پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,579 |
| تعداد مقالات | 71,072 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,681,188 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,911,482 |
نقش خاندان قرچغای‌خان در پیشبرد هنرهای مکتوب قرن یازدهم شهر مشهد | ||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی | ||
| مقاله 4، دوره 19، شماره 3، آبان 1393، صفحه 27-38 اصل مقاله (7.55 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfava.2014.55407 | ||
| نویسندگان | ||
| ابوذر ناصحی* 1؛ سید محمد فدوی* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری پژوهش هنر ، دانشکده هنرهای تجسمی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران | ||
| 2دانشیار گروه گرافیک، دانشکده هنرهای تجسمی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران | ||
| چکیده | ||
| سلسله‌ی صفویان با روی کار آمدن شاه عبّاس اوج اقتدار خود را تجربه کرد. تقویت و تحکیم هنر در این دوره به علّت تداوم جوانبِ فرهنگی و عمر طولانی حکومت صفویه و هم‌چنین حمایت فوقالعاده از هنرمندان توسّط دربار، صورت پذیرفت. شهر مشهد در دوران حکمرانی قرچغای‌خان و نوادگانش با پیشرفت‌های قابل تأمّلی در عرصه‌های سیاسی، فرهنگی و هنری همراه بود و منوچهرخان و فرزندش قرچغای‌خان دوم از حامیان برجسته‌ی هنرهای مکتوب قرن یازدهم هـ.ق در شهر مشهد بودند. نسخه‌ی الحشایش منوچهرخان با 833 صفحه نگاره‌ی رنگین از جمله نفیس‌ترین کتاب‌های مصوّر علمی در عهد صفوی است که بنا به سفارش و حمایت منوچهرخان، والی مشهد، در عصر روز جمعه سوم ماه مبارک رمضان سال 1038 هـ.ق به اتمام رسید. استنساخ کتاب برعهده‌ی محمّدباقرالحافظ خوشنویس مبرّز آن روزگار و به استثناء یک تصویر، صورۃ الکسفرۃ (صفحه 195 کتاب)، که در پایین تصویر آمده است: «عمل ملک حسین اصفهانی»، دیگر تصاویر این نسخه فاقد هرگونه امضاء می‌باشند. در بخش نخست این مقاله به بررسی تاریخی دوران قرچغای‌خان و نوادگانش پرداخته و در بخش بعدی، حمایت‌های ایشان از هنرهای مکتوبِ خلق شده در شهر مشهد به ویژه نسخه‌ی الحشایش را مورد مداقّه قرار می‌دهیم. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قرچغای‌خان؛ منوچهرخان؛ تصویرسازی علمی؛ الحشایش؛ ملک حسین اصفهانی؛ محمّد باقر الحافظ | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Role of QarchaqāiKhān’s Family in Promoting the Visual Arts of 11th Century City of Mashhad* | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Abouzar Nāsehi1؛ Seyyed-Mohammad Fadavi2 | ||
| 1Ph.D. Student of Art Research, School of Visual Arts, College of Fine Arts, University of Tehran | ||
| 2Associate Professor, Department of Graphic, School of Visual Arts, College of Fine Arts, University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| With the advent of ShāhAbbās, the Safavid dynasty enjoyed its pinnacle of power. In this era, thanks to the endurance of cultural traditions and long reign of the Safavids, and also the extraordinary patronage of artists by the court, the strengthening and establishing of art became realized. ShāhAbbās’ accession to the throne caused significant political change and as a result, many traditional players of the Safavid court lost their grip on power. These changes in politics provided a chance for other layers of society, including slaves (qolāms), to occupy crucial offices in ShāhAbbās’ royal government, relying on their personal merits. The promotion of the slaves’ political status, it seems, has been a positive factor in their increasing contribution to the art and culture. By early 11th century(17th century A.D), the slaves, some of them favorited by the Safavid sovereigns and trained under the title of “the especial slave (qolāmkhāsseh)” within the court, had joined the royal library and art workshops as painters and calligraphers, and some of them even became the guardians and collectors of famous manuscripts and other exquisite items. Very soon, as the guardians of visual arts, they were entrenched in the rivalry with the Qezelbāshs and participated in the process of composing and formulating a new pictorial language which reached its prime in the 11th century. Some of these slaves provided great patronage for the visual arts. QarchaqāiKhān, an Armenian slave, and his descendents were distinguished patrons of art who ruled over the city of Mashhad from 1026 to 1076 consecutively. The few but otherwise extremely important works of this family were mostly recognized in the setting of the capital, i.e. Isfahan. However, literary and artistic evidence both show that one can relate the creation of these manuscripts to the city of Mashhad. During the reign of Qarchaqāikhān and his descendents, Mashhad experienced considerable progress in the fields of politics, culture and the art, and Manuchehrkhān and his son, Qarchaqāi Khan II, were significant patrons of the visual arts in the 11th century city of Mashhad. Manuchehr khan’s al-Hashayesh (the Herbs) manuscript with 833 colored illustrations is one of the most invaluable pictorial books of science in the Safavid era, finished on Friday, 3rd of Ramadhān of 1038 by the order and patronage of Manuchehrkhān, then governor of Mashhad. The transcription was done by Mohammad-Bāqer al-Hāfez, the celebrated calligrapher of the day; and with the exception of one painting, sorat-al-kasfara (p 195) signed at the bottom as “the work of MalekHusein of Isfahan”, all the other illustrations lack a signature. In the first part of this essay, we shall have a historical review of Qarchaqāikhān and his descendants’ era, and in the next part, their patronage of the visual arts produced in the city of Mashhad, al-Hashayesh manuscript in particular, will be the focus of our survey. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Qarchaqāikhān, Manuchehrkhān, scientific illustration, al-Hashayesh, MalekHusein of Isfahan, Mohammad-Bāqer al-Hāfez | ||
| مراجع | ||
|
آژند، یعقوب (1385)، مکتب نگارگری اصفهان، فرهنگستان هنر، تهران.
اعلم، هوشنگ (1383)، الحشایش «نسخه‌ی کاخ گلستان»، انتشارات تصویر نسخ خطّی موزه‌ی ملّی تاریخ علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران، تهران.
سعیدی، مهدی (1378)، تاریخ شهری مشهد، انتشارات جم، تهران.
شاملو، ولی‌قلی (1371)، قصص الخاقانی، ترجمه‌ی حسن سادات نصیری، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران.
عرفانیان، غلامعلی (1370)، فهرست کتب خطّی کتابخانه‌ی مرکزی آستان قدس رضوی، جلد نوزدهم، کتابخانه‌ی مرکزی آستان قدس رضوی، مشهد.
رضوی، مشهد. مدرسی طباطبائی، سعید حسین (1355)، تربت پاکان، چاپخانه‌ی مهر، قم.
ملا جلال الدین منجّم (1366)، تاریخ عبّاسی، ترجمه‌ی سیف اللّه وحیدنیا، انتشارات وحید، تهران.
منشی، اسکندر بیک (1350)، تاریخ عالم آرای عبّاسی، به کوشش ایرج افشار، امیرکبیر، تهران.
Babaie, Sussan, Kathryn Babayan, Ina Baghdiantz-McCabe and Massumeh Farhad (2004), Slaves of the Shah, I.B.Tauris, London.
Lentz, Thomas W. and Glenn D. Lowry (1989), Timur and the Princely Vision: Persian Art and Culture in the 15th Century, County Museum of Art, Los Angeles.
Melville, Charles (1996), Shah Abbās and the Pilgrimage to Mashhad in Safavid Persia; The History and Pollitics of an Islamic Society, Pembroke Persian Papers, University of Cambrige, London.
Petrosyan , Yuri , A. et.al (1995), Pages of Perfection: Islamic Paintings and Calligraphy from the Russian Academy of Sciences, St Petersburg, ARCH Foundation, Lugano.
Pingree, D. (1985), ‘History of Asrronomy in Iran’ in Encyclopacdia Iranica, Ehsan Yarshater (ed.), Routledge and Kegan Paul, London/Boston.
Robinson, B.W. (1958), A Descriptive Catalogue of the Persian Paintings in the Bodlein Library, Clarendon Press, Oxford. Schmitz, Barbara with contributions by Latif Khayyat, Svat Soucek, and Massoud Pourfarrokh (1992), Islamic Manuscripts in the New Public library, Oxford University Press and the New York Public Library, New York and Oxford.
Schmitz, Barbara (1984), On a Special hat Introduced during the Reign of Shah Abbas the Great, Iran 22 .
Skelton, Robert (1985), Abbāsī, Shaykh .in Encyclopaedia Iranica, Ehsan Yarshater (ed, Routledge and Kegan Paul), London/ Boston.
Soudavar , Abolala (1999), Between the Safavids and Mughals: Art and Artists in Transition, Iran 37.
Uluc, Lale (2000), Sellingtothe COURT: Late- Sixteenth-Century Manuscript Production in Shiraz, Muqarnas17.
Welch, Anthony ) 1976(, Artist for the Shah: Late Sixteenth Century Painting at the Imperial Court of Iran, Yale University Press, New Haven and London.
Wellesz, Emmy (1959), An Early Al-Sūfī Manuscript in the Bodleian Library in Oxford: A Study in Islamic Connstellation Images, Ars Orientalis 3.
اعلم، هوشنگ (1383)، الحشایش «نسخه‌ی کاخ گلستان» ، انتشارات تصویر نسخ خطّی موزه‌ی ملّی تاریخ علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران، تهران.
حسینی، مهدی (1390)، شاهنامه‌ی قرچغای‌خان (شاهنامه‌ی وینزر)، نشریه‌ی هنرهای زیبا-هنرهای تجسّمی، شماره‌ی 45، صص 21-13. Babaie, Sussan, Kathryn Babayan, Ina Baghdiantz-McCabe and Massumeh Farhad (2004), Slaves of the Shah, I.B.Tauris, London.
Canby, Sheila ( 2009), ‘shah abbas:the Remaking of Iran‘, the British Museum Press, London. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,588 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,811 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب