پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,107,863 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,212,568 |
مغربیان و تجارت خارجی مصر در روزگار سلطۀ آل عثمان (1213ـ923 ه/1798ـ1517 م) | ||
| پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی | ||
| مقاله 1، دوره 49، شماره 1، شهریور 1395، صفحه 7-24 اصل مقاله (355.51 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhic.2018.246570.653838 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم اسمعیلی1؛ ولی الله برزگر کلیشمی* 2؛ مهدی عبادی3 | ||
| 1کارشناس ارشد تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) | ||
| 2استادیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) | ||
| 3استادیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه پیام نور | ||
| چکیده | ||
| سرزمین مصر به‌سبب موقعیت جغرافیایی استراتژیک، همواره نقش تأثیرگذاری در اقتصاد دنیای پیشامدرن داشته است. در دوره اسلامی مصر علاوه بر این‌که مسیر عبور کاروان‌های تجاری بود، گذرگاه اصلی کاروان‌های حج از مناطق شمال آفریقا نیز به‌شمار می‌رفت. فتح قاهره توسط سلطان سلیم اول در 923 ه/ 1517 م به‌رغم برخی آسیب‌ها بر پیکر اقتصاد مصر، فرصت‌های جدیدی به‌ویژه در حوزه تجارت خارجی، فراروی مصر نهاد. پیشران و محرک اقتصاد تجاری در مصر علاوه بر تاجران مصری و شامی، خاندانهای مغربی بودند که از مناطق بیرون از مصر نظیر الجزائر، تونس، طرابلس، اندلس و مراکش به مصر مهاجرت کرده بودند. این خاندان‌ها با حضور در عرصه‌های مختلف تجاری و اقتصادی، نقش گسترده‌ای در رونق اقتصادی و تجاری مصرِ عثمانی داشتند. در جستار حاضر ضمن معرفی مهم‌ترین خاندانهای بازرگان مغربی و موقعیت آن‌ها، به وصف و تبیین نقش تجاری این خاندان‌ها و چگونگی تأثیرگذاری آن‌ها بر اقتصاد مصر در روزگار تسلط آل‌عثمان پرداخته شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تجارت خارجی مصر؛ خاندانهای تاجر؛ مصر دوره عثمانی؛ مغربیان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Maghrebians and Foreign Trade of Egypt during the Reign of Ottoman Dynasty (923-1213 A.H/ 1517-1798 A.D) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Maryam Esmaily1؛ Vali-allah Barzegar2؛ Mehdi Ebadi3 | ||
| 1MA. in history of Islamic civilization, Imam Khomeini International University | ||
| 2Assistant Professor, Imam Khomeini International University | ||
| 3Assistant Professor, Payam Noor University | ||
| چکیده [English] | ||
| Egypt has always had an effective role on the economy of the pre-modern world due to its strategic geographical location. In the Islamic period, in addition to the passage of commercial caravans from this land as one of the main trade routes, the passage of Hajj caravans of North Africa also added to its economic importance. Conquering Cairo by Sultan Selim I in the year of 923 A.H/1517 A.D, mainly due to economic incentives, despite some damages to the Egypt’s economy, provided in with new opportunities, especially in the field of foreign trade. The propulsion and stimulus of the commercial economy in Egypt, in addition to Egyptian and Syrian merchants, were Maghrebian families immigrated to Egypt from areas such as Algeria, Tunisia, Tripoli, Andalusia and Morocco. These families have played a major role in the economic and commercial prosperity of Egypt in Ottoman period through various commercial and economic activities. In the present research, introducing the most important Maghrebian commercial families and their sucsess, the commercial role of these families and their effects on the economy of Ottoman Egypt have been described and explained. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Egypt in Ottoman Period, Foreign Trade of Egypt, Commercial Families, Maghrebians | ||
| مراجع | ||
|
أباظة، فاروق عثمان، اثر تحول التجارة العالمیة الی راس الرجا الصالح علی مصر و عالم البحر المتوسط اثناء القرن السادس عشر، قاهره: دارالمعارف، 1994م. ابراهیم حسن، حسن، المجمل فی التاریخ المصری، قاهره، الهیئة العامة لقصور الثقافة، قاهرة: 1942 م. ابن ایاس الحنفی، محمد بن احمد،بدایع الزهور فی وقائع الدهور، قاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب، 1984 م. أحمد هریدی، صلاح، الحجازیون وحیاتهم الاقتصادیة والاجتماعیة فی مدینة الاسکندریة فی العصرالعثمانی، المورخ العربی، العدد 33، السنة 1407. أحمد یاغی، اسماعیل، العالم العربی فی التاریخ الحدیث، ریاض: مکتبة العبیکان، 1997 م. اسحاقی المنوفی، محمدعبدالمعطی بن أبی الفتح بن احمدبن عبدالمغنی بن علی، لطائف اخبار الأول فیمن تصرف فی مصر من أرباب الدول، قاهرة: مکتبة الایمان، 1420. ابن‌الوزان الزیاتی، حسن بن محمد، وصف آفریقا، قاهره: مکتبه الاسدی، 2005م. باشا مبارک، علی، الخطط التوفیقیة لمدینة الاسکندریة، بولاق، مکتبة الاداب و مطبعتها بالجمامیز، 1989 م. بقای، محمد قندیل، المختار من تاریخ الجبرتی، اسکندریه: مطابع الشعب، 1958 م. بکری، محمد ابن ابی السرور، الروضة المأنوسة فی اخبار مصر المحروسة، تحقیق و تعلیم: عبدالرزاق عیسی، قاهره: مکتبة الثقافة الدینیة، 1997 م. همو، المنح الرحمانیة فی الدولة العثمانیة و ذیله اللطائف الربانیة علی المنح الرحمانیة، دمشق: دارالبشائر، 1415ه/ 1995م. تونسی، محمدبن عمر، تشحیذ الأذهان بسیرة بلاد العرب و السودان، تحقیق خلیل محمود عساکر و مصطفی محمد مسعد، قاهره: مکتبه الاسرۀ، 2007م. جبرتی، عبدالرحمن بن حسن، عجایب الآثارفی التراجم و الأخبار، قاهره، مطبعة دارالکتب المصریة بالقاهرة، 1997م. جیرار، ب.س، وصف مصر موسوعة الحیاة الاقتصادیة فی مصر فی القرن الثامن عشر الزراعة ـ الصناعات و الحرف ـ التجارة، ترجمه: زهیر الشایب، جزء اول، القاهرة، [بی‌نا]، [1978]. حامد مغیث، کمال، مصر فی العصر العثمانی 1798ـ1517 م، تقدیم رؤوف عباس، قاهره، مرکز الدراسات و المعلومات القانونیة لحقوق الانسان، 1997 م. حلاق، حسان و صباغ، عباس، المعجم الجامع فی المصطلحات الأیوبیة و المملوکیة و العثمانیة ذات الأصول العربیة و الفارسیة و الترکیة، بیروت، دارالعلم للملایین، 1999 م. دمرداشی، امیر احمد، الدرة المصانة، قاهره، المعهد العلمی الفرنسی للآثار الشرقیة بالقاهرة، 1989 م. ذهنی، الهام محمد علی، مصر فی کتابات الرحالة الفرنسیین فی القرنین السادس عشر والسابع عشر، قاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب، 1991 م. رمضان، عبدالعظیم، الاسکندریة فی العصر الحدیث، قاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب، 1993 م. همو، مصر قبل عبدالناصر، قاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب، 1995 م. همو، تاریخ سواحل مصر الشمالیة عبر العصور، قاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب، 2001 م. شومان، محسن علی، «جمارک البهار فی مصرالعثمانیة»،الاجتهاد، عدد 33، خریف 1417. شیال، جمال الدین، دراسات فی تاریخ الاسلامی، الاسکندریه، مکتبة الثقافة الدینیة، 2000 م. صابان، سهیل، المعجم الموسوعی للمصطلحات العثمانیة التاریخیة، الریاض، مکتبة الملک فهد الوطنیة، 2000 م. صمیدعی، زیاد حمد و الکیلانی، جمال‌الدین الفالح، تاریخ الدولة العثمانیة، فاس، المنظمة المغربیة للتربیة و الثقافة و العلوم، 2013 م. عامر، محمود، «المصطلحات المتداولة فی الدولة العثمانیة»، دراسات تاریخیة، العددان 118ـ117 کانون الثانی ـ حزیران لعام 2012. عبدالرحیم، عبدالرحیم عبدالرحمن، المغاربة فی مصر فی العصر العثمانی، تونس: منشورات المجلة التاریخیة المغربیة ودویان المطبوعات الجامعیة، 1982 م. همو،الریف المصری فی القرن الثامن عشر، قاهره: مکتبة مدبولی، 1986م. همو، فصول من تاریخ مصر الاقتصادی و الاجتماعی فی العصر العثمانی، قاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب، 1990 م. عبدالله أبوالروس، خالد حامد السید،مدینة مصر القدیمة فی القرن السابع عشر المیلادی، قاهره: عمید کلیة الآداب ـ جامعة القاهرة، [بی‌تا]. عبدالمعطی، حسام محمد، العائلة و الثروة‌ـ البیوت التجاریة المغربیة فی مصرالعثمانیة، قاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب، 2008. علی عمر، سمیرة فهمی، إمارة الحج فی مصرالعثمانیة، قاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب، 2001م. فرید فتحی، محمد، فی جغرافیة مصر، الاسکندریه، دارالمعرفة الجامعیة، 2000 م. کامل عبده، مصطفی، حکایة مصر و بلاد السودان فی العصر العثمانی، قاهره: الهیئة العامة لقصور الثقافة، 2014 م. مخلوف، ماجدة، القانون الاداری لولایة مصر فی العهد العثمانی فی ضوء التشریع الاسلامی، قاهره: دارالافاق العربیة، 2008 م. مهری کرکوکی، محمد، رحلة مصر و السودان، فجاله، مطبعة الهلال، 1332 ه.ق. حنا، نللی، تجار القاهرة فی العصر العثمانی سیرة أبوطاقیة شاهبندرالتجار، ترجمه روءف عباس، قاهره: الدار المصریة اللبنانیة، 1997م. هریدی علی، صلاح احمد، الجالیات الاروبیة فی الاسکندریة العثمانی، اسکندریه، دارالمعرفة الجامعیة، 1989 م. همو، اللیبیون و حیاتهم الاقتصادیة و الاجتماعیة فی مصرالعثمانیة، مؤتمر العلاقات المصریة اللیبیة عبرالعصور، معهد الدراسات الإفریقیة ـ جامعة القاهرة، 2008م. یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، بیروت: دار صادر، 1995 م. - Barkan, Omer lutfi, XV ve XVI inci asırlarda Osmanlı İmparatorluğu’nda zirai ekonominin hukuki ve mali esaslar, Istanbul: İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi, 2001.
- Mikhail, Alan, Nature and empire in Ottoman Egypt: an environmental history, Cambridge: Cambrige university press, 2011. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 574 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 420 |
||