پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,240 |
| تعداد مقالات | 67,870 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,412,867 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 90,182,564 |
برآمدن گفتمان ذره‌گرا در جمهوری سوم | ||
| مطالعات جامعه شناختی (نامه علوم اجتماعی سابق) | ||
| دوره 30، شماره 1، شهریور 1402، صفحه 27-50 اصل مقاله (837.59 K) | ||
| نوع مقاله: علمی وپزوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jsr.2023.354710.1838 | ||
| نویسنده | ||
| محمدرضا کلاهی* | ||
| استادیار مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| دوران عمر جمهوری اسلامی را می‌توان به سه دوره تفکیک کرد: جمهوری اول که پس از استقرار جمهوری اسلامی در ابتدای دهة شصت آغاز می‌شود و تا پایان جنگ و پایان رهبری آیت‌الله خمینی ادامه دارد، دورة فضای توده‌ایِ ناشی از مشروعیت کاریزماتیک و همبستگی جنگی است. پایان جنگ، پایان کاریزما و آغاز آزادسازی اقتصادی، مشخصه‌های شروع جمهوری دوم است که دورة نزاع گفتمانی دموکراسی‌خواهی-اسلام‌گرایی است و تا پایان دهة هشتاد ادامه دارد. از انتهای دهه‌ی هشتاد دوران سوم جمهوری اسلامی آغاز می‌شود که تاکنون ادامه دارد و موضوع اصلی مقالة حاضر است. ادعای مقاله آن است که آن‌چه «پوپولیسم ذره‌گرا» می‌خوانم، مشخصه‌ی اصلی جمهوری سوم است. می‌خواهم نشان دهم که این «گفتمان ذره‌گرا» چگونه در طول این دوره در نتیجه‌ی همایندی مجموعه‌ای از رخدادها ممکن شد. گفتمانی که در آن فرد و خواسته‌های فردی مرکزیت دارد، هدف نهایی رسیدن به چیزی است که «موفقیت فردی» دانسته می‌شود و جای «آرمان جمعی» جمهوری اول را گرفته است و انواع روش‌های فردمحور از قبیل آموزش، کسب مهارت، مراقبت‌های درون‌گرای معنوی و عرفانی در این دوره رایج می‌شود. بسته شدن امکان‌های مختلف کنش جمعی، اجرای بخش‌های اصلی فرایند خصوصی‌سازی، و برآمدن مجموعه‌ای از گفتارهای فردمحور، زمینه‌هایی است که گفتمان ذره‌گرا در نتیجة همایندی آن‌ها ممکن می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ذره‌گرایی؛ جمهوری اسلامی؛ پوپولیسم؛ موفقیت فردی؛ فردمحوری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The emergence of Atomist Discourse in the Third Republic | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Reza Kolahi | ||
| Institute for Social and Cultural Studies, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The life of the Islamic Republic of Iran can be divided into three periods: The first, which begins after the establishment of the Islamic Republic in the early sixties and continues until the end of the War and the end of Ayatollah Khomeini's leadership, is characterized as the mass atmosphere out of charismatic legitimacy and the war solidarity. The end of the war, the end of charisma, and the beginning of economic liberalization are characteristics of the second period, the period of discursive struggle of Democracy-Islamism and continues up to the end of eighties. The third period begins from the end of eighties and continues until today, which is the main focus of the current paper. The paper’s central claim is that the situation of “atomistic populism” is the main characteristic of the third period. I argue that during the domination of an atomist discourse, individual and individual promotion are central when the ultimate goal is to reach a so-called “individual success”, in contrast to the “collective Ideal” of the first period. In the atmosphere of the Third Republic, a variety of individual-oriented factors such as education, skill acquisition, introspective spiritual care, and mysticism becomes widely popular. I discuss that the obstruction of various possibilities of collective action, implementation of the economic privatization, and rising series of individual-oriented discourses provided a fertile ground for the atomistic discourse to prevail.. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Atomism, Islamic Republic, populism, Individual Success, individual-oriented | ||
| مراجع | ||
|
آرشیو همشهری آن‌لاین به آدرس:
https://images.hamshahrionline.ir/hamnews/1378/780212/siasi.htm#siasi3
اباذری، یوسف‌علی (1397). اقتصاد نئولیبرال نفوذ کرده است، خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۳ دی ۱۳۹۷، کد خبر: 83145908 به آدرس:
اباذری، یوسف‌علی (1399). مقدمه در: یوسف اباذری، بنیادگرایی بازار، تهران، انتشارات دانشگاه تهران
ایزدی، علی‌محمد (1382). چرا عقب مانده‌ایم؟ جامعه‌شناسی مردم ایران، تهران، انتشارات علم.
پایگاه مرکز اسناد آیت‌الله هاشمی رفسنجانی به آدرس:
rafsanjani.ir/records/ نامه-حجت-الاسلام-سید-محمد-خاتمی-به-آیت-الله-هاشمی-رفسنجانی
توفیق، ابراهیم؛ یوسفی، سیدمهدی؛ ترکمان، حسام و حیدری، آرش (1398). برآمدن ژانر خلقیات در ایران، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات
حیدری، آرش (1396). روان‌شناسی، حکومت‌مندی و نولیبرالیسم، مجله مطالعات جامعه‌شناختی، دوره 24 شماره 1، بهار و تابستان 1396، صص. 9-39
خبرگزاری دانشجو، به آدرس: snn.ir
خدیر، مهرداد، (1397). وزارت ارشاد از مهاجرانی تا صالحی، سایت تحلیلی-خبری عصر ایران، ۷ بهمن ۱۳۹۷ دسترسی در آدرس:
غلام‌رضا کاشی، محمدجواد (1394). روشن‌‌فکر ایرانی و بحران مخاطب، ماهنامه ایران فردا. دردسترس در آدرس:
javadkashi.blog.ir/1394/06/20/ روشنفکران%20ایرانی%20و%20بحران%20مخاطب
فرهادپور، مراد (1395). از انباشت اولیه تا جهان امروز، روزنامه اعتماد، شماره 3732، 10 بهمن 1395 به آدرس:
رضاقلی، علی (1377). جامعه‌شناسی نخبه‌کشی، تهران، نشر نی
زیباکلام، صادق (1374). ما چگونه ما شدیم؟ ریشه‌یابی علل عقب‌ماندگی در ایران، تهران، انتشارات روزنه
زیباکلام، صادق (1395). غرب چگونه غرب شد؟، تهران، انتشارات روزنه
سایت رسمی آیت‌الله خامنه‌ای به آدرس:
طبیبیان، محمد (1387). درک معیوب روشنفکران از آزادی، روزنامة سرمایه، اردیبهشت 1387، نقل از اقتصاد آن‌لاین به آدرس:
طبیبیان، محمد (1392). راه‌های عبور از مدار توسعه‌نیافتگی، اقتصاد آن‌لاین. به آدرس:
طبیبیان، محمد (1397). سنت‌گراها و چپ‌گراها مسیر اقتصاد پس از انقلاب را به بیراهه کشاندند، سایت اقتصاد آن‌لاین، 20/5/1397 به آدرس:
عبدی، عباس (1394). در ضرورت بینش جامعه‌شناسی (در نقد سخنان دکتر اباذری)، اندیشه پویا، شماره 26، خرداد 1394
علم‌داری، کاظم (1379). چرا ایران عقب ماند و غرب پیش رفت؟، تهران، نشر توسعه
غنی‌نژاد، موسی (1382). جایگزین دیگری برای لیبرال دموکراسی نیست، بازتاب اندیشه، شماره ۳۹، خرداد 1382
غنی‌نژاد، موسی (1385). خصوصی‌سازی به شیوة دولتی شدن، کارآفرینان امیرکبیر، سال سوم، شماره ۱۷، آبان ۱۳۸۵
غنی‌نژاد، موسی (1388). نظام بازار، کلید رشد، اقتصاد ایران، شماره ۱۲۴ سال یازدهم، خرداد ۱۳۸۸
غنی‌نژاد، موسی (1396). اقتصاد و دولت در ایران؛ پژوهشی دربارة ریشه‌ها و علل تداوم اقتصاد دولتی در ایران، تهران، نشر دنیای اقتصاد
فرامرزی، یوسف (1384). چرا عقب مانده‌ایم؟ پاسخ به یک سؤال خودمانی، تهران، نشر آمه
فرخان، امین (1395). علل و عوامل انحطاط و عقب‌ماندگی در جهان اسلام، تهران، نشر فرهنگ مانا
قاضی‌مرادی، حسن (1378). خودمداری ایرانیان، تهران، انتشارات ارمغان
قاضی‌مرادی، حسن (1382). تأملی بر عقب‌ماندگی ما، تهران، نشر اختران
لکلا، ارنستو و موف، شانتال (1397). هژمونی و استراتژی سوسیالیستی؛ به سوی سیاست دموکراتیک رادیکال، ترجمه محمد رضایی، تهران، نشر ثالث
مالجو، محمد (1396). سیاست اعتدالی در بوتة نقد اقتصاد سیاسی، تهران، لاهیتا
مرادی، پیام، دبیر اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل، خبرگزاری دانشجو، ۱۳ آبان ۱۳۹۷، کد خبر: ۷۲۲۰۶۳ به آدرس:
محمودی، سید عمادالدین (1398). عبور از تحکیم؛ واکاوی علل انشعاب در دفتر تحکیم وحدت، تهران، نشر نی
مردیها، مرتضی و پاک‌نیا، محبوبه (1396). دانشگاه نخبه، دانشگاه توده، تهران، انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی
مرشدی، کورش (1385). چرا عقب مانده‌ایم؟، تهران، نشر اشاره
ملکیان، مصطفی (1395). سیاست‌زدگی یا سیاست‌زدایی؛ گفتگوی سعید حجاریان و مصطفی ملکیان، در: اندیشة پویا، سال پنجم، شماره 34 و 35
ملکیان، مصطفی (1389). عقلانیت و معنویت پس از ده سال، سخنرانی در تاریخ ۲۸ اردیبهشت ۱۳۸۹ در تالار شیخ انصاری دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، در دسترس در سایت صدانت به آدرس:
ملکیان، مصطفی (1398). شرح یک زندگی فکری؛ گفت‌وگو با مصطفی ملکیان، اندیشه پویا، خرداد و تیر ۱۳۹۸
موف، شانتال (1398). در دفاع از پوپولیسم چپ، ترجمه حسین رحمتی، تهران، نشر اختران
نراقی، حسن (1383). جامعه‌شناسی خودمانی؛ چرا درمانده‌ایم؟، تهران، نشر اختران
نولته، ارنست (1399). اسلام‌گرایی، سومین جنبش مقاومت رادیکال، ترجمة مهدی تدینی، تهران، نشر ثالث | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 146 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 138 |
||