پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,693 |
| تعداد مقالات | 72,243 |
| تعداد مشاهده مقاله | 129,246,793 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,084,790 |
بررسی تمثیلات «وحدت وجود» در رباعیات نجفی استرآبادی | ||
| ادب فارسی | ||
| مقاله 10، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 33، شهریور 1403، صفحه 179-206 اصل مقاله (1.78 M) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2024.371850.2232 | ||
| نویسندگان | ||
| رضا زکی زاده1؛ رضا برزویی* 2؛ شراره الهامی2؛ جمال احمدی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری | ||
| 2عضو هیات علمی | ||
| چکیده | ||
| معنا و مفهوم وحدت وجود از دیرباز و قبل از ابن عربی مورد توجه شعر عرفانی بوده است هر چند که از اصطلاح خاص وحدت وجود استفاده نکردند. ابوسعیدکمال الدین نجفی استرآبادی متخلص به سحابی شاعر و عارف قرن دهم هجری و یکی از رباعی سرایان فلسفی است که با زبان تمثیل به بیان اندیشهی عرفانی – فلسفی وحدت وجود ابن عربی پرداخته است. تحقیق حاضر نتیجه بررسی 480 رباعی از بین 4000 رباعی سحابی استرآبادی است که مساله وحدت وجود در آنها به نوعی انعکاس یافته، که از این بین رباعی هایی که تمثیل های عرفانی مسئله وحدت وجود را با وضوح بیشتری بیان می‌کردند جدا و مورد تحلیل قرار گرفت و مشخص شد که سحابی برای ملموس نمودن اندیشه وحدت وجود از تمثیل های «ذره (نور) و خورشید»، «سایه»، «دریا»، «تصویر و آینه»، «خیال»، «احول»، «خواب»، «عدد»، «الف و حروف» و «رنگ و بی رنگی» بهره تمام برده است و مضامین عرفانی و اندیشه‌ای خود را به بهترین شکل ممکن برای مخاطب به تصویر کشیده است. استرآبادی تمثیل‌های دیگری را نیز برای بیان وحدت وجود به کار گرفته که به خاطر اینکه نمونه‌های شعری آنها در حد یکی دو رباعی بیشتر نبود از ذکر آنها خودداری شد. روش تحقیق به شکل کتابخانه‌ای و تجزیه و تحلیل مجموعه رباعیات استرآبادی است و هدف از این پژوهش علاوه بر معرفی نجفی استرآبادی به عنوان یکی از بزرگترین رباعی سرایان ادب فارسی به جامعه، دسترسی به اندیشه‌های فلسفی وی با بررسی رباعیاتی است که از او به دست ما رسیده. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سحابی استرآبادی؛ تمثیل؛ عرفان؛ رباعی؛ وحدت وجود | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A study of the allegories of "unity of existence" in the quatrains of Najafi Esterabadi | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Reza Zakizadeh1؛ Reza Borzoiy2؛ Sharare Elhame2؛ Jamal Ahmadi2 | ||
| 1Employee | ||
| 2Faculty member | ||
| چکیده [English] | ||
| The meaning and concept of unity of existence has been of interest to mystical poetry since ancient times and before Ibn Arabi, although they did not use the specific term of unity of existence. Abu Sa'id Kamal al-Din Najafi Estarabadi, known as Sahabi, is a poet and mystic of the tenth century AH and one of the philosophical quatrain poets who has expressed the mystical-philosophical thought of Ibn Arabi's unity of existence with the language of metaphor. The present study is the result of examining 480 quatrains out of 4000 quatrains of Sahabi Estarabadi, which reflected the issue of unity of existence in some way, and among them, the quatrains that expressed the mystical metaphors of the unity of existence more clearly were separated and analyzed. It was determined that Sahabi used the metaphors of " particle (light) and sun", "shadow", "sea", "image and mirror", "illusion", "squint", "dream", "number", "alif and letters" and "color and colorlessness" to make the idea of unity of existence tangible and portrayed his mystical and intellectual themes in the best possible way for the audience. Estarabadi also used other metaphors to express the unity of existence, but he refrained from mentioning them because there were only one or two quatrains of his poetry as examples. The research method is library-based and analysis of Estarabadi's quatrains, and the aim is to introduce Najafi Estarabadi as one of the greatest quatrain poets of Persian literature to the society, and to access his philosophical thoughts by examining the quatrains that have reached us from him. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Sehabi Estar Abadi, Allegory, Quarter, Mystery, Unity of Existence | ||
| مراجع | ||
|
ابن عربی، فصوص الحکم، برگردان متن و توضیح و تحلیل موحد، محمدعلی و موحد، صمد(1385)، تهران، نشر کارنامه
ــــــــ، فصوص الحکم، شرح خواجه محمد پارسا، تصحیح دکتر جلیل مسگر نژاد(1366)، مشهد، موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه مشهد.
براون، ادوارد (۱۹۰۲). تاریخ ادبیات ایران، ترجمه و تحشیه و تعلیق: علی پاشا صالح(۱۳۳۵). تهران (چاپ دوم): انتشارات ابن سینا.
بهداروند، اکبر (۱۳۹۷). دیوان غزلیات سحابی، تهران: انتشارات زوار.
حسن پور، هیوا (۱۳۹۰). «سبک شناسی رباعیات سحابی استرآبادی»، فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی، سال چهارم، شماره چهارم، ص۴۳ – ۵۶ .
حسینی، سید محمدرضا (1400)، بررسی و تحلیل اندیشه‌ها و نظریات مولوی و ابن عربی در باب مراتب انبیاء، رساله دکترا، دانشگاه تهران.
حیدری، حسین (1389)، سرشت الوهی عیسی در نگاه ابن عربی (بررسی تطبیقی آرای ابن عربی در باره ماهیت الهی، ولایت و نبوت حضرت عیسی و مقایسه آن با آیات قرآن و آرای مسیحیان»، مجله مطالعات عرفانی، ش 12، پاییز و زمستان.
حیدری، مهدی (1394)، جریان شناسی عرفان ابن عربی در ادبیات فارسی تا جامی، پایان نامه درجه دکترا، دانشگاه تهران، چاپ شده به صورت کتاب 1398.
جهانگیری، محسن(1364)، محیی الدین بن عربی چهره برجسته عرفان اسلامی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران
چیتیک، ویلیام سی، ابن عربی وارث انبیاء، ترجمه هوشمند دهقان(1393)، تهران، انتشارات پیام امروز.
ـــــــــــــــــ، عوالم خیال ابن عربی و مسأله کثرت دینی، ترجمه سید محمود یوسف ثانی(1383)، تهران، انتشارات پژوهشکده امام خمینی(ره).
رادمنش، عطامحمد، رشیدی، مرتضی، دن، عبدالله، معرفی نسخه های خطی رباعیات بزرگترین رباعی سرای زبان فارسی ابوسعید کمال الدین نجفی استرآبادی متخلص به سحابی، نشریه: عرفانیات در ادب فارسی زمستان 1391, دوره 4, شماره 13; صفحه 119تا صفحه 141.
سنایى، ابو المجد مجدود بن آدم(1383).حدیقة الحقیقة و شریعة الطریقة، چ6، تهران: دانشگاه تهران.
شاه نعمت اله ولی، دیوان اشعار(731)، با مقدمه سعید نفیسی، حواشی از: م. درویش، تهران، نشر باران.
شبستری، محمد، گلشن راز، تدوین قادر فاضلی(1377)، تهران، انتشارات الهادی.
شبستری، محمد، گلشن راز، به اهتمام صمد موحد(1368)، تهران، انتشارات کتابخانه طهوری.
شمیسا، سیروس (۱۳۷۴). سیر رباعی در شعر فارسی، تهران (چاپ دوم): انتشارات فردوس.
طباطبایی، سید ناصر (1392) یازده رساله در وحدت وجود، تهران، انتشارات مولی.
صدوقی(سها)( 1374)، منوچهر، التقای دو دریا، کیهان اندیشه، شماره 61 .
صفا، ذبیح الله (۱۳۹۶). تاریخ ادبیات در ایران، تهران (چاپ دهم): انتشارات فردوس.
ضیاءنور، فضل الله(1369)، سیر تاریخی و تطور وحدت وجود و بررسی و تحلیل آن در آثار ابن عربی و مولانا، تهران، انتشارات زوار.
قنبری، بخشعلی(1386)، مولوی و نظریه‌های وحدت وجود، ماهنامه پژوهشی اطلاعات حکمت و معرفت، شماره 9.
کاکایی، قاسم(1380)، وحدت وجود: تجربه، تعبیر، تمثیل، فلصنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز، دوره دوم، شماره چهارم و دوره سوم، شماره اول (پیاپی 8و9) تابستان و پاییز.
ــــــــــــ(1379)، وحدت وجود یا وحدت شهود از دیدگاه ابن عربی و اکهارت، فصلنامه پژوهش‌های فلسفی کلامی، دوره 2 شماره: 5.
گوپاموی، محمدقدرت الله (۱۲۸۱ق). تذکره نتایج الافکار، تصحیح و تعلیق یوسف بیگ باباپور (۱۳۸۷). قم: نشر مجمع ذخائر اسلامی.
لاهیجی، شیخ محمد(1337)، شرح گلشن راز شیخ محمود شبستری، تهران، انتشارات کتابفروشی محمودی.
_____________________، مفاتبح الاعجاز فی شرح گلشن راز، مقدمه تصحیح و تعلیقات محمدرضا برزگر خالقی و عفت کرباسی(1374)، انتشارات زوار
ـــــــــــــــــــ، مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز. تصحیح محمدرضا برزگر خالقی و عفت کرباسی(1388)، چ هشتم، زوار.
لودی، شیرعلی خان (۱۳۲۴ ق). تذکره مرآت الخیال، بی کا، نسخه خطی.
مستعلی، پارسا؛ حسن پور، هیوا (۱۳۹۰). «تجلی آیات و احادیث در رباعیات سحابی استرآبادی»، فصلنامه پژوهش نامه معارف قرآنی، دوره ۲، شماره ۷.
موتمن، زین العابدین (۱۳۳۹). تحول شعر فارسی، تهران: چاپ شرق.
مولانا جلالدین محمد بلخی، مثنوی معنوی، به کوشش و اهتمام رینولد نیکلسون، تابستان 1375، تهران: نشر طلوع.
نسفی سمرقندی، نجم الدین عمربن محمد، عقاید نسفیه و شرح آن، به خامهی سعدالدین مسعود بن عمر تفتازانی، ترجمه و توضیح و تصحیح، علی اصغر حلبی(1393)، تهران، انتشارات زوار.
نعمانی، شبلی، شعر العجم یا تاریخ ادبیات ایران، ترجمه سید محمدتقی فخر داعی گیلانی(1317)،جلد 5، چاپ اول، تهران، چاپخانهی شرکت مطبوعات.
هدایت، رضاقلی خان (۱۲۸۴). تذکره مجمع الفصحا (جلد دوم)، نسخه خطی.
همایی، جلال الدین (۱۳۷۶). فنون بلاغت و صناعت ادبی (چاپ سیزدهم). قم: موسسه نشر هما.
یثربی، سید یحیی(1370)، فلسفهی عرفان، قم ، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
Ibn Arabi. *Fusus al-Hikam*. Translated and analyzed by Mohammad Ali Movahed & Samad Movahed. (2006). Tehran: Nashr-e Karnameh. [In Persian]. Ibn Arabi. Fusus al-Hikam. Commentary by Khwaja Muhammad Parsa(1987. , edited by Dr. Jalil Masgarnajad. Mashhad: University of Mashhad Press. [In Persian]. Browne, E. G. (1956). A Literary History of Persia. Translated, annotated, and commented by Ali Pasha Saleh. Tehran: Ibn Sina Publications. [In Persian]. Behdarvand, A. (2018). Divan of Ghazals by Sahabi. Tehran: Zavvar Publications. [In Persian]. Hassanpour, H. (2011). “Stylistics of the Rubaiyat of Sahabi of Astarabad.” Quarterly Journal of Persian Poetry and Prose Stylistics, 4(4), 43-56. [In Persian]. Hosseini, S. M. (2021). An Analysis of the Thoughts and Theories of Rumi and Ibn Arabi on the Ranks of Prophets. Doctoral dissertation, University of Tehran. [In Persian]. Heydari, H. (2010). The Divine Nature of Jesus in the View of Ibn Arabi (A Comparative Study of Ibn Arabi’s Views on the Divine Nature, Wilayah, and Prophethood of Jesus and Their Comparison with the Quranic Verses and Christian Views). Journal of Mystical Studies, 12, Fall and Winter. [In Persian]. Heidari, M. (2015). Jaryan-shenasi-e Erfan-e Ibn Arabi dar Adabiyat-e Farsi ta Jami [The Study of Ibn Arabi’s Mysticism in Persian Literature up to Jami] (Doctoral dissertation). University of Tehran. (Published as a book in 2019). [In Persian]. Jahangiri, M. (1985). Mohy-ud-Din Ibn Arabi: Chehre-ye Barjaste-ye Erfan-e Eslami [Mohy-ud-Din Ibn Arabi: A Prominent Figure in Islamic Mysticism]. Tehran: University of Tehran Press. [In Persian]. Chittick, W. C. (2014). Ibn Arabi: Vareth-e Anbiya [Ibn Arabi: Heir to the Prophets] (H. Dehghan, Trans.). Tehran: Payam-e Emrooz. (Original work published 2013). [In Persian]. Chittick, W. C. (2004). Avālem-e Khiyāl-e Ibn Arabi va Mas’ale-ye Kasrat-e Dini [Imaginal Worlds: Ibn Arabi and the Problem of Religious Diversity] (S. M. Y. Thani, Trans.). Tehran: Imam Khomeini Research Institute. (Original work published 1994). [In Persian]. Radmanesh, A., Rashidi, M., & Dan, A. (2012). Mo’arrefi-ye Noskheh-ha-ye Khatti-ye Roba’iyat-e Bozorgtarin Roba’i Saray-e Zaban-e Farsi Abu Sa’id Kamal-ud-Din Najafi Estarabadi Mokhallass be Sahabi [Introduction of Manuscripts of Quatrains by the Greatest Persian Quatrain Poet Abu Sa’id Kamal-ud-Din Najafi Estarabadi Known as Sahabi]. Erfaniyat dar Adab-e Farsi, 4(13), 119-141. [In Persian]. Sana'i, A. M. M. (2004). *Hadiqat al-Haqiqa wa Shari'at al-Tariqa* (6th ed.). Tehran: University of Tehran Press. [In Persian]. Shah Nematollah Vali. (1330). *Divan-e Ash'ar* (S. Nafisi, Ed.). Tehran: Baran Publishing. [In Persian]. Shabistari, M. *Golshan-e Raz*, edited by Qader Fazli (1998), Tehran: El-Hadi Publications. [In Persian]. Shabestari, M. *Golshan-e Raz*, edited by Samad Mohammadi (1989), Tehran: Ketab-e-Tahuri Library. [In Persian]. Shamisa, C. (1995). The Evolution of Quatrains in Persian Poetry (2nd ed.). Tehran: Ferdows Publications. [In Persian]. Tabatabaei, S. N. (2013). Eleven Treatises on the Unity of Being. Tehran: Mowla Publications. [In Persian]. Saduqi (Soha), M. (1995). The Confluence of Two Seas. Keyhan Andisheh, 61. [In Persian]. Safa, Z. (2017). The History of Literature in Iran (10th ed.). Tehran: Ferdows Publications. [In Persian]. Ziaenoor, F. (1990). The Historical Evolution and Analysis of the Unity of Being in the Works of Ibn Arabi and Rumi. Tehran: Zavar Publications. [In Persian]. Ghanbari, B. (2007). Rumi and Theories of the Unity of Being. Information Wisdom and Knowledge Research Monthly, 9. [In Persian]. Kakaei, Q. (2001). The Unity of Being: Experience, Interpretation, and Metaphor. Religious Thought Quarterly, 2(4) & 3(1), 8-9. [In Persian]. Kakaei, Q. (2000). The Unity of Being or the Unity of Witnessing from the Perspective of Ibn Arabi and Eckhart. Philosophical Theological Research Quarterly, 2(5). [In Persian]. Ghopamoy, M. Q. (1864). Tazkirah Natayej al-Afkar, edited and annotated by Y. B. Babapour (2008). Qom: Islamic Heritage Center Publications. [In Persian]. Lahiji, S. M. (1958). Commentary on Gulshan-e Raz by Sheikh Mahmoud Shabestari. Tehran: Mahmoudi Bookstore. [In Persian]. Lahiji, S. M. (1995). Keys to Miracles in the Commentary on Gulshan-e Raz, edited by M. R. Barzegar Khaleghi & A. Karbasi (1995). Tehran: Zavar Publications. [In Persian]. Lahiji, S. M. (2009). Keys to Miracles in the Commentary on Gulshan-e Raz, edited by M. R. Barzegar Khaleghi & A. Karbasi (8th ed.). Tehran: Zavar Publications. [In Persian]. Lodi, S. A. K. (1906). Tazkirah Mirat al-Khayal. Manuscript. [In Persian]. Mostaali, P., & Hassanpour, H. (2011). The Manifestation of Quranic Verses and Hadiths in the Quatrains of Sahabi Estarabadi. Quranic Knowledge Research Quarterly, 2(7). [In Persian]. Motamen, Z. (1960). The Evolution of Persian Poetry. Tehran: Sharq Publications. [In Persian]. Rumi, J. M. (1996). Masnavi Ma'navi, edited by R. Nicholson. Tehran: Tolou Publications. [In Persian]. Nasafi Samarkandi, N. O. (2014). The Beliefs of Nasafi and Its Commentary, written by S. M. T. T. Tafazzoli, translated and annotated by A. A. Halabi. Tehran: Zavar Publications. [In Persian]. Naumani, S. (1938). The Poetry of Persia or The History of Persian Literature, translated by S. M. T. Fakhr Da'i Gilani (1st ed., Vol. 5). Tehran: Company of Publications Press. [In Persian]. Hedayat, R. K. (1905). Tazkirah Majma' al-Fusaha (Vol. 2). [In Persian]. Homaee, Jalal al-Din (1997). *Rhetorical Arts and Literary Crafts* (13th edition), Qom: Mosasse-e-Nasr. [In Persian]. Yasrebi, S. Y. (1991). Philosophy of Mysticism. Qom: Islamic Propagation Office Publications. [In Persian]. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 130 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 20 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب