تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,519,963 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,779,315 |
نقد انگارۀ زمینهسازی ابن ابیجمهور احسایی برای اخباریگری | ||
پژوهشنامه تفسیر کلامی قرآن | ||
مقاله 5، دوره 2، شماره 3، مهر 1394، صفحه 499-528 اصل مقاله (507.68 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
نویسنده | ||
مهدی سلیمانی آشتیانی* | ||
دانشجوی دکتری شیعهشناسی دانشگاه ادیان و مذاهب | ||
چکیده | ||
برخی معتقدند که حدیثپژوهی ابن ابیجمهور احسایی در سدۀ نهم و نوع عملکرد علمی وی، زمینهساز مکتب اخباریگری در سدههای بعدی شد و با این تحلیل، احسایی را در جریان نصگرایان و عقلستیزان جای دادهاند. این مقاله سعی دارد با بازخوانی نوع نگاه احسایی به عقل (بهعنوان مهمترین شاخص جدایی نصگرایی و عقلگرایی) و با استناد به شواهدی از آثار کلامی، فقهی و حدیثی احسایی، او را از جرگۀ نصگرایان خارج و پیشتازی او برای اخباریگری را نقد کند. پس از شرح حال و آثار ابن ابیجمهور، تأثیرپذیری وی از مکتب کلامی ـ حدیثی حله و آرای فلاسفه، اعتماد به عقل در عقاید و عقل عملی، توجه به رابطۀ عقل و شرع و توجه به دلیل عقل بهعنوان یکی از ادلۀ احکام، از شواهدی است که برای عقلگرایی ابن ابیجمهور و جدایی او از اخباریان طرح شده است. روش تحقیق در این نوشتار اسنادی، توصیفی و تحلیلی است که با استفاده از متون مختلف اسلامی انجام گرفته است. | ||
کلیدواژهها | ||
ابن ابیجمهور احسایی؛ المجلی؛ عقل؛ نص | ||
عنوان مقاله [English] | ||
a | ||
نویسندگان [English] | ||
Mahdi Solemani Ashtiani | ||
چکیده [English] | ||
برخی معتقد هستند حدیث پژوهی ابن ابی جمهور احسایی در قرن نهم و نوع عملکرد علمی وی، زمینه ساز مکتب اخباری گری در قرون بعدی شد و با این تحلیل احسایی را در جریان نص گرایان و عقل ستیزان جای داده اند. این مقاله سعی دارد با بازخوانی نوع نگاه احسایی به عقل به عنوان مهمترین شاخص جدایی نصگرایی و عقلگرایی، و با استناد به شواهدی از آثار کلامی، فقهی و حدیثی احسایی، او را از جرگه نصگرایان خارج کرده و پیش تازی او برای اخباری گری را نقد نماید. پس از شرح حال و آثار ابن ابی جمهور، تأثیرپذیری وی از مکتب کلامی ـ حدیثی حله و آراء فلاسفه، اعتماد به عقل در عقاید و عقل عملی، توجه به رابطه عقل و شرع و توجه به دلیل عقل به عنوان یکی از ادله احکام، از شواهدی است که برای عقل گرایی ابن ابی جمهور و جدایی او از اخباریان طرح شده است. روش تحقیق در این نوشتار اسنادی، توصیفی و تحلیلی است که با استفاده از متون مختلف اسلامی انجام گرفته است. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
عقل, نص, ابن ابی جمهور احسایی, المجلی | ||
مراجع | ||
11. اشمیتکه، زامبیه (1389). کتابشناسی و نسخهشناسی تألیفات ابن ابیجمهور احسایی، ترجمۀ احمد رضا رحیمی ریسه، نسخهپژوهی، دفتر یکم، تهران: کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی.
19. بحرانی، یوسفبن احمد (1423ق). الدّرر النجفیّه من الملتقطات الیوسفیه، محقق: گروه پژوهش دارالمصطفى لإحیاء التراث، دارالمصطفى لإحیاء التراث، چاپ اول، بیروت.
27. جمعى از پژوهشگران زیر نظر هاشمى شاهرودى، سید محمود (1426ق). فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع)، مؤسسۀ دائرةالمعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت (ع)، چاپ اول، قم.
32. حر عاملی، محمدبن حسن (1403ق). الفوائد الطوسیه، محقق: لاجوردى، سید مهدى و درودى، محمد، قم، المطبعه العلمیه، چاپ اول.
34. حسینی، احمد (1395ق). فهرست نسخههای خطی کتابخانۀ عمومی حضرت آیتالله العظمیمرعشی، زیرنظر: محمود مرعشی، قم، کتابخانۀ حضرت آیتالله العظمی مرعشی نجفی.
52. طوسى، محمدبن حسن (1381ق)، الفهرست، محقق: آل بحر العلوم، سید محمدصادق، المکتبه الرضویه، چاپ اول، نجف اشرف، بیتا.
54. غفرانی، عبدالله (1434ق). فهرس مصنفات الشیخ محمد بن علی بن ابیجمهور الاحسائی، بیروت، جمعیة ابن ابیجمهور الاحسائی لاحیاء التراث.
58. فیض کاشانی، محمد محسن (1406ق). الوافی، محقق: حسینى اصفهانى، ضیاءالدین، قم، کتابخانۀ امام امیرالمؤمنین علی (ع)، چاپ اول. 59. قمى مشهدى، محمدبن محمد رضا (1368). تفسیر کنزالدقائق و بحرالغرائب، محقق: درگاهی، حسین، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامى، چاپ اول.
75. موحد ، صمد (1368) . « ابن ابی جمهور احسایی» دایرة المعارف بزرگ اسلامی ، زیر نظر : محمد کاظم موسوی بجنوردی ، تهران : مرکز دایره المعارف . 76. نجاشى، احمدبن على (1408ق). رجال النجاشی (فهرست أسماء مصنفی الشیعه)، محقق: شبیرى زنجانى، سید موسى، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,111 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 686 |