
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,693 |
تعداد مقالات | 72,239 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,213,928 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,042,517 |
بررسی تطبیقی مبانی حق تعیین سرنوشت از منظر کانت و امام خمینی | ||
فصلنامه علمی نظریههای اجتماعی متفکران مسلمان | ||
دوره 14، شماره 4، دی 1403، صفحه 81-100 اصل مقاله (983.42 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2024.378862.1721 | ||
نویسندگان | ||
روح الله موذنی1؛ ام لیلا فقیه عبدالهی* 2؛ اسماعیل سعادتی خمسه3 | ||
1دانشیار حقوق عمومی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران. | ||
2دانشجوی دکتری حقوق عمومی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران. | ||
3دانشیار فلسفه، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران. | ||
چکیده | ||
حق تعیین سرنوشت، ادعای سیاسی- اخلاقی یک ملت برای حکومت بر خود و پیگیری توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. این حق به مثابه یک حق بنیادین بشری که ریشه در کرامتبخشی به شأن و طبیعت انسانی دارد، یک مفهوم تکامل یافته، ذو ابعاد و کلنگر است اما در عین حال تحلیلهای حقوقی و فلسفی را ترغیب میکند تا به ماهیت پیچیده و متناقض آن ورود کنند. در این پژوهش، مسئله مبانی حق تعیین سرنوشت از منظر ایمانوئل کانت و امام خمینی بررسی شده است و تلاش شده است با جمعآوری اطلاعات به صورت کتابخانهای، با رویکردی توصیفی- تحلیلی و با بهرهگیری از روش تطبیقی به بررسی مبانی فلسفی حق تعیین سرنوشت از منظر این دو اندیشمند از دو خاستگاه متفاوت، پرداخته شود. سؤال اصلی پژوهش این است که چه نسبتی میان اندیشه فلسفی- سیاسی کانت و امام خمینی حول محور حق تعیین سرنوشت وجود دارد؟ یافتههای مطالعه حاکی از آن است که کانت در طرح خود از حق تعیین سرنوشت، بهعنوان سنگ بنای اندیشه سیاسیاش، عمل و ابهام حاکمیت را در نظامهای حقوقی برجسته میکند. مفاهیم پایهای در فلسفه کانت معطوف به اراده مطلق، آزادی فردی در چهارچوب وظیفهگرایی اخلاقی و اصول حقوقی است اما چهارچوب نظری حاکم بر سنت فکری امام خمینی مبتنی بر رویکردی الهیاتی است و با استعانت از فقه اسلامی قائل به این حق اساسی است. به لحاظ مبناشناسی در فلسفه امام خمینی، اراده آزاد انسان در طول اراده الهی و بُعد الهی تکلیفگرایی از جایگاه ویژهای در حق تعیین سرنوشت برخوردار است. | ||
کلیدواژهها | ||
امام خمینی؛ حاکمیت؛ حق تعیین سرنوشت؛ حقوق بشر؛ کانت | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Basics of Self-Determination: A Comparative Study of Kant and Imam Khomeini's Perspectives | ||
نویسندگان [English] | ||
Rouholla Moazeni1؛ Ome Leila Faghih Abdollahi2؛ Esmaeil Saadati Khamseh3 | ||
1Associate Professor of Public Law, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran. | ||
2Ph.D. Student in Public Law, Faculty of Law, University of Qom, Qom, Iran. | ||
3Associate Professor of Philosophy, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
This research aims to examine and compare the basics of the right to self-determination from the perspectives of two prominent thinkers, Immanuel Kant and Imam Khomeini. The main objective of this study is to investigate the relationship between the philosophical and political thoughts of these two scholars regarding the right to self-determination and to analyze the similarities and differences in their intellectual basics. The research method is descriptive-analytical and based on a comparative approach, and the research data was collected through library resources. The research findings indicate that the right to self-determination in Kant's thought emphasizes it as a fundamental human right based on absolute will, individual freedom within the framework of moral duty, and legal principles. In contrast, Imam Khomeini, with a theological approach and utilizing Islamic jurisprudence, interprets this right within the context of divine will. In Imam Khomeini's philosophy, human will be defined in harmony with divine will, and the divine dimension of duty plays a crucial role in realizing this right. The results of this research show that although both thinkers acknowledge the right to self-determination as a fundamental human right, the difference in their philosophical basics, particularly Kant's emphasis on individual freedom and Imam Khomeini's emphasis on divine will, has created two different approaches to interpreting this right. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Human rights, Imam Khomeini, Kant, Right to self -determination, Sovereignty | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
قرآن کریم
اخترشهر، علی (1394)، الزامات عدالت و آزادی در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره)، فصلنامه علمی -– پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، 12(42)، 175–192.
اصغری، عبدالرضا؛ هاشمی، مجید (1397)، حق تعیین سرنوشت از دیدگاه امام خمینی با مقایسه تطبیقی در اسناد بینالمللی، اندیشه سیاسی در اسلام، 5(16)143-159.
اعلامیه جهانی حقوق بشر مصوب 1948
پولادی، کمال (1384). از دولت اقتدار تا دولت عقل در فلسفه سیاسی مدرن. تهران: نشر مرکز.
جمشیدی، محمدحسین (1384). اندیشه سیاسی امام خمینی (ره). تهران: پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی.
خسروی، حسن (1388). حقوق انتخابات دموکراتیک. تهران: انتشارات مجد.
دبیرنیا، علیرضا (۱۳۹۵)، قدرت مؤسس، کاوشی در مبانی حقوق اساسی مدرن. نشر: پژوهشکده حقوقی شهر دانش.
زمانی، سیدقاسم؛ آجلی لاهیجی، مهشید (1399). مبانی حق بر تعیین سرنوشت در سیاق مفاهیم فلسفی حقوق بینالملل. تعالی حقوق، 6(2)، 110-136. doi: 10.22034/thdad.2021.508030.1545
صانعی دره بیدی، منوچهر (1384). رابطه حق و تکلیف در نظام سیاسی از دیدگاه کانت. حکمت و فلسفه، 1(2)، 7–21.
صانعی دره بیدی، منوچهر (1394). جایگاه انسان در اندیشه کانت. چاپ دوم. نشر ققنوس.
عسگری، احسان (1400). بررسی تطبیقی مفهوم آزادی در اندیشه امام خمینی و اندیشه غرب. اندیشه سیاسی در اسلام، (30)8، 75-98.
عسگری، احسان؛ عظیمی دولتآبادی، امیر (1399). واکاوی و تحلیل مفهوم آزادی از منظر امام خمینی (ره). فصلنامه علمی نظریههای اجتماعی متفکران مسلمان. 10(1), 293-313. Doi: 10.22059/jstmt.2020.280710.1274
فوزی، یحیی (1382). هویت جمعی از دیدگاه امام خمینی. پژوهشنامه متین، (19)5، 61-96.
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1358
کاسیرر، ارنست (۱۳۷۴). روسو، کانت، گوته. ترجمه حسن شمس آوری و کاظم فیروزمند. تهران: نشر مرکز.
کانت، ایمانوئل (1369). بنیاد مابعدالطبیعه اخلاق. ترجمه حمید عنایت و علی قیصری. تهران: شرکت سهامی انتشارات خوارزمی.
کانت، ایمانوئل (1383). مابعدالطبیعه اخلاق: مبانی مابعدالطبیعی تعلیم حق (فلسفه حقوق). چاپ دوم. انتشارات نقش و نگار.
کانت، ایمانوئل (1388). دین در محدوده عقل تنها. ترجمه منوچهر صانعی دره بیدی. تهران: نقش و نگار.
کیخا، نجمه (1387). مبانی فلسفی اخلاق و سیاست در تقریرات فلسفه امام خمینی (ره). پژوهش و حوزه، 9(34–35)، 62–82.
مقامی، امیر؛ مؤمنی راد، احمد؛ علی پور، اشکان (1400). مبانی، منابع و ابعاد حق تعیین سرنوشت از منظر اسلام. مطالعات حقوق بشر اسلامی،10(1)277-307.
