پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,504 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,121,881 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,229,539 |
معرفی ساختار آب‌رسانی و چرخۀ آب در کاخ عالی قاپوی اصفهان | ||
| مطالعات باستان شناسی | ||
| دوره 16، شماره 1 - شماره پیاپی 34، فروردین 1403، صفحه 207-230 اصل مقاله (2.06 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jarcs.2023.360435.143214 | ||
| نویسندگان | ||
| الهه روح الهی روح الهی1؛ علی شجاعی اصفهانی* 2؛ سعید قاسمی نژاد3 | ||
| 1دانشجوی دکتری در گروه باستان‌شناسی دانشکده حفاظت و مرمت دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| 2استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| 3پژوهشگر مستقل، اصفهان، ایران. | ||
| چکیده | ||
| عمارت عالی قاپوی اصفهان از جمله بناهای فاخر ساخته‌شده در دورۀ صفوی (907- 1135 ﻫ.ق.) اگر نه به عنوان شاخص ترین بنا که از مشهورترین آنها به شمار می آید. عمارت کاخ از نمادهای معماری این دوران هرچند مورد توجه متخصصین حوزه های مختلف مرمت، معماری و تاریخ هنر واقع‌شده، اما بررسی ها و پژوهش های باستان شناختی پیرامون این بنای شاخص مغفول باقی مانده است. در این میان سیستم آب‌رسانی کاخ و انتقال آب به طبقات بالا از زمان ساخت تاکنون در شمار جنبه های قابل توجهی بوده که عدم مطالعۀ آن بستر را برای طرح فرضیات غیر واقعی مهیا ساخته است. نویسندگان مقاله با استفاده از منابع مکتوب، وارسی و مستندنگاری بقایای ساختار آب‌رسانی کاخ عالی قاپو، تلاش دارند تا بخشها، اجزا و چگونگی عملکرد آن را مورد بررسی قرار دهند. ثبت و ضبط شواهد باقی‌مانده و مطالعه منابع دست اول در کنار داده های به دست آمده از مرمت های صورت گرفته نشان داد، شناخت بالای سازندگان از علم مکانیک زمینۀ ایجاد نظامی کارآمد و هماهنگ در آب‌رسانی کاخ و انتقال آب به طبقات فوقانی را میسر نموده بود. نظامی برگرفته از ماشین های ساخته‌شده در قرون پیش از روی کار آمدن حکومت صفوی که با الگو قرار دادن آن موجبات انتقال آب در کاخ مهیا شده بود. بدین ترتیب مطالعۀ صورت گرفته نه تنها منجر به شناسایی تأسیسات آب‌رسانی کاخ عالی قاپو و فهم چگونگی چرخه و انتقال آب در بخش های مختلف ساختمان شد که زمینه را برای شناخت موضوع در ساختمان های مشابه نیز فراهم می آورد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اصفهان؛ دورۀ صفوی؛ کاخ عالیقاپو؛ سیستم/ نظام آب‌رسانی؛ علم مکانیک | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Archaeological Survey of the Water Supply System and Water Cycle at the ʿĀli Qāpu Palace of Isfahan | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Elahe Rouhollahi1؛ Ali Shojaee Esfahani2؛ Saeed Ghaseminezhad3 | ||
| 1Ph.D.Candidate in Department of Archeology, Faculty of Conservation and Restoration, Isfahan University of Arts, Isfahan, Iran. | ||
| 2Assistant Professor, Department of Archeology, Faculty of Conservation and Restoration, Isfahan University of Arts, Isfahan, Iran. | ||
| 3Independent Researcher, Isfahan, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The Āli Qāpu Palace, one of the grand constructions erected during the Safavid period (907-1135 AH) in Isfahan, stands out as one of the most renowned architectural marvels of its time. Despite garnering attention from experts in restoration, architecture, and art history, the palace has remained largely overlooked in archaeological standing bulding studies. A significant aspect contributing to this oversight has been the neglect of investigating its water supply system since its inception, leading to various unfounded assumptions. In this article, the authors aim to address this gap by conducting a comprehensive examination of the components and functioning of the water supply system of the Āli Qāpu Palace, drawing upon written, oral, and documentary sources pertaining to the remnants of its water supply structure. Through meticulous documentation of remaining evidence and scrutiny of primary sources, in conjunction with data obtained from restoration efforts, this study reveals a sophisticated understanding of the mechanics employed by the creators in establishing an efficient and integrated water supply system for the palace, particularly for transferring water to its upper floors. This system of water supply and circulation draws upon precedents set by machines developed in centuries preceding the Safavid era, which facilitated the transfer of water within the palace premises. Consequently, this research not only sheds light on the water supply facilities of the Āli Qāpu Palace and the intricate cycle of water transfer within its different sections but also lays the groundwork for understanding similar structures. By unraveling the mechanisms behind the palace's water supply, this study contributes to a deeper appreciation of the technological and engineering prowess of Safavid-era architects and engineers while offering valuable insights for future research into analogous architectural endeavors | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Isfahan, Safavid period, ʿĀli Qāpu palace, Water supply system, Mechanical science | ||
| مراجع | ||
|
ابوئی، رضا (1377)، پایاننامه امکان‌سنجی احیای میدان نقش‌جهان با توجه به وضع موجود و گذشته تاریخی، دانشگاه هنر اصفهان، منتشرنشده.
