پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,232 |
| تعداد مقالات | 67,774 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,246,153 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,988,725 |
مدرنیته و نفوذ معماری دفاعی سبک اروپایی در شهر ایرانی- اسلامی اردبیل در قرن 19 میلادی (مطالعه موردی: نارین قلعه) | ||
| پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی | ||
| دوره 55، شماره 2، اسفند 1401، صفحه 399-420 اصل مقاله (3.6 M) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhic.2023.364770.654429 | ||
| نویسندگان | ||
| پرویز پورکریمی* 1؛ حبیب شهبازی شیران2 | ||
| 1دانش آموخته دکتری باستان‌شناسی دوران اسلامی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
| 2گروه باستان شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل | ||
| چکیده | ||
| مدرنیته و فناوری از گذشته تا کنون از عوامل موثر در تغییر فضاهای معماری و شهرسازی به‌شمار می‌آمده و زمینه‌ساز تغییراتی در هویت و سازمان فضایی و کالبدی سکونتگاه‌های انسانی بوده است. در این راستا، پژوهش حاضر درصدد است تا تاثیر مدرنیته و نفوذ معماری دفاعی سبک اروپایی با ساخت نارین قلعه در شهر اردبیل در قرن 19 میلادی را بررسی کند. هدف این پژوهش، تحلیل چرایی و چگونگی نفوذ معماری دفاعی سبک باستیونی در شهر اردبیل و بررسی پلان و ساختار معماری این قلعه در مقایسه با نمونه‌های مشابه است. پژوهش حاضر به‌لحاظ شیوه تحقیق، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری داده‌ها، کتابخانه‌ای و بررسی‌های میدانیست. یافته‌های پژوهش نشان داده است که پلان و سبک معماری سکونتگاه‌های قلعه‌ای شمال غرب ایران در گذر زمان با ظهور فناوری‌های جدید نظامی متحول شده است؛ به‌گونه‌ای که بررسی پلان و عناصر کالبدی 300 مورد از سکونتگاه‌های قلعه‌ای این منطقه با استفاده از منابع تاریخی، بررسی‌های میدانی، عکس‌های هوایی و تصاویر ماهواره‌ای به‌شناسایی 8 قلعه در محدوده مورد مطالعه منتهی شد که در دوره قاجار تحت تاثیر نفود مدرنیته و فناوری سلاح گرم و برای تجهیز بهتر به‌توپ‌خانه، میدان دید بیشتر و حذف نقاط کور برج‌ها به‌سبک قلعه‌های باستیونی اروپا ساخته شده‌اند. در این میان، نارین قلعه اردبیل دارای سبک معماری منحصر به‌فردی بوده و نفوذ معماری دفاعی سبک اروپایی با ساخت این قلعه در شکل‌دهی به‌سیما و هویت شهر اردبیل و سازمان فضایی و کالبدی آن تاثیر بارزی داشته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اردبیل؛ باستیون؛ معماری دفاعی؛ نارین قلعه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Modernity and influence of European-style defensive architecture in the Iranian-Islamic city of Ardabil in the 19th century (case study: Narin Qala) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Parviz Pourkarimi1؛ Habib Shahbazi Shiran2 | ||
| 1PhD. in Archaeology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran | ||
| 2Department of Archaeology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The impact of modernity and technology on architectural spaces and urban planning has been significant throughout history, leading to changes in the identity and physical organization of human settlements. This article examines the influence of European-style defensive architecture in the 19th century Iranian-Islamic city of Ardabil, specifically through the construction of Narin Qala. The research aims to analyze the penetration of bastion style defensive architecture in Ardabil and compare the plan and architectural structure of Narin Qala with similar examples. Using a descriptive-analytical research method and data collection through library and field surveys, the study finds that fortified settlements in northwest Iran have evolved under the influence of new military technologies. The examination of 300 castle settlements in the region reveals that 8 castles were influenced by modernity and firearms technology, leading to the construction of European-style bastion castles for better equipment with artillery and improved field of view. Narin Qala in Ardabil exhibits a unique architectural style influenced by European defensive architecture, significantly shaping the city's image, identity, and physical organization. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ardabil, Narin Qala, defensive architecture, bastion | ||
| مراجع | ||
|
امیری، پیمان (1384). در جستجوی هویت شهری اردبیل. تهران: وزارت مسکن و شهرسازی.
اوزون چارشی‌لی، اسماعیل حقی (1369). تاریخ عثمانی از فتح استانبول تا مرگ سلطان سلیمان قانونی. جلد 2. ترجمه ایرج نوبخت. تهران: کیهان.
اولئاریوس، آدام (1369). سفرنامه آدام اولئاریوس. جلد 2. ترجمه حسن کردبچه. تهران: کتاب برای همه.
باربارو، جوزافا (1381). سفرنامه باربارو. در سفرنامه‌های ونیزیان در ایران. ترجمة منوچهر امیری. تهران: خوارزمی.
پورکریمی، پرویز (1398). تحلیل فضایی و ساختاری قلاع و استحکامات دفاعی ایران و عثمانی از سده 10 تا 14 هجری (محدوده مورد مطالعه: شمال غرب ایران و آناتولی شرقی). رساله دکتری باستان‌شناسی. دانشگاه محقق اردبیلی. اردبیل (منتشر نشده).
پورکریمی، پرویز (1400). عوامل مؤثر در مکان‌گزینی، شکل‌گیری و افول قلاع و استحکامات دفاعی شهرستان‌های مرزی آذربایجان شرقی. مطالعات تاریخ انتظامی، 8 (29)، 145-168.
پورکریمی، پرویز؛ حاجی‌زاده، کریم؛ رضالو، رضا و افخمی، بهروز (1398). ارزیابی و رتبه‌بندی عوامل طبیعی مؤثر در پراکنش سکونتگاه‌های قلعه‌ای استان اردبیل با استفاده از مدل ویکور. جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقهای)، 9 (3)، 261-273.
پورکریمی، پرویز؛ حاجی‌زاده، کریم؛ رضالو، رضا و افخمی، بهروز (1399). تحلیل نقش عوامل طبیعی در توزیع فضایی سکونتگاه‌های قلعه‌ای استان اردبیل با استفاده از GIS و AHP. مطالعات باستان‌شناسی، 12 (1): 40-19.
پورکریمی، پرویز و حاجی‌زاده، کریم (1402). رتبه‌بندی متغیرهای محیطی- طبیعی موثر در مکان‌یابی و توزیع فضایی قلعه‌های آذربایجان شرقی با استفاده از مدل ARAS و GIS. مطالعات باستان‌شناسی پارسه، پذیرش (منتشر نشده).
پورکریمی، پرویز و صدرایی، علی (1399). قلاع و استحکامات دفاعی شهرستان‌های کلیبر، خداآفرین و جلفا. ترجمه حسنلو، تبریز: نشر پروژه.
ترابی طباطبایی، سیدجمال (1351). آثار باستانی آذربایجان. تهران: انجمن آثار ملی.
دانشنامه ایران و اسلام (1370). اردبیل. جلد 11. به اهتمام احسان یارشاطر. تهران: علمی و فرهنگی.
رضازاده اردبیلی، مجتبی و پیغامی، لیلا (1388). رهیافتی حاصل از شناخت شهر سنتی به منظور ارائه الگوی مداخله در بافت (مطالعه موردی: اردبیل). هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، 1 (38)، 73-84.
رضازاده اردبیلی، مجتبی و انصاری، محمدرضا (1390). تاثیر تفکر طریقت بر شکل‌گیری مجموعه مزار شیخ صفی‌الدین اردبیلی. هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، 3 (4)، 81-96.
روملو، حسن (1384). احسن‌التواریخ. به اهتمام عبدالحسین نوائی. جلد 1. تهران: اساطیر.
زارعی، محمدابراهیم و دهقان، مریم (1398). بررسی تاریخی و باستان‌شناختی قلعه کهنه کرمانشاه. فصلنامه پژوهش‌های باستان‌شناسی ایران، 9 (21)، 209-225.
زنو، کاترینو (1381). سفرنامه کاترینو. در سفرنامه‌های ونیزیان در ایران. ترجمه منوچهر امیری. تهران: خوارزمی.
سایکس، سرپرسی (1330). تاریخ ایران. جلد 1. ترجمه محمدتقی فخر داعی گیلانی. تهران: چاپخانه نگین.
سیوری، راجر (1374). ایران عصر صفوی. ترجمه کامبیز عزیزی. تهران: نشر مرکز.
شهبازی شیران، حبیب (1394). اندبیل قالا (خلخال) و نارین قلعه (اردبیل) جلوه‌هایی گمنام و محو شده از شکوه معماری ایرانی اسلامی. کنفرانس بین‌المللی معماری، شهرسازی، عمران، هنر و محیط زیست؛ افق‌های آینده، نگاه به گذشته. تهران. https://civilica.com/doc/608192
صفری، بابا (1370). اردبیل در گذرگاه تاریخ. جلد 2. اردبیل: دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل.
ملازاده، کاظم و محمدی، مریم (1385). قلاع و استحکامات نظامی. تهران: سوره مهر.
مهریار، محمد؛ فتح الله‌یف، شامیل؛ فخاری تهرانی، فرهاد و قدیری، بهرام (1378). اسناد تصویری شهرهای ایرانی دوره قاجار. تهران: دانشگاه شهید بهشتی و سازمان میراث فرهنگی کشور.
موریه، جیمز (1386). سفرنامه جیمز موریه. جلد 2. ترجمه ابوالقاسم سری. تهران: توس.
مهمید، محمدعلی (1361). تاریخ دیپلماسی ایران قبل از هخامنشیان تا پایان قاجاریه. تهران: میترا.
نفیسی، سعید (1361). تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران در دوره معاصر. جلد 2. تهران: بنیاد.
هاشمیان، هادی (1388). تاریخ قدیم آذربایجان (اردبیل و تبریز). نوشته میرزا احمد تبریزی. پیام بهارستان، 2 (4).
Couto, D., Loureiro, R., & Gulbenkian, F. C. (2008). Revisiting Hormuz: Portuguese interactions in the Persian Gulf region in the early modern period. Germany: Wiesbaden.
Elgood, R. (1995). Firearms of the Islamic world: in the Tareq Rajab Museum. Kuwait: London.
Fraser, J. B. (2012). Travels and Adventures in the Persian Provinces. Cambridge: Cambridge University Press.
Giyasi, J. (1991). the Architectural Monuments of Nizami Period. Baku: Umior.
Holmes, W. R. (1845). Sketches on the Shores of the Caspian: Descriptive and Pictorial. London: Richard Bentley.
Hinz, W. (1992). Uzun Hasan ve Seyh Cuneyd. Ankara: T. T. K. Yay.
Kleiss, W. (1980). Europäische Befestigung architektur In Iran. AMI. 13: 167-178.
Woods, J. (1976). The Aqquyunlu: Clan, confederation. Empire: A Study in 15th/ 9th Century Turko-Iranian Politics. Bibliotheca Islamica. Mineapolis and Chicago. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 107 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 113 |
||