پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,098,362 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,206,027 |
خوانش بینامتنی تداوم نقوش ساسانی در بافته های بیزانس و مصر در دوران پساساسانی(7-10م.) | ||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی | ||
| دوره 27، شماره 4، دی 1401، صفحه 121-130 اصل مقاله (1.67 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfava.2022.314313.666633 | ||
| نویسندگان | ||
| ماه منیر سیاحی1؛ فریناز فربود* 2؛ مهدی کشاورز افشار3 | ||
| 1کارشناس ارشد طراحی پارچه و لباس، گروه طراحی پارچه و لباس، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا (س،) تهران، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه طراحی پارچه و لباس، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا (س،) تهران، ایران. | ||
| 3استادیار گروه پژوهش و تاریخ هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| نقوش دوره ساسانی (۲۲۴ تا ۶۵۱ م.) تا قرنها پس از فروپاشی این سلسله، در منسوجات بسیاری از نقاط جهان مورد پذیرش بوده و تکرار میشدهاست. اما علیرغم این تقلید وسیع و شباهت بسیار میان این نقوش و نقوش ساسانی، در منسوجات مناطق مختلف خصایصی وجود دارد که موجب شناسایی و تفکیک آنها از یکدیگر شده و امروزه موجب تمایز و تشخیص این منسوجات به اصطلاح پساساسانی میشود. مقاله حاضر قصد دارد با بررسی نقوش ساسانی و نحوه گسترش آنها در منسوجات مصر و بیزانس در دوران پساساسانی (10-7 م.)، عوامل مؤثر در پذیرش این نقوش و تفاوتهای میان نقوش منسوجات مناطق گوناگون در زمان تقلید از برخی نقوش مشابه ساسانی را بازیابد. پژوهش با روش تطبیقی- تاریخی و با استفاده از رویکرد بینامتنیت و در نظر گرفتن نقوش ساسانی و منسوجات مصر و بیزانس به مثابه متن، ساختار نقوش و همچنین نحوه تکثیر و بازآفرینی آنها در دو منطقه مختلف مورد بررسی قرار داده است. نتایج نشانگر آن است که تمدن های گوناگون که مناطق مختلف با توجه به دانش قبلی و پیش متن های خود تفسیر متفاوتی از یک نقش مشابه ارائه میدهند و در فرآیند بازتولید آن نقش، متن جدیدی با توجه به شاخصهها و مفاهیم برگرفته از هویت منطقهای پدید می آید که شباهت خود را با نمونه اولیه حفظ کرده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نقوش ساسانی؛ منسوجات بیزانس؛ منسوجات مصر؛ بینامتنیت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Intertextual Study on continuity of Sassanian motifs in Byzantian and Egyptian woven fabrics in post Sassanid era | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mahmonir Sayahi1؛ Farinaz Farbod2؛ Mehdi Keshavarz afshar3 | ||
| 11 Master of Textile and Fashion Design, Department of Textile and Fashion Design, Faculty of Art, University of Alzahra, Tehran, Iran. | ||
| 2Associate Professor, Department of Textile and Fashion Design, Faculty of Art, University of Alzahra, Tehran, Iran. | ||
| 3Assistant Professor, Department of Research in Art History, Faculty of Art and Architecture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| After the collapse of the Sassanid dynasty, their textiles' designs were still accepted and repeated among other regions. Sometimes, it isn't easy to distinguish the samples of each part. However, there are still some aspects in each place's designs that are helpful to determine the motifs of each region from the Sassanid. This study's issue is to observe the significant similarities in the Byzantine and Egyptian textiles' patterns whit the Sassanid samples. It is noteworthy that in this period - from about the seventh to the tenth century AD - the Sassanid dynasty has disappeared. However, their pictorial designs were still on other lands' textiles, including the present study areas. The purpose is to study the intertextual relations and structural analysis of Sassanid, Byzantine, and Egyptian textile patterns and study the reasons for some differences between them in using the Sassanid patterns as an identical text in their fabrics. The results can help find the affecting factors of stability and acceptance of a template in terms of visual style and structure and applying outcomes in creating new designs. For investigating this issue, the intertextual approach and Roland Barthes' theories have been used. Thus, by considering Sassanid motifs as a text, it is tried to study and analyze how they are placed in other regions' text. In the designed tables, the selected samples from each field are structurally examined and analyzed. Textiles' motifs composition structure related to the different areas has been studied separately in six thematic subjects and different compositions, including single birds in a medallion, single animals in the medallion, symmetrical double composition, symmetrical composition with a central motif, hunting, and narration. This division is based on the majority of repetitions of a subject among the prototypes of three geographical and historical areas, as well as its generalizability in all of them. The 'form text' and the 'written text' are obtained and presented in the tables by designing a diagram based on the fabric pattern’s structure. Since the samples belonging to the Sassanid period are considered pre-text in this study, their compositional structure is extracted in the first column of the tables and used as a basis for analyzing samples for other areas. The results show that different regions have different perceptions of the same "text" based on their previous knowledge and pre-texts. Also, in the reproduction stage of the design, they create a new " opus" in which, despite the similarity to the prototype, traces of features and symbols derived from their own regional identity or, in fact, their own texts are evident. Comparing to Byzantine, Egypt has retained most of its outstanding features, which can be attributed to its long history in the textile industry, as well as a rich background of cultural, religious, and mythological texts, which allowed them to Have more choices in replacing the designs in a new structure. With the more affluent cultural background and context of a region, the result is not mere imitation. It moves towards creating an original artwork involving a structured text network. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Sassanid motifs, Byzantian textiles, Egypt textiles, Intertextuality | ||
| مراجع | ||
|
پرادا، ادیت؛ دایسون، رابرت و ویلکینسون، چارلز (2537)، هنر ایران باستان(تمدن‌های پیش از اسلام)، ترجمه: یوسف مجیدزاده، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
پوپ، آرتور و آکرمن، فیلیس (1394)، سیری در هنر ایران از دوران پیش از تاریخ تا امروز، جلد دوم: دوره ساسانی، ترجمه زهره روح‌فر، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.
پورجعفر، محمدرضا و محمودی، فتانه (1387)، بررسی تطبیقی پارچه‌های ساسانی و پارچه‌های مصری ـ قبطی، نقشمایه، شماره 1، 18ـ 5.
دهقانی، زهرا(1390)، نقوش متقارن و مدالیون‌ها در هنر ساسانی و تأثیر آن بر هنر بیزانس، پایان‌نامه کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
روح‌فر، زهره (1380)، نگاهی بر پارچه بافی دوران اسلامی، انتشارات سازمان میراث فرهنگی و سمت، تهران.
ریاضی، محمدرضا(1382)، طرح‌ها و نقوش لباس‌ها و بافته‌های ساسانی، انتشارات گنجینه هنر، تهران.
سرافراز، علی‌اکبر و فیروزمندی، بهمن (1381)، باستانشناسی و هنر دوران تاریخی ماد، هخامنشی، اشکانی و ساسانی، انتشارات عفاف، تهران.
سوسور، فردیناندو(1387): دوره زبان‌شناسی عمومی، ترجمه: کورش صفوی، نشر هرمس، تهران.
طاهری، علیرضا (1394)، بررسی سیر تحول مدالیون بافته‌های ساسانی و تأثیر آنها بر نمونه‌های هنر اسلامی و مسیحی، هنرهای زیبا، 20 (1)، 48-39.
طاهری، علیرضا (1388)، تأثیر تصویر سیمرغ ساسانی بر روی هنر اسلامی، بیزانس و مسیحی، هنرهای زیبا، 38، 24-15.
فربود، فریناز و پورجعفر، محمدرضا (1386)، بررسی تطبیقی منسوجات ایران ساسانی و روم شرقی(بیزانس)، هنرهای زیبا، 76-65.
فریه، ر.دبلیو (1374)، هنرهای ایران، ترجمه: پرویز مرزبان، نشر فرزان، تهران.
کنگرانی، منیژه (1385)، بینامتنیت در هنر با نگاهی به نقاشی صفوی، خبرنامه فرهنگستان هنر، 47، 53-48.
گریشمن، رومن (1390)، هنر ایران در دوران پارتی و ساسانی، ترجمه: بهرام فره‌وشی، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، تهران. نامورمطلق، بهمن(1394)، درآمدی بر بینامتنیت، انتشارات سخن، تهران.
نامورمطلق، بهمن (1386 الف)، ترامتنیت مطالعه یک متن با دیگر متن‌ها، پژوهشنامه علوم انسانی، 98-83.
نامورمطلق، بهمن (1386 ب)، تأملی بر نظریه بینامتنیت بارت امپراتوری نشانه‌ها، روزنامه ایران، 3760، 10.
Grabar, André N. (1967) The Art of the Byzantine Empire. Byzantine Art in the Middle Ages, Greystone Press, New York. Harris, Jenifer (1993), 5000 years of textiles, British Museum Press, London. Hedayat Munroe, Nazanin (2012), Woven silk, www. Metmuseum.org, retrieved: Jan 2017. Jalali, Maryam, Smithsonian, George M. (2013), Textiles in Global Trade: Sasanian Textiles and its Distinctive Motifs, e-Sasanika, retrieved: Jan 2017. Mackie, L. W. (2015). Symbols of power: luxury textiles from Islamic Lands, 7th-21st Century, Cleveland Museum of Art, Cleveland. Mathews, Thomas F. et al. (1997), The glory of Byzantium: art and culture of the Middle Byzantine era, AD 843-1261, Metropolitan Museum of Art, New York. Stauffer, Annemarie et al. (1995) Textiles of late Antiquity. Metropolitan Museum of Art, New York. www.artquill.blogspot.com, retrieved: Aug 2017 www.Metmuseum.com, retrieved: Aug 2017 www.fliker.com, retrieved: Aug 2017 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 489 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 526 |
||