پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,693 |
| تعداد مقالات | 72,239 |
| تعداد مشاهده مقاله | 129,213,618 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,042,253 |
گفتمان مشروطیت در نمایشنامه‌ی «شیخ‌علی‌میرزا» اثر میرزا رضاخان طباطبائی نائینی | ||
| جامعه شناسی هنر و ادبیات | ||
| دوره 16، شماره 1، شهریور 1403، صفحه 95-114 اصل مقاله (1.38 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jsal.2023.362716.666255 | ||
| نویسندگان | ||
| آهو تعلیمی* 1؛ بهروز محمودی بختیاری2 | ||
| 1فارغ التحصیل کارگردانی نمایش، مقطع کارشناسی ارشد، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران | ||
| 2عضو هیات علمی دانشگاه تهران/استاد مشاور دوم | ||
| چکیده | ||
| هدف این مقاله، بررسی نمایشنامه‌ی«تیاتر شیخعلی‌میرزای حاکم ملایر و تویسرکان و عروسی با دختر پادشاه‌پریان» نوشته‌ی میرزارضاخان طباطبائی‌نائینی در چهارچوب تحلیل‌گفتمان انتقادی فرکلاف است. در راستای پاسخ به پرسش‌هایی چون: گفتمانمشروطه در قالب جهان‌بینی نویسنده و به‌مثابه‌ی عناصری که در تولید و تعبیر متن به‌کار گرفته‌شده، چه نظام‌معنایی را ایجاد کرده‌است؟این نظام دربرگیرنده‌ی چه نشانه‌هایی است؟و برای به‌حاشیه راندن گفتمان‌‌رقیب، تضعیف روابط‌‌قدرت و بازتولید ساختارهای‌‌فکری از چه ابزارهایی بهره‌می‌گیرد؟ مقاله‌ی حاضر گفتمانمشروطه را واجد کارکرد ایدئولوژیک، در تقابل با گفتماناستبدادی، و بازتاب واقعیات فرهنگی و اجتماعی می‌داند که گفتماناستبدادی مانع از بازنمایی بی‌طرفانه‌ی آن می‌شود. داده‌ها از طریق اسنادی و با تحلیل نظام‌نوشتاری نمایشنامه گردآوری و در سه سطح «توصیف»، «تفسیر» و «تبیین» تحلیل شده‌است. نتایج نشان‌می‌دهد ساختار واژگانی و نحوی ایدئولوژ‌ی‌‌بنیاد متن، جهت تخریب حوزه‌ی اقتدار عمل‌کرده و نحوه‌ی عملکرد مشارکین، کنش‌ها، روابط و کارکرد زبان، در راستای مقابله با طبیعی‌سازی ایدئولوژی‌حاکم است، به‌گونه‌ای که معانی و دلالت‌های اجتماعی مدنظر نویسنده را منتقل‌‌کند. همچنین به‌دلیل سلطه‌ی سنت‌های جدید زبانی، واژگانی و دستوری مشروطه بر متن، مولف با به‌کار گرفتن زبان طنز، به مسائل ایدئولوژیک نهفته در زبان، طبقه و فرهنگ می‌نگرد. نگرشی که محصول فرایند تقدس‌زدایی از چهره‌ی پادشاه و جانشینی الگوهایسیاسی جدیدتر با مرکزیت قانون بوسیله‌ی گفتمان‌غالب است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مشروطه؛ استبداد؛ میرزارضاخان؛ تحلیل؛ گفتمان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Constitutional discourse in the play "Sheikh Ali Mirza" by Mirza Reza Khan Tabatabai Naini | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ahoo Taalimi1؛ behrouz mahmodi bakhtiari2 | ||
| 1Graduated from Master of Arts in Theatre Directing, Fine Arts University,University of Tehran | ||
| 2Faculty member of Tehran University/Advisor II | ||
| چکیده [English] | ||
| This study mainly aims at investigating critical discourse analysis in “Sheikh Ali Mirza, the Governor of Borujerd…” by Mirza Reza Khan Tabatabai Naeeni. To respond to questions like: what semantic system has constitutionalism discourse created in the form of author’s worldview and as elements have been used in producing and interpreting text? What signs does this system contain? And what instruments does it use to marginalize the competitor’s discourse, weaken power relations and form and reproduce society intellectual structures? The current study considers constitutionalism discourse, a discourse with ideological function which is in contrast to despotism discourse on one hand, and represents cultural and social and even biological truths that despotism discourse prevents it be represented neutrally, on another hand. Data has been collected documentarily and by investigating and analyzing the written system of play and text has been analyzed based on Fairclough’s mythological foundations in three levels of “description”, “interpretation” and “explanation”. Due to the dominance of new verbal, lexical, grammatical and declarative traditions of constitutionalism on the texts of this period and the formation of dominant narrative discourse, being a constitutionalist, the author takes a political look at ideological issues hidden in language, class and culture using a comic language. An attitude which is the product of king deconsecration and the substitution of newer political patterns with the centrality of law by means of dominant discourse. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Constitutionalism, Tyranny, MirzaReza, Discourse, Analysis | ||
| مراجع | ||
|
آبراهامیان، یرواند (1387). ایران بین دو انقلاب، ترجمة احمد گل‌محمدی. تهران: نی.
آبراهامیان، یرواند (1389). تاریخ ایران مدرن، ترجمة محمدابراهیم فتاحی (چاپ ششم). تهران: نی.
آرین‌پور، یحیی (1354). از صبا تا نیما، جلد دوم (چاپ چهارم). تهران: فرانکلین.
جنتی‌عطایی، ابوالقاسم (1336). بنیاد نمایش در ایران (چاپ دوم). تهران: صفیعلیشاه.
روزنامه ارمغان، سال چهارم، شماره 8، ص 346.
روزنامه ارمغان، سال پنجم، شماره 2، ص 98.
رضاقلی میرزا (1346). سفرنامة رضاقلی میرزا. تهران: دانشگاه تهران.
سجودی، فرزان و احمدی، فاطمه (1388). «تحلیل انتقادی گفتمان فیلم روسری آبی». پژوهشنامه فرهنگستان هنر 12: 112 ـ 128.
سجودی، فرزان و اکبری، زینب (1393). «تحلیل انتقادی گفتمان مقامات مشایخ صوفیه»، کهن‌نامه ادب پارسی 4: 73ـ 98.
صدرهاشمی، محمد (1363). تاریخ جراید و مطبوعات ایران، جلد دوم (چاپ دوم). اصفهان: کمال.
فرکلاف، نورمن (1379). تحلیل انتقادی گفتمان، ترجمۀ فاطمه شایسته‌پیران، تهران: فرهنگ.
فاضلی، محمد (1383). «گفتمان و تحلیل گفتمان انتقادی»، پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه مازندران 14: 81 ـ 105.
قاسم‌زاده، سیدعلی و گرجی، مصطفی (1390). «تحلیل گفتمان انتقادی رمان دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست داشت»، ادب پژوهی 17: 33 ـ 64.
کرمان، مجدالاسلام (1351). تاریخ انحطاط مجلس. اصفهان: دانشگاه اصفهان.
گلبن، محمد و طالبی، فرامرز (1366). روزنامه تیاتر. تهران: چشمه.
لاکلا، ارنستو؛ موف، شنتال و فرکلاف، نورمن (1395)، تحلیل گفتمان سیاسی، ترجمة امیر رضائیپناه و سمیه شوکتی مقرب. تهران: تیسا.
مجله خواندنی‌ها (1324)، سال چهارم، ش32، ص. 2 و 19.
محسنی، محمدجواد (1391). «جستاری در نظریه و روش تحقیق فرکلاف». معرفت فرهنگی اجتماعی 11: 63 ـ 86.
میرزا صالح، غلامحسین (1384). مذاکرات مجلس اول(متن کامل مذاکرات نخستین مجلس شورای ملی توسعه سیاسی ایران در ورطه سیاست بین الملل). تهران: مازیار.
نجم‌آبادی، افسانه (1401). زنان سیبیلو و مردان بی‌ریش. تهران: تیسا.
Fairclough, Norman, (1993), “Critical Discourse Analysis and the Marketization of Public Discourse: The Universities”. Discourse & Society 4/2: 133-168.
Fairclough, Norman, (2013), “Critical Discourse Analysis and Critical Policy Studies”, www.tandfonline.com, 7/2: 177-197. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 322 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 18 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب