پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,036 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,508,887 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,772,192 |
خاطره به مثابه یک ژانر؛ متن پنهان داستان‌های دفاع مقدس | ||
| ادب فارسی | ||
| مقاله 9، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 32، اسفند 1402، صفحه 169-188 اصل مقاله (1.14 M) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2024.367476.2213 | ||
| نویسندگان | ||
| محمود حدادیان* 1؛ لیلا کرمی2 | ||
| 1پژوهشگر | ||
| 2مدرس دانشگاه و پژوهشگر، و شاغل در دانشگاه تهران. معاونت فرهنگی | ||
| چکیده | ||
| خاطره پیشینه تأثیرگذاری در متون ادبی و تاریخی ایران و جهان دارد تا جایی‌که از آن به‌عنوان گونة ادبی یاد کرده‌اند و شاهد اهمیت آن به‌مثابه یک نوع ادبی در ادبیات دفاع مقدس هستیم؛ زیرا متن پنهان بسیاری از انواع ادبی از جمله رمان و داستان کوتاه و بن‌مایه بسیاری از شاهکارهای آن به‌شمار میرود. رزمندگان خاطره‌نویس دفاع مقدس با رعایت اصولی ساده و قواعدی محدود، خاطرات تلخ و شیرین دوران رزم، همچون پیروزی‌ها و شکست‌ها، حوادث مهم و عواطف و احساسات را ماندگار کرده‌اند. این ماندگاری نه تنها در قالب خاطره‌نوشته بلکه در بسیاری مواقع به واسطه هنر، خلاقیت و توانایی نویسنده در قالب داستان مانا میشود؛ زیرا طی فرآیندی عامدانه یا ناخودآگاه، بسیاری از خاطرات به داستان دگردیسی یافته است. در این جستار کوشیدیم با روش تحلیلی-توصیفی و رویکرد نقد تکوینی، این مهم را تبیین کنیم که گونۀ ادبی خاطره، چگونه متن پنهان ادبیات داستانی دفاع مقدس میشود و فرآیند این دگردیسی چگونه اتفاق میافتد. ضمن بررسی سه رمان و سه مجموعه داستان کوتاه ادبیات دفاع مقدس دریافتیم که بسیاری از داستان‌ها، تحول‌یافته خاطرات نویسنده (خودِ خاطره‌اندوز) و یا دیگر خاطره‌اندوزان هستند. یعنی خاطرات، طی فرآیندی دستخوش دگردیسی شده و در کسوت ژانری جدید به نام داستان عرضه شده‌است. همچنین خاطره در برخی داستان‌ها حضوری پوشیده دارد که تشخیص آن برای منتقد ادبی سخت و گاهی غیرممکن می‌نماید. در برخی از این رمانها، نویسنده از حضور خاطره آگاه نیست، اگرچه خلاقیت و هنر نویسنده و ذهن مخیّل او نیز در پنهان‌سازی خاطره در داستان دخیل است | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| خاطره؛ رمان؛ داستان؛ ادبیات دفاع مقدس؛ دگردیسی؛ گونه‌ادبی؛ نقد تکوینی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| "Memory" as a Genre The Hidden Issue of Iranian Stories in Their Holy Defense Literature | ||
| نویسندگان [English] | ||
| leila karami2؛ | ||
| 2University lecturer and researcher, and working at Tehran University. Cultural Department | ||
| چکیده [English] | ||
| Memory has an influential background in Iran and the world literary and historical works, as long as it has been mentioned as a literary genre and we can understand its importance as a literary type in our literature of Holy Defense against Iraqi aggressors. Because it consists the hidden issue of many literary types such as novels and short stories, and is the basis of most of masterpieces. Considering simple principles and limited rules, the memoirist warriors of the Holy Defense have perpetuated the bittersweet memories of the war including victories, defeats, and important events and emotions. This permanence happens not only in the form of a written memory, but in many cases, through art and creativity and the author's ability to shape the form of a story; so many memories were transformed into several stories through a deliberate or unconscious process.Using a descriptive-analytical method and through an approach of formative criticism, it has been tried in this study, to explain the importance of how the literary form of memory becomes the hidden text of fiction literature and how the process of this transformation takes place. Surveying three novels and three short story collections of the Holy Defense literature, it has been found that many of such stories are evolved from the memories of the author (the memoirist himself) or of the others'. In other words, the memories have been transformed in a special process and are presented in the form of a new genre (story). Also, in some stories, the memory is hidden in a way that makes it difficult and somehow impossible being recognized by a literary critic. Sometimes, the author is not aware of the presence of a memory, although his/her creativity artistic ability and imaginative mind are also involved to hide the memory in the body of the story. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| memory, novel, story, Holy Defense Literature, transformation, literary genre, formative criticism | ||
| مراجع | ||
|
احمدزاده، حبیب (1385الف)، داستان‌های شهر جنگی، چاپ هفتم، تهران: انتشارات سوره مهر.
احمدزاده، حبیب (1387ب)، شطرنج با ماشین قیامت، چاپ نهم، تهران، انتشارات سوره مهر.
تقوی، علی (1389)، رئالیسم در ادبیات داستانی ایران، چاپ اول، تهران: انتشارات پایا.
حدادیان، محمود؛ عباسی، حبیب اله (1401)، «دگردیسی خاطره به داستان در ادبیات دفاع مقدس با رویکرد به رمان آتش به اختیار»، ادب فارسی، سال 12، ش 29، بهار و تابستان، صص 165-186.
داد، سیما (1383)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، چاپ دوم، تهران: انتشارات مروارید.
دهقان، احمد (1388)، پرسه در خاک غریبه، تهران: کتاب نیستان.
دهقان، احمد (1386)، خاک و خاطره، تهران: نشر صریر.
دهقان، احمد (1385)، من قاتل پسرتان هستم، چاپ دوم، تهران: نشر افق.
زارع، الهام و... (1397)«عناصر داستانی خاطرهنوشتههای دفاع مقدس با تأکید بر اثر دختر شینا» متن‌پژوهی ادبی، ش 76، صص 191 – 213.
سلیمی، علی الله (1398)، «محمدرضا بایرامی در آینه نگاه دیگران»، ویکی ادبیات، 4/آذر/1398
https://www.wikiadabiat.net/index.php/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1391)، رستاخیز کلمات، تهران: انتشارات سخن.
شمیسا، سیروس (1386)، انواع ادبی، چاپ دوم، تهران: نشر میترا.
عباسی، سمیه (1388)، «تحول خاطره‌نویسی و جایگاه آن در تاریخ‌نگاری دوره قاجار»، دکتری، دانشگاه الزهرا س، دانشکده ادبیات، گروه تاریخ.
فراست، قاسمعلی (1385)، نخل‌های بی‌سر، تهران، چاپ سوم، تهران: نشر صریر.
فرای، نورتروپ (1377)، تحلیل نقد، ترجمه صالح حسینی، تهران: نیلوفر.
قبادی، حسینعلی (1390)، بازشناسی و تبیین یک ژانر ناشناخته در ادب فارسی (حماسه عرفانی)گردآوری محمود فتوحی، نامه نقد، (مجموعه مقالات نخستین همایش ملی نظریه و نقد ادبی در ایران، تهران: نشر خانه‌کتاب، چاپ اول)
کریمی، عبدالله (1384)، وقتی باران بیاید، قم: نسیم حیات با همکاری نشر صریر.
مقدادی، بهرام (1378)، فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی (از افلاطون تا عصر حاضر)، تهران: فکر روز.
Ahmadzadeh, Habib (2006), Tales of War City, 7th edition, Tehran: Surah Mehr Publications.[In Persian]. Ahmadzadeh, Habib (2008), Chess with the Doomsday Machine, 9th edition, Tehran, Surah Mehr Publications. [In Persian]. Taqvi, Ali (2009), Realism in Iranian fiction, first edition, Tehran: Paya Publications. [In Persian]. Haddadian, Mahmoud; Abbasi, Habib Elah (2022), "Transformation of memory into fiction in the literature of sacred defense with an approach to the novel Atash Be Abhitt", Farsi Literature, Year 12, Vol. 29, Spring and Summer, pp. 165-186. [In Persian]. Dodd, Sima (2013), Dictionary of Literary Terms, second edition, Tehran: Marvarid Publications. [In Persian]. Dehghan, Ahmad (2008), Wandering in Strange Land, Tehran: Nistan Kitab. [In Persian]. Dehghan, Ahmad (2016), soil and memory, Tehran: Sarir Publishing. [In Persian]. Dehghan, Ahmad (2006), I am the killer of your son, second edition, Tehran: Efug Publishing House. [In Persian]. Zare, Elham and... (2017) "Fictional elements of the memoirs of the holy defense with an emphasis on the work of Shina's daughter", Literary Text Research, vol. 76, pp. 191-213. [In Persian]. Salimi, Aliullah (2018), "Mohammedreza Bayrami in the mirror of others' eyes", Wikiliterature, 4/Azar/2018 https: // www. wikiadabiat. net/index. php/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%A8%D8%A7 % DB % 8C % D8 % B1 % D8 % A7 % D9 % 85 % DB %8C. [In Persian]. Shafi'i Kodkani, Mohammad Reza (2011), Resurrection of Words, Tehran: Sokhn Publications. [In Persian]. Shamisa, Siros (2007), literary types, second edition, Tehran: Mitra Publishing[In Persian].. Abbasi, Samieh (2008), "The evolution of memoir writing and its place in the historiography of the Qajar period", Ph.D., Al-Zahra University, Faculty of Literature, Department of History. [In Persian]. Frost, Qasim Ali (2016), Headless Palms, Tehran, 3rd edition, Tehran: Sarir Publishing. [In Persian]. Fry, Northrop (1998), critical analysis, translated by Saleh Hosseini, Tehran: Nilofar. [In Persian]. Qobadi, Hossein Ali (2011), Recognizing and explaining an unknown genre in Persian literature (mystic epic), compiled by Mahmoud Fatuhi, letter of criticism, (Collection of articles of the first national conference of literary theory and criticism in Iran, Tehran: Khaneh Kitab Publishing House, first edition). [In Persian]. Karimi, Abdullah (2005), When the Rain Comes, Qom: Nasim Hayat in collaboration with Sarir Publishing. [In Persian]. Moqdadi, Bahram (1995), Dictionary of Literary Criticism Terms (from Plato to the present age), Tehran: Fekr Rooz. [In Persian]. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 251 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 77 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب