پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,578 |
| تعداد مقالات | 71,072 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,699,276 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,932,992 |
نقش سرمایه اجتماعی در مدیریت بحران؛ مطالعه موردی سیل استان لرستان در سال ۱۳۹۸ | ||
| بررسی مسائل اجتماعی ایران | ||
| دوره 14، شماره 2، اردیبهشت 1403، صفحه 219-236 اصل مقاله (808.17 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijsp.2024.317922.670835 | ||
| نویسندگان | ||
| هادی خانیکی1؛ سیده انوشه میرمجلسی* 2 | ||
| 1استاد تمام ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی ، تهران، ایران | ||
| 2کارشناس‌ارشد ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی ، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| هدف این پژوهش بررسی نقش مولفه‌های سرمایه اجتماعی در بحران و تاثیر آنها بر کیفیت مدیریت بحران است. روش تحقیق کیفی و با استفاده از مصاحبه (گروه‌های کانونی) انجام شده است. برای تحقق اهداف، پنج گروه کانونی براساس ویژگی‌های افراد سیل‌زده (جنسیت، سن، محل سکونت، شغل و آسیب‌پذیری) تشکیل شد و با روش کیفی و براساس رهیافت کمترساخت‌یافته و سپس متمرکز(قیف)، مصاحبه‌ها انجام شد. بستر مطالعاتی تحقیق، بحران سیل سال ۱۳۹۸ در استان لرستان و جامعه مورد بررسی سیل‌زدگان این استان است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که وضعیت سرمایه اجتماعی پیش از سیل همچون وضعیت اقتصادی مطلوب نبود و مشکلات معیشتی متعددی وجود داشت. با بروز بحران عواملی مانند بی‌اعتمادی، مشارکت اجتماعی ضعیف، پیوندهای اجتماعی کم‌رمق، روحیه داوطلبی پایین، کم‌توجهی به ظرفیت‌های رسانه‌ای در بحران از سوی نهادهای امدادی و نبود تصمیم‌گیری موثر و کارآمد باعث تضعیف سرمایه اجتماعی شد و تاثیر بدی بر کیفیت مدیریت بحران داشت. در این تحقیق مدیریت بحران با رویکرد بحران‌پذیر مدنظر است که در آن بحران فرصتی برای توسعه درنظر گرفته می‌شود. با توجه به یافته‌های تحقیق، وضعیت مولفه اعتماد بیش از سایر مولفه‌ها نامطلوب است که اثرات محسوس و نامحسوسی بر میزان اثربخشی مدیریت بحران می‌گذارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سرمایه اجتماعی؛ مدیریت بحران؛ مشارکت؛ اعتماد؛ سیل | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The role of social capital in crisis management; Case study of floods in Lorestan province in 2019 | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hadi Khaniki1؛ Anousheh MirMajlesi2 | ||
| 1Professor of all communications at Allameh Tabatabai University. Tehran, Iran | ||
| 2M.S communication expert of Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The purpose of this study is to investigate the role of social capital components in crisis and their impact on the quality of crisis management. The research method was qualitative using interviews (focus groups). To achieve the goals, five focus groups were formed based on the characteristics of flooded individuals (gender, age, place of residence, occupation and vulnerability) and interviews were conducted using a qualitative method based on a less structured and then centralized (funnel) approach. The study case study is the flood crisis of 2019 in Lorestan province and the study population of flood victims in this province. The findings of this study show that the situation of social capital before the flood was not as favorable as the economic situation and there were several livelihood problems. With the crisis, factors such as distrust, weak social participation, weak social ties, low volunteerism, lack of attention to media capacity in crisis by relief agencies and lack of effective and efficient decision-making weakened social capital and had a negative impact on the quality of crisis management. In this research, crisis management is considered with a critical approach in which the crisis is considered an opportunity for development. According to the research findings, the status of the trust component is more unfavorable than other components, which has tangible and intangible effects on the effectiveness of crisis management. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Social Capital,, Crisis Management,, Participation, , Trust,, Flood | ||
| مراجع | ||
|
الوانی، سیدمهدی، سیدنقوی، میرعلی. (۱۳۸۱) سرمایه اجتماعی، مفاهیم و نظریه‌ها، فصلنامه مطالعات مدیریت. شماره ۳۳ و ۳۴. صص ۴-۲۶.
بهشتی، محمدباقر، نصراللهی وسطی، لیلا. (۱۳۹۵). تحلیل پویای نقش سرمایه اجتماعی در فرآیند توسعه: رویکردی بین رشته‌ای، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره ۷۲. صص ۱-۳۱.
تاجیک، محمدرضا. (۱۳۷۹). مدیریت بحران، نقدی بر شیوه‌های تحلیل و تدبیر بحران در ایران. تهران: فرهنگ گفتمان.
حسینی، علی، یدالله‌نیا، هاجر، محمدی، منصوره، شکاری، سعید. (۱۳۹۹). تحلیل تاب‌آوری اجتماعی براساس شاخص‌های سرمایه اجتماعی در شهر تهران، فصلنامه شهر پایدار، شماره ۱. صص ۱۹-۳۹.
خانیکی، هادی. (۱۳۸۷). ارتباطات مخاطره، ارتباطات بحران: زمینه‌ها، مفاهیم و نظریه‌ها، فصلنامه رسانه، شماره ۷۴. صص ۸۱-۱۰۵.
ربیعی، علی، پورحسینی، سمیراسادات. (۱۳۹۳). مدیریت بحران؛ مفاهیم، الگوها و شیوه‌های برنامه‌ریزی در بحران‌های طبیعی. تهران: تیسا.
رنانی، محسن. مویدفر، رزیتا. (۱۳۹۱) چرخه‌های افول اخلاق و اقتصاد؛ سرمایه اجتماعی و توسعه در ایران. تهران: طرح نو.
روثستاین، بو. (۱۳۹۳). دام‌های اجتماعی و مسئله اعتماد. ترجمه رهبری، لادن، شارع‌پور، محمود، فاضلی، محمد، فتاحی، سجاد. تهران: آگه.
زارعی متین، حسن، محمدیان، بهزاد، مدرسی، سعید. (۱۳۹۵). مدیریت سرمایه اجتماعی. تهران: کتاب مهربان نشر.
سازمان جهانی هواشناسی: برنامه ویژه مدیریت سیلاب. (۱۳۹۸). وجوه اجتماعی مدیریت جامع سیلاب و مشارکت ذی‌نفعان در آن. ترجمه آریا متین. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
سلطانی حبیب، مسعود، ذاکر حقیقی، کیانوش. (۱۳۹۵). سرمایه اجتماعی و تاثیر آن در مدیریت بحران در شهرها؛ نمونه موردی: شهر همدان، فصلنامه دانش انتظامی همدان، شماره ۸. صص ۱۱۳-۱۳۴.
سن، آمارتیا. (۱۳۹۴). توسعه به مثابه آزادی. ترجمه وحید محمودی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
صلواتیان، سیاوش، مهربان، فاطمه. (۱۳۹۵). کارکرد رسانه‌های اجتماعی در مدیریت بحران زلزله احتمالی شهر تهران، فصلنامه دانش پیشگیری و مدیریت بحران، شماره اول. صص ۹-۲۲.
علی‌نژاد، منوچهر، فرحانی‌فرد، مجتبی. (۱۴۰۲). معنای اجتماعی سیل؛ یک مطالعه کیفی از سیل‌زدگان مناطق بندر امام خمینی و جراحی در استان خوزستان، فصلنامه بررسی مسائل اجتماعی ایران، شماره ۱۴، صص ۱۳۵ – ۱۴۹.
فلیک، اووه. (۱۳۹۷). درآمدی بر تحقیق کیفی. ترجمه هادی جلیلی. تهران: نی.
هیئت ویژه گزارش ملی سیلاب‌ها، (۱۳۹۸).
محمد، حمیدرضا. (۱۳۸۲). مدیریت بحران و سرمایه اجتماعی، فصلنامه رفاه اجتماعی، شماره ۱۱. صص ۲۴۳ -۲۶۳.
مدنی قهفرخی، سعید. (۱۳۹۶). وضعیت توسعه انسانی در ایران. تهران: کتاب پارسه.
مقیسه، حسن. (۱۳۹۹). نقش نظارت بر نحوه کارکرد مدیریت شهری به واسطه مشارکت و سرمایه اجتماعی، فصلنامه مطالعات کاربردی در علوم مدیریت و توسعه، شماره ۲۲. صص ۴۱-۴۸.
مورگان، دیوید. (۱۳۹۴). فوکوس گروه به مثابه پژوهش کیفی. ترجمه نصرت فتی. تهران: نی.
موسایی، میثم، امید، علی‌احمدی. (1387). بررسی عوامل اجتماعی اثرگذار بر موفقیت تعاونی‌های مسکن در ایران، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره ۳۴. صص ۵۷-۷۵.
Helliwell, John F, Huang, Haifang, Wang, Shun (2014). Social Capital and Well-Being in Times of Crisis. Journal of Happiness Studies. DOI:10.1007/s10902-013-9441-z | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 157 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 147 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب