پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,240 |
| تعداد مقالات | 67,871 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,445,247 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 90,215,786 |
بررسی سهم انواع لندفرم‌های ژئومورفولویک در تولید رسوب با استفاده از تکنیک منشایابی رسوب | ||
| تحقیقات آب و خاک ایران | ||
| دوره 54، شماره 5، مرداد 1402، صفحه 829-842 اصل مقاله (1.61 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijswr.2023.351090.669393 | ||
| نویسندگان | ||
| سعیده جلالی1؛ کاظم نصرتی* 2؛ شهرام بهرامی3 | ||
| 1گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| 2استاد. گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین،دانشگاه شهید بهشتی، تهران. ایران | ||
| 3جفرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران | ||
| چکیده | ||
| مساله‌ی مهم و قابل‌توجه در پژوهشهای کاربردی برای مدیریت حوزههای آبخیز، آگاهی از چگونگی فرآیند تولید رسوب شبکه زهکشی است که بتواند به‌طور مشترک و یکپارچه، عملکرد دامنه‌ها و سیستم رودخانهای را در مقیاس مکانی و زمانی مشخص دربر گیرد. در مطالعات مربوط به فرسایش و رسوب، بررسی شکل و تحولات فرسایشی لندفرم‌های ژئومورفولوژی، محور مطالعات علوم زمین برای یک مدت طولانی بوده است. در دو دهه‌ی اخیر، تکنیک منشایابی رسوب به‌عنوان یک روش کلیدی تعیین منابع رسوب برای بررسی فرآیند فرسایش و رسوب حوزههای آبخیز می‌تواند به کار گرفته شود. هدف از این پژوهش بررسی سهم انواع لندفرم‌های ژئومورفولوژی در تولید رسوب با استفاده از تکنیک منشایابی رسوب در حوزه آبخیز چهل‌چای استان گلستان است. لذا با استفاده از شاخص توپوگرافی، 4 لندفرم شامل دامنههای محدب، مقعر، درههای باز و شیب بین دامنههای محدب و مقعر مشخص شد. نمونه‌برداری از منابع رسوب و رسوب معلق طی 8 رخداد سیلاب در بازه‌ی زمانی اسفند 1398 تا اردیبهشت 1399 صورت گرفت. با استفاده از دستگاه XRF غلظت 23 ردیاب ژئوشیمیایی اندازه‌گیری شد. پس از آزمونهای دامنه، کروسکال-والیس و تحلیل تشخیص، در نهایت ردیاب‌های Ba، Ni،Pb، V، Mgo، Mno و Cao بالاترین درصد توان تفکیکپذیری را داشتند. بر اساس نتیجه‌ی به‌دست‌آمده از اجرای مدل ترکیبی بیزین، دامنههای محدب 9/60 سهم تولیدی رسوب را به خود اختصاص داده است و در مرتبه‌ی دوم، سهم درههای کم‌عمق 5/28 درصد برآورد شده است. هم‌چنین با استفاده از مدل‌سازی رسوب مجازی، خطای میانگین در محدوده‌ی 6/0 و 4/8 درصد و خطای جزر میانگین مربعات در دامنه‌ی 7/1 و 23 برآورد شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حوزه آبخیز چهل‌چای؛ لندفرم های ژئومورفولوژی؛ ردیاب‌های ژئوشیمیایی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Investigating the contribution of geomorphic landforms in sediment yield by using sediment fingerprinting method | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Saeede Jalali1؛ Kazem Nosrati2؛ Shahram Bahrami3 | ||
| 1Department of physical geography; faculty of earth science shahid beheshti university tehran;IRAN | ||
| 2Professor Department of Physical Geography Faculty of Earth Sciences Shahid Beheshti University Tehran.IRAN | ||
| 3Department of Physical Geography Faculty of Earth Sciences Shahid Beheshti University | ||
| چکیده [English] | ||
| An important and significant issue in applied research for the management of watersheds is to know integrated drainage sediment yield process to recognize hill slopes and fluvial system. In erosion and sediment study, investigation of form and land form evolution was the earth science study core in the long time. So determination of landform contribution in sediment and erosion yield can utilize for erosion and sediment process in watershed. In recently two decades, sediment fingerprinting method was proven as a key method for contribution of sediment proportion. The purpose of this study was to determine the geomorphic landforms in sediment yield in Chehel-Chaye catchment in Golestan province. By using Topography Position Index, four landforms including concave and convex slope, narrow valleys