پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,037 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,525,445 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,787,788 |
اپرت‌های فارسی دوران مشروطه از منظر جهان‌محلی‌شدن (اپرت‌های رستاخیز شهریاران ایران، پریچهر و پریزاد، الهه) | ||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای نمایشی و موسیقی | ||
| دوره 29، شماره 3، مهر 1403، صفحه 42-55 اصل مقاله (653.38 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfadram.2024.379399.615904 | ||
| نویسندگان | ||
| سمیرا معینی1؛ نرگس ذاکر جعفری* 2 | ||
| 1دانشجوی کارشناسی ارشد اتنوموزیکولوژی، گروه موسیقی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه گیلان، رشت، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه موسیقی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه گیلان، رشت، ایران. | ||
| چکیده | ||
| در سال‌های پایانی قرن سیزدهم شمسی تحت‌تأثیر تغییرات سیاسی و اجتماعی پس از انقلاب مشروطه، گونه‌های جدیدی از نمایش در ایران شکل گرفتند که در ارتباط کامل با موسیقی قرار داشتند. در این مسیر ابتدا اُپرت‌های عصر مشروطه، تحت تأثیر اُپرت‌های قفقازی خلق شدند و سپس طی چند دهه فعالیت در زمینۀ ساخت اپرت در ایران با فراهم آمدن شرایط تحصیلات آکادمیک در حوزۀ آواز غربی در هنرستان موسیقی، شرایط برای تولید اولین اُپراها در ایران ایجاد شد. هدف از این پژوهش پاسخ دادن به این پرسش است که اپرت‌های عصر مشروطه چه تأثیراتی از نمونه‌های غربیِ اپرا و اپرت پذیرفته‌اند و چگونه مسیر بومی‌شدن پدیدۀ جهانی اپرا در آنها رخ داده است؟ از این‌رو به مطالعۀ سه اپرت رستاخیز شهریاران ایران، پریچهر و پریزاد و الهه، بر پایۀ نظریۀ جهان‌محلی شدن و با تکیه بر روش توصیفی ـ تحلیلی و استفاده از اسناد کتابخانه‌ای پرداخته شده است. از نتایج مقاله حاضر می‌توان به این موضوع اشاره کرد که اپرت‌های پس از مشروطه به‌عنوان گونۀ جهان‌محلی‌شدۀ اپرتِ غربی در ایران بوده‌اند. این گونۀ جهان‌محلی‌شده که «اپرت فارسی» نام گرفت، تحت تأثیر نفوذِ فرهنگی اپرت غربی، بخش مهمی از حیات موسیقایی ایران در سه دهۀ ابتدایی 1300 ه.ش را تشکیل داد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اُپرا؛ اُپرت فارسی؛ جهانی‌شدن؛ جهان‌محلی‌شدن؛ نفوذِ فرهنگی؛ فرهنگ‌پذیری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analysis of Persian Operettas of the Constitutional Era from the Perspective of Glocalizations (Operettas: Rastakhiz'e Shahriaran'e Iran, Parichehr and Parizad, Elahe) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Samira Moeini1؛ Narges Zaker Jafari2 | ||
| 1M.A. Student at Ethnomusicology, Faculty of Arts & Architecture, University of Guilan, Rasht, Iran. | ||
| 2Associate Professor, Department of Music, Faculty of Arts & Architecture, University of Guilan, Rasht, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The collision of opera with Iranian musical culture can be considered one of the most important points of intersection between Western and Iranian culture, which took place under the influence of certain political and social developments in Iran. After the Persian Constitutional Revolution, Iran was affected by political, social and cultural changes. Countless changes were made to help Iran's entry into the modern world, in which elites and intellectuals played a significant role. They insisted on bringing the modern form of theatre to the culture of Iran. This is how operetta first entered Iran under the influence of immigrants from northern European countries. The first operettas of the constitutional era were created under the influence of the Caucasian operettas. During several decades of activity in the field of operetta production in Iran, and with the provision of academic education in the field of Western singing in the music conservatory, conditions were created for the production of the first operas in Iran. The coexistence of music and drama was praised by Iranians from the very beginning and prompted many playwrights to create operettas. Since the first operettas in Iran were created with hints of Iranian music and culture, some experts did not consider it correct to use the word operetta for these performances. This essay, based on the theory of glocalization and relying on the descriptive-analytical method based on library documents, has listed some of the effects of Western operas and operettas on the post-constitutional operettas, with the study of three operettas, namely Rastakhiz'e Shahriaran'e Iran, Parichehr and Parizad and finally Elahe. These operetta artists included musical profiles other than Iranian music in their works by using descriptions under the title of "European song and ballet" and using "Western Instruments" and "the songs close to Caucasian and Turkish music", and tried to step closer to the Western operettas. In such a situation, the juxtaposition of Western operetta and Iranian musical culture had effects on each other, which were examined in the article in three stages: exposure, cultural influence, and acculturation. At first, Iranians had a cultural exposure with Western opera by hearing, reading and seeing it. Using the name "operetta" and influences from Western music and song, they advanced to the stage of cultural influence. And since the presence of operetta in Iran did not pose any threat to Iranian music, Iranians did not take a step towards acculturation. As for the results of this article, we can mention the process of producing a kind of glocalized operetta in Iran. Iranians took the title of operetta as one of the successful globalized examples. They combined this globalized musical show with Iranian classical music and singing. Sometimes they used humorous stories appropriate to the society of that time and sometimes they used epic myths and stories from Iranian classical poetry and created a new type of operetta in Iran. It was under these conditions that the glocal type of Persian operettas was born, influenced by the global type of Western operettas. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Opera, Persian operetta, Globalization, Glocalization, Cultural influence, Acculturation | ||
| مراجع | ||
|
آریان‌پ‍ور، امیراشرف (1392)، موسیقی ایران از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی ایران، تهران: فرهنگستان هنر.
اردبیلی، فربد (1389)، تاریخچۀ اپرا و اپرت در ایران، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد رشته ادبیات نمایشی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس.
ازکیا، مصطفی؛ وثوقی، منصور و عبدالهی، عادل (1392). جهان‌محلی‌شدن و بازاندیشی در هویت زنان: مطالعه موردی هورامان تخت. نشریه توسعه محلی (روستائی ـ شهری)، دورۀ پنجم، شمارۀ 2، 1-22، 10.22059/jrd.2013.50582.
برک‌هولدر، ج.پیتر؛ گراوات، دنلد جی و پالیسکا، کلاود و (2009)، تاریخ موسیقی غرب، ترجمه کامران غبرایی (1399)، تهران: انتشارات کتابسرای نیک.
جنتی‌عطائی، ابوالقاسم (1333)، زندگی و آثار رضا کمال شهرزاد، تهران: مؤسسه مطبوعاتی امیرکبیر.
خالقی، روح‌الله (1395)، سرگذشت موسیقی ایران، تهران: مؤسسه فرهنگی هنری ماهور.
خامه‌ای، انور (1355)، نگاهی بر پنجاه سال تئاتر ایران، ماهنامۀ رودکی، شماره 56.
دولت‌آبادی، غلامحسین؛ پورمند، حسنعلی؛ افهمی، رضا و جان‌احمدی، فاطمه (1396)، تأثیر زمینه‌های فکری انقلاب مشروطه در پیدایش نمایش کمدی غربی در ایران، نشریه تئاتر، شماره 69، ۱۱-۳۸، https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1349783 .
ذهبی، عاطفه؛ عالی‌نژاد، مهدی و فرهمند، مهناز (1395)، بررسی رابطه بین جهان‌محلی‌شدن با فردگرایی و جمع‌گرایی-مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه یزد، نشریه مطالعات میان فرهنگی، شماره 30، 119-147، https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1287712.
رابرتسون، رونالد (1992)، جهانی‌شدن، پولادی(1393)، تهران: نشر ثالث.
شیروانی، حسن (1355)، فعالیت‌های هنری در پنجاه سال شاهنشاهی پهلوی، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و هنر.
عشقی، میرزاده (1385)، اپرت‌ها (نمایش‌های آهنگین) میرزاده عشقی، تهران: نشر قطره.
صانعی دره‌بیدی، محسن (1381)، تاریخ طراحی صحنه تئاتر در ایران، تهران: نمایش (انجمن نمایش).
فکوهی، ناصر (1397)، مبانی انسان‌شناسی، تهران: نشر نی.
قنبری، لقمان؛ صادقی، سید شمس‌الدین و احمدیان، قدرت (1400)، جامعه‌شناسی جهانی‌شدن و تحولات روش‌شناختی با تأکید بر جهان‌محلی‌گرایی روش‌شناختی، نشریه جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام، شماره 19، 283-308، https://ensani.ir/fa/article/download/530130.
قوکاسیان، زاون (1386)، بردی از یادم: مروری بر زندگی لرتا هایراپتیان(نوشین: نگین انگشتر تئاتر ایران)، تهران: نشر خجسته. کوهستانی‌نژاد، مسعود (1379)، تکمله‌ای بر تئاتر ارمنیان در تهران، نشریه تئاتر، شماره‌های 24-25، ۲۵۳-۲۷۸، https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/160101.
کوهستانی‌نژاد، مسعود (1380)، سرگذشت اپرت در عصر مشروطیت از سال ۱۲۹۵ تا ۱۳۰۵، نشریه تئاتر، شماره 26، ۴۳-۱۶۲، https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/160111.
ملک‌پور، جمشید (1385)، ادبیات نمایشی در ایران (جلد سوم)، تهران: انتشارات توس.
ملک‌پور، جمشید (1363)، ادبیات نمایشی در ایران (جلد دوم)، تهران: انتشارات توس.
منصور، امیر (1386)، اپرت در صفحه‌های فارسی: http://oirvm.ir/PDJ_files/pd11-Bagher%20khan%20Rameshgar.pdf
مولایی، محمدمهدی؛ نوربخش، یونس (1391)، جهان‌محلی‌شدن موسیقی مردم‌پسند: مضامین دینی در رپ ایرانی ـ فارسی، نشریه جهانی رسانه، شماره 13، 131-160، https://ensani.ir/fa/article/download/532949.
ناصرالدین شاه (1362)، سفرنامۀ ناصرالدین شاه به فرنگ، تهران: انتشارات مشعل.
نورمحمدی، مهدی (1402)، اخبار کنسرت در مطبوعات از دورة قاجار تا پایان سال ۱۳۳۰، تهران: مؤسسه فرهنگ و هنری ماهور.
هویان، آندرانیک (1378)، تئاتر ارمنیان در تهران، نشریه تئاتر، شماره‌های 20-21، ۱۸۳-۲۱۸، https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/160088.
فهرست جراید روزنامه رعد، 8 بهمن 1296ه.ش.
روزنامه رعد، 7 فروردین 1298ه.ش.
روزنامه ایران، 1 آذر 1299ه.ش.
روزنامه اخترمسعود، 24 اسفند 1299ه.ش.
روزنامه قرن بیستم، 16 اردیبهشت 1300ه.ش.
روزنامه قانون، آذر 1300ه.ش.
روزنامه قانون، دی 1300ه.ش.
روزنامه اتحاد، 8 دی 1300ه.ش.
روزنامه اتحاد، 15 دی 1300ه.ش.
روزنامه شفق، 25 تیر 1301ه.ش.
روزنامه طوفان، مهر 1301ه.ش.
روزنامه کوشش، 9 بهمن 1301ه.ش.
روزنامه شفق سرخ، 1آبادن 1301ه.ش.
روزنامه قانون، اسفند 1301ه.ش.
روزنامه شفق سرخ، ۱۸بهمن ۱۳۰۲ش.
روزنامه شفق سرخ، ۱۸بهمن ۱۳۰۲ش.
روزنامه شفق سرخ، 12 اسفند 1302ه.ش.
روزنامه ناهید، 7اسفند 1304ه.ش.
روزنامه اطلاعات، 5 بهمن 1308ه.ش.
روزنامه اطلاعات، خرداد ۱۳15ه.ش.
Becker, T. (2017), Globalizing Operetta before the First World War Get access Arrow, The Opera Quarterly, (33)1, 7–27, https://doi.org/10.1093/oq/10.3.157. Fisher, D. B. (2005), A History of Opera: Milestones and Metamorphoses, Opera Journeys Publishing. Huseynova, A. (2016), Music of Azerbaijan: From Mugham to Opera, Ethnomusicology Multimedia. Hebert, D. & Rykowski, M. (2018), Music Glocalization: Heritage and Innovation in a Digital Age, Cambridge Scholars Publishing. Meftahi, I. (2016), Gender and Dance in Modern Iran: Biopolitics on stage (Iranian Studies), Routledge. Roudometof, V. (2016), Article Theorizing Glocalization: Three interpretations. European Journal of Social Theory, (19) 3, 391–408, https://doi.org/10.1177/1368431015605443. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 352 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 248 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب