1دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
2دانشیار گروه حقوق بینالملل، دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.
3استادیار گروه فقه و حقوق، دانشکدۀ حقوق، الهیات و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران.
چکیده
در نظامهای حقوقی در خصوص ماهیت حق مؤلف اتفاق نظر وجود ندارد. نظریۀ حقوق مربوط به شخصیت (در حقوق آلمان)، نظریۀ دین، نظریۀ حق طبیعی و در حکم مالکیت (در انگلستان و امریکا در قرن هجدهم و برخی آرای دادگاه تجدیدنظر پاریس)، نظریۀ حق مالکیت (برخی آرای دادگاههای فرانسه و نیز دکترین مصر)، نظریۀ ماهیت دووجهی (در قانون ایالت کبک، حقوق لبنان، معاهدۀ برن و قانون مالکیت فکری فرانسه)، نظریۀ تأکید بر فواید اقتصادی آثار فکری، نظریۀ حقوق کار، نظریۀ حق ویژه و از اقسام حقوق فکری و نظریۀ امتیاز مطرح شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتهاند. قوانین مصر مانند قوانین ایران در این زمینه ساکت است. در حقوق ایران اغلب از واژۀ مالکیت فکری یا معنوی استفاده شده است (نظریۀ مالکیت)، با وجود این، بهعنوان نتیجه، نظریۀ ماهیت دووجهی (استقلال ماهیت حقوق مادی در برابر حقوق معنوی مؤلف و ماهیت ویژۀ هریک) صحیحتر است. بنابراین، نظریۀ ماهیت مالکیت دارای ایراد است؛ زیرا شامل حقوق معنوی که غیرمالی و مربوط به شخصیت مؤلف است، نمیشود.
1Ph.D. Student in in Private Law, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Teheran, Iran.
2Associate Professor, Department of International Law, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran.
3Assistant Professor, Department of Fiqh & law, Faculty of Law, Theology and Political Science, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Teheran, Iran.
چکیده [English]
There is no consensus on the nature of copyright in legal systems; Theory of Personality rights (in German law), theory of debt, theory of natural right and as property (in Britain and the United States in the 18th century and some of the Paris Court of Appeals), property theory (some of the French courts and some of the Egyptian doctrine), the theory of dual nature (in Quebec law, Lebanese law, the Berne Convention and French intellectual property law), the theory emphasizing the economic benefits of intellectual property, the theory of labor law, Special right theory and as a kind of intellectual rights and privilege theory have been proposed and analyzed. Egyptian law is as silent as Iranian Law. In Iranian law, the term intellectual property is often used (property theory), as a result, the theory of two dimensional nature (independence of the nature of material rights from the morals rights of the author and the specific nature of each one) is more correct. So, the property theory is flawed; because it does not include moral rights that are non-financial and related to the author's personality. The type of this article is Academic / Scholarly.
کلیدواژه‌ها [English]
material right, moral right, debt, personality, property
مراجع
الف) فارسی
امینینژاد، علی و صفایی، سید حسین (1396). تحلیل فقهی و حقوقی موانع امکان نقل و انتقال حق معنوی مؤلف. فصلنامۀ پژوهشهای فقه و حقوق اسلامی. سال سیزدهم. شمارۀ 47. 48-27.
پیلوار، رحیم (1393). فلسفۀ حق مالکیت. چاپ سوم. تهران: شرکت سهامی انتشار.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1382). فن استدلال: منطق حقوق اسلام. چاپ اول. تهران: گنج دانش.
مغبغب، نعیم (2008 م). الملکیه الادبیه و الفنیه و الحقوق المجاوره. چاپ دوم. بیروت: منشورات الحلبی الحقوقیه.
نجفی، محمدحسن (1421 ق). جواهرالکلام. جلد چهاردهم. چاپ اول. قم: مؤسسۀ دائرةالمعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت (علیهمالسلام).
ج) لاتین
Gendreau, Ysolde (1993). La Nature du droit d’auteure selon le nouveau Code civil.
Goldstein, Paul(2001(.International Copyright: Principles, Law, and Practice,New York:Oxford University press.
Loren, Lydia Pallas (1992). the Nature of Copyright: A Law of Users' Rights, Vol. 90, University of Georgia Press.
Matveev A. G, (2016). The Structure of Copyright Systems of France, Germany and Russia. Vestnik Permskogo universita, Juridicheskie nauki – Perm University Herald. Juridical Sciences, Issue 33.
Moyse, Pierre-Emmanuel, & Richard, Leger Robic (1992). La Nature du droit d’auteure: droit de propriété ou monopole?
Onyeagbako, Victoria C, (2020). Justifications for Copyright and Patents Protection. SSRN Electronic Journal.
Pécher, Laure et Astier, Pierre, (2010). Le droit d’auteur en Usage en Europe.
Postel, Holger, (2006). the fair use doctrine in the U. S. American copyright Act and similar regulation in the German law. Chicago-Kent Journal of Intellectual Property.
Teilmann, Stina, (2004). British and French Copyright: A Historical study of aesthetic implications, Department of Comparative Literature University of Southern Denmark.
