![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,689,980 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,919,305 |
بررسی رابطه فرسایش پذیری خاک(K)وپایداری خاکدانه ها در سریهای عمده خاکهای دشت قزوین | ||
مجله علوم کشاورزی ایران | ||
مقاله 17، دوره 3، شماره 0 - شماره پیاپی 1025، خرداد 1378 اصل مقاله (626.75 K) | ||
نویسندگان | ||
آرش صباح؛ منوچهر گرجی؛ حسینقلی رفاهی؛ صابر شاهوئی* | ||
چکیده | ||
این تحقیق به منظور بررسی رابطه بین فاکتور فرسایش پذیری خاک(Kدرمعادله جهانی فرسایش خاک)با میزان پایداری خاکدانه ها انجام گرفت.همچنین اثر کربنات کلسیم از طریق بافت خاک بر فاکتور فرسایش پذیری،مورد مطالعه قرار گرفت.بدین منظور از21 سری خاک دشت قزوین که با تحت سریهای جداشده،جمعاً 44سری وتحت سری را شامل می شود(براساس مطالعات مؤسسه تحقیقات خاک وآب)،تعداد111 نمونه مرکب از خاکهای سطحی برداشته شدآزمایشات مختلف فیزیکوشیمیایی روی آنها انجام گرفت وسپس 37نمونه خاک جهت تعیین میزان فرسایش پذیری خاک واندازه گیری درصدپایداری خاکدانه هاانتخاب شد.ابتدا با استفاده از نموگراف ویشمایر وهمکاران(1971)میزان فرسایش پذیری خاک محاسبه گردید.(7)سپس پایداری خاکدانه ها به روش کمپر وروسنو (1985)(درآب مقطر،برای نمونه های با SAR بالا در آب مقطر وآب شور)اندازه گیری شد.(3)ودرآزمایش آخر،بافت خاک مجدداً در دوحالت یکی با حذف آهک(برای 27 نمونه خاک با آهک بالا)ودیگری بدون حذف آهک وبا آب مقطر تعیین گردید. نتایج بدست آمده نشان دادکه بافت خاکهای واریزه های بادبزنی در ارتفاعات ،سبک تامتوسط(لوم،لوم سیلتی،لومی شنی)ودر دشت ونقاط پست سنگینتر شده عموماً لومی رسی ورسی میباشد. شوری در اراضی پست حداکثر6/24 دسی زیمنس بر متر(سری ولدآباد)ومیزان قلیائیت(70تا50= SAR)در سریهای ولدآباد وفارسیان مشاهده شد.کربن آلی خاکها بین 0 تا 4/1 درصد ومیزان آهک از 1 تا25 درصد متغیر بود. گچ فقط در برخی سریها(کهکین،ولدآباد،فارسیان)مشاهده شد.میزان فرسایش پذیری خاکها در سیستم انگلیسی 51/0-22/0 ودرصد پایداری خاکدانه ها 80-7/6% تعیین گردید. همچنین مشخص شدکه ضریب همبستگی بین پایداری خاکدانه ها با فرسایش پذیری خاک پایین است (404/0=r)ونشان میدهد که این شاخص از پایداری برای بیان میزان فرسایش پذیری خاکهای منطقه قابل اعتماد نیست . نتایج مربوط به حذف کربنات کلسیم نشان داد که در این حالت میزان رس نسبت به حالت بدون حذف بطور معنی دار کاهش می یابد ویا بعبارت دیگر قسمت اعظم کربنات کلسیم خاکها جزو بخش رس می باشد،با کاهش میزان رس فرسایش پذیری محاسبه شده خاکها نیز زیاد شد. با توجه به اثر آهک بنظر میرسد برای استفاده مطمئن از نموگراف ویشمایر وهمکاران که منتج از خاکهای فاقد آهک ایالات متحده آمریکاست،در خاکهای آهکی ایران مطالعات بیشتری باید صورت گیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
پایداری خاکدانه؛ خاکهای دشت قزوین؛ فرسایش پذیری خاک | ||
عنوان مقاله [English] | ||
- | ||
چکیده [English] | ||
This study was carried out to investigate the relation between soil erodibility (Wischmeier- et al nomograph 1971) and aggregate stability (Kemper and Rosenaue 1985) in Oazvin soils. In this study the effect of elimination of calcium carbonate (leading to change in texture) on soil erodibility was determined. From 44 soil series and phases, 111 composite samples of top soil were taken for physicochemical analysis. Also 37 soil samples were chosen for determining soil erodibility and the percentage of aggregate stability. For ordinary samples wet sieving, using distilled water was employed. In the case of soils with high SAR the sieving was done with both distilled and saline water. The soil texture was determined in the presence and absence of CaCo3. The results showed that the soil texture in colluvial fans nearby ridges was medium to coarse(SL, SiL,L), by approaching plain and lowlands the texture becomes heavier (C,SiC,CL). The Maximum salinity in low lands in dS/m was 24.6. Maximum soil sodicity (SAR) was 50-70 in Valadabad and Farsian series. The organic carbon and CaCo3 were in the ranges of 0-1.4% and 1-25% respectively. The Gypsum was present in Kohkin , Valadabad and Farsian series. The soil erodibility factor (K) was in the range . of 0.22 -0.50 in UK system.The aggregate stability percentage (ASP) differed from 6.7 to 80%. There was low correlation between K and ASP (r=0.404), indicating that aggregate stability index is not reliable for the expression of soil erodibility. The clay fraction of the soil samples following elimination of CaCo3 was decreased significantly indicating that .CaCo3 mainly belongs to clay fraction of these soil samples. Therefore the nomograph developed for CaCo3 free soils, must be used with caution in such conditions. When soil mechanical analysis was done using distilled water (without dispersant) the clay content was shown to be reduced significantly. The reduction was more pronounced in samples with more organic carbon. No significant correlation between clay dispersion and erodibility factor was found. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
aggregate stability, Qazvin soils, soil erodibility factor (K) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,672 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,032 |