Neoliberal policies have changed the urban realities in the informal settlements of the impoverished in Iran, affecting the struggles of the lower classes to provide and improve housing. However, scholars in the great majority of urban studies, without considering the broader context of political economy, use conventional conceptual tools that are insufficient for comprehending the dynamic and complicated lives of the poor in these settlements. These studies are largely silent on how the implementation of Structural Adjustment Programs via new urban policies such as privatization of public properties, price liberalization, and deregulation may result in significant changes in informal settlements and, as a result, in the housing practices of subaltern residents in these areas. This study, which focuses on one of the post-liberalization periods (2011-2013), addresses the central question of how the informal housing politics of Iran's urban poor have changed following the Economic Reform and Structural Adjustment. This research’s theoretical starting point is the quiet encroachment of the ordinary, which has been rethought in light of its findings
Using a qualitative research design, the poor communities of the cities of Golestan and Nasim Shahr in the suburbs of Tehran are the primary focus of this study. Observation, personal interviews (with ordinary people, officials of urban organizations, and local informants), and document review (people’s letters to authorities, archives of local and national newspapers, administrative correspondence, official reports, and journals and books) were used to generate and collect data.
The findings of this research indicate that the increasing marketization of the informal realms has significantly prevented the impoverished from illegally acquiring the resources, facilities, and opportunities necessary for constructing shelter or has made achieving this objective costly and difficult. The substantial shift in the disenfranchised’s strategy from horizontal encroachment on lands to vertical encroachment on homes, as well as the expansion of tenancy in the deprived and marginalized settlements, are indicative of this reality. Even in remote areas, the pervasive presence of market forces throughout the socio-spatial configuration may aid state surveillance apparatuses and prevent the occupation of uncontrolled holes by impoverished people. According to the evidence, there is a significant population of poor tenants in deprived villages, where it is easier to violate the law to seize land and construct housing.
Under neoliberal policies, “informal” or marginal areas, which Bayat views as a potential alternative to enduring the hardships of the modern world, have increasingly become a battleground for the incursion of disempowering market forces. |
- اسکندری دورباطی، زهرا، جواهری‌پور، مهرداد و ترکمان، فرح (1401). مالکیت زمین و ساخت‌یابی سکونتگاه‌های غیررسمی در ایران، مجلۀ توسعۀ محلی (روستایی-شهری)، 14(1)، 305-331.
- بیات، آصف (1391). سیاست‌های خیابانی، جنبش تهی‌دستان در ایران. ترجمۀ سید اسدالله نبوی چاشمی. تهران: پردیس دانش.
- برادران، مراد، غفاری، غلامرضا، زاهدی، محمدجواد و ربیعی، علی (1396). حاشیه‌نشینی: تحلیل جامعه‌شناختی مسائل اجتماعی سیاست‌های مسکن و پدیدۀ غیررسمیت، بررسی نمونۀ میان‌آباد، اسلامشهر، تهران. مجلۀ بررسی اجتماعی مسائل ایران، 8(1)، 209-231. https://doi.org/10.22059/ijsp.2017.64140
- زنجانی، حبیب‌اله (1386). مطالعه و تحلیل جمعیت مجموعه شهری تهران و بازنگری سهم جمعیت هر یک از حوزه‌های شهری و شهرهای جدید براساس سرشماری 1385. مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران.
- جوان، جعفر و سیدی، سید مهدی (1384). کوتاه نگرشی بر ساخت‌وسازهای غیرمجاز در حاشیۀ شهر مشهد. مجلۀ جغرافیا و توسعۀ ناحیه‌ای، 3(4)، 55-72.
- خضرایی، فرزین (1381). توانمندسازی در اسکان غیررسمی؛ تجربۀ زاهدان. مجلۀ هفت شهر، 3(4)، 59-69.
- دسوتو، ارناندو (1389). راه دیگر. ترجمۀ جعفر خیرخواهان. تهران: نشرنی.
- سجادی، ژیلا، منشی‌زاده، رحمت‌الله و حبیبی، بهزاد (1390). تحلیل اجتماعی-فضایی بافت‌های فرسودۀ شهری به‌منظور احیا و جلوگیری از فرسودگی بیشتر؛ مطالعۀ موردی منطقۀ هفده تهران. نشریۀ صفه، 54، 171-186.
- سرور، رحیم (1388). مقدمه‌ای بر آینده‌نگری گسترش سکونتگاه‌های غیررسمی در منطقۀ شهری تهران. مجلۀ هفت شهر، 2(29-30)، 55-66.
- سندل، مایکل (1393). آنچه با پول نمی‌شود خرید؛ مرزهای اخلاقی بازار. ترجمۀ حسن افشار. تهران: مرکز.
- شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران (1391). سامان‌دهی سکونتگاه‌های غیررسمی و اقدامات توانمندسازی اجتماعات شهر گلستان، بررسی پیمایشی و شناخت ویژگی‌های اقتصادی-اجتماعی و کالبدی محله‌های هدف، مراحل یک تا سه.
- شیخی، محمد (1381). فرایند شکل‌گیری و دگرگونی سکونتگاه‌های خودرو پیرامون کلان‌شهر تهران (موردپژوهی: اسلامشهر، نسیم‌شهر و گلستان). مجلۀ هفت‌شهر، 1(8)، 36-51.
- صادقی، علیرضا (1397). زندگی روزمرۀ تهی‌دستان شهری. تهران: آگاه.
- صالحی امیری، سید رضا و خدایی، زهرا (1390). حاشیه‌نشینی و اسکان غیررسمی. تهران: ققنوس.
- صالحی امیری، سید رضا و خدایی، زهرا (1389). ویژگی‌ها و پیامدهای اسکان غیررسمی و حاشیه‌نشینی شهری. مجلۀ بررسی مسائل اجتماعی ایران، 1(3)، 65-80.
- علاءالدینی، پویا و جمشیدی‌نسب، مریم (1394). مسکن مهر و حق به شهر جماعت‌های جدید: مطالعۀ موردی پروژۀ پرند. توسعۀ محلی (روستایی-شهری)، 7(2)، 241-258. https://doi.org/10.22059/jrd.2015.60562
- فتحعلیان، معصومه و پرتوی، پروین (1390). مطالعۀ تطبیقی کیفیت زندگی در بافت خودرو و برنامه‌ریزی‌شدۀ اسلامشهر: مطالعۀ موردی قائمیه و واوان. مطالعات تطبیقی هنر، 1(1)، 91-108.
- فنی، زهره و بشیری، جواد (1389). اقتصاد غیررسمی زمین و اسکان غیررسمی، مطالعۀ موردی نسیم‌شهر شهرستان رباط‌کریم. پژوهش‌های دانش زمین، 1(3)، 41-59. https://dorl.net/dor/20.1001.1.20088299.1389.1.3.4.7
- قاسمی، علی و قادرمرزی، حامد (1395). سیاست‌های تأمین مسکن، تجارت جهانی و ایران. تهران: جهاد دانشگاهی.
- کرسول، جان و کلارک، پلانو (1390). روش‌های پژوهش ترکیبی. ترجمۀ علیرضا کیامنش و جاوید سرایی. تهران: آییژ.
- لاله‌پور، منیژه (1398). تحلیلی بر سیاست‌ها و قوانین زمین شهری با تأکید بر رویکرد مقابله با سوداگری در بازار زمین‌شهری؛ موردپژوهی: کلان‌شهر تهران. فصلنامۀ آمایش محیط، 12(47)، 183-206. https://dorl.net/dor/20.1001.1.2676783.1398.12.47.10.0
- مشکینی، ابوالفضل، سجادی، ژیلا، دین‌دوست، جواد و تفکری، اکرم (1390). سامان‌دهی سکونتگاه‌های غیررسمی با شیوۀ توانمندسازی: نمونۀ موردی باقرشهر، محلۀ باباجعفر. تحقیقات جغرافیایی، 26(3)، 123-148.
- نگهبان مروی، محمد (1388). راهبردهای کاهش تخلفات ساختمانی در نواحی روستایی پیرامون کلان‌شهرهای اسلامی. نمونۀ موردی: روستای مرتضی‌گرد تهران. مجموعه مقالات چهارمین کنگرۀ بین‌المللی جغرافیدانان جهان اسلام.
- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (1382). پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان، موج دوم.
- هاروی، دیوید (1392). معمای سرمایه و بحران‌های سرمایه‌داری. مجید امینی. تهران: کلاغ.
- هاروی، دیوید (1386). نئولیبرالیسم؛ تاریخ مختصر. ترجمۀ محمود عبدلله‌زاده. تهران: اختران.
- یزدانی، فردین (۱۳۹۰). قطع وابستگی نظام درآمدی شهرداری‌ها به تراکم مازاد ساختمانی امری سهل و ممتنع رویکرد اقتصاد سیاسی به نظام درآمدی شهرداری‌ها. اولین کنفرانس اقتصاد شهری ایران. دانشگاه فردوسی مشهد.
- Alaedini, P., Jamshidinasab, M. (2015). Mehr Housing and New Communities’ Right to the City: A Case Study of the Parand Project. Journal of Community Development (Rural and Urban Communities), 7(2), 241-258. https://dorl.net/dor/20.1001.1.2676783.1398.12.47.10.0 (In Persian)
- AlSayyad, N. (2004). ‘Urban Informality as a New Way of Life’. In A. Roy & N. Alsayyad (Eds.), Urban Informality: Transnational Perspectives from the Middle East, Latin America and South Asia, 7–30. Lexington: Oxford
- Banks, N. (2016). Livelihoods Limitations: The Political Economy of Urban Poverty in Bangladesh. Development and Change, 47, 266–292. https://doi.org/10.1111/dech.12219
- Baradaran, M., Ghaffari, GH., Zahedi M., & Rabiei, A. (2017). Suburb Settlement: Sociological Analysis of Community Issues of Housing Policy and the Phenomenon of Informality (Case of Study: Mian Abad, Eslamshahr, Tehran). Iranian journal of Social Problems, 8(1), 209-31. https://doi.org/10.22059/ijsp.2017.64140 (In Persian)
- Bayat, A. (2012). Politics in the City-Inside-Out. City & Society, 24(2), 110–128. https://doi.org/10.1111/j.1548-744X.2012.01071.x
- Bayat, A. (2010). Life as politics: How ordinary people change the Middle East. New York: Stanford University Press. (In Persian)
- Bayat, A. (1997). Street politics: Poor peoples movements in Iran. Translated by: S. A. Nabavi Chashmi. Tehran: Pardis Danesh Publishing. (In Persian)
- Bayat, A. (2009). Marginality: Curse or Chance? in Ray Bush and Habib Ayeb (eds), Marginality and Exclusion in Egypt. London: Zed Books.
- Bayat, A. (2000). From dangerous classes to quiet rebels: politics of urban subaltern in the Global South. International Sociology, 15(3), 533-557. https://doi.org/10.1177/0268580000150030
- Benjamin, S. (2008). Occupancy Urbanism: Radicalizing Politics and Economy beyond Policy and Programs. International Journal of Urban and Regional Research, 32, 719–729. https://doi.org/10.1111/j.1468-2427.2008.00809.x
- Brenner, N., & Theodor, N. (2002). Cities and Geographies of Actually Existing Neoliberalism. Antipode, 34(3), 349-379.
- Creswell, J. W., & Clark, V. P. (2011). Designing and conducting mixed methods research. Translated by: A. Kiamanesh & J. Saraei. Tehran: Aeizh. (In Persian)
- Davis, M. (2006). Planet of Slums. New York: Verso.
- de Soto, H. (2002). The Other Path. Translated by: J. Kheir Khahan. Tehran: Ney Publishing. (In Persian)
- Eskandari D. Z., Javaheripour, M., & Torkaman, F. (2023). Land Ownership and Construction of Informal Settlements in Iran (1978-2021). Journal of Community Development (Rural and Urban Communities), 14(1), 305-331. (In Persian)
- Fanni, Z., & Bashir, J. (2010), Informal land economic and informal settlement (Case study: Nasim Shahr, Robaat Karim counry). Journal of Researches in Earth Sciences,1(3), 41-59. https://dorl.net/dor/20.1001.1.20088299.1389.1.3.4.7 (In Persian)
- Fathalian, M., & Partovi, P. (2011). A comparative study on quality of life of Eslamshahr’s planned and unplanned urban areas (Case study: Ghaemie and Vavan), Comparative Studies of Art, 1(1), 91-108. (In Persian)
- Ghasemi, A., & Ghader Marzi, H. (2016). Policies of housing supply: Global and Iranian experiences. Tehran: Jahaad Daneshgahi. (In Persian)
- Harvey, D. (2012). Rebel Cities: From the Right to the City to the Urban Revolution. New York:
- Harvey, D. (2010). The Enigma of Capital and the Crises of Capitalism. Translated by: M. Amini. Tehran: Kalaagh (In Persian)
- Harvey, D. (2005). A brief history of neoliberalism. Translated by: M. Abdollahzadeh. Tehran: Akhtaran (In Persian)
- Lalehpour, M. (2019). An Analysis of Urban Land Policies and Laws with Emphasis on Approach to Deal with Speculation in Urban Land Market (A Case Study of Tehran Metropolis), Journal of Geography Environment Preparation, 12(47), 183-206. https://dorl.net/dor/20.1001.1.2676783.1398.12.47.10.0(In Persian)
- Mayer, M. (2012). The Right to the City in Urban Social Movements, in Neil Brenner, Peter Marcuse and Margit Mayer (Eds), Cities for People, Not for Profit, Critical Urban Theory and the Right to the City. UK: Routledge.
- Meshkini, A.,Sajadi, Zh., Dindost, J., & Tafakori, A. (2011). Improving Informal Settlements through Empowerment, the case study of Baghershahr (the Baba Jafari neighborhood). Geographical Research, 26(3), 123-148. (In Persian)
- Ministry of Culture & Islamic Guidance (2003). Iranian values and attitudes, second wave. (In Persian)
- Negahban Marvi, M. (2009). Strategies to Reduce Construction Violations in Rural Areas around Islamic Metropolises. Case example: Morteza Gerd village of Tehran. Collection of articles of the fourth international congress of geographers of the Islamic world. (In Persian)
- Plummer, K. (2001). Documents of Life: An Invitation to a Critical Humanism. London: SAGE.
- Roy, A. (2012). Urban Informality: The Production of Space and Practice of Planning in The Oxford Handbook of Urban Planning. Edited by Randall Crane and Rachel Weber. New York: Oxford University Press.
- Roy, A. (2005). Urban Informality: Toward an Epistemology of Planning. Journal of the American Planning Association, 71, 147–158. https://doi.org/10.1080/01944360508976689
- Sadeghi, A. (2018). Everyday Life of the Urban Poor. Tehran: Agah Publishing. (In Persian)
- Sajjadi, Zh., Monshizadeh., R., & Habibi., B. (2011). Socio-spatial Analysis of Worn-out urban Texture in order to Revive and Prevent Further Obsolescence, A case study of the 17th district of Tehran. Soffeh, 54, 171-186. (In Persian)
- Salehi A, S.R., Khodaei, Z. (2011). Marginalism and Informal Settlement, Tehran: Ghoghnoos Publishing. (In Persian)
- Salehi Amiri, S. R., & Khodaei, Z. (2010). Characteristics and consequences of informal settlement and urban marginalization. Social Studies of Iran, 1(3), 65-80. (In Persian)
- Sandel, M. J. (2013). What money can’t buy: The moral limits of markets?. Translated by: H. Afshar. Tehran: Markaz Publishing. (In Persian)
- Sarvar, R. (2010). An introduction on future of informal settlement in urban area of Tehran. Journal of Haft Shahr, 2(29-30), 55-65. (In Persian)
- Sheykhi, M. (2002). The process of formation and transformation of squatter settlements around Tehran metropolis (Case study: Islamshahr, Nasimshahr and Golestan). Journal of Haft Shahr, 1(8), 36-51. (In Persian)
- UDRC (2012). Organizing Informal Settlements and Community Empowerment Measures in Golestan City, Surveying and Identifying the Economic-Social and Physical Characteristics of the Target Neighborhoods, Steps One to Three. (In Persian)
- Yazdani, F. (2011). Breaking the Dependence of the Revenue System of the Municipalities on the Excess Construction Density: Political Economy Approach to the Revenue System of Municipalities, the First Urban Economy Conference of Iran. Mashhad Ferdowsi University. (In Persian)
- Zanjani, H. (2006). Studying and Analyzing the Population of the Urban Complex of Tehran and Reviewing the Population Share of Each Urban Area and New Cities Based on the 2015 Census. Urban Planning and Architecture Research Center of Iran. (In Persian)
|
