پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,765 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,201,749 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,949,837 |
ررویارویی سیاسی ـ مذهبی دولت عثمانی با صفویان (907ـ1003ه.ق/1501ـ1594م) | ||
| پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی | ||
| مقاله 4، دوره 49، شماره 1، شهریور 1395، صفحه 57-76 اصل مقاله (360.82 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhic.2018.246188.653835 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدحسین صادقی* 1؛ حسن حضرتی2 | ||
| 1کارشناسی ارشد تاریخ، دانشگاه تهران | ||
| 2دانشیار دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| پس ازتشکیل دولت شیعیمذهب صفوی در آغاز سدۀ دهم/شانزدهم معادلات سیاسی در غرب آسیا برهم خورد. تفاوت مذهبی میان صفویان و عثمانیان، نارضایی دولت عثمانی از تشکیل دولتی نیرومند در شرق قلمرو خویش، تبلیغات مذهبی صفویان در قلمرو عثمانی، ادعای عثمانیان مبنی بر سروری جهان اسلام و اختلافات سیاسی میان دو دولت، رویارویی عثمانیان و صفویان را اجتنابناپذیر کرده بود. در فاصلۀ سال‌های 907ـ1003ه.ق/ 1501ـ1594م سیاست دولت عثمانی در برابر صفویان، حمایت از طریقتهای صوفیانۀ همسو با عثمانیان و رویارویی مستقیم نظامی با صفویان بود. دولت عثمانی در زمان سلطان بایزید دوم، جهت مقابله با صفویان، به درخواست توقف تبلیغات مذهبی در قلمرو عثمانی از طریق نامهنگاری با شاه اسماعیل و حمایت از طریقتهای صوفیانۀ همسو با خود، بسنده کرد. در زمان سلطان سلیم اول در کنار حمایت از طریقتهای صوفیانۀ همسو با عثمانیان و با بهرهگیری از فتواهای علمای عثمانی، رویارویی مستقیم نظامی با صفویان نیز در دستور کار قرار گرفت؛ سلطان سلیم بدین طریق توانست بحرانی که موجودیت سلطنتش را تهدید میکرد از میان بردارد. سیاست سلطان سلیم در برابر صفویان در دوره جانشینان وی نیز ادامه یافت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اسماعیل اول صفوی؛ بایزید دوم؛ سلیمان قانونی؛ سلیم اول؛ دولت صفوی؛ دولت عثمانی؛ مراد سوم | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Political-Religious Confrontation of the Ottoman State with the Safavids(907-1003 AH/1501-1594 AD) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Hosein Sadeghi1؛ Hasan Hazrati2 | ||
| 1Mastar of History of Central Asia & the Caucasus, University of Tehran | ||
| 2Associate Professor, University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| In the early 10th/16th century, with the formation of the Shiite-Safavid government, political equations in Western Asia collapsed. The religious difference between the Safavids and the Ottomans, dissatisfaction of the Ottoman government's with the formation of a strong government in the east of its territory, the religious propaganda of the Safavids in the Ottoman territory, the Ottoman claims to the dominance of the Islamic world, and the political disagreements between the two states, inevitably led to a confrontation between the Ottomans and the Safavids. During the years 907-1003 AH / 1501-1594, the policy of the Ottoman government against the Safavids was supporting of the Sufi orders who were in line with the Ottomans and a direct military confrontation with the Safavids. The Ottoman Sultans and the Ulamas noticed the danger that threatened their place by safavids and confronted this threat. The Ottoman state during the reign of Sultan Bayezid II, wrote several letters to the Shah Isma'il, requesting the suspension of religious propaganda in the Ottoman territory, and then supporting the Sufi orders who were not in line with the Safavids. At the time of Sultan Salim I, along with the support of the Sufi orders who were in line with the Ottomans, and using the Ottoman Ulamas’ Fatwas, direct military confrontation with the Safavids was also on the agenda. Thus, Sultan Selim managed to eliminate the crisis that threatened his kingdom. Sultan Salim's policy against the Safavids continued during his successors. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Safavid State, Ottoman State, Ismail I, Bayezid II, Selim I, Suleiman The Magnificent, Murad III | ||
