تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,100,720 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,207,645 |
بررسی و تحلیل جنبههای مختلف آسیبپذیری شهری ناشی از خشکسالی (مطالعۀ موردی:استان تهران ) | ||
اکوهیدرولوژی | ||
دوره 8، شماره 4، دی 1400، صفحه 1045-1059 اصل مقاله (1.29 M) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ije.2021.333312.1574 | ||
نویسندگان | ||
وحید نجفی1؛ آزاده اربابی سبزواری* 2؛ فاطمه ادیبی سعدی نژاد3 | ||
1دانشجوی دکتری،گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکدۀ علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اسلامشهر | ||
2دانشیار، گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اسلامشهر | ||
3استادیار، گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اسلامشهر | ||
چکیده | ||
در دهههای اخیر افزایش جمعیت، توسعۀ صنایع، رخداد خشکسالی و افزایش مصرف آب، موجب فشار بر منابع آب استان تهران شده است. این وضعیت سبب بروز پیامدهای زیستمحیطی و اقتصادی اجتماعی فراوانی شده است. از اینرو، هدف پژوهش حاضر، پایش خشکسالی و ارزیابی اثرات اقتصادی و اجتماعی آن است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف به صورت کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی تحلیلی و به صورت پیمایشی است. برای تحلیل دادهها از نرمافزارهای SPSS، GIS و Amos استفاده شد. بر اساس نتایج حاصل از پردازش دادههای بارش و تصاویر ماهوارهای TRMM طی دورۀ زمانی 1998ـ 2019 مشخص شد که بین فراوانی رخداد دورههای خشک و مرطوب در سطح استان تهران، تفاوت معناداری وجود ندارد. با اینوجود، در سالهای انتهایی دورۀ مطالعهشده، ناهنجاری بارش در استان تهران تمایل بیشتر به خشکسالی دارد و در هفت سال اخیر، سه دورۀ خشک فراگیر و نسبتاً شدید حادث شده است. به طور کلی، با توجه به دادههای و اطلاعات مستخرج از پرسشنامهها میتوان گفت که پدیدۀ خشکسالی در تهران ابتدا موجب ایجاد تنشها و آسیبهای روانی و اجتماعی (با بیشترین بار عاملی 894/0) شده و با پیشرفت این پدیده، زمینه برای ایجاد بحران تولید و معیشت (با بار عاملی850/0) فراهم شده. متعاقب این اثرات، پدیدۀ دیگری به نام فقر و فلاکت ظاهر (با بار عاملی 698/0) و در نهایت، این عوامل زمینهساز مهاجرت افراد و تغییرات ساختار جمعیتی (با بار عاملی 733/0) در مبدأ و مقصد میشوند. | ||
کلیدواژهها | ||
آسیبپذیری اجتماعی؛ تحلیل عاملی؛ شاخص SPI؛ کلانشهر تهران؛ بحران معیشت | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Investigation and analysis of various aspects of urban vulnerability due to drought in Tehran province | ||
نویسندگان [English] | ||
vahid najafi1؛ azadeh arbabi2؛ fatemeh Adibi Sadinezhad3 | ||
1PhD Student, Department of Geography and Urban Planning, Islamshahr Branch, Islamic Azad University, Islamshahr, Iran | ||
2Associate Professor, Department of Geography and Urban Planning, Islamshahr Branch, Islamic Azad University, Islamshahr, Iran (Corresponding Author) | ||
3Assistant Professor, Department of Geography and Urban Planning, Islamshahr Branch, Islamic Azad University, Islamshahr, Iran | ||
چکیده [English] | ||
In recent decades, increase of population and development of industries, the occurrence of drought and increasing water consumption has put pressure on the province's water resources. This situation has many environmental and socio-economic consequences. Therefore, the aim of present study is to monitor drought and evaluate its economic and social effects. The present research is applied terms purpose and descriptive-analytical in terms survey. The statistical population in this study includes experts and elites the study area, that finally 80 elites in the province were selected by census method. SPSS Amos and GIS software were used analyze data. Based the results obtained from the processing of precipitation data and TRMM satellite images during the period 1998-2019, it was found that there was no significant difference between frequency of occurrence drywet periods in Tehran province. However, in the last years the study period, rainfall anomalies in Tehran province are more prone to drought, and the last 7 years, three widespread and relatively severe droughts have occurred. In general, it can be said that the phenomenon of drought in Tehran first caused psychological and social tensions and injuries (with the highest factor load of 0.894) with development this phenomenon, the ground for creating a crisis production and livelihood (factor load 0.850) becomes. Following these effects, another phenomenon called poverty and misery appears (with a factor load of 0.698) and finally these factors underlie the migration of individuals and changes in population structure (with a factor load of 0.733) at the origin and destination. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Social Vulnerability, Factor Analysis, SPI Index, Tehran Metropolis, Livelihood Crisis | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 403 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 339 |