موسوی خمینی، سید روح الله (1373). مصباح الهدایه الی الخلافه و الولایه، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
موسوی خمینی، سید روح الله (1377). شرح حدیث جنود عقل و جهل، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
موسوی خمینی، سید روحالله (1390). صحیفه امام (22 جلدی). مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
نادری، مهدی؛ حاجی حسن، ملیحه (1395). ابعاد نظری و عملی تکلیفگرایی در اندیشه سیاسی امام خمینی. رهیافت انقلاب اسلامی، 10(37)، 95–116.
ورعی، سیدجواد (1393). امام خمینی و حق تعیین سرنوشت. فصلنامه علمی پژوهشی سیاست متعالیه، 2(4)، 43–60.
وود، آلن و. (۱۳۹۶). کانت. ترجمه عقیل فولادی. تهران: نگاه معاصر.
Ameriks, K. (2019). Kantian Subjects Critical Philosophy and Late Modernity. Oxford University Press.
Aune, B. (1979). Kant’s theory of morals. Princeton University Press.
Basile, G. Pietro, & Lyssy, A. (2022). System and Freedom in Kant and Fichte. Routledge.
Berroterán, A. M. (2023). Human Dignity and the Kingdom of Ends. Kantian Perspectives and Practical Applications. Ed. by Jan-Willem van der Rijt and Adam Cureton. New York/London: Routledge, 2022. 340 pages. ISBN: 978-0-367-46001-3.
Email, P. (2017). Kant After Marx. Kantian Review, 22(4), 579–598. https://doi.org/10.1017/S1369415417000280
Freeman, M. (2019). The Right to Self-Determination: Philosophical and Legal Perspectives. New England Journal of Public Policy, 31(2), 8.
Guyer, P. (2016). Kant (second edit). Routledge.
Hiller, D. R. (2018). Dos concepciones de la razón : una confrontación de Thérèse Philosophe con la filosofía moral kantiana. Anuario De Letras Modernas, 20, 99–108. https ://doi.org/10.22201/ffyl.01860526p.2016.20.517
Holder, C. (2006). Self-determination as a universal human right. Hum Rights Rev 7, 5–18. https://doi.org/10.1007/s12142-006-1000-0
Kant, I. (1972). “Groundwork of metaphysic of morals”, tr, Paton, H.J, pp, 53-123, In: The Moral Law, London, Hutchison University Liberty.
Kant, I. (2009). Idea for a Universal History with a Cosmopolitan Aim. Cambridge University Press. https://doi.org/https://doi.org/10.1017/CBO9780511581434.002
Kant,Immanuel (1997), Critique of pure reason,T.by Paul Guyer and Allen W.Wood, New York,Cambridge University Press, p353
Keskin, O. (2021). Peoples’ Right to Self-Determination: From a Political Ideal to an Ever-Evolving Legal Right. İstanbul Hukuk Mecmuası. 79. 303. 10.26650/mecmua.2021.79.1.0009.
Korkh, O. M., & Khmil, V. V. (2024). Kant’s Philosophy and the Idea of the Self-Made-Man. Anthropological Measurements of Philosophical Research, (25), 124-132.
Lee, S. (2012). Self-Determination and the Categories of Freedom in Kant’s Moral Philosophy. Kant-Studien. 103. 10.1515/kant-2012-0022.
Lihua, H. (2023). Kant’s View of Supreme Goodness and Moral Self-Discipline and Virtue. Journal of Sociology and Ethnology, 5(6). Clausius Scientific Press, Canada. DOI: 10.23977/jsoce.2023.050609. ISSN 2616-2318.
Paton, H.J (1953), The Categorical Imperative. London, Hutchison’s University Liberty.
Ville, J. De. (2020). Freedom and Democracy: From Kant to Derrida. Law, Culture and the Humanities, 1–21. https://doi.org/10.1177/1743872120956557
Ware, O. (2017). Kant’s deductions of morality and freedom. Canadian Journal of Philosophy. 47. 1-32. 10.1080/00455091.2016.1235856.
Weitz, E. (2015). Self-Determination: How a German Enlightenment Idea Became the Slogan of National Liberation and a Human Right, The American Historical Review, Volume 120, Issue 2, Pages 462–496, https://doi.org/10.1093/ahr/120.2.462
Williams, H. (2017). The Political Philosophies of Kant and Marx. Kantian Review, 22(4), 619–640. https://doi.org/10.1017/S1369415417000309 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 161 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 59 |