and slope between concave and convex slope were recognized. In eight flood events suspended sediment sampling was done in March to April 2020. By using XRF instrument, 23 geochemical traces was analysis. After bracket, kruskal-wallis and discernment function analysis, Ba، Ni،Pb، V، Mgo، Mno and Cao had the most discernment percentage in all of tracers. Based of Bayesian mixing model, in first concave slopes 60/9 and in second 28/5 percentage of sediment yield. Result of virtual sediment modeling show that root mean squared error are in 0.6 and 8/4 and mean absolute error 1/7 and 23 evaluated. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Chehel-Chay catchment, geochemical tracers, geomorphic landforms | ||
| مراجع | ||
|
Chorley R.J, Stanley A., Schumm D.S. (2001).Geomorphology, Vol,3. Samt , Tehran.(In Persian) Collins AL, Stutter M, Kronvang B (2014) Mitigating diffuse pollution from agriculture: international approaches and experience. Sci Total Environ 468-469:1173–1177. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2013.11.001 Collins AL, Zhang YS, Walling DE, Black K (2010) Apportioning sediment sources in a grassland dominated agricultural catchment in the UK using a new tracing framework. In: Banasik K, Horowitz AJ, Owens PN, Stone M, Walling DE (eds) Sediment dynamics for a changing future. IAHS Publication 337, IAHS Press, Wallingford, p 68. Collins, A.L., et al.,( 2017). Sediment source figerprinting as an aid to catchment management: a review of the current state of knowledge and a methodological decision-tree for end-users. Environ. Manage. 194, 86–108. https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2016.09.075 Chamani, R., Azari, M., & Kralisch, S. (2020). Hydrological response to future climate changes in Chehelchay Watershed in Golestan Province. Watershed Engineering and Management, 12(1), 72-85. doi: 10.22092/ijwmse.2019.122726.1522(In persian) De Lima, J. L., et al. (2018). Longitudinal hillslope shape effects on runoff and sediment loss: laboratory flume experiments. Environmental Engineering 144(2): 41-52. http://dx.doi.org/10.1061/(ASCE)EE.1943-7870.0001302. Devereux O. H., Prestegaard K. L., Needelman B. A., and Gellis A. C. (2010). Suspended-sediment sources in an urban watershed, Northeast Branch Anacostia River, Maryland. Hydrological Processes, Vol. 24, No. 11, pp. 1391–1403. https://doi.org/10.1002/hyp.7604 Eekhout,J. Boix-Fayos,C. Pérez-Cutillas,P Vente,J.D. (2020). The impact of reservoir construction and changes in land use and climate on ecosystem services in a large Mediterranean catchment, EGU General Assembly 2020. https://doi.org/10.5194/egusphere-egu2020-7177 Foster, I.D., Lees, J.A., (2000). Tracers in geomorphology: theory and applications in tracing fie particulate sediments. In: Foster, I.I.D. (Ed.), Tracers in Geomorphology. J. Wiley & Sons, Chichester, pp. 3–20. Habibi, S., Gholami, H., Fathabadi, A., & Jansen, J. D. (2019). Fingerprinting sources of reservoir sediment via two modelling approaches. Science of The Total Environment, 663, 78-96. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2019.01.327 Haddadchi, A., Olley, J., Laceby, P., (2014). Accuracy of mixing models in predicting Haddadchi, A., Ryder, D.S., Evrard, O., Olley, J., (2013). Sediment figerprinting in flvial Kemper, J.T., Miller, A.J., Welty, C., (2019). Spatial and temporal patterns of suspended Millares,A., Eekhout,J., Cantalejo,M., Conesa,C., Moreno,R.,(2022). Sediment Connectivity And Associated Shifts By Climate Change Projections In A Mediterranean High-Mountain Catchment (Southern Spain). International Mountain Conference. Negahban S, mokarram M. Landform.(2015) .classification using Topography Position Index Case Study: Hakan Watershed, Jahrom City. Environmental Erosion Research.; 5 (1) :75-89(In persian) Nosrati, K., et al. (2014). A mixing model to incorporate uncertainty in sediment fingerprinting. Geoderma 217: 173-180. http://dx.doi.org/10.1016/j.geoderma.2013.12.002 Nosrati, K., Haddadchi, A., Collins, A.L., Jalali, S., Zare, M.R., (2018). Tracing sediment sources in a mountainous forest catchment under road construction in northern Iran: comparison of Bayesian and frequentist approaches. Environmental. Science. Pollutant. Research. 25 (31), 30979–30997. https://doi.org/10.1007/s11356-018-3097-5 Nosrati, K., Mohammadi-Raigani, Z., Haddadchi, A., & Collins, A. L. (2021). Elucidating intra-storm variations in suspended sediment sources using a Bayesian fingerprinting approach. Journal of Hydrology, 596, 126115. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.jhydrol.2021.126115 Rowntree, K.M., van der Waal, B.W., Pulley, S., )2017(. Magnetic susceptibility as a simple tracer for fluvial sediment source ascription during storm events. J. Environ. Manage. 194, 54–62. https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2016.11.022 Seif A.(2014). Using Topography Position Index for Landform Classification, Bulletin of Environment, Pharmacology and Life Sciences, v. Samadi, M.Bahremand, A.R, Salajeghe A., Onegh, M. Hosseinali zadeh M. Estimating of geologic units as one as suspended sediment source by using sediment tracing metho.(Tool baneh, Ziarat) (2019). Research in Earth Science. 10(2)1-20. (In persian) Sun, L, Guo,H, Liu,B, Wu, Sh,. Weckler, P.R, Yang, J.(2021). Characterizing erosion processes on a convex slope based on 3D reconstruction method. Geoderma. 402. 115364. https://doi.org/10.1016/j.geoderma.2021.115364 Shen, H., et al. (2016). Impacts of rainfall intensity and slope gradient on rill erosion processes at loessial hillslope. Soil and Tillage Research 155: 429-436. https://doi.org/10.1016/j.still.2015.09.011 Tagil , S. and Jenness , J., (2008). GIS - based automated landform classification and Topographic, Land cover and Geologic attributes of landforms around the Yazoren Polje, Turkey, Applied Sciences, 8(6), 910 -921. http://dx.doi.org/10.1016/j.still.2015.09.011 Weiss, A. (2001). Topographic position and landforms analysis. In Poster presentation, ESRI user conference, San Diego, CA (Vol. 200). Xiao S, Jianguo W, Huajun T, Peng Y,(2022). An urban hierarchy-based approach integrating ecosystem services into multiscale sustainable land use planning: The case of China. Resources, Conservation and Recycling,178. https://doi.org/10.1016/j.resconrec.2021.106097 Gruszowski K. E., Foster I. D. L., Lees J. A., and Charlesworth S. M. 2003, Sediment sources and transport pathways in a rural catchment, Herefordshire, UK. Hydrological Processes, Vol. 17, No. 13, pp. 2665–2681. https://doi.org/10.1002/hyp.1296 Lake, N. F., Martínez-Carreras, N., Shaw, P. J., & Collins, A. L. (2022). Using particle size distributions to fingerprint suspended sediment sources—Evaluation at laboratory and catchment scales. Hydrological Processes, 36(10), e14726. https://doi.org/https://doi.org/10.1002/hyp.14726 Lamba, J., Karthikeyan, K. G., & Thompson, A. M. (2015). Apportionment of suspended sediment sources in an agricultural watershed using sediment fingerprinting. Geoderma, 239-240, 25-33. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.geoderma.2014.09.024 Su, Y., Zhang, Y., Wang, H., & Zhang, T. (2022). Effects of vegetation spatial pattern on erosion and sediment particle sorting in the loess convex hillslope. Scientific Reports, 12(1), 14187. https://doi.org/10.1038/s41598-022-17975-6 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 183 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 160 |
||