistics, Texts and Inscriptions, Institute of Cultural Heritage and Tourism, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Urartiand ruled over the shores of Urmia, Van and Sevan Lakes in from about 9th to 7th centuries B.C.E. Bullae are among the smallest but most significant pieces of information they have left. The Urartian bullae of Iran are only discovered in Bastam and Ziwiye. There are about 1416 damaged Urartian bullae discovered in the excavations of Bastam and are in National Museum of Iran. They are mostly sealed with stamp and cylinder seals. The seals sometimes bear an inscription or a number of inscriptions were directly written on the bulla. Some contributions have been fulfilled regarding the bullae from Bastam but less has taken place on their exact number, different seal impressions, some inscriptions and their difference with the bullae from other sites. They have different stamp and cylinder seal impressions but the cylinder impressions were mainly Rusa II’s or an official called aṣulis. Rusa’s impressions contain his name, his father’s name and a scene of a servant with the shade, king, lion and trident. The author has recognized the different details in the inscriptions, the size of the depicted elements and the place of the signs comparing to the elements. Therefore, she proposed two categories and three subgroups of this sort of seal impression. The first and the second group of inscriptions differ only in a in the first line and two subgroups of the first group of bullae differ in the size and detail of the elements of the scenes. There also is a challenging group that the author could not recognize their details due to severe damages. She also compered Rusa II’s seal impressions in Bastam with his impressions on the bullae from Ayanais and Ziwiye. Also, a number of possible symbolic interpretations of the elements of the scenes are provided. It is possible that some seal bearers used many similar seals of Rusa for the administrative acts or the seals were even used after Rusa's reign | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Urartu, Rusa II, Bullae, Seal Impression, Bastam | ||
| مراجع | ||
|
پیوتروفسکی، بوریس،(1383)، تمدن اورارتو، ترجمه و افزوده حمید خطیب شهیدی، تهران: پژوهشکده باستانشناسی.
دارا، مریم،(1396)، کتیبههای میخی اورارتویی از ایران، تهران: پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری.
ــــــــــ،(1397)، کتیبههای هیروگلیف اورارتویی از ایران، تهران: پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری.
ــــــــــ،(1398)، انواع اثر مهرهای استامپی بر گویهای اورارتویی بـسـطام، مجـموعۀ مـقالات هـمایش بینالمللی عصر آهن در غرب ایران و مناطق همجوار، ج 1، به کوشش یوسف حسنزاده و علی‌اکبر وحدتی و زاهد کریمی، تهران: پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و موزه ملی ایران، صص 243-248.
Abay, E. 2001. “Seals and sealings”, Ayanis I, Rome, ISMEA: 321-353. Ayvazian, A. 2004. “Ritual scenes in Urartian glyptic”, Isimu VII: 123-130. Barnett, R. D. 2008. “Urartu”, The Cambridge ancient history, vol. 3, Part 1, Cambridge: 314-371. Baštürk, M. B. 2011. “Thoughts on the trident motif on some Urartian seal impressions”, ANES 48: 164-176. Black, J.; Green, A. 1992. Gods, Demons and Symbols of Ancient Mesopotamia. London, British Museum Press. Çilingiroğlu, A. 2019. “Ayanis Fortress: Only a Military Fortress or More?”, Over the Mountains and Far Away (Studies in Near Eastern history and archaeology presented to Mirjo Salvini on the occasion of his 80th birthday), P. S. Avetisyan and R. Dan and Y. Grekyan (eds.), Oxford: Archaeopress:124-133. Dara, M. 2017. Urartian cuneiform inscriptions from Iran. Tehran: RICHT. [In Persain] ــــــــــ 2018. Urartian hieroglyph inscriptions from Iran. Tehran: RICHT. [In Persain] ــــــــــ 2019. “Different types of stamp seal impressions on the Urartian bullae of Bastam”, The Iron Age in western Iran and neighbouring regions Conference Book. Vol. 1. Y. Hassanzadeh and A. Vahdati and Z. Karimi (eds). Tehran: RICHT and National Museum: 243-248. [In Persain] ــــــــــ 2020. “The Winged Disc Deity Riding The Bull on Metal Objects in Reza Abbasi Museum”, Aras 2: 38-53. Dara, M.; Shirzade. Gh. 2017. “Newly Found Bulla from Urartian Site of Bastam in Iran”. International Journal of the Society of Iranian Archaeologists 3 (6): 56-60. Kleiss, W. 1989. Besṭām (2). Encyclopaedia Iranica. Vol. IV. Ehsan Yarshater (ed.). Fasc. 2, online available at https://iranicaonline.org/articles/bestam-2: 175-177. Kroll. S. 2013. “Notes on the post-Urartian horizon at Bastam”, Tarhan Armağani- M. Taner Tarhan’a sunulan makaleler (Esseys in honour of M. Taner Tarhan), O. Tekin and M. H. Sayar and E. Konyar (eds.), Istanbul: Yayinlari: 247-250. Piotrovski, B. B. 2014. Urarrtian civilization, H. Khatib Shahidi (ed,). Tehran. ICHTO-ICAR. [In Persain] Salvini, M. 1979. “Zu den beschrifteten Tonbullen”, Bastam, Ausgrabungen in den urartäischen Anlagen 1972-1975, W. Kleiss (ed.), vol. 1, Berlin: Gebr. Mann Verlag: 133-136. ــــــــــ 1988. “Die urartäischen Schriftdenkmäler aus Bastam (1977-1978)”, Bastam, Ausgrabungen in den urartäischen Anlagen 1977-1978, W. Kleiss (ed.), vol. 2, Berlin: Gebr. Mann Verlag: 125-144. ــــــــــ 2001. “Inscriptions on clay”, Ayanis I, A. Çilingiroğlu and M. Salvini (eds.), Roma: CNR- Istituto Per Gli Studi Micenei Ed Egeo-Anatolici: 279-318. ــــــــــ 2012. Corpus dei Testi Urartei. vol. 4. Roma, CNR. Seidl, U. 1976. “Urartäische Glyptik”, Urartui Ein wiederentdeckter rivale Assyriens, Katalog der Austellung, Prähistorische staatssammlung München, H. –J. Kellner (ed.), Munich: Prähistorische Staatssammlung. ــــــــــ 1979. “Die Siegelbilder”, Bastam, Ausgrabungen in den urartäischen Anlagen 1972-1975, W. Kleiss (ed.), vol. 1, Berlin: Mann Verlag: 137- 149. ــــــــــ 1988. “Die Siegelbilder”. Bastam, Ausgrabungen in den urartäischen Anlagen 1977-1978, W. Kleiss (ed.), vol. 2, Berlin: Mann Verlag: 145-154. Zimansky, P. 1979. “Bones abd bullae: An enigma from Bastam, Iran”, Archaeology News November/December: 53-55. ــــــــــ 1985. Ecology and Empire: The Structure of the Urartian State (Studies in Ancient Oriental Civilization). No.41. Chicago, The Oriental institute of the University of Chicago. ــــــــــ 1988. “MB2/OB5 Excavations and the problem of Urartian bone rooms”, Bastam, Ausgrabungen in den urartäischen Anlagen 1977-1978, W. Kleiss (ed.), vol. 2, Berlin: Gebr. Mann Verlagm: 107-124. ــــــــــ 1998. Ancient Ararat (A Handbook of Urartian studies). Delmar-New York, Caravan Books. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 275 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 342 |
||