پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 163 |
| تعداد شماره‌ها | 6,767 |
| تعداد مقالات | 72,894 |
| تعداد مشاهده مقاله | 132,154,423 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 103,723,340 |
نگرش به جهان آفرینش در ایران باستان در پرتو فلسفه ادغام: بحثی در الهیات اکولوژیک | ||
| پژوهش های ایران شناسی | ||
| دوره 15، شماره 1، خرداد 1404، صفحه 19-34 اصل مقاله (527.21 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jis.2024.367055.1238 | ||
| نویسنده | ||
| مهدی رفعتی پناه* | ||
| استادیار گروه مطالعات محیطی و تاریخی، پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی، سازمان سمت | ||
| چکیده | ||
| فلسفه ادغام تمام موجودات اعم از انسان، حیوانات، گیاهان و پرندگان را جزئی از کیهان قلمداد می کند که از اصلی واحد، اصل حیات، پیروی می کنند و در پی هدفی واحد که همانا نظم کیهانی است در حرکتند. بر این اساس مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و بررسی شواهد تاریخی، آیینی، دینی و اسطوره ای ایران باستان در پی پاسخگویی به این سؤالات است که آیا می توان در فرهنگ ایران باستان فلسفۀ ادغام را یافت؟ و اگر چنین است، جایگاه هر یک از اجزای طبیعت و کارویژه های آنها به منظور حفظ نظم کیهانی چگونه تعریف شده است؟ و نتیجتاً چه بصیرت هایی برای تجدید نظر در صورتبندی کنونیِ رابطۀ انسان ایرانی با محیط زیست و طبیعت از طریق بررسی نگرش به جهان آفرینش در ایران باستان به دست آورد؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که در جهان بینی ایرانی، انسان نه به عنوان مافوقی که برتری اخلاقی و هستی شناختی بر موجودات دیگر دارد، بلکه به عنوان جزئی از هستی به شمار می رود که در کنار سایر اجزای هستی و پدیده های طبیعی وظیفۀ برقراری نظم کیهانی را در مبارزه با شر و نیروهای اهریمنی به عهده دارد. درک پدیده های طبیعی به عنوان وجوداتی که ارزش ذاتی دارند و در چرخۀ تکامل مادی و معنوی انسان می توانند نقش بازی کنند، اصلی ترین پیامی است که توجه به جهان بینی باستانی برای انسان امروزی دارد. در حقیقت فلسفۀ ادغام در قالب جهان-بینی ایرانِ باستان می تواند در چارچوب گفتمان رادیکالیسم سبز و به ویژه الهیات اکولوژیک در کنار سایر اجزای این گفتمان مانند الهیات اکولوژیک اسلامی، مسیحی، بودایی و یهودی به کار حفاظت محیط زیست آید | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جهان آفرینش؛ ایران باستان؛ فلسفه ادغام؛ نظم کیهانی؛ دیالکتیک هستی‌شناسانه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| understanding the world of creation in ancient Iran based on the philosophy of inclusion: a discussion in ecological theology | ||
| نویسندگان [English] | ||
| mahdi rafatipanah mehrabadi | ||
| assistant professor of department of historical and environmental studies, the organization for researching and composing university textbooks in the Islamic science and the humanities. tehran, iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The philosophy of inclusion considers all beings, including humans, animals, plants and birds, to be part of the universe, which follow a single principle, the principle of life, and move towards a single goal, which is cosmic order. Based on this, the present article seeks to answer the question of whether it is possible to find the philosophy of inclusion in the culture of ancient Iran by examining the historical, ritual, religious and mythological evidences of ancient Iran? And if so, how is the position of each component of nature defined in this system and what are the functions defined for them in order to maintain the cosmic order? The findings of the research show that in the Iranian worldview, man is not considered as a superior who has moral and ontological superiority over other beings. In this mean, man is just a part of the world that is responsible for establishing cosmic order in the fight against evil and demonic forces, the same as other creatures. Understanding natural phenomena as entities that have intrinsic value and can play a role in humanʼs material and spiritual development is the main message that ancient worldview has for modern humans. In fact, the philosophy of inclusion in the form of the worldview of ancient Iran can be used for environmental protection in the framework of the discourse of green radicalism and especially ecological theology along with other components of this discourse such as Islamic, Christian, Buddhist and Jewish ecological theology. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| world of creation, ancient Iran, philosophy of inclusion, cosmic order, Ontological dialectic | ||
| مراجع | ||
|
آورزمانی، فریدون (1390). «منظر آسمانی: نگاهی به رازهای ماه در ایران باستان»، منظر، ش 14، اردیبهشت و خرداد، صص 6-9.
اسماعیلی، زیبا (1395). «سه پرنده اسطورهای در اوستا»، مطالعات ادبیات، عرفان و فلسفه، دوره دوم، ش 2، تابستان، صص 128-135.
الیاده، میرچا (1382). اسطوره، رویاء، راز، ترجمه رویا منجم، تهران: علم.
-------- (1372). رساله در تاریخ ادیان، ترجمه جلال ستاری، تهران: سروش.
-------- (1367). اسطوره بازگشت جاودانه، ترجمه بهمن سرکاراتی، تبریز: نیما.
اوستا(1389). گزارش و پژوهش جلیل دوستخواه، تهران: مروارید.
اوشیدری، جهانگیر (1371). دانشنامه مزدیسنا، تهران: مرکز.
براری، میثم و آقاداود جلفایی، سمیرا (1392). «بازخوانی الگوی سه گانه مقدس با محوریت نقشمایه درخت سرو در هنر ایرانی»، هنرهای سنتی اسلامی، س1، ش 2، پاییز، صص 51-68.
بهار، مهرداد (1387). پژوهشی در اساطیر ایران، تهران: آگه.
بهار، مهرداد (1390). از اسطوره تا تاریخ، تهران: چشمه.
بهمنی، پردیس (1389)، سیر تحول و تطور نقش و نماد در هنرهای سنتی ایران، تهران: گروه هنر دانشکده هنر و رسانه.
پورداود، ابراهیم (1321). «شاهین: نشان ایران باستان»، مهر، س7، ش 4، دی، صص 217-229.
تفضلی، احمد (1380). مینوی خرد، تهران: توس.
تیموفیوا، اکسانا (1400). تاریخ حیوانات، ترجمه قاسم مؤمنی، تهران: دمان.
چیت سازیان، امیرحسین و داودی، فروزان (1399)، «جایگاه نمادین خروس در فرهنگ و هنر ایران با تکیه بر آثار سفالین، فلزی و منسوجات»، پیکره، دوره 9، ش 19، بهار، صص 11-17.
دادگی، فرنبغ (1390). بندهش، ترجمه مهرداد بهار، تهران.
ذوالفقاریان، فاطمه (1400). «پدیدار زیستمحیطی در اندیشه سیاسی ایران باستان»، فصلنامه مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی، دوره 13، ش3، صص 131-156.
رضایی دشت ارژنه، محمد (1388). «بازتاب نمادین آب در گسترۀ اساطیر»، ادبیات عرفانی و اسطورهشناختی، س5، ش 16، پاییز، صص 11-138.
صدیقی، علیرضا (1386). «آشیانه سیمرغ از درخت ویسپوبیش تا کوه البرز»، جستارهای نوین ادبی، س40، ش 158، پاییز، صص 89-100.
طاهری، صدرالدین (1397). «نشانهشناسی پرندگان اساطیری در هنر و ادبیات ایران»، زبانها و گویشهای ایرانی، ش 9، آذر، صص 19-36.
طلایی، حسن (1387). عصر آهن ایران، تهران: سمت.
فریزر، جیمز جورج (1388). شاخۀ زرین، ترجمه کاظم فیروزمند، تهران: آگه.
قائمی، فرزاد (1399). «چرا فریدون سومین است؟ رمزگشایی نام فریدون با روش تحلیل خویشکاری اسطوره بر مبنای زبانشناسی تاریخی»، جستارهای زبانی، دوره 11، ش 2، خرداد و تیر 1399، صص 337-362.
کزازی، میرجلال الدین (1380). ازگونهای دیگر : جستارهایی در فرهنگ و ادب ایران، تهران: مرکز.
مجیدزاده، یوسف (1379). تاریخ و تمدن بین النهرین، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
یسنا: بخشی از کتاب اوستا(1387). تفسیر و تألیف ابراهیم پورداود، تهران: اساطیر.
یشتها(1377). تفسیر و تألیف ابراهیم پورداود، تهران، اساطیر. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 791 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 5 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب