پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,504 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,121,529 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,228,636 |
بررسی باستان شناسی بخش شاهیوندِ شهرستان چگنی، استان لرستان | ||
| مطالعات باستان شناسی | ||
| دوره 16، شماره 1 - شماره پیاپی 34، فروردین 1403، صفحه 25-51 اصل مقاله (3.36 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jarcs.2023.357444.143193 | ||
| نویسنده | ||
| محمد بهرامی* | ||
| استادیار گروه باستان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران | ||
| چکیده | ||
| شهرستان چگنی در نیمه غربی استان لرستان و حد فاصل شهرستان های خرمآباد در شرق و کوهدشت در غرب قرار دارد. این شهرستان پیش از پژوهش حاضر دو فصل مورد بررسی و شناسایی قرار گرفته بود. در راستای تکمیل مطالعات و بررسی های انجام شده در استان لرستان، در تابستان 1392 بخش شاهیوند در غرب شهرستان توسط نگارنده مورد بررسی قرار گرفت که در نتیجه آن 84 اثر فرهنگی شناسایی و معرفی گردید. بیشتر این آثار به دوره‌های پیش از تاریخ و تاریخی تعلق داشتند و تنها سه اثر مربوط به دوره اسلامی بودند. بر اساس نتایج این پژوهش، به احتمال شواهد آغازین از حضور انسان در بخش شاهیوند، مربوط به دوره پارینه سنگی قدیم است که شش محوطه استقراری از این دوره شناسایی گردید. از دوره های بعدی پارینه سنگی، شواهد اندک و پراکنده ای یافت شد. با این وجود، در دوره نوسنگی و هم زمان با شروع کشاورزی و گله داری، بخش شاهیوند مورد توجه جدی قرار می گیرد و مسیر کوچ دلفان به سیمره شکل می گیرد. پس از دورۀ نوسنگی، بخش شاهیوند تا دورۀ مس وسنگ میانه II در اواخر هزاره پنجم پ.م. خالی از سکونت بوده است. از این دوره تا پایان عصر مفرغ در نیمه هزاره دوم پ.م. دارای سکونت بوده است؛ اما بیشترین توجه به این منطقه بر اساس یافتههای باستانشناسی، مربوط به دورۀ اشکانی و ساسانی است که علاوه بر شواهد استقراری، سازه های معماری همچون بقایای دو پل بر روی رود کشکان و احداث مسیر سنگچین در تنگه گاشمار در شمال، تأکیدی بر اهمیت ارتباطی بخش شاهیوند در این دوران است | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| لرستان؛ شهرستان چگنی؛ بخش شاهیوند؛ بررسی باستانشناسی؛ کشکان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Archaeological Survey of Shahivand Region in Chegeni County, Lorestan Province | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Bahrami | ||
| Associate Professor, Department of Archeology of Luristan University, Khorramabad, Iran, | ||
| چکیده [English] | ||
| Chegani County is situated in the western portion of Luristan province. In pursuit of comprehensive studies and investigations within Luristan province, the author conducted a survey in the Shahivand district during the summer of 2012, resulting in the identification of 84 archaeological sites. Predominantly, these sites corresponded to both prehistoric and historical epochs, with only three sites attributed to the Islamic period. The findings of this survey have indicated that the earliest evidence of human habitation in the Shahivand sector dates back to the Lower Paleolithic period, with the identification of six settlements from this era. Sparse and sporadic evidence was discerned from subsequent Paleolithic periods. However, during the Neolithic period, coinciding with the advent of agriculture and animal husbandry, the Shahivand district garnered significant attention, serving as a vital nomadic route from Delfan to Seymareh. Following the Neolithic period, the Shahivand district remained uninhabited until the conclusion of the Middle Chalcolithic II period, ca. the end of the 5th millennium BCE. Subsequently, the district was inhabited the termination of the Bronze Age in the latter half of the second millennium BCE. Notably, archaeological findings suggest heightened activity during the Parthian and Sassanid periods, with a focus on settlement evidence and architectural remnants such as two bridges spanning the Kashkan River and the construction of a stone pathway in the Gashomar Gorge to the north. These manifestations underscore the strategic significance of the Shahivand sector in facilitating communication networks during this epoch | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Luristan, Chegeni County, Shahivand Sector, Archaeological Survey, Kashkan | ||
| مراجع | ||
|
اورلت، برونو(1392)، عصر آهن اولیه در پشتکوه لرستان، ترجمۀ کمالالدین نیکنامی و امیرساعد موچشی، سمت، تهران.
ایزدپناه، حمید(1376)، آثار باستانی و تاریخی لرستان (چاپ سوم). تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
بهرامی، محمد(1392)، گزارش بررسی باستـانشناسی بخش شاهیوند شهرستان چگنی استان لرستان، آرشیو پژوهشـکده باستانشناسی، (منتشرنشده).
بهرامی، محمد، سجادی، علی و رجبی، نوروز(1394)، گزارش دو فصل لایهنگاری تپه فلکالافلاک خرمآباد، لرستان، دومین همایش ملی باستانشناسی ایران، 11-1.
بهرامی، محمد و فاضلی نشلی، حسن(1395)، مروری بر وضعیت باستانشناسی دره خرمآباد در دورۀ نوسنگی و مس و سنگ، پژوهشهای باستانشناسی ایران، شمارۀ 10، دورۀ ششم، 46-28.
بهرامی، محمد(1396)، «پرونده ثبتی 21 پل تاریخی لرستان»، آرشیو اداره کل میراث فرهنگی لرستان، (منتشرنشده).
بهرامی، محمد (1401)، گزارش بررسی باستانشناسی دهستانهای میانکوه شرقی و غربی شهرستان پلدختر، آرشیو پژوهشکده باستانشناسی، (منتشرنشده).
پرویز، احمد(1380)، «پل و تحول آن در قلمرو بدر بن حسنویه»، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، (منتشرنشده).
پرویز، احمد(1386)، گزارش بررسی باستانشناسی دشت سیلاخور شهرستان دورود، جلد نخست، دهستان چالانچولان، (منتشرنشده).
پرویز، احمد(1387)، گزارش بررسی باستانشناختی دهستان کرهگاه غربی شهرستان خرمآباد، آرشیو پژوهشکده باستانشناسی، (منتشرنشده).
حیدری، احمد (1384)، گزارش بررسی باستـانشناسی فصل نخست بخش چگـنی شهرستان خرمآباد، آرشیو پژوهشـکده باستانشناسی، (منتشرنشده).
جعفری، محمدجواد(1384)، گزارش بررسی باستانشناسی بخش ویسیان شهرستان خرمآباد، آرشیو پژوهشکده باستانشناسی، (منتشرنشده).
داودی، داود(1397)، گزارش گمانهزنی به منظور تعیین عرصه و پیشنهاد حریم تپه قبر سکینه شهرستان چگنی، آرشیو پژوهشکده باستانشناسی، (منتشرنشده).
سجادی، علی(1375)، بررسی راههای باستانی: بررسی راه شاهی شوش- همدان، معاونت پژوهشی پژوهشهای باستانشناسی میراث فرهنگی لرستان.
محمدیان، محمدرضا، بهرامی، محمد و سبزی، موسی (1394)، بررسی باستانشناسی دهستان کاکاوند شرقی شهرستان دلفان، لرستان، گزارشهای چهاردهمین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران، صص 452-448.
هرینک، ارنی(1376)، سفال ایران در دورۀ اشکانی، ترجمه حمیده چوبک، تهران، سازمان میراث فرهنگی کشور، چاپ اول.
هنریکسون، رابرت (1381)، گودین III و گاهنگاری غرب مرکز ایران در حدود 2600-1400 ق.م. باستانشناسی غرب ایران، به کوشش فرانک هول، ترجمۀ زهرا باستی، سمت، تهران.
Alizadeh, Abbas. 2003. Excavation at the Prehistoric Mound of Chogha Bonut, Khuzestan, Iran, Seasons 1976/77, 1977/78, and 1996, Oriental Institute Publications No. 120, Chicago; The Oriental Institute of the University of Chicago. Bahrami, Mohammad & Abbasnejad Seresti, Rahmat. 2017. “The Role of Environmental Factors in Settling Neolithic Sites in Luristan, Iran”, Intl. J. Humanities (2017) Vol. 24 (1): 1-17. Bahrami, Mohammad and Fazli-Nashli, Hassan, 2015. Review of the archaeological status of Khorram Abad Valley in the Neolithic and Chalcolithic period, Archaeological Researchs of Iran, No. 10, Vol. 6: 28-46. [In Persian]. Bahrami, Mohammad, 2013. Report of archaeological investigation of Shahivand section of Chegeni county, Luristan province, Research institute of Cultural Heritage & Tourism, (unpublished). [In Persian]. Bahrami, Mohammad, 2016. Registration file of 21 ancient bridges of Luristan, Archives of the General Department of Cultural Heritage of Luristan, (unpublished). [In Persian]. Bahrami, Mohammad, 2022. Report of the archaeological investigation of the eastern and western Mian-Kouh of Pol-e dokhtar county, ICAR archive, (unpublished). [In Persian]. Bahrami, Mohammad. 2021. Neolithic Potteries of Khorramabad: Reflection of Pastoral Subsistence during the Neolithic Period in West and Southwestern Iran, The Conference of Revisiting the Hilly Flanks: the Epipalaeolithic and Neolithic periods in the eastern Fertile Crescent (ku.dk), University of Copenhagen, 21-25 June 2021. Bahrami, Mohammad; Sajjadi, Ali and Rajabi, Norouz, 2014. Report of two seasons of stratigraphy of Falak-al-Aflak site of Khorram Abad, Luristan", 2nd National Archeology Conference of Iran, 1-11. [In Persian]. Bazgir, B. Otte, M. Tumung, L. Olle, A. Deo, S. G. Joglekar, P. López-García, J. M. Picin, A. Davoudi, D. van der Made, J. 2014. Test excavations and initial results at the Middle and Upper Paleolithic sites of Gilvaran, Kaldar, Ghamari caves and Gar Arjene Rockshelter, Khorramabad Valley, western Iran, Comptes Rendus Palevol, PALEVO-761. Contenau, Georges and Ghirshman, Roman. 1935. Fouilles du Te̍pe̍-Giyan Pre̍s de Ne̍havand 1931 et 1932. Mussee du Louvre, Department des Antiquites Orientals, Sere Archaeologique 3, Paris: Paul Geuthner. Darabi, H., and Glascock, M., .2013. Source of Obsidians Found at east Chia Sabz. Journal of Archaeological Science 40: 3804-3809. Davodi, Davoud, 2018. Report of Sounding in Order to Delimitation of Ghabre Sakineh Site, Chegani county, ICAR archive, (unpublished). [In Persian]. Goff, M. C. 1971. Luristan before the Iron age, Iran 9: 131-152. Goff, M. C.,.1978. “Excavation at Baba Jan: The Pottery and Metal from Levels III and II”, Iran16: 29-67. Haerinck, Ernie. 2011. Painted Pottery Of The First Half Of The Early Bronze Age (Late 4Th – First Centuries Of The 3Rd Millennium BC) In Luristan, W-Iran, Iranica Antiqua, vol. XLVI. Henrikson, E. F. 1985. An Updated Chronology of the Central Zagros Chalcolithic, Iran XXIII. pp. 63-123. Henrikson, Robert, 2002. Godin III and the chronology of the west of central Iran (2600-1400 BCE.), in: Archeology of Western Iran, by the efforts of Frank Hole, translated by Zahra Basti, Samt Publication, Tehran. [In Persian]. Herink, Erni, 1997. Iran's Pottery in the Parthian Period, translated by Hamideh Chubak, Tehran, Iran's Cultural Heritage Organization, first edition. [In Persian]. Heydari, Ahmed, 2005. Report of the first seasen of the archaeological survey of Chegeni district of Khorram Abad county, ICAR archive, (unpublished). [In Persian]. Hole, F. 2007. Cycles of Settlement in the Khorramabad Valley in Luristan, Iran, in: Settlement and Society Essays Dedicated to Robert Mccormick Adams, Edited by: Elizabeth C. Stone, Cotsen Institute of Archaeology, University of California, Los Angeles and The Oriental Institute of the University of Chicago, pp. 63-82. Hole, F. and K. V Flannery, 1967. The Prehistory of Southwestern Iran: A Preliminary Report, Proceeding of the Prehistoric Society for 1967, no. 33, pp. 147-206. Izadpanah, Hamid, 1998. The Ancient and historical Heritages of Luristan (third edition). Tehran: Association of Cultural Artifacts and Honors. [In Persian]. Jafari, Mohammad Javad, 2005. Report of archaeological investigation of Veisyan district of Khorram Abad county, ICAR archive, (unpublished). [In Persian]. Keall, E., and Keall, M. 1981. The Qaleh-i Yazdgerd Pottery: A Statistical Approach, Iran XIX, pp:33-80. Levine, L and Young, C.J. 1986. A Summary of the Ceramic Assemblages of the Central Western Zagros from the Middle Neolithic to the Late Third Millenium B.C." Colloques Internationaus CNRS, Prehistoire de la Mesopotamie, 15- 53, Editions du CNRS. Paris, 1986. Mohammadian, Mohammadreza; Bahrami, Mohammad and Sabzi, Musa, 2014. Archaeological Survey of Eastern Kakavand Sector, Delfan County, Luristan, 14th Annual Conference of Iranian Archaeology, 452-448. [In Persian]. Overlet, Bruno, 2012. Early Iron Age in Poshtkouh of Luristan, translated by Kamaleddin Niknami and Amir Saed Mocheshi, Samt Publishing, Tehran. [In Persian]. Parviz, Ahmad, 2008. The bridge and its evolution in the territory of Badr Ibn Hasnawieh, Master's thesis, University of Tehran, (unpublished). [In Persian]. Parviz, Ahmad, 2016, Report of Archaeological Survey of Silakhor plain, Duroud county, first volume, Chalan-Cholan district, ICAR archive, (unpublished). [In Persian]. Parviz, Ahmad, 2017, report of the archaeological survey of the West Koreh-Gah section of Khorram Abad county, ICAR archive, (unpublished). [In Persian]. Sajjadi, Ali, 1996. investigation of ancient roads: investigation of the Shush-Hamadan royal road, research assistant for archeology and cultural heritage of Luristan. [In Persian]. Yarshater, E. 1986. “Bridges 1, Pre-Islamic Bridges. 11, Bridges in the Islamic Periode”. Encyclopaedia Iranica, Vol. IV: 449-455. Young.T.C. 1969. Excavation at Godin Tepe, first progress report, Royal Ontario museum. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 467 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 263 |
||