پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,241 |
| تعداد مقالات | 67,872 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,473,681 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 90,242,865 |
سیر تحول مَوّال و تاریخ متأخر آن در نوبت آوازی سوری | ||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای نمایشی و موسیقی | ||
| مقاله 1، دوره 28، شماره 2، تیر 1402، صفحه 5-14 اصل مقاله (439.99 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfadram.2023.360131.615762 | ||
| نویسندگان | ||
| علاء علیا* 1؛ ساسان فاطمی2 | ||
| 1دکتری تاریخ هنر اسلامی، مطالعات عالی هنر، دانشکده هنرهای تجسمی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| 2استاد گروه موسیقی، دانشکده هنرهای نمایشی وموسیقی، دانشکدگان هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| مَوّال فُرمی شعری‌ـ‌آوازی است که در دسته‌ی موسیقی‌های مردمی طبقه‌بندی می‌شود. موّال به قالبی موسیقایی تطور‌یافته و به‌صورتِ بداهه در خلالِ نوبتِ آوازی در مشرقِ عربی اجرا می‌شود. این پژوهش، در پی پاسخ به پرسشهای مربوط به منشأ موّال و سیر تحول آن و نیز جایگاه آن در نوبتِ آوازی و ویژگیهای فُرمالِ آن، نشان میدهد که موّال ابتدا در عراق شکل گرفت و سپس، با تغییراتی، در مصر و سوریه رواج یافت. همچنین، از ویژگیهای مهمِ این گونهی شعری-آوازی که پیش از آخرین قسمتِ نوبتِ آوازی خوانده می‌شود، بداههبودنِ آن، استفادهی آن از جناسِ تام، از نظر شعری، و فرمِ متقارن و وزن آزاد، از نظرِ موسیقایی، است. گذشته از توصیف و تحلیلِ مضامینِ شعری و واژگانِ کاربردی در مَوّال سبعاوی (هفت‌تایی)، که در نوبتِ آوازی در سوریه غلبه دارد و نیز بررسیِ ترتیبِ اجرای خانه‌های مَوّال سبعاوی و جایگاهِ این قالب در نوبتِ آوازی، برخی از نتایج این مقاله، بهویژه در مقولهی فرم، با تجزیه و تحلیل مَوّال‌های صباح فخری و دیگر مجریان قبل و بعد از او به دست آمدهاند. این پژوهش به روشِ قیاسی و تاریخی و با تدقیق در فرآیندهای توصیف و تحلیل صورت گرفته است. تجزیه‌وتحلیل اجراها، تحلیلِ کلام‌ها و مشاهدات و مصاحبه ها از منابعِ اصلی این تحقیق به شمار می‌روند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مَوّال؛ مَوّال سبعاوی؛ شعر؛ نوبتِ آوازی؛ فُرم؛ مقام | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The evolution of Mawwal and its late history in the Syrian vocal Nūbāt | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Alaa Alia1؛ Sasan Fatemi2 | ||
| 1Ph.D of Comparative and Analytical History of Islamic Art, School of Advanced studies of art, College of Fine Arts, University of Tehran. | ||
| 2Professor, Department of Music, College of Fine Arts, University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| Mawwal is one of the literary arts of poetry that was created for singing. Its initial form was eloquent poetry, which gradually changed to slang with a variety of accents, especially Bedouin. It was classified as a subsection of popular music and became an improvisational musical format known as nūbāt repertoire in the Arabic oriental world (Mashriq). This research examined the history and emergence of the Mawwal and the difference about its origin, then crossed to the etymology of the term Mawwal – Mawwalia and showing all of its possibilities. Also the historical transformations of this poetical form is discussed. The musical form initially originated in Iraq in its quadrilateral form. It then transformed into an alternative form, known as the pentagonal, when it reached Egypt. Afterward, it returned to Iraq and evolved into its heptagonal form. Eventually, the musical form made its way to Syria. Since al-Mawwal al-Sharqawi (heptagonal) is the dominant Mawwal in the nūbāt performance, his literary style has been analyzed and described through dialect, terms and letters used, rhyme, enumeration of poetic verses, paronomasia or pun (similar words) and poetic content (general theme). After that the analysis of the heptagonal Mawwal as a musical form in the Syrian nūbāt was started through models of the Aleppo singer Sabah Fakhri and a comparison with the period before and after him and the differences between each period. Through this analysis, this research attempts to derive a specific musical form for the heptagonal Mawwal form in al- nūbāt, while it is an improvised form and does not have specific musical rules agreed among musicians. This research begins by deconstructing the predominant order of conducting the Mawwal parts in the nūbāt and the repeated parts in it. And then a maqam analysis of each part of the Mawwal and where the vocal and maqami peak lies and where the maqam transitions of the same maqam family or for different maqam families and reference to the stage of musical suspension and conclusion. Finally, an extract a musical form of the heptagonal Mawwal template in this way (A B A) and in more detail by indicating the numbers of the poetic parts A (1 + 2 + 3) - B (4 + 5 + 6) - A (7) is shown. This supports the fact that Sabah Fakhri relied on a certain methodology and style in the performance of his mawāwīl, where he used certain melodic and rhythmic phrases that were repeated in most of them. That is, it was based on rules taken from the heritage form, similar to the mawāwīl that preceded it within the nūbāt and greatly influenced the mawāwīl that followed it. The method of this research is deductive and historical with regard to the process of description and analysis. We have gathered fundamental data from various sources, including the analysis of musical performances, analysis of lyrical texts, observations, and interviews. These sources serve as the main foundation for this research. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Mawwal, Mawwal Sab'awi, Poetry, Nūbāt, Form, Maqam | ||
| مراجع | ||
|
ابن خلدون (1858)، المقدمة، دار إحیاء التراث العربی، بیروت.
الأسدی، محمد خیرالدین (2009)، موسوعه حلب المقارنه، تنقیح محمد کامل، جمعیه العادیات، حلب.
براون، ادوارد گرانویل (2005)، تاریخ الأدب فی ایران، ج 2، ترجمه ابراهیم أمین الشواربی، المجلس الأعلی للثقافه، القاهره.
البارودی، فخری (1999)، أوراق و مذکرات فخری البارودی، تحقیق دعد الحکیم، وزارة الثقافة، دمشق.
جبقجی، عبدالرحمن (1983)، الموال، قسمت سوم، نوشته شده برای رادیو حلب، دار التراث الموسیقی العربی، حلب.
الجابری، مأمون (2002)، المواویل الشعبیه، نشریه التراث العربی، ژولای، شماره 86 و 87، صص 269-277.
الحلی، صفی الدین (1981)، العاطل الحالی والمرخص الغالی، تحقیق حسین نصار، الهیئة المصریة العامة للکتاب، القاهره.
حمود، رضا محسن (1976)، الفنون الشعریة غیر المعربة "الموالیا"، منشورات وزارة الإعلام العراقیة، السلسلة الفلکلوریة ج 10، بغداد. خیاطه، حسن أحمد (2009)، موسوعه المواویل الحلبیه، دار القلم العربی، حلب.
دلال، محمد قدری (2006)، القدود الدینیه، وزارة الثقافة الهیئة العامة السوریة للکتاب، حلب.
رزق، قسطندی (1993)، الموسیقی الشرقیه و الغناء العربی، چاپ اول، الدار العربیه للکتاب، القاهره.
سحاب، فکتور (2003)، مؤتمر الموسیقى العربیة الأول: القاهرة ١٩٣٢، الشرکة العالمیة للکتاب، بیروت.
سلیم، عبدالستار (1994)، الموال و نشأته، نشریه الشعر، ابریل، شماره 74، صص 90-97.
الشریف، صمیم (2011)، الموسیقا فی سوریه أعلام و تاریخ، وزارة الثقافة الهیئة العامة السوریة للکتاب، دمشق.
شلفون، اسکندر (1922)، أحوال الموسیقی الشرقیه، مجله روضة البلابل، سال دوم، شماره 5، صص 16-22.
شهاب‌‌الدین، محمد بن اسماعیل (1892)، سفینة الملک و نفیسة الفلک، المطبعة الجامعة، دمشق. شوره، نبیل و دیگران (2001)، القوالب الآلیة والغنائیة فی الموسیقى العربیة، شرکت آدم، القاهره.
طنوس، یوسف (2009)، الموال ارتجال و تراث، ودیع الصافی نموذجا، الحیاة الموسیقیة، شماره 51، صص 40-52.
عجان، محمود (1990)، تراثنا الموسیقی، دار طلاس، دمشق.
العلاف، عبد الکریم (1963)، الطرب عند العرب، چاب دوم، مطبعه اسعد، بغداد.
فراج، یاسمین (2014)، الغناء والسیاسه فی تاریخ مصر، دار نهضة مصر، القاهره.
قلعه‌جی، عبدالفتاح (2006)، التواشیح و الأغانی الدینیه فی حلب، کتابخانه ملی کویت، الکویت.
المالح، یاسر (2006)، الموال، الحیاة الموسیقیة، شماره 39، صص 87-103.
هندی، احسان (1991)، لمحة عن الموالات السوریة، دار طلاس، دمشق.
واصف، میلاد (1961)، قصة الموال دراسة تاریخیة أدبیة اجتماعیة، تقدیم حسن ظاظا، المؤسسة المصریة العامة للتألیف والأنباء والنشر، القاهره.
Cachia, P. (1977). The Egyptian “Mawwāl”: Its Ancestry, Its Development, and Its Present Forms. Journal of Arabic Literature, 8, 77–103. http://www.jstor.org/stable/4182980 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 215 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 116 |
||