پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,037 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,523,646 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,783,788 |
فقرۀ پایانی در زیارت عاشورا، الحاقی یا اصیل؟ | ||
| پژوهش های قرآن و حدیث | ||
| دوره 57، شماره 1، شهریور 1403، صفحه 133-157 اصل مقاله (1.87 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqst.2024.366881.670265 | ||
| نویسنده | ||
| سید مهدی محمودی* | ||
| پژوهشگر مستقل، دانش‌آموختۀ خارج فقه حوزۀ علمیه، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| برخی ادعا کرده‌اند لعن‌های پایانی زیارت عاشورای مشهور، در اصل در این زیارت موجود نبوده و از دوران صفویه به بعد به مصباح‌المتهجد، تألیف شیخ طوسی (م۴۶۰ق) افزوده و درنتیجه زیارت عاشورا تحریف شده است! مهم‌ترین دلایل مدعیان، برای اثبات تحریف در زیارت عاشورای مشهور دو مورد است: نخست، عبارت کهن‌ترین نسخۀ خطی مصباح‌المتهجد (نسخۀ نقاش رازی)؛ دوم، عبارت کامل‌الزیارات. در این مقاله با دلایل و شواهد گوناگون نشان خواهیم داد تنها عاملی که باعث شده فقرۀ پایانی زیارت عاشورا در برخی منابع این زیارت ازجمله مصباح‌المتهجد (نسخۀ نقاش رازی) و کامل‌الزیارات مطابق مشهور نقل نشود، این است که کاتبان و عالمان شیعه، به‌ویژه پیش از حکومت صفویان در نقل آن عبارات، تقیه کرده‌اند. در این مقاله برای حل اشکال در نسخه‌هایی که فقرۀ پایانی در آن‌ها مطابق مشهور نیامده است، بیان کرده‌ایم که در آن نسخه‌ها از سوی کاتبان یا عالمان تقیه رخ داده است؛ همچنین برای اثبات اصالت فقرۀ پایانی در زیارت عاشورا، تصاویر صفحات زیارت عاشورا در نسخۀ بسیار مهم و معتبر مختصر المصباح به خط ابن سَکون حلّی (م ۶۰۰ ق) _ که لعن‌های پایانی نیز در آن آمده است _ را ارائه کرده‌ایم. در این نوشتار نشان خواهیم داد فقرۀ پایانی زیارت عاشورا _ که برای اظهار برائت از دشمنان اهل‌بیت علیهم‌السلام صادر شده _ از اصالت برخوردار است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تبری؛ تقیه؛ تقیۀ عالمان؛ زیارت عاشورا؛ نسخه‌شناسی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Final Fragments of the Zīyārat-e ʿĀshūrā: Authentic or Later Addition? | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Sayed Mahdi Mahmoodi | ||
| Independent Scholar, Graduate in Shiite Advanced Jurisprudence, Tehran Seminary, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Some cast doubt and claim that the final fragment of the well-known Zīyārat 'āshourā had not been authentically a part of the original text, rather they are later additions to the text earlier anthologized in Misbah al-Mutahajjid of Sheikh al-Tousī (d. 460 AH/ 1067). Their most important reasons for the existence of distortion in this pilgrimage are 1) the original text of the previous manuscript of Misbah al-Mutahajjid (the Naqqāsh Rādī's manuscript), 2) the complete text of this pilgrimage in Kāmil al-Zīyārāt. It is proved in this article that applying dissimulation (taqīyyah) by pre-Safavid Shiite scribes and leading scholars was the prime reason for such a misunderstanding. To solve the problem in those versions in which the final fragment is not mentioned, it is proved here that the scholars did dissimulation in their version. To illustrate that the version had not originally been subject to dissimulation, also, facsimiles of this pilgrimage from the famous and authentic version of Mukhtasar al-Misbāh, as transcribed by Ibn Sakkoun al-Hillī (d. 600 AH/ 1203) are reprinted wherein the final curse-phrases appear in the text. Therefore, the final curse paragraph of the pilgrimage that was issued to declare the renunciation of the enemies of Ahl al-Bayt (as) is authentic. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Renunciation (Tabarrī), Dissimulation (Taqīyyah), Scholars' Dissimulation, Zīyārat 'āshourā, Codicology | ||
| مراجع | ||
|
ابن اثیر، علی‌بن محمّد (۱۳۸۶ق). الکامل فی التاریخ. بیروت:دار صادر للطباعة و النشر‌دار بیروت للطباعة و النشر.
ابن جوزی، عبد الرحمان‌بن علی‌بن محمّد (1412ق). المنتظم فی تاریخ الملوک و الأمم. بیروت:دار الکتب العلمیة.
ابن قولویه، جعفر‌بن محمّد بن قولویه القمّی (۱۴۱۷ق). کامل‌الزیارات. قم: مؤسّسة نشر الفقاهة.
ابن طاووس، سید رضی الدین علی‌بن موسى (1417ق). سعد السعود، للنفوس منضود. قم: منشورات الرضی.
همو (1417ق). مصبــاح‌الزائر و جناح المسافر. قم: مؤسسه آل البیت لإحیاء التراث.
ابن کثیر، أبوا الفداء إسماعیل‌بن عمر‌بن کثیر القرشی البصری الدمشقی (۱۴۱۸ق). البدایة والنهایة. القاهرة:دار هجر للطباعة و النشر.
ابن مشهـــدی، محمّــد (۱۴۱۹ق). المزار الکبیـر. قـم: نشر القیوم.
تستری، محمد تقی (۱۴۰۱ق). الأخبار الدخیلة. تهران: مکتبة صدوق.
جوهری، إسماعیل بن حماد (۱۳۷۶ ق). تاج‌اللغة و صحاح العربیة. بیروت: دارالعلم للملایین.
ذهبی، الحافظ أبی عبد الله محمّد‌بن أحمد‌بن عثمان (1407). تاریخ الإسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام. بیروت:دار الکتاب العربی.
همو (۱۹۶۱م). العِبَر فی خَبَر مَنْ غَبَر. بیروت: التراث العربی.
راضی، حسین (۱۴۲۹ق). زیارة عاشوراء فی المیزان. بیروت: دارالمحجة‌البیضاء.
راغب اصفهانی، ابوالقاسم، حسین‌بن محمّد (۱۴۱۲ق). معجم مفردات ألفاظ القرآن. بیروت:دار القلم.
راوندی، قطبالدین الراوندی، سعید‌بن هبة اللّه (14٠9ق). الخرائج و الجرائح. قم: مؤسّسة الإمام المهدی علیهالسلام.
زبیدی، مرتضی (۱۴۱۴ق). تاج العروس. بیروت:دار المفید للطباعة و النشر و التوزیع.
شرتونی، سعید الخوری اللبنانی (۱۴۱۶ق). أقرب الموارد فی فُصَح العربیة الشوارد. طهران: دارالأسوة للطباعة و النشر.
قمی، الشیخ عبّاس‌بن محمّدرضا (بی‌تا). الکنى و الألقاب. طهران: مکتبة الصدر.
طبری، أبو جعفر محمّد‌بن جریر (۱۴۰۳ق). تاریخ الطبری (تاریخ الأمم و الملوک). بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
طوسی، محمّد‌بن الحسن (۱۴۰۹ق). التبیان فی تفسیر القرآن. بیروت:دار إحیاء التراث العربی.
همو (۱۳۸۲ ش). تلخیـص‌الشـافی. قم: محبین.
همو (1411ق). الغَیبــة. قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة.
همو (۱۳۸۷ق). المبسوط فی فقه الإمامیة. طهران: المکتبة المرتضویة.
همو (1411ق). مصبــاح المتهجّد. بیروت: مؤسّسة فقه‌الشیعة.
همو (14۰۰ق). النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی. بیروت: دارالکتاب العربی.
طهرانی، أبو‌الفضل‌بن ابوالقاسم (۱۳۷۶ش). شفاء‌الصدور فی شرح زیارة العاشور. تهران: المکتبة المرتضویة.
محمودی، سید مهدی (۱۴۰۰ش). زیارت عاشورا از آغاز تا امروز. قم: مؤسسۀ کتاب‌شناسی شیعه با همکاری آستان قدس حسینی.
مجلسی، المولى محمّدتقی (1393ق). روضة المتّقین فی شرح أخبار الأئمّة المعصومین علیهم‌السلام. تهران: بنیاد فرهنگ إسلامی کوشانپور.
مِسْکَوَیه، أبی‌علی أحمد‌بن محمّد‌بن یعقوب الرازی (1379ش). تجارب الامم. تهران: سروش.
مفید، محمدبن محمدبن نُعمان، ابی‌عبــدالله العُکبــری البغــدادی (۱۴۱۴ق). الإرشاد. بیروت: دارالمفید للطباعة و النشر و التوزیع.
همو (۱۴۱۴ق). الفصول المختارة. بیروت:دار المفید للطباعة و النشر و التوزیع.
همو (۱۴۱۴ق). المزار. بیروت:دار المفید للطباعة و النشر و التوزیع.
همو (۱۴۱۴ق). المسائل السرویة. تحقیق صاحب عبدالحمید. الطبعة الثانیة. بیروت: دارالمفید للطباعة و النشر و التوزیع.
همو (۱۴۱۳ق). مسارالشیعة فی مختصر تواریخ الشریعة. قم: المؤتمر العالمی لألفیة الشیخ المفید.
مَقدِسی، ابو عبد الله محمدبن أحمد (۱۴۱۱ق). أحسن التقاسیم فی معرفة الأقالیم. القاهرة: مکتبة المدبولی.
نجاشی، أبوالعبّاس أحمد‌بن علی‌بن أحمد (۱۴۰۷ق). رجال النجاشی (فهرست أسماء مصنّفی الشیعة). قم: مؤسّسة النشر الإسلامی.
ندیم، أبو‌الفرج محمّد‌بن إسحاق الندیـم معروف به أبو‌یعقـوب الورّاق (۱۴۳۰ق). الفهرست. لندن: مؤسسة الفرقان للتراث الإسلامی.
نوبختی، حسن بن موسی (۱۴۰۴ق). فرق الشیعة. بیروت: دارالأضواء.
یاقوت حَمَوی، شهابالدین یاقوت‌بن عبداللّه الرومی (۱۴۱۴ق). معجم الأدباء (إرشاد الأریب إلی معرفة الأدیب). بیروت:دار الغرب الاسلامی.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 238 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 143 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب