سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,532
تعداد مقالات70,500
تعداد مشاهده مقاله124,085,826
تعداد دریافت فایل اصل مقاله97,189,393
حقیقت, زهرا, علیزاده, سیامک, حسینچی قره آغاجی, محمدرضا. (1403). بررسی مورفولوژی مفصل استایفل نرمال براساس تصاویر توموگرافی کامپیوتری در گربه پرشین. , 79(3), 129-143. doi: 10.22059/jvr.2024.374099.3425
زهرا حقیقت; سیامک علیزاده; محمدرضا حسینچی قره آغاجی. "بررسی مورفولوژی مفصل استایفل نرمال براساس تصاویر توموگرافی کامپیوتری در گربه پرشین". , 79, 3, 1403, 129-143. doi: 10.22059/jvr.2024.374099.3425
حقیقت, زهرا, علیزاده, سیامک, حسینچی قره آغاجی, محمدرضا. (1403). 'بررسی مورفولوژی مفصل استایفل نرمال براساس تصاویر توموگرافی کامپیوتری در گربه پرشین', , 79(3), pp. 129-143. doi: 10.22059/jvr.2024.374099.3425
حقیقت, زهرا, علیزاده, سیامک, حسینچی قره آغاجی, محمدرضا. بررسی مورفولوژی مفصل استایفل نرمال براساس تصاویر توموگرافی کامپیوتری در گربه پرشین. , 1403; 79(3): 129-143. doi: 10.22059/jvr.2024.374099.3425

بررسی مورفولوژی مفصل استایفل نرمال براساس تصاویر توموگرافی کامپیوتری در گربه پرشین

مجله تحقیقات دامپزشکی (Journal of Veterinary Research)
دوره 79، شماره 3، مهر 1403، صفحه 129-143    اصل مقاله (1.84 M)
نوع مقاله: تکنیک های تصویربرداری تشخیصی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jvr.2024.374099.3425
نویسندگان
زهرا حقیقت1؛ سیامک علیزاده* 2؛ محمدرضا حسینچی قره آغاجی3
1دانش‌آموخته دانشکده دامپزشکی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران
2گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، واحد نقده، دانشگاه آزاد اسلامی، نقده، ایران
3گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران
چکیده
زمینه مطالعه: یکی از کاربردی‌ترین و دقیق‌ترین روش‌های تصویربرداری تشخیصی، سی‌تی‌اسکن است که برای بررسی استخوان‌ها و مفاصل در دام‌های کوچک استفاده می‌شود.
هدف: بررسی مورفولوژی، مورفومتری و آناتومی مفصل استایفل گربه پرشین بر‌اساس تصاویر توموگرافی کامپیوتری.
روش‎کار: در مطالعه حاضر که از نوع توصیفی‌مقطعی بود از 10 گربه پرشین بالغ و ازنظر کلینیکی سالم (5 گربه نر و 5 گربه ماده) با میانگین سنی 4/2 سال و متوسط وزنی 7/4 کیلوگرم استفاده شد. برای تهیه تصاویر توموگرافی کامپیوتری، گربه پرشین بیهوش‌شده با حالت‌گماری خوابیده روی جناغ بر روی میز دستگاه سی‌تی‌اسکن قرار داده شد و در‌حالی‌که اندام‌های حرکتی خلفی آن کاملاً کشیده و رو به عقب بودند، اسکن‌های ساجیتال، عرضی و دورسال به فواصل 2 میلی‌متر از یک‌سوم دیستال ران تا یک‌سوم پروگزیمال درشت‌نی در پلن‌های جانبی و قدامی‌خلفی انجام شد.
نتایج: براساس نتایج مطالعه حاضر، توموگرافی کامپیوتری می‌تواند امکان شناسایی برخی از ساختارهای آناتومیکی مفصل استایفل را بدون استفاده از ماده حاجب فراهم کند. در تصاویر سی‌تی‌اسکن، استخوان‌ها به‌علت داشتن دانسیته بالا به رنگ سفید و حفره میانی آن‌ها تیره‌رنگ و عضلات و تاندون‌ها نیز در مقیاس‌های مختلف خاکستری قابل‌رؤیت بودند. منیسک‌ها و رباط‌های صلیبی در پلن ساجیتال بهتر قابل‌شناسایی بودند. رباط صلیبی خلفی، انتهای قدامی و خلفی منیسک جانبی و انتهای خلفی منیسک داخلی در بازسازی ساجیتال به‌خوبی قابل‌شناسایی بودند. رباط‌های هم‌جانبی (Collateral)، رباط صلیبی قدامی و بخش میانی منیسک‌ها در پلن دورسال بهتر دیده می‌شدند. تنها ساختار آناتومیکی که در بازسازی‌های چند‌سطحی سی‌تی‌ شناسایی نشد، انتهای قدامی منیسک داخلی بود. سزاموئیدهای فابلای (Fabella) داخلی و جانبی در زیر تاندون‌های عضلات گاستروکنمیوس به‌وضوح دیده می‌شدند. در این تصاویر ساختارهای استخوانی و پد چربی زیر کشککی قابل‌شناسایی بودند.
نتیجه­گیری نهایی: براساس یافته‌های مطالعه حاضر ساختار آناتومیکی مفصل استایفل گربه‌های پرشین مشابه سایر گربه‌های خانگی است. تصاویر توموگرافی کامپیوتری ارائه‌شده در مطالعه حاضر می‌تواند در آموزش علوم آناتومی، تفسیر تصاویر سی‌تی‌اسکن، تشخیص عوارض اسکلتی‌عضلانی و امور درمانی این نژاد از گربه استفاده شود.
کلیدواژه‌ها
توموگرافی کامپیوتری؛ گربه پرشین؛ مفصل استایفل؛ مورفولوژی؛ مورفومتری
عنوان مقاله [English]
Morphological Assessment of the Normal Stifle Joint in Persian Cats Based on the Computed Tomography Images
نویسندگان [English]
Zahra Haghighat1؛ Siamak Alizadeh2؛ Mohammad Reza Hosseinchi Gharehaghaji3
1Graduated from the Faculty of Veterinary Medicine, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran
2Department of Clinical Sciences, Faculty of Veterinary Medicine, Naghadeh Branch, Islamic Azad University, Naghadeh, Iran
3Department of Basic Sciences, Faculty of Veterinary Medicine, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran
چکیده [English]
BACKGROUND: One of the most practical and accurate diagnostic imaging methods is computed tomography (CT) scan, which can be used to examine bones and joints in small animals.
OBJECTIVES: This study aimed to evaluate the morphology, morphometry, and anatomy of the stifle joint of the Persian cat based on the CT images.
METHODS: This descriptive cross-sectional study examined 10 clinically healthy adult Persian cats (5 males and 5 females) with a mean age of 2.4 years and a mean weight of 4.7 kg. To prepare CT images, the anesthetized Persian cat put on the CT scanner plate in a dorsoventral position. While the hind limbs of the cat were fully extended and kept towards the back, the sagittal, transverse and dorsal scans were taken at 2-mm intervals from the distal third of the femur to the proximal third of the tibia in the lateral and anterior posterior planes.
RESULTS: Based on the results, the CT method can help identify most of the anatomical structures of the stifle joint without the use of contrast material. The bones were white due to their high density, medullary cavity were dark, and muscles and tendons were visible in different gray scales on the CT images. The posterior cruciate ligament, the anterior and posterior ends of the lateral meniscus, and the posterior end of the medial meniscus were well identifiable in the sagittal reconstruction. Collateral ligaments, anterior cruciate ligament, and the middle part of the menisci were better seen in the dorsal plane. The only anatomical structure that was not identified in the multiplanar reconstructions was the anterior end of the medial meniscus. The medial and lateral parts of fabella were clearly visible under the tendons of the gastrocnemius muscles. Bony structures and infrapatellar fat pad could also be identified on the CT images.
CONCLUSIONS: The anatomical structure of the stifle joint of the Persian cats is similar to that of house cats. The CT images can be used for teaching anatomy, interpretation of CT scan images, and diagnosis of musculoskeletal complications and treatment of Persian cats.
کلیدواژه‌ها [English]
Computed tomography, Morphology, Morphometric, Persian cat, Stifle joint
اصل مقاله

مقدمه

یکی از مشهورترین نژادهای گربه در جهان نژاد پرشین است. گربه فارسی یا گربه ایرانی یکی از نژادهای مو‌بلند گربه است که دارای صورتی گرد و تخت و پوزه‌ای کوتاه است. عمر این گربه حدود ۱۰ سال است، اما در شرایط خوب تا ۱۹ سال هم می‌رسد (1). رنگ چشمانشان آبی یا نارنجی یا دو رنگ است و اغلب در گربه‌های کاملاً سفید (آلبینو یا زال) به رنگ آبی می‌باشد (2). گربه ایرانی امروزی، به‌ویژه نوع صورت تخت، به‌خاطر سندرم براکی‌سفالی، جمجمه گرد، بزرگ و بینی کوتاهی دارد (3). معمولاً گربه‌ها مفاصلی قوی و منحصربه‌فرد دارند که باعث چالاکی آن‌ها می‌شود (4). مفصل استایفل یکی از مهم‌ترین این مفاصل و دارای ساختاری متفاوت با تحرک زیاد می‌باشد (5). استخوان‌های تشکیل‌دهنده این مفصل در گربه‌ها شامل استخوان‌های ران، درشت‌نی، نازک‌نی، کشکک، سزاموئیدهای فابلای (Fabella sesamoids) داخلی و خارجی و پوپلیتئال می‌باشد. مفصل استایفل از قسمت‌های رانی ـ درشت‌نی، رانی ـ کشککی و درشت‌نی ـ نازک‌نی پروگزیمال تشکیل یافته است (6، 7). مفصل استایفل به‌دلیل عملکردهای متعددی که دارد یکی از پیچیده‌ترین مفاصل بدن به شمار می‌رود. این مفصل ممکن است به علل مختلف دچار عوارضی نظیر دیس‌پلازی، تاندونیت، رگ‌به‌رگ شدن و کشیدگی، شکستگی، دررفتگی، بورسیت و آرتریت شود (8). تکنیک‌های مختلف تصویربرداری می‌توانند در تشخیص این نوع از آسیب‌ها مفید باشند. توموگرافی کامپیوتری (Computed Tomography: CT) یکی از جدیدترین روش‌های تشخیصی برای بررسی این عوارض در دام‌های کوچک و حتی حیوانات اگزوتیک می‌باشد. درواقع این تکنیک یک روش غیر‌تهاجمی است که می‌تواند جزئیات دقیقی از مفاصل مختلف بدن را در اختیار ما قرار دهد (9-11). در مطالعه‌ای، Scott و همکاران در سال 2022 به تشریح ساختارهای مفصل استایفل در گربه‌ها پرداختند و عوارض و بیماری‌های مختلف این مفصل را با روش‌های مختلف تصویربرداری تشخیصی ارزیابی کردند. براساس یافته‌های توصیفی نتیجه گرفتند که توموگرافی کامپیوتری (CT) در مقایسه با سایر روش‌های تشخیصی از ارجحیت بیشتری، به‌ویژه در تشخیص عوارضی نظیر استئوآرتریت و بیماری استحاله‌ای مفصل برخوردار است (12). Rahal و همکاران در سال 2013 با فرض اینکه مینرالیزاسیون منیسکی در گربه‌های کوچک خالدار به‌طور طبیعی وجود دارد، مفصل استایفل این نوع از گربه‌ها را به روش رادیوگرافی و سی‌تی‌اسکن بررسی کرده و نتایج خود را بدین صورت گزارش کردند که مینرالیزاسیون منیسک یکی از ویژگی‌های آناتومیکی طبیعی در این نژاد از گربه‌ها بوده و این عارضه به بهترین وجه در تصاویر پلن عرضی سی‌تی قابل‌تشخیص است (13). Allberg و همکاران در سال 2020 با انجام مطالعه‌ای پایداری چرخشی مفصل استایفل در پاسخ به وضعیت بدن به هنگام تهیه تصاویر سی‌تی‌اسکن را بررسی و نتایج خود را چنین بیان کردند: در حالتی که اندام حرکتی خلفی در حالت کشیده به سمت عقب باشد، چرخش اندکی در مفصل استایفل سالم وجود خواهد داشت و این میزان از چرخش تأثیر خاصی در اندازه‌گیری‌های زوایا و ساختارهای این مفصل نخواهد داشت (14). Basa و همکاران در سال 2020 در مطالعه‌ای با بررسی روش‌های مختلف تصویربرداری تشخیصی در ارزیابی لیگامنت‌های ناحیه کارپ و استایفل گربه‌ها، گزارش کرده‌اند آرتروگرافی سی‌تی امکان شناسایی رباط‌های داخل و خارج مفصلی را فراهم می‌کند و این تکنیک از‌نظر نتایج تشخیصی مشابه روش ام آر آی (MRI) می‌باشد؛ اما استفاده هم‌زمان از 2 روش آرتروگرافی سی‌تی و ام آر آی باعث شناسایی دقیق‌تر رباط‌ها شده و می‌تواند پایه‌ای برای مطالعات آینده در تشخیص آسیب‌های مختلف مفصلی باشد (15). در مطالعه‌ای دیگر Brioschi و همکاران در سال 2020 با بررسی تصاویر توموگرافی کامپیوتری اخذ‌شده از استایفل گربه‌های تلف‌شده و ثبت ارتباط بین کشکک و قرقره‌ رانی (Femoral trochlea)، گزارش کردند تروکلئوپلاستی (Trochleoplasty) نباید به‌تنهایی در گربه‌ها انجام شود و بهتر است همراه با کشکک‌برداری پاراساجیتال (Parasagittal patellectomy) انجام شود (16).

 بررسی ویژگی‌های توموگرافیکی مفصل استایفل گربه پرشین می‌تواند در شناسایی خصوصیات آناتومیکی و ارزیابی موارد پاتولوژیک این ناحیه مفید و مؤثر باشد، اما برای این منظور لازم است جزئیات آناتومی و مورفولوژی نرمال این مفصل دقیقاً بررسی شده باشد. درحال‌حاضر مطالعات رادیوآناتومیکی مفصل استایفل گربه پرشین محدود است و در این زمینه گزارشات مدون و مفصلی در دسترس نمی‌باشد. بنابراین لازم بود با مطالعه‌ای اختصاصی بر روی این مفصل قسمت‌های مختلف تشکیل‌دهنده آن بررسی و حدود نرمال آن‌ها تعیین شود. یافته‌های مطالعه حاضر می‌تواند در شناسایی خصوصیات آناتومیکی و آموزش علوم آناتومی، تفسیر تصاویر سی‌تی اسکن و نیز در معاینات بالینی و امور درمانی این نژاد از گربه استفاده شود.

مواد و روش کار

ملاحظات اخلاقی: تمام بررسی‌های انجام‌شده در مطالعه حاضر بر‌اساس دستورالعمل‌های انجمن بین‌المللی کمیته اخلاق انجام شده است (17). مراقبت از تک‌تک حیوانات مطالعه حاضر با کد ثبتی Ir.iau.urmia.rec.1403.020 در کمیته اخلاق دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه ثبت شده است.

طرح مطالعه و حیوانات: در مطالعه حاضر که از نوع توصیفی‌مقطعی بود از 10 گربه پرشین بالغ و از‌نظر کلینیکی سالم (5 گربه نر و 5 گربه ماده) با میانگین سنی 4/2 سال و متوسط وزنی 7/4 کیلوگرم که از تغذیه مناسب برخوردار بودند استفاده شد (جدول 1). براساس رادیوگراف‌های ساده اخذ‌شده (Catogram) و فرمول دندانی، بالغ بودن این گربه‌ها تأیید شد (18، 19).

بیهوشی حیوانات تحت مطالعه: ابتدا به هر‌یک از گربه‌های پرشین 12 ساعت محرومیت از غذا و 6 ساعت محرومیت از آب داده شد. سپس با کوکتل داروهای مدتومیدین هیدروکلراید 1/0 درصد آلمتین دارو با دُز 05/0-03/0 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، کتامین هیدروکلراید 10 درصد آلفاسان با دُز 10-7 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن و بوتروفنول تارترات 1 درصد ریکتر دارو با دُز 4/0 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن با تزریق عضلانی بیهوشی داده شد (20، 21).

مطالعات توموگرافی کامپیوتری: برای تهیه تصاویر توموگرافی کامپیوتری، گربه پرشین بیهوش‌شده با حالت‌گماری خوابیده بر روی جناغ بر روی میز دستگاه سی‌تی قرار داده شد و در‌حالی‌که اندام‌های حرکتی خلفی آن کاملاً کشیده و رو به عقب بود اسکن‌های ساجیتال، عرضی و دورسال به ضخامت 1 میلی‌متر و به فواصل 2 میلی‌متر از یک‌سوم دیستال ران تا یک‌سوم پروگزیمال درشت‌نی در پلن‌های لترال و کرانیوکودال انجام شد (13). برای سی‌تی از دستگاه اسکنر هلیکال (Multi slice CT scanner Asteion Premium 4, Model: TSX-021B, Toshiba, Japan) استفاده شد. فاکتورهای تکنیکی سی‌تی اسکنر: زمان چرخش گنتری: 400 میلی‌ثانیه، ضخامت برش: 1 میلی‌متر، فاصله بازسازی: 1-5/0 میلی‌متر، نسبت گام (Pitch ratio): 1، کیلو ولتاژ: 120 و میلی‌آمپر ثانیه: 22، کولیماسیون آشکارساز فیزیکی: 6/0×32 میلی‌متر، کولیماسیون مقطع نهایی: 6/0×64 میلی‌متر، وضوح: 512×512 پیکسل و محدوده وضوح: 92/0×92/0، کرنل (Kernel): H10 و اینکرمنت (Increment): 5/0 میلی‌متر (22). براساس فاکتورهای تکنیکی مذکور، تصویربرداری انجام شد و تصاویر به‌دست‌آمده با فرمت DICOM ذخیره شدند (23).

بازسازی سه‌بعدی (Three-Dimensional Reconstruction): پس از ذخیره‌سازی تصاویر به‌دست‌آمده با فرمت DICOM، آن‌ها به رایانه بارگذاری شده با نرم‌افزار مدل‌سازی سه‌بعدی  Onis CT software, Multi-Modality Workplace: VE 2.5Aمنتقل شدند (24). سپس هریک از تصاویر با استفاده از تنظیمات استخوانی (WW: 4000 HU ;WL: 550 HU) و بافت نرم (WW: 450 HU ;WL: 80 HU) بررسی شدند. برای اندازه‌گیری‌های مورفومتریک از کولیس الکترونیکی این نرم‌افزار استفاده شد.

مطالعات مورفولوژیک: مهم‌ترین ساختارهایی که بررسی شدند عبارت بودند از: استخوان‌های ران (Femur)، درشت‌نی (Tibia)، نازک‌نی (Fibula)، کشکک (Patella)، سزاموئید‌های فابلای داخلی و خارجی (Medial and lateral fabellae sesamoids)، سزاموئید پوپلیتئال (Popliteal sesamoid)، پد چربی زیر کشککی (Subpatellar fat pad)، تاندون کشککی (Patellar tendon)، رباط‌های هم‌جانبی داخلی و جانبی (Medial and lateral collateral ligaments)، منیسک‌های داخلی و جانبی (Medial and lateral menisci)، کندیل‌های جانبی و داخلی درشت‌نی (Lateral and medial condyles of the tibia)، کندیل‌های جانبی و داخلی ران (Lateral and medial femoral condyles)، رباط جانبی قدامی منیسکی درشت‌نی (lateral cranial meniscotibial ligament)، رباط داخلی قدامی منیسکی درشت‌نی (Medial cranial meniscotibial ligament)، رباط (عرضی) بین منیسکی (Intermeniscal (transverse) ligament)، رباط جانبی خلفی منیسکی درشت‌نی (Lateral caudal meniscotibial ligament)، رباط داخلی جانبی خلفی منیسکی درشت‌نی (Medial caudal meniscotibial ligament)، رباط منیسکی رانی (Meniscofemoral ligament)، غلاف و تاندون بازکننده انگشتان (Digital extensor tendon and sheath)، غلاف و تاندون پوپلیتئال (Popliteal sheath and tendon)، رباط‌های صلیبی قدامی و خلفی (Cranial and caudal cruciate ligaments)، عضله دوسر ران (Biceps femoris muscle)، عضله پوپلیتئوس (Popliteus muscle) و عضله چهارسر ران (Quadriceps femoris muscle) (25-27).

مطالعات مورفومتریک: اندازه‌گیری‌های مورفومتریک از قسمت‌های مختلف تشکیل‌دهنده مفصل استایفل به‌صورت جداگانه انجام و میانگین آن‌ها ثبت شد. تمام اندازه‌گیری‌ها توسط یک فرد انجام شد. از  Nomina Anatomica Veterinariaبه‌عنوان اصطلاحات علمی یافتی استفاده شد (28). پارامترهای مورد‌بررسی شامل موارد زیر بودند:

عرض کشکک در نمای قدامی‌خلفی (Patellar Width: PW)، ارتفاع کشکک در نمای قدامی‌خلفی (Patellar Height: PH)، ضخامت کشکک در نمای جانبی (Patellar Thickness: PT)، عرض استخوان ران در ناحیه کندیل در نمای قدامی‌‌خلفی (Femural Width: FW)، عرض کندیل داخلی ران در نمای قدامی‌خلفی (Internal Condylar Width: ICW)، عرض کندیل خارجی ران در نمای قدامی‌خلفی (External Condylar Width :ECW)، ارتفاع کندیل داخلی ران در نمای قدامی‌خلفی (Internal Condylar Height: ICH)، ارتفاع کندیل خارجی ران در نمای قدامی‌خلفی (External Condylar Height: ECH)، عرض استخوان ران در ناحیه اپی‌کندیل‌ها در نمای قدامی‌خلفی (Femural Epicondylar Width: FEcW)، عرض انتهای فوقانی درشت‌نی در نمای قدامی‌خلفی (Tibial Width: TW)، ضخامت قدامی‌خلفی انتهای فوقانی درشت‌نی در نمای جانبی (Tibial Thickness: TT)، ضخامت قدامی‌خلفی انتهای نزدیک بدنه درشت‌نی در نمای جانبی (Tibial body Thickness: TbT)، عرض سر نازک‌نی در نمای جانبی (Fibular Head Width: FHW)، عرض فابلای داخلی در نمای قدامی‌خلفی (Internal Fabellar Width: IFaW)، عرض فابلای خارجی در نمای قدامی‌خلفی (External FabellarWidth: EFaW)، ارتفاع فابلای داخلی در نمای قدامی‌خلفی (Internal Fabellar Height: IFaH)، ارتفاع فابلای خارجی در نمای قدامی‌خلفی (External Fabellar Height: EFaH)، ضخامت فابلای داخلی در نمای جانبی (Internal Fabellar Thickness: IFaT) و ضخامت فابلای خارجی در نمای جانبی (External Fabellar Thickness: EFaT) (29-31).

آنالیز آماری: برای تعیین اندازه طبیعی استخوان‌های تشکیل‌د‌هنده مفصل استایفل در گربه‌های پرشین نر و ماده بالغ از تکنیک Confidence Interval و برای تجزیه‌و‌تحلیل داده‌های پارامتریک از آزمون t زوجی (Paired t-test) با کمک نرم‌افزار SPSS ویرایش 21 استفاده شد. همه مقادیر به‌عنوان میانگین و انحراف‌معیار بیان شده و 05/0P≤ معنی‌دار و حدود اطمینان ۹۵‌ درصد در نظر گرفته شد.

نتایج

براساس نتایج مطالعه حاضر، توموگرافی کامپیوتری می‌تواند امکان شناسایی برخی از ساختارهای آناتومیکی مفصل استایفل را بدون استفاده از ماده حاجب فراهم کند. در تصاویر سی‌تی اسکن، استخوان‌ها به‌علت داشتن دانسیته بالا به رنگ سفید و حفره مدولاری آن‌ها تیره‌رنگ و عضلات و تاندون‌ها نیز در مقیاس‌های مختلف خاکستری قابل‌رؤیت بودند. منیسک‌ها و رباط‌های صلیبی در پلن ساجیتال بهتر قابل‌شناسایی بودند. رباط صلیبی خلفی، انتهای قدامی و خلفی منیسک جانبی و انتهای خلفی منیسک داخلی در بازسازی ساجیتال به‌خوبی قابل‌شناسایی بودند. رباط‌های هم‌جانبی (Collateral)، رباط صلیبی قدامی و بخش میانی منیسک‌ها در پلن دورسال بهتر دیده می‌شدند. تنها ساختار آناتومیکی که در بازسازی‌های چند‌سطحی سی‌تی اسکن شناسایی نشد، انتهای قدامی منیسک داخلی بود. سزاموئیدهای فابلای داخلی و جانبی در زیر تاندون‌های عضلات گاستروکنمیوس به‌وضوح دیده می‌شدند. در این تصاویر ساختارهای استخوانی و پد چربی زیر کشککی قابل‌شناسایی بودند. بر‌اساس نتایج مطالعه حاضر استخوان‌های تشکیل‌دهنده مفصل استایفل در گربه‌ پرشین شامل استخوان‌های ران، درشت‌نی، نازک‌نی، کشکک، سزاموئید‌های فابلای داخلی و خارجی و پوپلیتئال بودند. مفصل استایفل از قسمت‌های رانی درشت‌نی، رانی ـ کشککی و درشت‌نی ـ نازک‌نی پروگزیمال تشکیل یافته بود. یک پد چربی مثلثی شکل در زیر کشکک در قسمت خلفی تاندون کشککی و یا به عبارتی در قسمت قدامی رباط‌های داخل مفصلی وجود داشت. رباط‌های صلیبی قدامی و خلفی و رباط‌های هم‌جانبی داخلی و جانبی قابل‌رؤیت بودند. رباط صلیبی قدامی از حفره بین کندیلی استخوان ران منشأ گرفته و به قسمت بین کندیلی درشت‌نی متصل می‌شد. رباط صلیبی خلفی از قسمت قدامی جانبی حفره بین‌کندیلی استخوان ران منشأ گرفته و از قسمت داخلی رباط صلیبی قدامی عبور و به لبه جانبی شیار پوپلیتئال متصل می‌شد. منیسک‌های جانبی و داخلی به‌صورت دیسک‌های نیمه‌هلالی بین کندیل‌های ران و درشت‌نی قرار داشتند. تاندون کشکک از عضله چهارسر ران منشأ گرفته و به برجستگی درشت‌نی متصل می‌شد. بزرگ‌ترین استخوان سزاموئیدی مفصل استایفل، کشکک بود که توسط تاندون کشککی احاطه شده بود. سزاموئیدهای فابلای داخلی و جانبی در زیر تاندون‌های عضلات گاستروکنمیوس قرار داشتند. علاوه‌براین تاندونی که از عضله پوپلیتئوس منشأ می‌گرفت نیز شامل یک استخوان سزاموئید بود. در تصاویر توموگرافی کامپیوتری اخذ‌شده، ساختارهای استخوانی و پد چربی زیر کشککی به‌وضوح قابل‌شناسایی بودند.

 در تصاویر مقاطع عرضی سی‌تی، عضلات نیم‌تاندونی، نیم‌غشایی و دوسر ران در سطح خلفی ران و عضلات نواری، نزدیک‌کننده و خیاطه در سطح داخلی ران قابل‌مشاهده بودند. عصب سیاتیک در تصاویر سی‌تی دیده نمی‌شد، اما محدوده آن قابل‌شناسایی بود. در سطح دورسال کندیل‌های دیستال ران، استخوان‌های سزاموئیدی فابلای جانبی و داخلی و در قسمت خلفی کندیل جانبی درشت‌نی، استخوان سزاموئیدی پوپلیتئوس قابل‌رؤیت بودند. عصب درشت‌نی در امتداد لبه خلفی عضله گاسترونیموس و عصب نازک‌نی مابین عضله گاستروکنمیوس و عضله دوسر رانی قرار داشتند. در انتهای پروگزیمال درشت‌نی و نازک‌نی، رباط کشککی دیده می‌شد که پد چربی زیر کشککی به‌صورت توده‌ تیره در قسمت زیرین آن قرار داشت. نازک‌نی در موقعیت جانبی ساق قرار داشت. عضله طویل بازکننده شست پا در قسمت خلفی ساق پا بوده و در تماس با سطح خلفی نازک‌نی بود. عضله رکبی یا پاپلیتئوس، عضله کوچکی بود که در قسمت خلفی استخوان درشت‌نی قرار داشت و به‌صورت خلفی به عضله خم‌کننده سطحی انگشتان دست مربوط می‌شد که با عصب درشت‌نی همراه بود و هر دو بین دو سر عضله گاستروکنمیوس قرار می‌گرفتند.

برای ارزیابی دقیق منیسک‌ها، بازسازی‌های ساجیتال و دورسال بر روی رباط‌های هم‌جانبی (Collateral) و صلیبی انجام گرفت. بازسازی ساجیتال در برجستگی بین‌کندیلی با مرکزیت پلن داخلی منیسک‌های کرانیال و کودال بود (تصویر 1). بازسازی دورسال، با مرکزیت پلن انتهای خلفی هر دو منیسک انجام شد. در این پلن علاوه‌بر‌این ساختارها، محل اتصال رباط صلیبی خلفی به درشت‌نی و رباط منیسکی ـ رانی خلفی مشخص شد (تصویر 2). در پلن رباط صلیبی در بازسازی ساجیتال، رباط‌های صلیبی قدامی و خلفی به‌خوبی قابل‌تشخیص بودند. در همان پلن، بازسازی دورسال نشان‌دهنده محل اتصال رباط صلیبی قدامی به درشت‌نی و همچنین بخشی از محل اتصال رباط صلیبی خلفی به ران بود. در همین پلن، بازسازی دورسال نشان‌دهنده رباط‌های هم‌جانبی بود و اطلاعات تشخیصی بیشتری را با‌توجه‌به نمای محوری ارائه می‌داد. براساس جداول 2، 3، 4، 5، 6 در گربه‌های پرشین نر و ماده میانگین مقادیر پارامترهای EFaT: 67/0±90/4، IFaT: 61/0±75/4، EFaH: 88/0±13/7، IFaH: 70/0±33/6، EFaW: 45/0±41/3، IFaW: 42/0±34/3، FHW: 77/0±14/5، TbT: 96/0±47/9، TT: 89/0±05/12، TW: 20/1±10/14، FEcW: 07/1±47/15، ECH: 74/0±26/7، ICH: 66/0±36/8، ECW: 23/1±49/11، ICW: 32/1±34/11، FW: 15/1±28/15، PT: 57/0±67/4، PH: 28/1±43/14، PW: 00/1±36/7 میلی‌متر بود (05/0P≤) (نمودارهای 1 و 2).

مقایسه نتایج حاصل از اندازه‌گیری‌های مورفومتریک نشان داد اندازه تمام پارامترهای مفصل استایفل در گربه‌های پرشین نر بزرگتر از گربه‌های ماده است و این تفاوت در پارامترهای TbT، TW، ECW، ICW، PH و PW معنی‌دار می‌باشند (05/0P≤). همچنین در جنس‌های نر و ماده تفاوت آماری معنی‌داری بین اعداد مربوط به پارامترهای مفصل استایفل سمت راست و چپ مشاهده نشد (05/0P˃).

بحث

 در حال حاضر اطلس‌های مختلفی از آناتومی گربه‌ها در دسترس می‌باشد (32-34). در مطالعه‌ای Samii و همکاران در سال 1998 آناتومی مقطعی و سی‌تی اسکن حفرات توراکس و شکمی اجساد گربه‌ها را مقایسه کرده‌اند (35). Osorio-Echeverri و همکاران در سال 2019 نرم‌افزار 3D آناتومی مجازی گربه‌ها را ارائه کردند (36). با‌این‌حال مطالعه‌ای در‌رابطه‌با تصویربرداری سی‌تی‌اسکن از اندام‌های حرکتی گربه‌ها با هدف یادگیری و یا نشان دادن ساختارهای آناتومیکی این ناحیه وجود ندارد و در حالت کلی ما در بررسی متون پیشین، مرجع و یا مطالعه‌ای در‌رابطه‌با توموگرافی کامپیوتری از ناحیه استایفل گربه‌های نژاد پرشین پیدا نکردیم. نتایج مطالعه حاضر می‌تواند در نشان دادن تصاویر سی‌تی اسکن استخوان‌ها و عضلات ناحیه استایفل گربه‌های پرشین مفید باشد. ارائه آناتومی توموگرافی کامپیوتری به‌عنوان رویکردی برای مطالعات تشریحی با مطالعهPerumal  در سال 2018 سازگار بود که از ابزار یادگیری آناتومی مقطعی در اندام‌های مختلف بدن استفاده کرده است (37). با یادگیری تصاویر آناتومی توموگرافیکی قادر خواهیم بود موقعیت نسبی بافت‌های بدنی را تشخیص دهیم و در‌نتیجه معماری سه‌بعدی اندام‌ها را درک کنیم. یادگیری این روش‌های تشخیصی می‌تواند یک مهارت ضروری باشد تا با بهره‌گیری از آن‌ها تصاویر سی‌تی اسکن و یا ام آر آی در یک محیط بالینی تفسیر شوند (38) و نقش بیشتری در آموزش و یادگیری علوم آناتومی داشته باشند (39).

برای انجام مطالعه حاضر هر‌یک از اندام‌های حرکتی خلفی گربه پرشین را به‌صورت مجزا داخل گنتری قرار گرفت و سی‌تی‌اسکن از آن انجام شد. در این حالت می‌توان با استفاده از برنامه بازسازی با وضوح بالا، کیفیت تشخیصی خوبی را فراهم نمود و ساختارهای آناتومیکی کوچک را نیز با بازسازی چند‌سطحی شناسایی کرد. برای انجام این مطالعه اندام حرکتی خلفی هر‌یک از گربه‌های پرشین طوری در داخل گنتری قرار داده شد که پلن اسکن، موازی با سطح مفصلی درشت‌نی باشد. در این حالت چون منیسک‌ها در تراز موازی با پلن محوری قرار می‌گرفتند، به‌خوبی مشخص می‌گردیدند. استفاده از برش‌های نازک در سطح برجستگی بین‌کندیلی و خارهای درشت‌نی برای شناسایی بهتر ساختارهای آناتومیکی، به‌‌ویژه منیسک‌ها سودمند بود. در مطالعه حاضر از هیچ ماده حاجبی استفاده نگردید؛ بنابراین مطالعه حاضر تهاجمی نبود و تنها بر‌اساس تفکیک فضایی و کنتراست سی‌تی اسکن بود. بازسازی چند‌سطحی یک بخش اساسی از معاینه است، چون این روش اطلاعاتی را ارائه می‌دهد که با مطالعه محوری قابل‌دستیابی نیست. چنین بازسازی‌ای باید با در نظر گرفتن پلن مرجع به‌طور انتخابی انجام شود تا بدین‌ترتیب ساختارهای مختلف به بهترین وجه شناسایی شوند. تنها از این طریق می‌توان جزئیات کامل و دقیقی از آناتومی پیچیده ساختارهای مفصل استایفل به دست آورد. به این منظور بازسازی در پلن‌های مایل، به‌ویژه در مطالعه رباط‌های صلیبی مفید بودند. تصاویر توموگرافی کامپیوتری در مطالعه حاضر نتایج مطالعاتLangley‐Hobbs  و Schnabl‐Feichter در سال 2021 در گربه‌ها را تأیید می‌کند که سزاموئید پوپلیتئال در تاندون عضله پوپلیتئال و سزاموئیدهای فابلای داخلی و جانبی در داخل تاندون عضله چهارسر ران و قسمت داخلی و جانبی عضله گاستروکنمیوس قرار دارند (40). البته آن‌ها در مطالعه خود گزارش کرده‌اند در برخی از موارد ممکن است بعضی از این استخوان‌های سزاموئیدی دیده نشوند؛ در‌حالی‌که در مطالعه حاضر هر سه استخوان سزاموئیدی ناحیه استایفل در تمام گربه‌های تحت مطالعه کاملاً مشهود بودند. مطالعه حاضر نشان‌دهنده وجود پد چربی زیر کشککی در زیر رباط کشککی بود که به‌صورت یک توده تقریباً تیره‌رنگ در تصاویر توموگرافی کامپیوتری دیده می‌شد که این یافته مطابق با مطالعات Bula و Perry در سال 2021 و Jaenich و همکاران در سال 2022 بود که گزارش کرد‌ند کپسول مفصلی توسط مقداری از بافت چربی از رباط کشککی جدا می‌‌شود (41، 42). طبق تصاویر اخذ‌شده در این مطالعه عضلات ناحیه استایفل شامل عضلات خلفی (‌نیم‌تاندونی، نیم‌غشایی و دو‌سر ران)، عضلات قدامی (عضله چهار‌سر ران) و عضلات جانبی (خیاطه، نزدیک‌کننده و نواری) بودند. این مشاهدات با یافته‌هایTaylor  و Tangner در سال 2007 و Cuff در سال 2016 هم‌خوانی داشت (43، 44). بر‌این‌اساس می‌توان نتیجه گرفت عضلات ناحیه استایفل گربه‌های پرشین مشابه سایر نژادهای گربه می‌باشد. در مطالعه حاضر پد چربی پوپلیتئال بین عضلات دوسر ران و نیم‌وتری مشاهده شد که تا حدودی قسمت پروگزیمال عضله گاستروکنمیوس را می‌پوشاند که این مشاهدات گزارشاتFalcon  و همکاران در سال 2011 و Schiettecatte و همکاران در سال 2007 را تأیید می‌کرد (45، 46).

بر‌اساس روش کاری‌ای که در مطالعه حاضر به کار برده شد منیسک‌ها با شکل آناتومیکی مشخص (نیم‌دایره‌ای؛ داخلی و تقریباً کاملاً دایره‌ای؛ جانبی) و اتصالات رباط‌ها را نشان داد. منیسک‌ها به‌دلیل همگن بودن و طرح واضحشان، به‌خوبی از ساختارهای اطراف، مانند تاندون عضله پوپلیتئوس در مقابل منیسک جانبی و رباط جانبی درشت‌نی در مقابل منیسک داخلی متمایز می‌شدند. در بازسازی‌های چند‌سطحی، علی‌رغم اینکه تصاویر ساجیتال در شناسایی انتهای منیسک‌ها مفید بودند، اما تصاویر دورسال، منیسک‌ها را بهتر نشان می‌دادند. در مطالعه‌ای Kneifel و همکاران در سال 2018 بیان کردند برای ارزیابی رباط‌های صلیبی قدامی و خلفی انجام سی‌تی‌اسکن با پلن ساجیتال می‌تواند مفید باشد که این گزارش با مشاهدات مطالعه حاضر مغایرت دارد (47). براساس نتایج مطالعه حاضر برای بررسی 

رباط‌های صلیبی و هم‌جانبی، بازسازی‌های چند‌سطحی ضروری می‌باشند، چرا‌که نمای محوری تصویر ناقصی از این ساختارها را در یک پلن کرانیوکودال ارائه می‌داد. رباط‌های صلیبی قدامی و هم‌جانبی (Collateral) در بازسازی دورسال مشخص‌تر بودند و رباط صلیبی خلفی در بازسازی ساجیتال مشهودتر بود. در بازسازی ساجیتال ساختارهای آناتومیکی دیگری مانند کپسول مفصلی، پد چربی زیر کشککی، رباط‌های قدامی و خلفی سر نازک‌نی، غضروف مفصلی و استخوان تحت غضروفی نیز مشاهده شد. در تصاویر سی‌تی ناحیه استایفل گربه‌های پرشین بورس‌های مفصلی قابل‌تشخیص نبودند که مشابه گزارش مطالعه Nelson در سال 2023 بود (48). با استفاده از تکنیک مطالعه حاضر، مفصل کشککی ـ رانی علی‌رغم خم شدن حداقلی، به‌وضوح قابل‌رؤیت بود. براساس مطالعه حاضر، سی‌تی اسکن امکان شناسایی اغلب ساختارهای آناتومیکی مفصل استایفل را بدون استفاده از ماده حاجب می‌تواند فراهم کند. منیسک‌ها و اتصالات دیستال و پروگزیمال رباط‌های صلیبی در پلن‌های ساجیتال بهتر قابل‌شناسایی بودند. رباط صلیبی خلفی، انتهای قدامی و خلفی منیسک جانبی و انتهای خلفی منیسک داخلی در بازسازی ساجیتال به‌خوبی قابل‌شناسایی بودند. رباط‌های هم‌جانبی، رباط صلیبی قدامی و بخش میانی منیسک‌ها در بازسازی دورسال بهتر دیده می‌شدند. تنها ساختار آناتومیکی که در بازسازی‌های چند‌سطحی سی‌تی شناسایی نشد، انتهای قدامی منیسک داخلی بود.

