پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,500 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,091,603 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,195,386 |
وزن درشعر و موسیقی (پژوهشی در مبانی عروض و ایقاع) | ||
| ادب فارسی | ||
| مقاله 2، دوره 5، شماره 1، خرداد 1394، صفحه 21-40 اصل مقاله (564.77 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2015.56607 | ||
| نویسندگان | ||
| مجید کیانی1؛ رودابه شاه حسینی2؛ احمد رضایی* 3 | ||
| 1عضو هیئت علمی گروه موسیقی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران | ||
| 2عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور | ||
| 3دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی | ||
| چکیده | ||
| ایقاع، میزان موسیقیِ موزون است؛ چنان‌که عروض میزان کلام منظوم است. ایقاع مانند عروض، دارای اوزانی است که آنها را در اصطلاح موسیقی قدیم ایران، ادوار یا ادوار ایقاعی گویند. ادوار ایقاعی از ارکان و ارکان نیز از نقره یا ضربه تشکیل شده که این ضربات معادل حرف در شعر است. زمان‌های میان نقرات، تعیین‌کنندة وزن ایقاعی هستند. در این پژوهش علم ایقاع و عروض و کلیة نقاط مشترک و نیز تفاوتهایی که آنها در تقسیمات خود با یکدیگر دارند؛ اعمّ از تاریخچه، واضع و گاه سبب تسمیة بخش‌های مختلف بررسی شده است. نکته‌ها و پیشنهادهایی نیز با توجه به ایقاع که قابل استفاده در عروض به نظر می‌رسد، همراه با مطابقت بخش‌های مختلف ارائه می‌شود. برای بررسی ایقاع و عروض، آنها را طبق کتاب‌های قدیم موسیقی ایرانی و عروض سنتی شرح دادیم. میزان امکان مطابقت عروض و ایقاع و ظرفیت‌‌های به دست آمده، از یافته‌های این پژوهش است که به شناخت بهتر وزن درونی و موسیقیِ شعر می‌انجامد و به کاربرد بهتر کلام در موسیقی کمک میکند. ایقاع و عروض را می‌توان از یک سرچشمه دانست که در دو حوزة شعر و موسیقی پدیدار شده‌اند؛ چنان‌که واضع هر دو را نیز خلیل بن احمد فراهیدی می‌‌دانند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عروض؛ اوزان عروضی؛ ایقاع؛ ادوار ایقاعی؛ هجا؛ نقره | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Meter in Poetry and Music A research on the Basis of Prosody and Rhythm | ||
| نویسندگان [English] | ||
| majid kiyani1؛ Roodabeh Shah-Hoseini2؛ Ahmad Rezaie3 | ||
| چکیده [English] | ||
| Rhythm is a criterion for harmonic music, just in a way that prosody is for poetry. Like prosody, rhythm has meters that were called periods or rhythmic periods. Rhythmic periods consist of noqrehs (silver) or stresses that are equal to words in poem. Present article is to study the science of Rhythm and Prosody, considering the similarities and dissimilarities in their divisions such as their history, their innovators, and sometimes the reasons of appellation of their different parts. Due to rhythm, which is available in prosody, there will be some recommendations along with concordance of different parts. We have described prosody and rhythm according to Iranian old music books and traditional prosody. The rate of concordance possibility of prosody and rhythm and their obtained capacities are the findings that result in better understanding of inner meter and music of poetry and help to the better application of words in music. Prosody and rhythm can be considered from a single origin which appeared in two fields of music and poetry, as many know their founder Khalil Ibn Ahmad Farāhidi. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Prosody, Meters, Rhythm, Rhythmic Periods, Syllable, Stress | ||
| مراجع | ||
|
ابن منظور (1408- 1998م)، لسان العرب، نسق و علق علیه و وضع فهارسه علی شیری، بیروت، دار احیاء التراث العربی. الارموی البغدادی، صفی‌الدین عبدالمؤمن (1380)، کتاب الادوار فی الموسیقی، مترجم ناشناخته، تهران، میراث مکتوب. (1385)، الرسالة الشرفیة فی النسب التالیفیة، ترجمة بابک خضرایی، تهران، فرهنگستان هنر. الرازی، شمسالدین محمد (1387)، المعجم فی معاییر اشعار العجم، تصحیح محمد قزوینی و محمد مدرس رضوی، تهران، زوّار. بینش، تقی (1371)، سه رسالة فارسی در موسیقی؛ موسیقی دانشنامة علایی(ابن سینا)، موسیقی رسائل اخوان‌الصفا، کنزالتحف (حسن کاشی)، تهران، مرکز نشر دانشگاهی. خضرایی، بابک (پاییز 1383)، «ایقاع و دورهای ایقاعی در رسالات صفی‌الدین ارموی»، خیال، فرهنگستان هنر، شماره 11، 46- 57. دهخدا، علی اکبر (1372)، لغت‌نامه، زیر نظر محمد معین و سیدجعفر شهیدی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران. شفیعیکدکنی، محمدرضا (1388)، موسیقی شعر، ویرایش سوم، تهران، آگاه. شمیسا، سیروس (1386)، فرهنگ عروضی، ویرایش چهارم، تهران، نشر علم. طوسی، نصیرالدین و محمد سعدالله مرادآبادی (1389)، معیارالاشعار (در علم عروض و قافیه) و میزان‌الافکار فی شرح معیارالاشعار، تصحیح محمد فشارکی، تهران، مرکز پژوهشی میراث مکتوب. فارابی، ابونصر محمد (1375)، کتاب موسیقی کبیر، ترجمه آذرتاش آذرنوش، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. گرجی، عبدالله (82-1381)، «ترجمه و بررسی کتاب ایقاعات ابونصر فارابی و مقایسه با ترجمة آلمانی موجود»، پایان‌نامة کارشناسی، پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران. مراغی، عبدالقادر (1356)، مقاصدالالحان، به اهتمام تقی بینش، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب. ناتل خانلری، پرویز (1386)، وزن شعر فارسی، تهران، توس. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 8,456 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 4,236 |
||