الجزری، ابی العز بن اسمعیل (1380)، الجامع بین العلم و العمل النافع فی صناعۀ الحیل، ترجمۀ محمدجواد ناطق و دیگران، چاپ اول، تهران، دانشگاه تهران.
بابایی، سوسن، (1398)، اصفهان و کاخهایش، ترجمۀ مصطفی امیری، چاپ اول، تهران، فرهنگ جاوید.
تاورنیه، ژان باتیست، (1389)، سفرنامه تاورنیه، ترجمۀ حمید ارباب شیرانی، چاپ اول، تهران، نیلوفر.
تحویلدار، میرزا حسینخان، (1388)، جغرافیای اصفهان، چاپ اول، تهران، اختران.
جابری انصاری، حسن، (1378)، تاریخ اصفهان، تصحیح جمشید مظاهری، چاپ اول، اصفهان، مشعل.
حسن، احمد یوسف و دانالد هیل، (1375)، تاریخ مصور فنّاوری اسلامی، ترجمۀ ناصر موفقیان، چاپ اول، تهران، علمی و فرهنگی.
حسینی ابری، حسن، (1379)، زایندهرود از سرچشمه تا مرداب، چاپ اول، اصفهان، گلها.
رفیعی مهرآبادی، ابوالقاسم، (1352)، آثار ملی اصفهان، چاپ اول، تهران، انجمن آثار ملی.
زاندر، جوزپه، (1396)، گزارش مرمت بناهای تاریخی ایران (گزارشها و رسالههای ایزمئو)، ترجمۀ اصغر کریمی، چاپ اول، تهران، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری.
سانسون، نیکلاس، 1346، سفرنامه سانسون (وضع کشور شاهنشاهی ایران در زمان شاه سلیمان صفوی)، ترجمۀ علی تفضلی، چاپ اول، تهران، ابن‌سینا.
شاردن، ژان، (1374)، سفرنامه شاردن، ترجمۀ اقبال یغمایی، جلد چهار، چاپ اول، تهران، توس.
شاملو، ولی قلی، (1371)، قصص الخاقانی (تاریخ مختصر صفویه)، چاپ اول، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
کریمی، خاطره، (1382)، گزارش تعمیرات بنای تاریخی توحید خانه از سال 1356 تا 1379 ه.ش، اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان.
کارری، جووانی فرانچسکو جملی، (1383)، سفرنامه کارری، ترجمۀ عباس نخجوانی و عبدالعلی کارنگ، چاپ دوم، تهران، علمی و فرهنگی.
کاظمی سوچلمایی، محمد و مسعود تابش، (1397)، بررسی تاثیر عوامل مؤثر بر تغییر ضریب زبری هیزن ویلیامز لولههای چدنی در طول دوره بهرهبرداری. فصلنامه علمی- ترویجی علوم و مهندسی آب و فاضلاب، دورۀ سوم، شمارۀ 2، زمستان، صص: 23-34.
کرجی، ابوبکر، (1345)، استخراج آبهای پنهانی، ترجمۀ حسین خدیوجم، چاپ اول، تهران، بنیاد فرهنگ ایران.
کمپفر، انگلبرت، (1363)، سفرنامه کمپفر، ترجمۀ کیکاووس جهانداری، چاپ اول، تهران، خوارزمی.
کنبی، شیلا (1385)، هنر و معماری صفویه، ترجمۀ مزدا موحد، چاپ دوم، تهران، مؤسسه تألیف ترجمه و نشر آثار هنری متن.
گالدیری، اوژینو (1362)، عالیقاپو، ترجمۀ عبدالله جبل عاملی، چاپ اول، تهران، سازمان ملی حفاظت آثار باستانی.
محبی، پرویز (1383)، فنون و منابع در ایران، ترجمۀ آرام قریب، چاپ اول، تهران، اختران.
همایی شیرازی اصفهانی، جلال‌الدین (1384)، تاریخ اصفهان (ابنیه و عمارات اصفهان و آثار باستان)، چاپ اول، تهران، هما.
هنرفر، لطفالله (1350)، گنجینه آثار تاریخی اصفهان، چاپ اول، اصفهان، کتابفروشی ثقفی.
هیل، دونالد راتلیج (1393)، تاریخ تحلیلی علم و فناوری در جهان اسلام، ترجمۀ سعید رفعت جاه، چاپ اول، تهران، جوانه رشد.
Abuee. R, 1999. The feasibility of revitalizing Naqsh-e- Jahan Square according to the current and past situation, M.A thesis, Department of Restoration of the building, Isfahan university of art, Unpublished. Aljazari, A. E. 2001. Aljame Beyno-l Elm val Amal, Translated by Mohammad. J. Nategh, No:1., Tehran published by Univercity of Tehran.[in Persain]. Babaie, S. 2017. Isfahan and Its Palaces, Translated by Mostafa Amiri, No:1., Tehran published by Farhang-eJavid. [in Persain]. Canby, sh., 2006, Safavid Art and Architecture, Translated by Mazda Movahed, No:2., Tehran published by Matn. [in Persain]. Galdiery, o., 1979, Esfahan, Ali Qapu: an architectural surve: Rome. Hill, D. R. 2014. Islamic Science and Engineering, Translated by Saeed Rafat jah, No:1., Tehran published by javane Roshd.[in Persain]. Hasa, A. Y., Hill, D. R. 1995. Illustrated history of Islamic technology, Translated by Naaser Movafaghian, No:1., Tehran published by Elmi Farhangi.[in Persain]. Homaee, SH. E. J. 2005. Hisory of Isfahan, No:1., Tehran published by Homa.[in Persain]. Honarfar, L. 1971. Isfahan Historical Treasure, No:1., Isfahan published by Ketab froshi-e Saghafi.[in Persain]. Hosayni Abari. H. 2000. Zaiandeh rud from its source to the mouth, No:1., Isfahan published by Golha.[in Persain]. Jaberi.A, H. 1999. Hisory oe Isfahan, No:1., Isfahan published by Mashaal.[in Persain]. Karaji. A. 1966. Extraction of hidden waters, Translated by Hosein khadiv Jam, No:1., Tehran published by Bonyad-e- Farhang-e- Iran.[in Persain]. Kazemi Sochelmae. M, Tabesh. M. 2018. Investigating the effect of factors affecting the change of the Hazen- Williams roughness coefficient of cast iron pipes during the operation period. Water and sewage engineering sciences 3 (2): 23-34. Mohebi, P. 2004. Technologies and Resources in Iran, Translated by Aram Gharib, No:1., Tehran published by Akhtaran.[in Persain]. Rafiee Mehrabadi, A. 1973. Isfahan National Monuments, No:1., Tehran published by Anjoman Asar-e Melli.[in Persain]. Shamlou, V. 1992. Gesasol khaghani, No:1., Tehran published by Vezarat-e Ershad.[in Persain]. Tahvildar, M. H. 2009. Geography of Isfahan, No:1., Tehran published by Mashaal (in Persain]. Zander, J. 2017. Izmeo Reports, Translated by Asghar Karimi, No:1., Tehran published by Miras-e Farhangi.[in Persain]. Chardin, J., 1811, Voyages Du Chevalier Chardin En Perse, Lenormant Imprimeur Libraire. Sanson, N. 1695. Voyage Ou Relation De Letat Present Du Royaume De Perse: Chez la Veuve Mabre Cramoisi, Paris. Tavernier, J. B. 1676. Voyages Tavernier En Turquie, En Perse, Et Aux Indes, Chez Gervais Clouzier et Claude Barbin, A Paris. Careri, D.G.F, 1708, Voyage du tour du monde, Giuseppe Rotelli, In Napolt. Kaempfer, E. 1712. Amoenitatum Exoticarum Politico-Physico-Medicarum Fasciculi V Quibus continentur (ets), Typis & impensis Henrici Wilhelmi Meyeri, aulae Lippiacae typographi, Lemgoviae. URL1:http://www.larousse.fr/dictionnaires/francais/machime] (accessed December 27, 2020). URL: http://www.rajanews.com/news/189604 (accessed December 17, 2020. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 412 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 260 |
||