پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,504 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,122,658 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,230,745 |
منطق تبیین اجتماعی در علوم اخلاقی از منظر جان استوارت میل | ||
| مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران | ||
| مقاله 6، دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 50، فروردین 1403، صفحه 91-105 اصل مقاله (586.02 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jisr.2024.359580.1405 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد وحید سهیلی* 1؛ حمید پارسانیا2؛ مهدی سلطانی1 | ||
| 1گروه علوم اجتماعی، دانشکده فرهنگ، علوم اجتماعی و رفتاری، دانشگاه باقرالعلوم (ع)، قم، ایران | ||
| 2گروه جامعه‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| مسئلۀ اصلی در تکوین نظام دانش، منطقی است که برمبنای آن، روابط ضروری میان مقوله‌های یک نظام دانش خاص تبیین می‌شود. جان استوارت در کتاب نظام منطق، ایده‌ای از تکوین علوم اخلاقی و اجتماعی را پی‌ریزی کرد که لوازم روش‌شناختی ویژه‌ای به همراه داشت. وی با الهام از فیزیک نیوتنی و علم اقتصاد سیاسی به دنبال توضیح مسیر تکوین علوم اخلاقی بود. از این‌رو مسئلۀ اصلی او امکان علوم اخلاقی جدید بود. در این مقاله به روش تحلیلی-توصیفی به تحلیل کتاب‌ها و مقالات دربارۀ نظام منطق تبیین در علوم اخلاقی از منظر جان استوارت میل می‌پردازیم. به این منظور متن کتاب نظام منطق اصل قرار گرفت. برای تحلیل عمیق‌تر محتوا و یافتن لایه‌های پنهان متن، در مرتبۀ اول از دیگر آثار میل و منظومۀ فکری وی و سپس مقالات و کتاب‌هایی که دربارۀ نظام منطق او نگاشته شده، در کنار مبانی کلان تجربه‌گرایی بهره گرفته شد. یافته‌ها نشان می‌دهد جان استوارت میل، قواعد عام ذهن را به‌مثابۀ اصول علوم اخلاقی و اتولوژی را به‌عنوان میانجی در تبیین اجتماعی ملحوظ داشته است. لوازم روش‌شناختی این مسئله نیز توضیح وجه ایستای پدیدۀ اجتماعی مبتنی بر وجه پویا و تکوین نحوۀ خاصی از فهم تاریخی است. بررسی محتوای آثار جان استوارت میل و به‌طور خاص کتاب نظام منطق نشان می‌دهد علوم اخلاقی هرچند از قواعد عام تجربه‌گرایی بهره می‌برد، به لحاظ محتوایی منطق ویژه‌ای دارد که از لوازم آن، نحوۀ خاصی از تاریخ تکوین می‌یابد | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اتولوژی؛ تبیین اجتماعی؛ جان استوارت میل؛ روش تاریخی؛ علوم اخلاقی؛ نظام منطق | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Logic of Social Explanation in Moral Sciences from the Perspective of John Stuart Mill | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Vahid Soheili1؛ Hamid Parsania2؛ Mahdi Soltani1 | ||
| 1Department of Social Sciences, Faculty of Culture, Social and Behavioral Sciences, Bagheral Uloom (AS) University, Qom, Iran | ||
| 2Department of Sociology, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The main issue in the development of a knowledge system is logic, based on which the necessary relationships between the categories of a specific knowledge system are explained. John Stewart put forth a concept in his book System of Logic regarding the evolution of the social and moral sciences, which introduced distinctive methodological tools. Inspired by Newtonian physics and political economy, he sought to explain the development path of moral sciences or, in a more modern way, human sciences. In order to establish a novel framework for the study of moral sciences, he required an innovative logic to elucidate moral phenomena. Hence, his emphasis lies not on the logical aspects of gathering observational data, but rather on the formation of social categories and the necessary relationships between them. In this article, we analyze the books and articles related to the explanatory logic system in moral sciences from the perspective of John Stuart Mill using analytical-descriptive method. In pursuit of this purpose, the textual material from the book Logic System has been utilized as the primary source. To attain a more comprehensive analysis of the text's substance and uncover its concealed strata, preliminary references to Mil's other works and his intellectual framework were made, followed by articles and books that pertain to his logic system. Written along with macro principles, we have used empiricism. An analysis of the substance of John Stuart Mill's writings, with particular emphasis on the book System of Logic, reveals that although moral science uses the general rules of empiricism, it has a special logic in terms of content, which includes a special way of History develops. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| John Stuart Mill, Social Explanation, Logic System, Moral Sciences, Ontology, Historical Method | ||
| مراجع | ||
|
اسکاچ پل، تدا (1388). بینش و روش در جامعه‌شناسی تاریخی. ترجمۀ سید هاشم آقاجری. تهران: مرکز.
اکبری، یونس، میرزایی، حسین، و ودادهیر، ابوعلی (1399). برساختی جامعه‌شناسانه از منفعت: با تأکید بر فهم بوردیویی از منفعت. مطالعات و تحقیقات اجتماعی ایران، 9(4)، 1027-1052. https://doi.org/10.22059/jisr.2020.305442.1085
بیرو، آلن (1380). فرهنگ علوم اجتماعی. ترجمۀ باقر ساروخانی. چاپ چهارم. تهران: کیهان.
دورکیم، امیل (1373). قواعد روش جامعه‌شناسی. ترجمۀ علیمحمد کاردان. چاپ پنجم. تهران: دانشگاه تهران.
دیلتای، ویلهلم (1394). تشکل جهان تاریخی در علوم انسانی. منوچهر صانعی‌دره‌بیدی. تهران: ققنوس.
تامس، ویلیام (1398). جان استوارت میل. خشایار دیهیمی. تهران: نشر نو.
شارون، جوئل (1379). ده پرسش از دیدگاه جامعه‌شناختی. ترجمۀ منوچهر صبوری. تهران: نشر نی.
صادقی، رضا (1383). دفاع از خرد ناب (معرفی کتاب). ذهن، 5(20)، 135-140. https://zehn.iict.ac.ir/article_16083.html
کوزر، لوئیس (1397). زندگی و اندیشۀ بزرگان جامعه‌شناسی. محسن ثلاثی. چاپ هشتم. تهران: علمی.
قجری، علی و محسنی تبریزی، علیرضا (1400). مطالعۀ جامعه‌شناختی الگوهای بازنمایی اخلاق اجتماعی در رسانه‌های ورزشی ایران. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 10(2)، 409-441. https://doi.org/10.22059/jisr.2017.60887
لالمان. میشل (1399). تاریخ اندیشۀ بزرگان جامعه‌شناسی. ترجمۀ عبدالحسین نیک‌گهر. چاپ چهارم. تهران. هرمس.
مردیها. مرتضی (1382). فضیلت عدم قطعیت در علم شناخت اجتماعی. طرح نو: تهران.
میل، جان استوارت (1388). فایده‌گرایی. ترجمۀ مرتضی مردیها. تهران: نشر نی.
ویلر، دیوید و ویلر، جودیت (1380). تجربه‌گرایی در جامعه‌شناسی: نقد روش‌های تجربی و کمی در جامعه‌شناسی معاصر. ترجمۀ سن شمس‌آوری. تهران: مرکز.
وینچ، پیتر (1372). ایدۀ علم اجتماعی و پیوند آن با فلسفه. تهران: سمت.
Akbari, Y., Mirzaei, H., & Vedadhir, A. (2019). A sociological construction of benefit: emphasizing Bourdieu's understanding of benefit. Iranian Social Studies and Research, 9(4), 1027-1052. 1027-1052 https://doi.org/10.22059/jisr.2020.305442.1085 (In Persian)
Biro, A. (2010). Social science culture (4th Ed.). Translated by: B. Sarukhani. Tehran: Keihan Publications. (In Persian)
Coser, L. (2017). The life and thought of great sociologists (8th Ed.). M.n Salasi. Tehran: Elmi. (In Persian)
Dilthey, W. (2014). The organization of the historical world in human sciences. Manouchehr Sanei Darehbidi. Tehran: Qoqnoos. (In Persian)
Durkheim, E. (1994). Rules of Sociological Method (5th Ed.). Translated by: A. M. Kardan. Tehran: Tehran University Press. (In Persian)
Jahoda, G. (2017). Mill versus Durkheim on the Methods. Athens Journal of Social Sciences, 4(2), 123-136. https://doi.org/10.30958/ajss.4-2-1
Hempel, C. (1965). Aspects of Scientific Explanation. New York: The Free Press.
Lessing, H., & Damböck, C. (2016). Dilthey als Wissenschaftsphilosoph. Freiburg: Verlag Karl Alber.
Lalman, M. (2019). The history of the thought of great sociologists (4th Ed.). Translated by: A. Nik-Gahar. Tehran: Hermess. (In Persian)
Mardiha, M. (2003). The virtue of uncertainty in social cognition. Tehran: Tarh-e No. (In Persian)
Mill, J. S. (2009). A System of Logic (8th Ed.). Ratiocinative and Inductive. Gutenberg EBook.
Mill, J. S. (1865). Auguste Comte and Positivism. London: Cengage Gale.
Mill, J. S. (2008). Utilitarianism. Translated by: M. Mardiha. Tehran: Nashr-e Ney. (In Persian)
Ruben, D. (1922). Explaining Explanation. London and New York: Routledge.
Robson, J. M. (1976). Collected Works of John Stuart Mill. Toronto & London.
Sadeghi, R. (2003). Defense of pure wisdom (book introduction). Mind, 5(20). 135-140. https://zehn.iict.ac.ir/article_16083.html (In Persian)
Scotch Paul, T. (2008). Insights and methods in historical sociology. Translated by: S. H. Aghajari. Tehran: Markaz. (In Persian)
Sharon, J. (2000). Ten questions from a sociological point of view. Translated by: M. Sabouri. Tehran: Nashr-e Ney. (In Persian)
Thomas, W. (2018). John Stuart Mill. Khashayar Deihimi. Tehran: Nashr-e No. (In Persian)
Qajri, A., & Mohseni Tabrizi, A. (2021). Sociological study of representation patterns of social ethics in Iranian sports media. Social Studies and Research in Iran, 10(2), 409-441. https://doi.org/10.22059/jisr.2017.60887 (In Persian)
Winch, P. (1993). The idea of social science and its connection with philosophy. Tehran: Samt. (In Persian)
Wheeler, D., & Wheeler, J. (2001). Empiricism in Sociology: A Critique of Experimental and Quantitative Methods in Contemporary Sociology. Translated by: H. Shamsavori. Tehran: Markaz. (In Persian)
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 150 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 139 |
||