پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,037 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,511,581 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,773,980 |
بازخوانی و نقد رأی وحدت رویۀ شماره 811 هیأت عمومی دیوان عالی کشور با نگاهی به قواعد فقهی | ||
| فقه و مبانی حقوق اسلامی | ||
| دوره 57، شماره 1، شهریور 1403، صفحه 161-178 اصل مقاله (511.32 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jjfil.2024.375791.669671 | ||
| نویسنده | ||
| حسین خانلری بهنمیری* | ||
| استادیار، گروه حقوق، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران. | ||
| چکیده | ||
| قانون مدنی در ماده 391 حکمی مقرر داشته است،که در صورت مستحق للغیر درآمدن مبیع، بایع را ملزم به استرداد ثمن و در فرض جهل خریدار، ملزم به جبران خسارات نیز کرده است. با افزایش نرخ تورم در کشور، عده ای از قضات و صاحب نظران، بر آن شدند که موضوع کاهش ارزش ثمن (پول) را جزء خساراتی قرار دهند،که بایع فضول ملزم به جبران آن است و با پیروی از این افکار، رای وحدت رویه شماره 733 و درنهایت، رای وحدت رویه شماره 811 توسط هیات عمومی دیوان عالی کشور صادر شد،که رای اخیر، خالی از اشکال نیست. چون از یک سو، با توجه به قواعد مسئولیت مدنی، مسئولیت بایع به جبران خسارت ناشی از کاهش ارزش ثمن، محل تردید است و از سویی دیگر؛ رای شماره 811 بایع را ملزم به پرداخت قیمت روز مبیع براساس نظر کارشناس کرده است. رهیافت این مقاله، ضمن نقد رای وحدت رویه شماره 811، بر مسئولیت بایع در قبال کاهش ارزش ثمن؛ به جهت نقص وارد شده بر مال مغصوب از باب قاعده ضمان ید و بر عدم مسئولیت بایع در خصوص خسارت ناشی از ؛ از دست دادن بخت و امکان دست یابی به سود (افزایش قیمت مبیع) استوار است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| افزایش نرخ تورم؛ رای وحدت رویه شماره811؛ قاعده ضمان ید؛ کاهش ارزش پول؛ مستحق للغیر درآمدن مبیع | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Reappraisal and Critique of the Opinion of Unity of Procedure No. 811 of the General Board of the Supreme Court | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hossein khanlari Bahnamiri | ||
| Assistant Professor, Department of Law, Faculty of Humanities, University of Damghan, Damghan, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Article 391 of the Civil Code has maintained a verdict that if the object of sale turns to be deserving another person, the seller is obliged to return the price, and if the buyer is ignorant, he is also obliged to compensate for the damages. With the increase in the inflation rate, some decided the decrease in the value of the price as damages, which the intrusive seller is obliged to compensate, the opinion of unity of procedure No. 733 and finally, the opinion of unity of procedure No. 811 was issued by the Supreme Court, which is not without problems. Because, the responsibility of the seller to compensate for the damage caused by the decrease in the value of the price is questionable, and on the other hand, ruling No. 811 obliges the seller to pay the price on the day of sale based on the expert's opinion. The approach of this article, is based on the seller's responsibility for the reduction of the price, due to the defect caused to the property of the owner under the warranty rule and the lack of responsibility of the seller regarding the damage caused by the loss of fortune and the possibility of profit (increasing the selling price). | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| devaluation of currency, increase in inflation rate, object of sale deserving another person, rule of liability (ḍamān), opinion of unity of procedure No, 811 | ||
| مراجع | ||
|
ابراهیمی، محمدحسین (1376). پول، بانک، صرافی. قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
انصاری شیخ الاسلام، ابی یحیی زکریا (1418). فتح الوهاب بشرح منهج الطلاب. بیروت: دارالکتب العلمیه.
انصاری، شیخ مرتضی (بی تا). کتاب مکاسب. بی‌جا: مؤسسة‌دار الکتاب للطباعة والنشر.
بغدادی، غانم بن محمد (بی تا). مجمع الضمانات. بی‌جا:دار الکتاب الإسلامی.
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی (1375). پول در نگاه اقتصاد و فقه. تهران: انتشارات سازمان فرهنگ و اندیشه اسلامی.
توتونچیان، ایرج (1370). نگاهی به پول و وظایف آن در اقتصاد اسلامی. اولین مجمع بررسی‌های اقتصاد اسلامی. مشهد مقدس: آستان قدس رضوی.
جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1385). فلسفه عمومی حقوق تئوری موازنه. تهران: گنج دانش.
حائری، سید کاظم (1378). بررسی فقهی اوراق نقدی. مجله فقه اهل بیت، (19 و 20)، 77-25.
حسینی بهشتی، سیدمحمد (1378). اقتصاد اسلامی. قم: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
حسینی، سید میر عبدالفتاح (1417ه). العناوین. قم: مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین.
حلی، نجم الدین جعفر بن حسن (1413). قواعد الاحکام فی معرفه الحلال و الحرام. قم: دفتر انتشارات حوزه علمیه قم.
خویی، سید ابوالقاسم (1422). مبانی تکمله المنهاج. بی‌جا: موسسه احیاء آثار الخویی.
ــــــــــ (1418ه). موسوعه الامام الخویی. قم: موسسه احیاء آثار الامام خمینی.
ــــــــــ، (1410ه). منهاج الصالحین. بیروت: دارالتراث الاسلامی.
ــــــــــ (1370). توضیح المسائل. تهران: انتشارات ایران، چاپ هفتم.
داودی، پرویز؛ نظری، حسن و میرجلیلی، حسین (1374). پول در اقتصاد اسلامی. تهران: انتشارات سمت.
سبزواری، سید عبد الاعلی (بی تا). مهذب الاحکام فی بیان حلال و الحرام. قم: دارالتفسیر.
السرخسی، شمس الدین (بی تا). اصول السرخسی. بیروت: دارالمعرفه.
سعیدی، محسن (1385). نظریه جبران کاهش ارزش پول. فصلنامه فقه اهل بیت، 12 (45)، 179-204.
سیستانی، سید علی (1417ه). منهاج الصالحین. قم: دفتر حضرت آیت اله سیستانی.
شربینی، شمس الدین محمد بن محمد (1430). ﻣﻐﻨﻲ المحتاج الی معرفه الفاظ المنهاج. دمشق: بی‌نا.
صافی گلپایگانی، لطف االه (1385). جامع الاحکام. قم: دفتر تنظیم و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ علی صافی گلپایگانی.
ضیایی، محمدعادل؛ بادینی، حسن و ازغ، احمد (1400). نگرش تحلیلی برنقش تقصیر در ضمان ناشی از تسبیب در فقه اسلامی و حقوق ایران. فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، 51 (4)، 739-761.
طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم (1378). حاشیه المکاسب. قم: موسسه اسماعیلیان.
عطیه، رمضان (2007). موسوعه القواعد الفقهیه. اسکندریه: دارالایمان.
غزالی، محمد (1418). الوجیز فی الفقه الشافعی. بیروت: شرکه ارقم بن ارقم.
فاضل لنکرانی، محمد (1375). جامع المسایل. بی‌جا: موسسه مطبوعاتی امیر.
قدری باشا، محمد (1308ه). مرشد الحیران إلى معرفة أحوال الإنسان. مصر: بالمطبعه الکبری الامیریه.
کاتوزیان، ناصر (1384). حقوق مدنی، دوره عقود معین (1). تهران: شرکت سهامی انتشار.
ــــــــــ (1383). وقایع حقوقی. تهران: انتشارات شرکت سهامی انتشار.
کاشف الغطاء (1420ه). شرح القواعد. نجف اشرف: مؤسسة کاشف الغطاء-الذخایر.
کرکی، علی بن حسین بن عبدالعالی (1414ه). جامع المقاصد. قم: موسسه آل البیت.
مامقانی، محمدحسن (بی تا). غایة الآمال فی شرح کتاب المکاسب (ج3). بی‌جا: مجمع الذخائر الإسلامیة
محقق داماد، سیدمصطفی (1385). قواعد فقه بخش مدنی. تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
مکارم شیرازی، ناصر (1365). احکام فقهی اسکناس. مجله نورعلم، (18)، 24-31.
موسسه آموزشی و پژوهشی قضا (1390). پرسمان فقهی قضایی2. قم: نشر قضا.
موسوی بجنوردی، حسن (1413). القواعد الفقهیه. قم: موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان.
ــــــــــ (1375). احکام فقهی پول. فقه اهل بیت، 7، 34-41.
موسوی خمینی، روح اله (1379). تحریر الوسیله. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
ــــــــــ روح اله (1365). رسائل. قم: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
میرجلیلی، سیدحسین (1384). جبران ارزش پول، نظریه و کاربرد. مجله جستارهای اقتصادی، 2 (4)، 57-35.
میرجلیلی، حسین (1375). دانشنامه جهان اسلام (مقاله پول). تهران: بنیاد دائره المعارف اسلامی.
نجفی، محمد حسن (1432ه). جواهر الکلام. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
ندوی، علی احمد (1419). موسوعه القواعد و الضوابط الفقهیه. بیروت:دار عالم المعرفه.
نراقی، ملا احمد (1417ه). عوائد الایام. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی
نراقی، ملا احمد (بی تا). مستند الشیعه. بی‌جا: بی‌نا.
نقیبی، سید ابوالقاسم و زارچی، روح اله (1397). نظریه جبران خسارت محقق الحصول در فقه امامیه. فصلنامه جستارهای فقهی و اصولی، 4 (11)، 119-143.
ولی زاده، محمدجواد و حائری، محمد حسن (1390). رابطۀ «مثلی» و «قیمی» با جبران کاهش ارزش پول. فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 2 (3)، 133-161.
هاشمی شاهرودی، سیدمحمود (1374). احکام فقهی کاهش ارزش پول، مجله فقه اهل بیت، 2، 52-98.
یوسفی، احمد علی (1381). ربا و تورم، بررسی تطبیقی جبران کاهش ارزش پول و ربا. تهران: مرکز آثار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 287 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 153 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب