پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,232 |
| تعداد مقالات | 67,773 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,236,326 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,982,025 |
معناشناسی اراده از منظر ابن‌سینا مشترک لفظی یا مشترک معنوی | ||
| فلسفه و کلام اسلامی | ||
| دوره 56، شماره 2، اسفند 1402، صفحه 249-268 اصل مقاله (510.36 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2023.363799.523426 | ||
| نویسندگان | ||
| سعید حسن زاده1؛ محمد سعیدی‌مهر* 2؛ رضا اکبری3 | ||
| 1دانشجوی دکترا، گروه حکمت، فلسفه و منطق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
| 2استاد گروه فلسفه، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| 3استاد، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران. ایران. | ||
| چکیده | ||
| در آثار ابن‌سینا، عبارت‌های ناظر به بحث اراده به‌گونه‌ای است که امکان دو تفسیر را از آن فراهم می‌کند. عده‌ای از محققان معتقدند که ابن‌سینا صفت اراده را بین واجب تعالی و انسان مشترک لفظی می‌داند. در مقابل، عده‌ای معتقدند که او این صفت را مشترک معنوی می‌داند. توجه به آثار ابن‌سینا نشان می‌دهد که عبارت‌های ابن‌سینا در مواردی همچون موارد زیر، زمینۀ خوانش اشتراک لفظی را ایجاد کرده‌است: (1) عدم مغایرت مفهومی صفات الهی به خصوص صفت علم و اراده؛ (2) تمایز اراده در واجب تعالی و انسان. از سوی دیگر عبارت‌های او دربارۀ تقسیم اراده و مقایسۀ اراده در انسان و واجب تعالی، زمینۀ برداشت اشتراک معنوی را فراهم نموده‌است. به نظر می‌رسد می‌توان نظریه ابن‌سینا را اشتراک معنوی دانست و با استناد به عبارت‌های او دربارۀ اراده و صفات الهی تفسیری از شواهد ناظر به اشتراک لفظی ارائه کرد. توجه به آثار ابن‌سینا اجازه می‌دهد که اراده را به «حیثیتی در فاعل عالم که سبب وجوب صدور فعل از او می‌گردد» تعریف کنیم. در این صورت، ارادۀ میان خدا و انسان مشترک معنوی خواهد بود. در چهارچوب چنین تعریفی، تمایز ارادۀ خداوند و ارادۀ انسان، صرفاً تمایزی مصداقی خواهد بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ابن‌سینا؛ ارادۀ خداوند؛ ارادۀ انسان؛ صفات الهی؛ اشتراک معنوی اراده؛ اشتراک لفظی اراده | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Ibn Sina’s Semantics of Will Verbal Commonality or Semantic Commonality | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Saeed Hassanzadeh1؛ Mohammad Saeedimehr2؛ Reza Akbari3 | ||
| 1PhD Student, Department of Philosophy and Logic, Faculty of Humanities, Trabiat Modares Uinversity, Tehran. Iran. | ||
| 2Professor, Department, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran. | ||
| 3Professor, Department of Philosophy and Theology, Faculty of Theology, Imam Sadiq University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| In the works of Ibn Sina, expressions related to the discussion of will are phrased in a way that allows for two interpretations. Some researchers believe that Ibn Sina considers the attribute of will to be verbally common between the Necessary Being (God) and humanity. In contrast, others argue that he views this attribute as semantically common. Examination of Ibn Sina's works indicates that his expressions, in cases such as the following, have laid the groundwork for the interpretation of verbal commonality: (1) the absence of conceptual conflict in divine attributes, especially knowledge and will; (2) the distinction of will in the Necessary Being and humanity. On the other hand, his expressions regarding the division of will and the comparison of will in humans and the Necessary Being provide the basis for interpreting semantic commonality. It seems plausible to consider Ibn Sina's theory as semantic commonality and, relying on his expressions about will and divine attributes, present an interpretation of evidence supporting verbal commonality. Examining Ibn Sina's works allows us to define will as "a quality in the agent of the world that causes the issuance of an action from him." In this case, the will between God and humans will be semantically common. Within such a definition, the distinction between the will of God and the will of humans will be merely an extensional difference. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ibn Sina, God's will, Human Will, Divine Attributes, Semantic Commonality of Will, Verbal Commonality of Will | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
ابن‌سینا (1363). المبدأ و المعاد. تهران: موسسه مطالعات اسلامی.
ــــــــــ (1371). المباحثات، قم: بیدار.
ــــــــــ (1379). النجاة من الغرق فی بحر الضلالات. تهران: دانشگاه تهران.
ــــــــــ (1383). الهیات دانشنامۀ علائی. همدان: دانشگاه بوعلی.
ــــــــــ (1395). النفس من کتاب الشفاء. قم: بوستان کتاب.
ــــــــــ (1400الف). الاشارات و التنبیهات. قم: بوستان کتاب.
ــــــــــ (1400ب). الرسائل. قم: بیدار.
ــــــــــ (1404الف). التعلیقات. قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
ــــــــــ (1404ب). الشفاء (الالهیات). قم: مکتبة آیة الله مرعشی.
ــــــــــ (1404ج). الشفاء (الکون و الفساد). قم: مکتبة آیة الله مرعشی.
ــــــــــ (1405). الشفاء (السماع الطبیعی). قم: مکتبة آیة الله مرعشی.
احمدوند، معروف علی. (1393). بررسی و نقد نظریه اتحاد مفهومی و مصداقی ذات و صفات الاهی. پژوهش‌های فلسفی و کلامی. 16 (62). Doi: 10.22091/PFK.2014.43
ذبیحی، محمد. (1383). اتحاد مفهومی و مصداقی ذات و صفات واجب تعالی از دیدگاه ابن‌سینا. اندیشه دینی. 4 (13)
ذبیحی، محمد؛ ایرجی‌نیا، اعظم. (1388). صفات الهی از نگاه ابن‌سینا و توماس آکوئیناس. فلسفه دین. 6 (2)
سلیمانی، فاطمه. (1393). معناشناسی اوصاف الهی از نگاه ابن‌سینا در پاسخ به مسأله زبان دین. الهیات تطبیقی. 5 (11)
سهروردی، شهاب الدین. (1372). مجموعه مصنفات شیخ اشراق. ج1. تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
ــــــــــ (1380). مجموعه مصنفات شیخ اشراق. ج4. تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
شهیدی، سعیده سادات. (1388). عینیت مفهومی اوصاف الهی در فلسفه ابن‌سینا. حکمت سینوی (مشکوة النور)، 13 (42). Doi: 10.30497/AP.2010.39500
طوسی، خواجه نصیر الدین. (1375). شرح الاشارات و التنبیهات. قم: نشر البلاغة.
قاسم‌پور، محسن؛ ذهبی، سید عباس. (1401). اتحاد مفهومی صفات الاهی در آموزه‌های اسلامی: بررسی دیدگاه ابن‌سینا. پژوهش‌های ادیانی، 10 (19). Doi: 10.22034/JRR.2021.303139.1917
قاضی سعید قمی، محمد سعید ابن محمد. (1381). الاربعینیات لکشف انوار القدسیات. تهران: میراث مکتوب.
کرد‌فیروزجایی، یارعلی. (1397). نظریه ابن‌سینا دربارۀ توحید صفاتی: وحدت مفهومی یا وحدت معنایی. حکمت اسراء، 10 (2).
هدایت افزا، محمود؛ حسینی، سید عبدالرحیم. (1394). مبانی نظری ترادف مفهومی صفات حقیقی خداوند از منظر ابن‌سینا و شیخ احسائی. حکمت سینوی (مشکوه النور)، 19 (53). Doi: 10.30497/AP.2015.52028
Ruffus، Anthony & McGinnis, Jon. (2015). Willful Understanding: Avicenna’s Philosophy of Action and Theory of the Will. Archiv für Geschichte der Philosophie, 97(2). Doi:10.1515/ agph-2015-0007
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 55 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 70 |
||
