پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,036 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,504,873 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,768,987 |
بررسی زبان ادبی و زبان علمی و تاریخی در تاریخ رشیدی و تبیین شاخصه‌های آن‌ها | ||
| پژوهش های ایران شناسی | ||
| دوره 13، شماره 4، اسفند 1402، صفحه 69-88 اصل مقاله (601.33 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jis.2022.348655.1151 | ||
| نویسندگان | ||
| الهام ترکاشوند1؛ علی محمدی* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات دانشگاه بوعلی سینا همدان ایران | ||
| 2استاد گروه زبان و ادبیات دانشگاه بوعلی سینا همدان ایران | ||
| چکیده | ||
| تاریخ رشیدی، به دورة تیموری تعلق دارد و به قلم میرزاحیدر دوغلات نوشته شده و موضوع آن تبیین حادثه‌ها و کشمکش‌هایی است که برای برخی از نوادگان چنگیزخان و میرزایان دوغلات رخ داده و از قلم تاریخ‌نویسان افتاده است. میدان این‌کشمکش‌ها، بخش‌هایی از چین امروزی، ازبکستان، قرقیزستان، قزاقستان، افغانستان و تاجیکستان است. اهمیت این‌کتاب در این است که حدود پنج قرن پیش، در کشمیر و بیرون از حوزة جغرافیایی کشور ایران، به دست یک مغول سواد‌آموخته، در مکتب هرات، نوشته شده است. جدای از تاریخ، این کتاب گران‌سنگ را می‌توان از دیدگاه زبان، ادبیات و بلاغت نیز بررسی کرد. دستاوردهای این پژوهش نشان می‌دهد که نویسنده، با بهره‌مندی از صنعت‌های لفظی و معنوی و استفاده از شیوة خاص زبان روایی، نبوغ خود را در زمینة ادبیات شکوفا کرده است. او، به‌عنوان یک نویسندة کلاسیک، سعی کرده اثرش را، هم از حیث محتوا و هم از جهت فرم ادبی، خردمندانه و مورد پسند علما و ادبا بنویسد. از‌ین‌رو، تاریخ رشیدی، حاوی چاشنی‌های ادبی و بلاغی است که در احساسات و عواطف مخاطبان تأثیر شایسته می‌گذارد. در این پژوهش، که به شیوة کتابخانه‌ای و تبیین و تحلیل محتوا انجام گرفته، نخست به شناسایی و استخراج بخش‌هایی از متن می‌پردازیم که از نظر زبانی و ادبی برجستگی‌های ویژه‌ای داشته است. سپس فراز و فرود بخش‌های دیگر را، از نظر زبان و بلاغت، به شیوة آماری نشان خواهیم داد تا در‌نهایت، با رسم نمودار، جلوه‌های متفاوت زبان روایی و بلاغت را در این‌کتاب نشان داده باشیم. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تاریخ رشیدی؛ زبان ادبی؛ زبان تاریخی؛ زبان علمی؛ بلاغت. | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Investigating the literary language and scientific and historical language in Rashidi's history and explaining their characteristics | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Elham Torkashvand1؛ Ali Mohammadi2 | ||
| 1Ph.D. student of language and literature, Bu-Ali Sina University, Hamadan, Iran | ||
| 2Professor of Language and Literature Department of Bu-Ali Sina University Hamedan Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Rashidi's history belongs to Timurid period, was written by Mirza Haidar Doghlat and its subject is to explain events and conflicts that happened to some of descendants of Genghis Khan and Mirzayan Doghlat and were written by historians. The scene of these conflicts is parts of present-day China, Uzbekistan, Kyrgyzstan, Kazakhstan, Afghanistan and Tajikistan. This book was written about five centuries ago, in Kashmir and outside the geographical area of Iran, by a literate Mongol who had learned it in the Herat School. Apart from the historical events of this precious book, which is one of most unique historical books of Timurid period, this book can also be examined from a literary and rhetorical point of view. The results of this research show that the author has flourished his genius in the field of literature by using verbal and spiritual crafts as well as using a special method of narration. As a classical writer, he has tried to write his writings, both in terms of content and in terms of literary form, wisely and favored by scholars and literati. Hence, Rashidi's history, apart from historical propositions, contains literary and rhetorical flavors that have a worthy effect on the feelings and emotions of the audience. In this research, which has been done in a library manner, by giving examples and explaining them, the artificial parts of the text are distinguished from the narrative parts, and the reasons for Mirza Haidar's tendency towards literary industries and techniques are also explained. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Rashidi history, literary language, historical language, scientific language, rhetoric. | ||
| مراجع | ||
|
اشرفی، م.م (1386). بهزاد و شکل‌گیری مکتب مینیاتور بخارا در قرن 16 میلادی، ترجمة نسترن زندی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
ایگلتون، تری (1386). پیش‌درآمدی بر نظریة ادبی، ترجمة عباس مخبر، تهران: مرکز.
بیک‌بابایی، بهروز (1399). «تحلیل سبک‌شناسانة تاریخ رشیدی اثر محمدحیدر دوغلات»، ماهنامة تخصصی سبک‌‌شناسی و نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، س 13، ش8، ص1ـ22.
حبیبی، عبدالحی (1355). هنر عهد تیموریان، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
حق‌شناس، علی‌محمد (1370). مقالات ادبی و زبان‌شناختی، تهران: نیلوفر.
خطیبی، رهبر (1390). فن نثر در ادب پارسی، چ6، تهران: زوار.
دوغلات، میرزامحمدحیدر (1383). تاریخ رشیدی، تصحیح عباسقلی غفاری‌فرد، تهران: میراث مکتوب.
سارتر، ژان‌پل (1363). ادبیات چیست، ترجمة ابوالحسن نجفی و مصطفی رحیمی، تهران: نیلوفر.
سودآور، ابوالعلاء (1380). هنر دربارهای ایران، ترجمة ناهید محمد‌شمیرانی، تهران: کارنگ.
محمدی، علی (1388). «ضرورت بازنگری تاریخ رشیدی»، آینة میراث، ش45، صص253ـ272.
ولک، رنه؛ آستین، وارن (1382). نظریة ادبیات، ترجمة ضیاء موحد و پرویز مهاجر، چ2، تهران: علمی و فرهنگی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 553 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 157 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب