پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,232 |
| تعداد مقالات | 67,791 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,267,685 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 90,008,672 |
بررسی قاعدۀ حسن و قبح عقلی از منظر روایات معصومین(علیهم‌السلام) | ||
| فلسفه و کلام اسلامی | ||
| دوره 56، شماره 2، اسفند 1402، صفحه 273-291 اصل مقاله (495.58 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2023.359823.523412 | ||
| نویسنده | ||
| محمد فرضی پوریان* | ||
| استادیار، گروه معارف اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. | ||
| چکیده | ||
| یکی مهم‌ترین قواعد علم کلام که زیربنای بسیاری از قواعد و مسائل این علم می‌باشد، قاعدۀ «حسن و قبح عقلی» است. پذیرش این قاعده تاثیر بسزایی در نگرش ما به جهان هستی، خداشناسی و دیگر مسائل مهم کلامی دارد. متکلمان مسلمان درباره آن دو دیدگاه دارند. عدلیه(اعم از معتزله و امامیه) آن را پذیرفته و معتقدند حسن و قبح افعال، ذاتی است و عقل و فطرت آدمی بدون در نظر گرفتن هر چیز دیگری آن‌ها را درک می‌کند؛ اما اشاعره عقلی بودن آن را منکر شده و بر این باورند که بیان شارع حسن و قبح را سامان می‌دهد. در این نوشتار تلاش می‌کنیم با روشی تحلیلی-توصیفی و کتابخانه‌ای، این قاعده را از منظر روایات معصومین(علیهم‌السلام) بررسی کنیم و روشن سازیم که آیا خود قاعده یا مضمون آن در روایات بیان شده‌است یا خیر؟ بر اساسِ یافته‌های این پژوهش، معصومین به این مسئله پرداخته‌اند و روایات گاهی با صراحت و گاهی به صورت ضمنی، بر حُسن و قُبح عقلی دلالت دارند. در این مقاله به تبیین آن روایات خواهیم پرداخت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حسن و قبح شرعی؛ حسن و قبح عقلی؛ روایات؛ عدل الهی؛ فحشا | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An Examination of the Principle of Rational Goodness and Badness from the Perspective of the Shīʿa Imāms’s Narratives | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Farzipoorean | ||
| Assistant Professor, Department of Islamic Studies, Razi University, Kermanshah, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| One of the most important principles in theology, laying the foundation for many rules and issues in this field, is the principle of "rational goodness and badness." Acceptance of this principle significantly influences our perspective on the world, theology, and other crucial theological matters. Muslim theologians have two perspectives on this principle. The Adlīyah (including Mu'tazilites and Imamis) accept it, believing that the goodness and badness of actions are intrinsic, and human reason and nature comprehend them without considering anything else. On the other hand, the Ash'aris deny its rational nature, asserting that the divine law specifies the goodness and badness. In this paper, we aim to analyze and explore this principle from the perspective of the narratives of the Imāms (peace be upon them) using an analytical-descriptive and library-based approach. We seek to clarify whether the principle itself or its substance is mentioned in the narratives. According to the findings of this research, the Imāms have addressed this issue, and the narratives sometimes explicitly and sometimes implicitly indicate the rational goodness and badness. This article will elaborate on the explanation of these narratives. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Rational Goodness and Badness, Shīʿa Imāms’s Narratives, Divine justice, Adlīyah | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
ابن أبی جمهور، محمد بن زین الدین (1405ق). عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة. 4 جلد. چاپ اول. قم: دار سید الشهداء للنشر.
ابن بابویه، محمد بن على (1362ش). الخصال. 2جلد. چاپ اول. قم: جامعه مدرسین.
ــــــــــ (1378 ق). عیون أخبار الرضا(ع). 2 جلد. چاپ اول. تهران: نشر جهان.
ــــــــــ (1385ش). علل الشرائع. 2 جلد. چاپ اول. قم: کتاب فروشى داورى.
ــــــــــ (1398ق). التوحید. چاپ اول. قم: جامعه مدرسین.
ابن خلدون، ابوزید عبدالرحمن (1425ق). لباب المحصل فی أصول الدین. بیروت: دار الکتب العلمیة.
ابن شعبه حرانى، حسن بن على (1404 ق). تحف العقول. چاپ دوم. قم: جامعه مدرسین.
احمد بن محمد بن صلاح شرفى (1411 ق). شرح الأساس الکبیر شفاء صدور الناس بشرح الأساس. چاپ دوم. صنعاء: دار الحکمة الیمانیة.
احمد بن یحیى بن مرتضى(بی‌تا). طبقات المعتزلة. مصحح: سوسنة دیفلد-فلزر. بیروت: دار المکتبة الحیاة.
اصفهانی، محمد تقی(بی‌تا). هدایه المسترشدین. قم: موسسه آل‌البیت.
ایجى-میر سید شریف (1325ق). شرح المواقف. 8 جلد. قم: الشریف الرضی.
آمدی، سیف‌الدین (1423ق). أبکار الأفکار فی أصول الدین. 5 جلد. قاهره: دار الکتب.
بحرانی، ابن میثم (1417ق). ترجمه شرح نهج البلاغه، ترجمه: محمدى مقدم و نوایى. مشهد: مجمع البحوث الإسلامیة.
برقى، احمد بن محمد بن خالد (1371 ق). المحاسن. 2 جلد. چاپ دوم. قم: دار الکتب الإسلامیه.
تمیمى آمدى، عبد الواحد بن محمد (1366ش). تصنیف غرر الحکم و درر الکلم. چاپ اول. قم: دار الکتاب الإسلامی.
حلى، حسن بن یوسف بن علی بن مطهر (1382ش). کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد. تعلیقه: آیت‌الله سبحانى. قم: مؤسسه امام صادق(ع).
حنفى، حسن (بی‌تا). من العقیدة إلى الثورة. قاهره: مکتبة مدبولی.
رازی، فخر الدین محمد بن عمر (1411ق). المحصل. عمان: دار الرازی.
ــــــــــ (1986م). الأربعین فی أصول الدین. 2جلد. قاهره: مکتبة الکلیات الأزهریة.
ربانى گلپایگانى، على (1418ق). القواعد الکلامیه. قم: مؤسسة الإمام الصادق (ع).
سبحانى، جعفر (1412ق). الإلهیات على هدى الکتاب و السنة و العقل. 4 جلد. قم: المرکز العالمی للدراسات الإسلامیة.
شافعی، کمال الدین محمد (1425ق). المسامرة شرح المسایرة فی العقائد المنجیة فی الآخرة. بیروت: المکتبة العصریة.
شریف مرتضى، علی بن حسین (1405ق). رسائل الشریف المرتضى. 4 جلد. قم: دار القرآن الکریم.
شریف الرضى، محمد بن حسین (1414ق). نهج البلاغة (للصبحی صالح). قم: هجرت.
شهرستانى، محمد بن عبد الکریم (1364ش). الملل و النحل. 2 جلد. قم: الشریف الرضی.
صدر الدین شیرازى، محمد بن ابراهیم (1383ش). شرح أصول الکافی. 4 جلد. چاپ اول. محقق: خواجوى محمد. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى.
طوسى، محمد بن حسن (1411ق). العقائد الجعفریة. قم: مکتبة النشر الإسلامی.
طوسى، محمد بن محمد (1407ق). تجرید الاعتقاد. قم: دفتر تبلیغات اسلامى.
ــــــــــ (1413ق). قواعد العقائد. لبنان: دار الغربة.
على بن الحسین علیه السلام (1376ش). الصحیفة السجادیة. قم: دفتر نشر الهادى.
عیاشى، محمد بن مسعود (1380ق). تفسیر العیّاشی. 2 جلد. چاپ اول. تهران: المطبعة العلمیة.
غزالى، ابو حامد (1409 ق). الاقتصاد فی الاعتقاد. بیروت: دار الکتب العلمیة.
فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله سیوری (1412ق). الاعتماد فی شرح واجب الاعتقاد. قم: مکتبة المفید.
قاضى عبد الجبار (1971م). المختصر فی أصول الدین. بیروت: دار الهلال.
ــــــــــ (1972م). المنیة و الأمل. اسکندریه: دار المطبوعات الجامعیة.
کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق). الکافی. 8 جلد. چاپ چهارم. تهران: دار الکتب الاسلامیه.
مازندرانی، ابن شهر آشوب محمد بن على (1379ق). مناقب آل أبی طالب. 4جلد. چاپ اول. قم: انتشارات علامه.
مازندرانى، محمد صالح بن احمد (1388ق). شرح أصول الکافی. تهران: دار الکتب الإسلامیة.
مجلسی، محمد باقر (1403ق). بحارالانوار. 110 جلد. بیروت: موسسة الوفاء.
مفید، محمد بن نعمان (1413ق). النکت الاعتقادیة. قم: المؤتمر العالمی للشیخ المفید.
مفتی، حمید (1374ش) قاموس البحرین. تهران: میراث مکتوب.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 47 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 60 |
||
