پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,243 |
| تعداد مقالات | 67,878 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,521,819 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 90,291,531 |
چیستی «عقل فعال» در نظریۀ عقل نزد ابن‌باجه | ||
| فلسفه | ||
| دوره 21، شماره 2 - شماره پیاپی 41، اسفند 1402، صفحه 127-148 اصل مقاله (486.99 K) | ||
| نوع مقاله: علمی -پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jop.2023.349980.1006751 | ||
| نویسنده | ||
| حسن عباسی حسین ابادی* | ||
| دانشیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه پیام نور ایران | ||
| چکیده | ||
| «عقل فعال» در فلسفۀ ابن‌باجه در معرفت‌شناسی، اخلاق و سعادت انسان اهمیت دارد. ازاین‌رو مبحث «عقل فعال» از جهات مختلف مورد بحث است. «حقیقت عقل فعال» در جایگاه معرفتی و وجودی، صرف‌نظر از اهمیت آن برای غایت و سعادت انسان، مسئلۀ حاضر در این نوشتار است. پرسش این است عقل فعال چه جایگاهی وجودی و معرفتی در نظریۀ عقل ابن‌باجه دارد آیا در فرد انسانی و مربوط به نفس است یا در عالم بالا و امری جدای از انسان است؟ واحد است یا متکثر؟ ابن‌باجه جایگاه معرفتی افاضه‌کنندۀ علم و صور به عقول انسان و صور خیالی به حیوان برای عقل فعال قائل است و از حیث جایگاه وجودی عقل فعال نیز سخن او مشتت است و دربارۀ واحدیا کثیر بودن عقل در مراتب مختلف عقل، بنا بر معقولات آن عقل و نسبتی که با هیولا دارد سخن می‌گوید و عقل مستفاد و عقل فعال را از هرجهت واحد می‌داند. بر این اساس برای بررسی این مسئله و پاسخ به پرسش‌های مطرح شده ابتدا نفس ناطقه را تبیین می‌کنیم سپس به مراتب عقل و چیستی عقل فعال در ابن‌باجه پرداخته و در آخر هم به تحلیل و بررسی مطالب گفته‌شده می‌پردازیم. مقاله با روش توصیفی- تحلیلی نگارش شده است | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عقل فعال؛ ابن‌باجه؛ نفس ناطقه؛ مراتب عقل؛ انسان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Whatness "Active Intellect" in Ibn Bajjah's Theory of Intellect | ||
| نویسندگان [English] | ||
| hasan abasi hossein abadi | ||
| Associated Professor, Department of Islamic Philosophy and Theology, Payam-e-Noor University,Tehran Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Active Intellect" in Ibn Bajjah's Philosophy is important in epistemology, ethics and human happiness. Therefore, the topic of "active intellect" is discussed in different ways. "Truth of active reason" in the epistemological and existential position, regardless of its importance for the purpose and happiness of man, is the present issue of this article. the question is, what is the existential and epistemological place of active intellect in Ibn Bajjah's theory of intellect. Is it in the human person and related to the soul, or is it in the higher world and something separate from humans? Is it one or plural? Ibn Bajjah assign to the active intellect has the epistemological position of imparting knowledge and forms to the intellects of Human and imaginary images to animals, and in terms of the existential position of the active intellect, his words are mixed and he speaks about the unity or plurality of the intellect in different levels of the intellect, according to the rationality of that intellect and its relationship with the matter. It considers the useful intellect and the active intellect as one. Therefore, in order to investigate this issue and answer the questions raised, we first explain the Cognitive Soul, then we discuss the levels of intellect and what is the active intellect in Ibn Bajjah. And finally, we will analyze and review the said content. The article is written with a descriptive-analytical method | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| active intellect, Ibn Bajjah, cognitive Soul, levels of intellect, Man | ||
| مراجع | ||
|
ابن‌باجه. (1991). رسایل ابن‌باجه الالهیه، حققها و قدّم لها ماجد فخری، لبنان- بیروت: دارالنهار للنشر.
ابن‌باجه. (بی‌تا). رسایل فلسفیّه لأبی‌بکربن‌باجه، نصوص فلسفیّه غیرمنشوره، جمال‌الدین العلوی، لبنان- بیروت: دارالثقافه، دارالبیضاء- المغرب: دار النشر المغربیه.
ابن‌باجه. (1379 ه/ 1960 م). کتاب‌النفس، حققه محمدصغیر حسن المعصومی، سوریه: دمشق.
ارسطو. (1391). دربارۀ نفس، ترجمه تعلیقات و حواشی علی‌مراد داودی، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
برکات، اکرم. (2021). «العقل الفعّال فی فلسفه ابن‌باجه»، الحیاه الطیّبه، السنه 25، العدد 44، صص 129-151.
جابری، محمدعابد. (1391). خوانشی نوین از فلسفۀ مغرب و اندلس، ترجمۀ سیدمحمد آل‌مهدی، تهران: نشر ثالث.
عویضه، محمدمحمد. (1993 م-1413 ه). ابن‌باجه الاندلسی الفیلسوف الخلّاق، لبنان- بیروت: دارالکتب العلمیه.
کربن، هانری. (1392). تاریخ فلسفۀ اسلامی، ترجمۀ جواد طباطبایی، تهران، مینوی خرد.
Afrodisi, Iskandar (1972), Maqala al-Iskander Al-Afrodisi Fi al-Aql Ala Raei Aristoteles; Translated by Ishaq bin Hanin, the description of Aristotle missing in Greek and the last epistles, Haqqha and Qadam Laha Abd al-Rahman Badawi, Lebanon. Beirut: Darul Mashreq. Al-Jabari, Mohammad Abed (1993), Nahn Waltrath (Contemporary Readings in Philosophical Tradition); 6th edition, Beirut, Al-Hamra: Al-Marqas Al-Thaqafi Al-Arabi Aristotle (1391). On the soul; Translation, annotations and margins by Ali Murad Davoudi, second edition, Tehran: Tehran University Press. [In Persian]. Awaidha, Muhammad Muhammad (1413/1993), Ibn Bajjah Al-Andaluci Creative philosopher; Lebanon-Beirut: Dar al-Kitab al-Alamiya. Badawi, Abd al-Rahman (1429), Encyclopedia of Philosophy, 3 volumes, Qom: Dhu al-Qurabi. Barakat, Akram (2021), "Al-Aql al-Fa'al fi falsafah Ibn Bajjah"; Al-Hayyah al-Taybah, year 25, number 44, pp. 129-151. Carbon, Henry (2012), History of Islamic Philosophy; Translated by Javad Tabatabaei, Tehran: Minoo-ye Khrad. Davidson, A. Herbert. (1992). Al-farabi, Avicenna, and Averroes, on Intellect. New York, Oxford: OXFORD UNIVERSITY PRESS. Davoudi. Alimrad (1349), Reason in Hikmat Masha from Aristotle to Ibn Sina; Tehran: Dehkhoda. [In Persian].
Farabi. Muhammad -ibn- Muhammad (1995), Araee Ahl al-Madinah al-Fazlah; Lebanon-Beirut: Darmketbah al-Hilal. (1996), al-Siyaseh al-Madaniyyah; Lebanon-Beirut: Darmketbah al-Hilal. Ibn Bajjah, (n.d). Ilm al-Nafs. No 26, PAKISTAN HISTORICAL SOCIETY, KARACHI. (1991), Rasael Ibn Bajjah al-ilahiya; Haqqha and Qadam Laha Majid Fakhri, Lebanon-Beirut: Dar al-Nahar lel-nashr. (Bita), Rasael Falsafiya le- Abi Bakr-ibn- Bajjah; Unpublished philosophical texts, Jamal al-Din al-Alawi, Lebanon-Beirut: Dar al-Thaqafa. Dar al-Bayda& Maghreb: Dar al-Nashar al-Maghribiya. (1960/1379), Kitab al-Nafs; Haqqa Mohammad Saghir Hasan al-Masoumi, Syria: Damascus. Ibn Sina (1392), translation of Isharat wa-Tanbihat; Translated by Hassan Malekshahi, 2 volumes, Tehran: Soroush. [In Persian]. Jabri, Mohammad Abed (2011), a new reading of the philosophy of the Maghreb and Andalucía; Translated by Seyyed Mohammad Al-Mahdi, Tehran: Third publication. Kiribat Sedina, Ali Saleh; Al-Arqoubi Amina al-Arabi (2019), "The place of intellect according to Ibn Bajjah"; Al-Qartas Magazine for Al-Uloom Al-Insaniyah and Al-Tatabiqiyah, Volume 5, Pages 228-250. مکانة العقل عند ابن باجة | مجلة القرطاس للعلوم الانسانیة والتطبیقیة (alandalus-libya.org.ly) (Accessed by 2023). Ma`sumi, M. Saghir Hasan, (1965). “IBN BAJJAH ON THE HUMAN INTELLECT’. Islamic Studies. Vol. 4, No. 2. pp. 121-136. Montada, Josep Puing. (2005). “Philosophy and in Andalusia. Ibn Bajja and Ibn Tufayl”. The Cambridge Companion to Arabic Philosophy. Ed. By P. Adamson and Richard C. Taylor. CAMBRIDGE UNIVERSITY PRESS. Montada, Josep Puing. (2007/ 2023). “Ibn Bajja” [Avempace]. STANFORD ENCYCLOPEDIA OF PHILOSOPHY. http://plato.stanford.edu/entries/ibn-bajja/ (Accessed by 2023). Nasr, Seyyed Hossein. (2006). ISLAMIC PHILOSOPHY FROM ITS ORIGIN TO THE PRESENT. The United States of America: State University of New York Press. Tusi. Khaja Nasir (1375), Sharh al-Isharat and Tanbihat (maa al-Mohakat); 3 volumes, Qom: Nash al-Balagha. [In Persian]. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 103 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 19 |
||