نتیجه‌گیری نهایی: نتایج مطالعه حاضر نشان داد استفاده از توموگرافی کامپیوتری برای شناسایی استخوان‌ها، عضلات و رباط‌های ناحیه استایفل گربه‌های پرشین مفید می‌باشد. مطالعه حاضر می‌تواند در شناسایی کوچک‌ترین ساختارهای تشریحی مفصل استایفل با قابلیت اطمینان بالا در گربه‌های پرشین استفاده شود و پتانسیل تشخیصی لازم برای شناسایی ضایعات حتی کوچک این ساختارها را فراهم ‌کند. براساس یافته‌های مطالعه حاضر ساختار آناتومیکی مفصل استایفل گربه‌های پرشین مشابه سایر گربه‌های خانگی می‌باشد. تصاویر توموگرافی کامپیوتری ارائه‌شده در مطالعه حاضر می‌تواند در آموزش علوم آناتومی، تفسیر تصاویر سی‌تی اسکن، تشخیص عوارض اسکلتی‌عضلانی و امور درمانی این نژاد از گربه استفاده شود.

سپاسگزاری

 نویسندگان از معاونت محترم پژوهشی و تمام دستیاران محترم بخش رادیولوژی و آناتومی دانشکده دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه به‌دلیل همکاری در انجام مطالعه حاضر تشکر و قدردانی می‌کند.

تعارض منافع

بین نویسندگان تعارض در منافع گزارش نشده است.

مراجع
  1. Schmidt MJ, Farke D, Staszyk C, Lang A, Büttner K, Plendl J. Closure times of neurocranial sutures and synchondroses in Persian compared to Domestic Shorthair cats. Sci Rep. 2022;12(1):573. doi: 10.1038/s41598-022-04783-1 PMID: 35022503
  2. Wilhelmy J, Serpell J, Brown D, Siracusa C. Behavioral associations with breed, coat type, and eye color in single-breed cats. J Vet Beh. 2016;13:80-87.
  3. Schmidt M, Kampschulte M, Enderlein S, Gorgas D, Lang J, Ludewig E. The relationship between brachycephalic head features in modern Persian cats and dysmorphologies of the skull and internal hydrocephalus. J Vet Int Med. 2017;31(5):1487-501. doi: 10.1111/jvim.14805 PMID: 28833532
  4. Maas H, Sandercock TG. Are skeletal muscles independent actuators? Force transmission from soleus muscle in the cat. J App Physiology. 2008;104(6):1557-67. doi: 10.1152/japplphysiol.01208.2007 PMID: 18339889
  5. Beever L, Giles K, Meeson R. Postoperative complications associated with external skeletal fixators in cats. J Feline Med and Surg. 2017;19(7):727-36. doi: 10.1177/1098612X17699466 PMID: 28592224
  6. Soroori S, Masoudifard M, Rajabi F, Shateri B. Computed tomographic findings of temporomandibular joint disorders in dogs and cats. J Vet Res. 2023;78(4):303-311. doi: 10.22059/JVR.2023.347825.3296
  7. Coulson A, Lewis N. An atlas of interpretative radiographic anatomy of the dog and cat: John Wiley & Sons. 2008.
  8. Allan G, Davies S. Radiographic signs of joint disease in dogs and cats. Textbook of veterinary diagnostic radiology. 2018;403. doi: 10.1016/B978-0-323-48247-9.00033-4
  9. Soroori S, Aramesh F, Amiri BS. Radiographic and CT evaluation of FORL disease on referral cats to small animal teaching hospital, Faculty of Veterinary Medicine, University of Tehran. J Vet Res. 2020;75(2):226-232. doi: 10.22059/JVR.2018.254445.2783
  10. Randall EK. PET-computed tomography in veterinary medicine. Veterinary clinics: Small animal practice. 2016;46(3):515-33. doi: 10.1016/j.cvsm.2015.12.008 PMID: 27068445
  11. Keane M, Paul E, Sturrock CJ, Rauch C, Rutland CS. Computed tomography in veterinary medicine: currently published and tomorrow’s vision. Computed tomography-advanced applications. 2017;271-89.
  12. Scott H, Marti J, Witte P. Femur and Stifle Disorders. Feline Orthopaedics: CRC Press; 2022;206-19.
  13. Rahal SC, Fillipi MG, Mamprim MJ, Oliveira HS, Teixeira CR, Teixeira RH. Meniscal mineralisation in little spotted cats. BMC Vet Res. 2013;9:1-6. doi: 10.1186/1746-6148-9-50 PMID: 23506083
  14. Allberg CM, McEvoy FJ, Buelund LE, Miles JE. Stifle joint rotational variation in extended stifles in healthy dogs undergoing computed tomography examinations. Vet and Comparative Orthopaedics and Traumatology. 2020;33(02):137-41. doi: 10.1055/s-0039-3400486 PMID: 31914475
  15. Basa RM, Johnson KA, Podadera JM. The effect of CT and MRI with and without arthrography on the appearance of the feline carpal ligaments. BMC Vet Res. 2022;18(1):368. doi: 10.1186/s12917-022-03463-6 PMID: 36207745
  16. Brioschi V, Rutherford L, Newell K, Trotter C, Arthurs GI. Computed tomographic assessment of block recession trochleoplasty and partial parasagittal patellectomy in cats. Vet and Comparative Orthopaedics and Traumatology. 2020;33(02):102-9. doi: 10.1055/s-0039-3400313 PMID: 31978936
  17. Väätäjä HK, Pesonen EK. Ethical issues and guidelines when conducting HCI studies with animals. CHI'13 Extended Abstracts on Human Factors in Computing Systems. 2013;2159-68. doi: 10.1145/2468356.2468736
  18. Sabour RS, Jahan S, Jamshidi S. Prevalence of congenital disorders, stenotic nares and malocclusion and the correlation between two disorders in brachycephalic breeds of cats referred to several private veterinary clinics in Tehran. J Vet Res. 2022;77(4):255-259. doi: 10.22059/JVR.2022.336053.3219
  19. Gracis M. Dental anatomy and physiology. BSAVA manual of canine and feline dentistry and Oral surgery. BSAVA Library. 2018;6-32. doi: 10.22233/9781905319602.2
  20. Corona D, Ranninger E, Jörger FB, Goldinger E, Stefan A, Torgerson PR. Cats undergoing spay with medetomidine, ketamine and butorphanol develop arterial oxygen desaturation independent of surgical positioning and increased intraocular pressure in Trendelenburg position. Schweizer Archiv für Tierheilkunde. 2020;162(9):539-50. doi: 10.17236/sat00271 PMID: 32855121
  21. Mosallanejad B, Baniadam A, Avizeh R, Hamidanipour R. Clinical evaluation of oral administration of ketamine with acepromazine or midazolam in cats: a preliminary study. Iranian Vet J. 2021;17(3):68-77. doi: 10.22055/IVJ.2021.251611.2305
  22. Yang Y, Armour M, Wang KH, Gandhi N, Iordachita I, Siewerdsen J. Evaluation of a cone beam computed tomography geometry for image guided small animal irradiation. Physics in Medicine & Biology. 2015;60(13):5163. doi: 10.1088/0031-9155/60/13/5163
  23. Brühschwein A, Klever J, Wilkinson T, Meyer-Lindenberg A. DICOM standard conformance in veterinary medicine in Germany: A survey of imaging studies in referral cases. J Digitl Imag. 2018;31:13-8. doi: 10.1007/s10278-017-9998-x PMID: 28744583
  24. Wilhite R, Wölfel I. 3D printing for veterinary anatomy: An overview. Anat, histo, embryo. 2019;48(6):609-20. doi: 10.1111/ahe.12502 PMID: 31702827
  25. Leijon A, Ley CJ, Corin A, Ley C. Cartilage lesions in feline stifle joints–associations with articular mineralizations and implications for osteoarthritis. Res Vet Sci. 2017;114:186-93. doi: 10.1016/j.rvsc.2017.04.008 PMID: 28472738
  26. Scott H, Marti J, Witte P. Introduction to feline orthopaedic surgery. Feline Orthopaedics: CRC Press. 2022;1-12.
  27. Comerford EJ. The stifle joint. BSAVA Manual of Canine and Feline Musculoskeletal Imaging: BSAVA Library. 2016;233-50.
  28. Kim DJ. Comparison on the anatomical terminologies between the Korean veterinary anatomical Terminology (1993 and 2008) and the Korean anatomical terminology (2005). Lab Anim Res. 2008;24(3):469-482. doi: 10.5625/lar.2010.26.4.439
  29. Yilmaz O, Demircioğlu İ. Morphometric analysis and three-dimensional computed tomography reconstruction of the long bones of femoral and crural regions in van cats. Folia Morphologica. 2021;80(1):186-195. doi: 10.5603/FM.a2020.0116
  30. Choi Y, Pilton J, Foo T, Malik R, Haase B. Feline skeletal reference guide: a cadaveric radiographic measurement on lower limb extremities. Veterinary and Comparative Orthopaedics and Traumatology. 2021;34(06):401-10. doi: 10.1055/s-0041-1735289 PMID: 34488232
  31. Grierson J. Hips, elbows and stifles: common joint diseases in the cat. J Feline Med Sur. 2012;14(1):23-30. doi: 10.1177/1098612X11432824 PMID: 22247322
  32. Keeley B, Glyde M, Guerin S, Doyle R. Stifle joint luxation in the dog and cat: the use of temporary intraoperative transarticular pinning to facilitate joint reconstruction. Vet Compa Orthop Trauma. 2007;20(03):198-203. doi: 10.1160/vcot-06-08-0069
  33. Ortved K. The current state of veterinary regenerative medicine. J American Vet Med Asso. 2024;262(1):44-56. doi: 10.2460/javma.262.s1.s4
  34. Roosa K, Swislosky E, Caffrey A, Carson J, Chumpitazi C, Conroy K, et al. Atlas of Comparative Anatomy. 1st ed. SUNY Oneonta Ltd. New York, USA; 2020.
  35. Samii VF, Biller DS, Koblik PD. Normal cross‐sectional anatomy of the feline thorax and abdomen: comparison of computed tomography and cadaver anatomy. Vet Radio Ultrasound. 1998;39:504-511. doi: 10.1111/j.1740-8261.1998.tb01640.x PMID: 9845186
  36. Osorio-Echeverri JS, Orrego-Metaute DA, Murillo-Escobar JP, Tamayo-Arango L. Three-dimensional cat virtual anatomy: development of an interactive virtual anatomical software. J Morphological Sci. 2019;36:105-114. doi: 10.1055/s-0039-1683964
  37. Perumal V. A sectional anatomy learning tool for medical students: development and user–usage analytics. Surg Radio Anat. 2018;40:1293-1300. doi: 10.1007/s00276-018-2082-5
  38. Greco A, Meomartino L, Gnudi G, Brunetti A, Di Giancamillo M. Imaging techniques in veterinary medicine. Part II: Computed tomography, magnetic resonance imaging, nuclear medicine. European J Radio Open. 2023;10:100467. doi: 10.1016/j.ejro.2022.100467 PMID: 36570419
  39. Delisser PJ, Carwardine D. Student perceptions of sectional CT/MRI use in teaching veterinary anatomy and the correlation with visual spatial ability: A student survey and mental rotations test. J Vet Med Edu. 2018;45(3):320-9. doi: 10.3138/jvme.1016-160r1 PMID: 29185894
  40. Langley‐Hobbs SJ, Schnabl‐Feichter E. Complications associated with feline cranial cruciate ligament techniques. Complications in Canine Cranial Cruciate Ligament Surgery. 2021;261-85. doi: 10.1002/9781119654407.ch16
  41. Bula E, Perry KL. Tibial tuberosity transposition advancement for treatment of concomitant cranial cruciate ligament rupture and medial patellar luxation in four feline stifles. J Feline Me Surg Open Rep. 2021;7(2):205-225. doi: 10.1177/20551169211044695 PMID: 34552760
  42. Jaenich S, Klass G, Bosch B, Unger M, Slunsky P. Intra-articular osteoma in the stifle joint of a cat. J Feline Med Surg Open Rep. 2022;8(2):20551169221122847. doi: 10.1177/20551169221122847 PMID: 36132421
  43. Taylor J, Tangner C. Acquired muscle contractures in the dog and cat. A review of the literature and case report. Vet Comp Orthop Traumatol. 2007;2(02):79-85. doi: 10.1160/vcot-06-01-0007 PMID: 17546206
  44. Cuff AR, Sparkes EL, Randau M, Pierce SE, Kitchener AC, Goswami A. The scaling of postcranial muscles in cats (Felidae) II: hindlimb and lumbosacral muscles. J Anat. 2016;229(1):142-52. doi: 10.1111/joa.12474 PMID: 27080703
  45. Falcon I, Stahl VA, Nichols TR. Evidence that popliteal fat provides damping during locomotion in the cat. Cells Tissues Organs. 2011;193(5):336-41. doi: 10.1159/000323680 PMID: 21411966
  46. Schiettecatte A, Shahabpour M, Vanhoenacker F, Goossens A, Pouliart N, Machiels F. An unusual case of cat-scratch disease of the knee: case report and differential diagnosis. JBR BTR. 2007;90(5):391. PMID: 18085195
  47. Kneifel W, Borak D, Bockstahler B, Schnabl-Feichter E. Use of a custom-made limb-press model to assess intra-and extracapsular techniques for treating cranial cruciate ligament rupture in cats. J feline Med Surg. 2018;20(4):271-9. doi: 10.1177/1098612X17704562 PMID: 28434280
  48. Nelson NC. Imaging of joint and tendon diseases. Atlas Small Anim Diagnostic Imag. 2023;104-30. doi: 10.1002/9781119533221.ch8
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 158
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 168


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب