پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,674 |
| تعداد مقالات | 71,927 |
| تعداد مشاهده مقاله | 128,685,895 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 101,512,932 |
تبیین علمی از منظر پارادایم مدرن و پست مدرنیسم | ||
| مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 اسفند 1403 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jisr.2025.387955.1572 | ||
| نویسندگان | ||
| علی اعلایی* 1؛ نورالله نورانی2 | ||
| 1عضو هیئت علمی | ||
| 2مرکز مطالعات استراتژیک و عضو هیئت علمی دانشگاه | ||
| چکیده | ||
| هدف. تحولات اجتماعی، فرهنگی و فلسفی از مدرنیسم به پست‌مدرنیسم، ضرورت بازنگری در رویکردهای علمی را آشکار می‌سازد.در مدرنیسم، تبیین علمی مبتنی بر عینیت، قوانین کلی و روش‌های کمی است و به دنبال کشف نظم و علیت در پدیده‌هاست.اما با ظهور پست‌مدرنیسم، این اصول به چالش کشیده شده و بر نسبی‌گرایی، عدم قطعیت و تحلیل‌های تفسیری تأکید شده است. تبیین علمی پست‌مدرن یک فرآیند متغیر و وابسته به زمینه‌های فرهنگی و اجتماعی محسوب می‌شود که به جای قوانین کلی، بر تجربه‌های فردی و اجتماعی تمرکز دارد. این مقاله تلاش می‌کند با مقایسه این دو پارادایم، چارچوبی جامع برای تبیین علمی در دنیای پیچیده امروز ارائه دهد. روش‌شناسی. این پژوهش توصیفی با روش کیفی با روش تحلیل محتوای تطبیقی انجام شده است. داده‌ها از نظریه‌پردازان مدرنیسم (همپل، پوپر، ناگل) و پست‌مدرنیسم (لیوتار، فوکو، گادامر، رورتی) گردآوری شده‌اند. تحلیل شامل کدگذاری استقرایی و قیاسی بوده و از ابزارهایی مانند جدول حقیقت و مجموعه‌های فازی برای بررسی روابط مفهومی استفاده شده است. یافته‌ها. تحلیل تطبیقی نشان داد که این دو رویکرد،علی‌رغم تفاوت‌ها،در برخی جنبه‌ها مکمل یکدیگر هستند.مدرنیسم بر علیت خطی، پیش‌بینی‌پذیری و تعمیم‌پذیری تأکید دارد،درحالی‌که پست‌مدرنیسم به تفسیرهای متکثر،زمینه‌گرایی و نقش عوامل فرهنگی توجه می‌کند. نتایج. این پژوهش مدلی هیبریدی پیشنهاد می‌کند که ویژگی‌های هر دو پارادایم را ترکیب می‌کند.این مدل شامل: (1) ساختاردهی بر اساس قوانین کلی مدرنیسم، (2) تأکید بر تفاسیر متکثر پست‌مدرنیسم، (3) هم‌افزایی علیت خطی و پیچیده، و (4) ترکیب روش‌های کمی و کیفی است. این چارچوب، تعمیم‌پذیری علمی را با حساسیت به معانی اجتماعی و فرهنگی تلفیق می‌کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تبیین؛ تبیین علمی؛ پارادایم؛ مدرنیسم؛ پست مدرنیسم | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Scientific explanation from the perspective of the modern paradigm and postmodernism | ||
| نویسندگان [English] | ||
| ALI alaei1؛ nourolah nourani2 | ||
| 1Faculty member | ||
| 2Center for Strategic Studies and University Faculty Member | ||
| چکیده [English] | ||
| Purpose. Social, cultural, and philosophical developments from modernism to postmodernism reveal the need to reconsider scientific approaches. In modernism, scientific explanation is based on objectivity, general laws, and quantitative methods, and seeks to discover order and causality in phenomena. However, with the emergence of postmodernism, these principles have been challenged and emphasis has been placed on relativism, uncertainty, and interpretive analyses. Postmodern scientific explanation is a variable process dependent on cultural and social contexts that focuses on individual and social experiences rather than general laws. This article attempts to provide a comprehensive framework for scientific explanation in today's complex world by comparing these two paradigms. Methodology. This descriptive research was conducted using a qualitative method with a comparative content analysis method. Data were collected from theorists of modernism (Hempel, Popper, Nagel) and postmodernism (Lyoutard, Foucault, Gadamer, Rorty). The analysis involved inductive and deductive coding, and tools such as truth tables and fuzzy sets were used to examine conceptual relationships. Findings. The comparative analysis showed that the two approaches, despite their differences, are complementary in some aspects. Modernism emphasizes linear causality, predictability, and generalizability, while postmodernism focuses on multiple interpretations, contextualism, and the role of cultural factors. Results. This study proposes a hybrid model that combines features of both paradigms. This model includes: (1) structuring based on the general laws of modernism, (2) emphasizing multiple interpretations of postmodernism, (3) synergy of linear and complex causality, and (4) combining quantitative and qualitative methods. This framework combines scientific generalizability with sensitivity to social and cultural meanings. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Explanation, scientific explanation, paradigm, modernism, postmodernism | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 99 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب