
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,693 |
تعداد مقالات | 72,239 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,219,876 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,048,311 |
جهاد و مقاومت؛ راهبرد سیدعلی طباطبایی (صاحب ریاض) در مواجهه با استعمار | ||
فصلنامه علمی نظریههای اجتماعی متفکران مسلمان | ||
دوره 14، شماره 4، دی 1403، صفحه 63-79 اصل مقاله (838.25 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2024.376584.1708 | ||
نویسنده | ||
محمد ملک زاده* | ||
استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
وجوب مقاومت در برابر دشمنان برای دفاع از کیان و استقلال سرزمینهای اسلامی، مورد اتفاق علمای شیعه و سنی است و فقهای بزرگ اسلام در آثار فقهی خود از جمله در مبحث جهاد بدان پرداختهاند. این موضوع بهویژه در شرایطی که استقلال مسلمین در سرزمینهای اسلامی در معرض هجوم دشمنان واقع شده بیشتر موردتوجه علمای اسلام قرار گرفته و فقها از طریق صدور رسالهها، بیانیهها و فتاوای جهادیه بدان پرداختهاند. سیدعلی طباطبایی حائری معروف به صاحب ریاض ازجمله فقهای بزرگ اسلام است که بیش از هر چیز به حفظ دیانت و استقلال جوامع اسلامی در تمام عرصههای اجتماعی و سیاسی میاندیشید. هدف این تحقیق بررسی اندیشه و رفتار سیاسی صاحب ریاض و چگونگی مواجهه ایشان با بحرانهایی است که با هدایت قدرتهای استعماری، استقلال ایران و سایر کشورهای اسلامی را تهدید میکرد. رقابت قدرتهای استعماری بر سر توسعه مستعمرات خویش، تجاوز روسها علیه ایران و ظهور فرقههای انحرافی مذهبی که با حمایت استعمار، اتحاد و انسجام جوامع اسلامی را هدف قرار داده بود از مهمترین بحرانهایی است که در آن دوره کشورهای اسلامی با آنها درگیر شده بودند. گفتار حاضر با استفاده از روش کتابخانهای و توصیف و تحلیل مبانی اندیشگانی سیدعلی طباطبایی، راهبرد صاحب ریاض را برای مقابله با بحرانهای پیشگفته و حفظ استقلال و رهایی جوامع اسلامی از سلطه استعمار بررسی میکند. نتایج تحقیق، راهبرد مقاومت و جهاد علیه قدرتهای استعماری را مورد تأکید قرار میدهد. | ||
کلیدواژهها | ||
استعمار؛ استقلال جوامع اسلامی؛ ایران؛ جهاد و مقاومت؛ سیدعلی طباطبایی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Jihad and Resistance: The Strategy of Seyyed Ali Tabatabei in Facing Colonialism | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohammad Malekzadeh | ||
Assistant Professor of the Islamic Research Institute for Calture and Thought, Tehran, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
Shia and Sunni scholars unanimously emphasize the necessity of defending the independence of Islamic lands, a principle deeply rooted in Islamic jurisprudence, particularly in discussions on jihad. This issue has garnered heightened attention in situations where the sovereignty of Muslim territories faces external threats. Islamic jurists have historically addressed such challenges through the issuance of treatises, statements, and jihadi fatwas. Seyyed Ali Tabatabaei, a prominent Islamic jurist, prioritized the preservation of religion and the independence of Islamic societies across social and political domains. This study aims to analyze Tabatabaei’s political thought and strategies in confronting crises that endangered the autonomy of Iran and other Islamic nations under colonial pressures. Key crises included the rivalry among colonial powers for territorial expansion, Russian aggression against Iran, and the emergence of deviant religious sects supported by colonial forces, which threatened the unity and cohesion of Islamic societies. Using a descriptive-analytical approach based on library research, this paper examines the intellectual foundations of Seyyed Ali Tabatabaei’s thought and his strategies for countering these crises. The findings underscore his emphasis on resistance and jihad as pivotal strategies to safeguard the independence and liberation of Islamic societies from colonial domination. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Colonialism, Independence of Islamic societies, Iran, Jihad and Resistance, Seyyed Ali Tabatabei | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
قرآن کریم.
آخوندی، مرتضی احمد (1387)، پرنس دالگورکی: تاریخ و نقش سیاسی رهبران بهایی، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
آشوری، داریوش (1393)، دانشنامه سیاسی؛ فرهنگ اصطلاحات و مکتبهای سیاسی، تهران: انتشارات مرواید.
آقابزرگ طهرانی، محمدمحسن (۱۴۳۰ق/۲۰۰۹م)، طبقات اعلام الشیعة: الکرام البررة فی القرن الثالث بعد العشرة، بیروت: دارالکتاب العربی.
آل طعمه، سلمان هادی (1383ق)، تراث کربلا، نجف: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
آلمحبوبه، جعفر بن باقر (1406ق/ 1986م)، ماضی النجف و حاضرها، بیروت – لبنان: دار الأضواء.
الگار، حامد (1387)، وهابیگری، ترجمه احمد نمایی، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی.
موسوی خمینی، روح الله (1385ق)، الرسائل، قم، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان.
امین عاملی، سید محسن (1406ق)، اعیان الشیعة، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات.
براون، ادوارد (1354)، تاریخ ادبیات ایران، ترجمه علی پاشا صالح و دیگران، تهران: مروارید.
تنکابنی، محمد بن سلیمان (1383)، قصص العلماء، ترجمه محمدرضا برزگر خالقی و عفت کرباسی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
جاپلقی بروجردی، علیاصغر بن محمدشفیع (1410ق)، طرائف المقال فی معرفة طبقات الرجال، قم: چاپ محمود رجائی.
حسینیفسائی، حسن (1378)، فارسنامه ناصری، تهران: امیرکبیر.
خوانساری، سید محمدباقر (1391ق)، روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، قم: اسماعیلیان.
رجبی دوانی، محمد حسن (1390)، مکتوبات و بیانات سیاسی و اجتماعی علمای شیعه دوره قاجار، تهران: نشر نی.
رجبی دوانی، محمدحسن (1378)، رسایل و فتاوای جهادی، تهران: وزارت ارشاد اسلامی.
رجبی دوانی، علی (1362)، آقا محمد باقر بن محمد آسمل اصفهانی معروف به وحید بهبهانی، تهران: انتشارات امیرکبیر.
رکابیان، رشید و سیادت، محمدحسن (1398)، «نظریه ولایت فقیه در اندیشه سیاسی آیتالله سیدعلی طباطبایی معروف به صاحب ریاض»، نشریه حکومت اسلامی، سال بیست و چهارم، شمارة سوم، پیاپی 93، ص146-173.
سپهر، محمدتقیبنمحمدعلی (1394)، ناسخ التواریخ، تهران: انتشارات اسلامیه.
طوسی، محمد بن حسن (1407ق)، کتاب الخلاف، قم، مؤسسة النشر الاسلامی.
طباطبایی، علی بن محمدعلی (1382)، ریاض المسائل فی تحقیق الاحکام بالدلائل (ط- الحدیثه)، قم: موسسه آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث.
طلوعی، محمود (1385)، فرهنگ جامع سیاسی، تهران: انتشارات علم.
علیخانی، علی اکبر (1390)، اندیشه سیاسی متفکران مسلمان، تهران: پژوهشگاه مطالعات فرهنگی اجتماعی.
فاضل سیوری، ابوعبدالله مقداد بن عبدالله (1386)، نضد القواعد الفقهیه علی مذهب الامامیه، قم، کتابخانه مرعشی نجفی.
قمی، شیخ عباس (بیتا)، فوائدالرضویه، بیجا، بینا.
گاردان، الفرد (1362)، ماموریت ژنرال گاردان در ایران، ترجمه عباس اقبال آشتیانی، تهران: گزارش.
مامقانی، عبدالله (1350ق)، تنقیح المقال، تهران: انتشارات جهان.
مدرس تبریزی، میرزا محمدعلی (1369)، ریحانة الادب، تهران: انتشارات خیام.
مهدوی، مصلح الدین (1368)، بیان المفاخر در احوالات محمدباقر حجهالاسلام شفتی بیدآبادی، قم: نشر ذخائر.
میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمدحسن (1371)، جامع الشتات، محقق مرتضی رضوی، تهران: انتشارات کیهان.
نجفی، محمدحسن (1367)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، تهران: چاپ عباس قوچانی.
نوایی، عبدالحسین (1369)، ایران و جهان از قاجاریه تا پایان عهد ناصری، تهران: موسسه نشر هما.
ورعی، جواد (1382)، «مبانی فقهی دفاع از سرزمینهای اسلامی»، نشریه حکومت اسلامی، سال هشتم، شماره 2، پیاپی 28، ص42-71.
Burrell, R. M. (1881-1965) Iran Political Diaries, Volume14.
Palmer, Robert Roswell. (1964) “A History of the Modern World”, New York: Alfred A. Knopf. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 142 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 49 |