تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,500 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,090,921 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,194,759 |
تبیین قواعد تصویرگری اسب در سه شاهنامهی تیموری با تکیه بر متون اسبشناسی | ||
نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی | ||
مقاله 6، دوره 27، شماره 3، آذر 1401، صفحه 55-66 اصل مقاله (2.6 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfava.2022.327329.666750 | ||
نویسندگان | ||
سمانه سبزه کار1؛ سعید خودداری نایینی* 2 | ||
1کارشناس ارشد پژوهش هنر، گروه پژوهش هنر، دانشکده علوم نظری و مطالعات عالی هنر، دانشگاه هنر، تهران، ایران. | ||
2استادیار گروه مطالعات موزه، دانشکده حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
اسب با همان حضور پررنگی که در زیست گذشتگان -خصوصاً پادشاهان- داشته به تصاویر کتاب ها راه پیدا کرده است، از این رو او یکی از مهمترین ابژه های تصویری در خلق نگاره ها قلمداد می شود. با توجه به این موضوع و نگاه به ارزش حیوانی که نه تنها نماینده ی قدرت و عظمت یک لشکر بوده است بلکه نقش یگانه ای در خودنمایی های شاهانه ایفا می کرده باید پرسید مصوران او را چگونه به تصویر کشیده اند؟ آنها که خود در بستر جامعه ی درباری می زیسته و یحتمل صاحب اسبی بوده تا چه اندازه در تصویرگری این حیوان به کیفیاتی وفادار بوده که بر اسب خوب و زیبا دلالت داشته است؟ آیا این کیفیات که مستخرج از متون اسب شناسی از جمله فَرَسنامه ها و دیگر کتابهای نوشته شده در باب خیول و اسبان است با معیارهای مصوران در تصویرگری اسب همپوشانی دارد یا به کل متفاوت از یکدیگر هستند؟ برای پاسخ به این سوالها تنها سه شاهنامه ی مصور عصر تیموری به روش توصیفی-تحلیلی مطالعه شده اند. دو نتیجه از این پژوهش حاصل میشود، نخست اینکه بازنمود اسب در این سه دست نوشته ی مصور خارج از چارچوب طبیعت نبوده است. دوم آنکه مصوران شاهنامه ی بایسنغری تلاشی ستودنی در جهت تصویرگری اسب نیک داشته اند و معیارهای ایشان بسیار به گفته های اسبشناسان نزدیک است. | ||
کلیدواژهها | ||
تصویرگری اسب؛ متون اسبشناسی؛ شاهنامه؛ بایسنغری؛ ابراهیمسلطان؛ محمد جوکی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Explaining the Rules of Horse Illustration in Three Timurid Shahnamas Relying on Equine science books | ||
نویسندگان [English] | ||
samane sabzekar1؛ Saeed Khoddari naeeni2 | ||
1Master of Art Research, Department of Art Research, Faculty of Theoretical Sciences and Higher Art Studies, University of Art, Tehran, Iran. | ||
2Assistant Professor, Department of Museum Studies, Faculty of Faculty of Conservation and Restoration, University of Art, Tehran, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
The horse has found its way into the images of books with the same strong presence that it had in the lives of the ancients - especially kings -, so it is considered one of the most important visual objects in the creation of miniatures. Given this issue and the view of the value of the animal, which not only represented the power and greatness of an army, but also played a unique role in the royal ostentation, one has to ask how the painters portrayed him. To what extent did those who lived in the context of the court society and possibly owned a horse, in the depiction of this animal, be faithful to the qualities that indicated a good and beautiful horse? Do these qualities, which are extracted from equine science books such as Farasnamas and other books written about horses, overlap with the criteria of illustrators in horse illustration or are they completely different from each other? Understanding the approach of illustrators in the illustration of designs depends on recognizing and studying written sources that have spoken directly about theoretical and practical issues related to Persian painting. Since this cultural land lacks such a written tradition, other sources have always been replaced and studied in order to understand the rules of this art, sources that may not be directly related to Iranian painting, but their subject matter is about the most prominent designs. It should be noted, however, that these sources can never arrive at a comprehensive theory of the criteria of illustration and ultimately provide a definition of the correct proportions of the motifs, a definition by which a complete work of art can be recognized. The sources studied here are equine science books. These books, which have been written, translated and sometimes illustrated under different titles such as Farsnama, al-beytarah, Al-Khail in different Islamic lands, are classified under natural sciences because they are written based on direct observations of horses. The purpose of writing these books is to transfer knowledge in order to understand good and bad horses, symptoms and treatment of diseases of this animal. What makes equine science book a valuable resource in the absence of artistic books and cited by art historians is their content. In these books, aesthetic qualities such as the beautiful shape of the limbs, movements, the size of each member in relation to the part and the whole, colors and whiteness that indicate the value or worthlessness of the horse is drawn. Given such content, which is full of descriptions of good and bad horses and the most detailed information about its appearance, it can be included in the field of Iranian painting because this art is always defined in great detail. In generally, two conclusions be drawn from this research, first, that the illustration of the horse in these three illustrated manuscripts was not outside the framework of nature. Secondly, the illustrators of Baysonghori Shahnama have made a commendable effort to depict a good horse, and their criteria are very close to those of equine science experts. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Horse illustration, Equine science books, Shahnama, Baysonghori, Ibrahim Sultan, Mohammad Juki | ||
مراجع | ||
ابن ابی الربیع. 1431 ق. سلوک المالک فی تدبیر الممالک. به اهتمام عبدالعزیز بن فهد بن عبدالعزیز. ریاض: دار العاذریة للطباعة و النشر.
ابن قتیبه, عبدالله بن مسلم. 1418 ق. عیون الخبار. به اهتمام یوسف علی طویل. بیروت: دار الکتب العلمیه.
ابن منذر، ابو بکربن البدرالدین البیطار. 1993 م. کامل الصناعتین فی البیطره و الزردقه. به کوشش عبدالرحمن ابریق. حلب: معهد التراث العلمی العربی.
امرؤالقیس. 1998. دیوان امرؤالقیس. شرح د.یاسین الایوبی. بیروت: المکتب الاسلامی.
پانوفسکی, اروین. 1395. معنا در هنرهای تجسمی. ترجمهی ندا اخوان مقدم. تهران: چشمه.
تاجبخش, حسن. 1396. تاریخ دامپزشکی و پزشکی ایران. جلد دوم. تهران: دانشگاه تهران.
سلّومی, عبدالعزیر. 1406 ق. دیوان الجند: نشأته و تطوره فی دولته الاسلامیه حتی عصر المامون. مکه: مکتبه الطالب الجامعی. سمرقندی، دولتشاه. 1382. تذکرة الشعرا. به سعی و اهتمام ادوارد براون. تهران: اساطیر.
سوچک, پریسیلا. 1388. "نظریه و کاربست چهره نگاری در سنت ایرانی. " مجموعه مقالات نگارگری ایرانی اسلامی در نظر و عمل", صالح طباطبایی. تهران: فرهنگستان هنر.
شاه قلی. 1387. فرس نامه. به اهتمام یوسف بیگ باباپور. تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
شاهکارهای نگارگری ایران. 1384. تهران: موزه هنرهای معاصر. شجاع. 1374. انیس الناس. به اهتمام ایرج افشار. تهران: علمی و فرهنگی. فخر مدبر، محمد بن منصور بن سعید. 1346. آداب الحرب و الشجاعه، به اهتمام احمد سهیلی خوانساری. تهران: اقبال.
قدامه ابن جعفر. 1229 ق. الخراج و صناعه الکتابه. به کوشش محمدحسین الزبیدی. بغداد: دارالرشید.
قلقشندی, شهاب الدین احمد بن عبدالله. 1408 ق. صبح الاعشی فی کتابه الانشاء. به اهتمام محمدحسین شمس الدین. جلد دوم. بیروت: دارالکتب العلمیه.
گیلانی, نظامالدین احمد. 1375. مضمار دانش. به اهتمام نادر حائری. تهران: نشر دانشگاهی.
نهاوندی، قیم. 1395. فرسنامه، به کوشش آذرتاش آذرنوش و نادر مطلبی کاشانی. تهران: نی.
منابع خطی
انیس الناس شجاع (نسخهی شمارهی 9518 کتابخانهی مجلس شورای اسلامی، سدهی 9ق.).
شاهنامهی ابراهیم سلطان (نسخهی شمارهی Ouseley Add.176 کتابخانهی بودلیان، سدهی 834-839 ق.).
شاهنامهی محمد جوکی (نسخهی شمارهی MS RAS 239 انجمن سلطنتی آسیایی لندن، سدهی 843 ق.)
فرسنامهی عبدالله خان فیروزجنگ (نسخهی شمارهی suppl.pers 1554 کتابخانهی ملی پاریس، سدهی 11 ق.)
Al-Sarraf, Shihab. 1990. Furusiyah, Literature of the Mamluk Period. Riyad. Grabar, Oleg. 2000. Mostly miniatures: An introduction to Persian painting. New Jersey: Princeton University Press. J.Roxburgh, David. 2002. "Persian Drawing, ca. 1400-1450: Materials and Creative Procedure." Moqarnas 44-77. --------------. 2001. Baysunghur’s Library: Question related to its chronology and production." journal of social affairs 18. num 72. --------------. 2001. The Aesthetics of Aggregation: Persian Anthologies of the Fiftennth Century." Princeton Papers: Interdisciplinary Journal of Middle Eastern Studies 119-142. Sims, Eleanor. 1992. "The Illustrated Manuscripts of Firdausi's "Shahnama" Commissioned by Princes of the House of Timur." Ars Orientalis 22: 43-68. Wright, Elaine. 2013. “The Look of the Book: Manuscript Production in Shiraz, 1303-1452”. Washington: Freer Gallery of Art, Smithsonian Institution. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 267 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 520 |