| مراجع | ||
|
ابن کمال (کمال پاشازاده)، احمد بن شمسالدین، خمس رسائل فی الفرق و المذاهب، چاپ سید باغجوان، قاهره: دارالسلام للطابعه و النشر و التوزیه و الترجمه، 1425. ابنالحنبلی، رضیالدین محمد بن ابراهیم بن یوسف الحلبی، درّالحببفیتاریخأعیانحلب، چاپ محمود حمد الفاخوری و یحیى زکریا عبّارۀ، دمشق: منشورات وزارۀ الثقافۀ، 1972. ابوبکر بن عبدالله، تاریخ عثمان پاشا، شرح لشکرکشی عثمانی به قفقاز و آذربایجان(تصرف تفلیس، شروان و تبریز) 986ـ993 هجری قمری، چاپ یونس زیرک، ترجمه، مقدمه و توضیحات و پیوستها نصرالله صالحی، تهران: طهوری، 1392. اسپناقچی پاشازاده، محمد عارف، انقلاب الاسلام بین الخواص و العوام، چاپ رسول جعفریان، قم: دلیل ما، 1389. افندی، خواجه سعدالدین، تاجالتواریخ، استانبول: مطبعه عامره، 1279ـ1280. امامی خویی، محمدتقی، تاریخ امپراتوری عثمانی، تهران: سمت، 1395. انصاری قمی، حسن، «تحلیلی از ادبیات فقه سیاسی علما در دولت‌های عثمانی و صفوی»، کتاب ماه دین، شهریور و مهر 1384، ش95ـ96، صص 4ـ15. اوزون چارشیلی، اسماعیل حقی، تاریخ عثمانی، ترجمه ایرج نوبخت، تهران: کیهان، 1368. اینالجیق، خلیل، امپراتوری عثمانی(عصر متقدم 1300 تا 1600)، ترجمه کیومرث قرقلو، تهران: بصیرت، 1394. بدلیسی، ادریس، سلیمشاهنامه، رساله دکتری به اهتمام حجابی قیرلانقیج، آنکارا: دانشگاه آنکارا، انستیتوی علوم اجتماعی، 1995م. پارسادوست، منوچهر، شاه اسماعیل اول پادشاهی با اثرهای دیرپای در ایران و ایرانی، بیجا، شرکت سهامی انتشار، 1375. پورگشتال، هامر، تاریخ امپراطوری عثمانی، ترجمه میرزا زکی علیآبادی، به اهتمام جمشید کیانفر، تهران: زرین، 1367. تتوی، قاضی احمد؛ قزوینی، آصف خان، تاریخ الفی، تصحیح غلامرضا طباطبایی مجد، تهران: علمی و فرهنگی، 1382. ترکمان، اسکندر بیگ، تاریخ عالمآرای عباسی، چاپ ایرج افشار، تهران: امیرکبیر، 1382. جهانگشای خاقان، به کوشش الله دتا مضطر، اسلام آباد: مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان،1364 حسینی، خورشاه بن قباد، تاریخ ایلچی نظام شاه، چاپ محمدرضا نصیری و کوئیچی هانهدا، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1379. دورسون، داود، دین و سیاست در عثمانی، ترجمه منصوره حسینی و داود وفایی، تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، 1381. رحیملو، یوسف، «چالدران، جنگ»، دبا، ج 19، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران: انتشارات دایرهالمعارف بزرگ اسلامی، صص 225ـ234. روملو، حسن بیگ، احسن التواریخ، چاپ عبدالحسین نوایی، تهران: بابک، 1357. صولاقزاده، محمد همدمی چلبی، تاریخ صولاقزاده، استانبول: محمود بک مطبعهسی، 1297. طاشکپری زاده، احمد بن مصطفی، الشقائق النعمانیه فی علماء الدوله العثمانیه، بیروت: دارالکتب العربی، 1395. عاشق پاشازاده، احمد، تواریخ آل‌عثمان (عاشق پاشازاده تاریخی)، استانبول: مطبعه عامره، 1332. عالمآرای صفوی، مصحح یدالله شکری، تهران: بنیاد فرهنگ ایران، 1350. عبادی، مهدی، «بحران مشروعیت سلیم اول و ارتباط آن با وقوع جنگ چالدران»تاریخ و تمدن اسلامی، بهار و تابستان 1393، ش 19، صص 141ـ158. همو، «مواضع مدرسیان عثمانی در قبال مساله تشیع در آناتولی و یورش یاووز سلیم به ایران»، تاریخ و فرهنگ، سال چهل و هشتم، بهار و تابستان 1395، ش 96، صص 52ـ27. همو، نقش مدارس در سیاست مذهبی دولت عثمانی (دوره کلاسیک: قرون8ـ10/14ـ16)، رساله دکتری، دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران، رشته تاریخ و تمدن ملل اسلامی، بهمن 1391. فریدون بیگ، احمد، منشآت السلاطین، استانبول: مطبعه عامره، 1274. گوگچه، جمال، قفقاز و سیاست امپراتوری عثمانی، ترجمه وهاب ولی، تهران: وزارت امور خارجه، 1373. منصوری، فیروز، رازهایی در دل تاریخ، بیجا: بی‌نا، بی‌تا. Ahmet Dede, Müneccimbaşı, Müneccimbaşı Tarihi, çev: İsmail Erunsal, İstanbul, 1974, C.2.
Allouche, Adel, Osmanlı-Safevi İlişkileri Kökenleri ve Gelişimi, Çev: Ahmed Emin Dağ, İstanbul, Anka Yayınları, 2001.
Celal-zade Mustafa, Selim-Name, Hazırlayanlar: Ahmet Uğur ve Mustafa Çuhadar, Ankara, kültür Bakanlığı, 1990.
Ekinci, Mustafa, “Yavuz Sultan Selim Döneminde Osmanlı-Safevi İlişkileri”, Türkler,C.9, Ankara, 2002, SS.831-858.
Gündüz, Tufan, Son Kızılbaş Şah İsmail, İstanbul, Yeditepe Yayınevi, 2010.
Karaca, Behset, “Safevî Devleti'nin Ortaya Çıkışı ve II. Bayezid Dönemi Osmanlı-Safevî İlişkiler”, Türkler, c.9. Ankara, 2002, SS.759-779.
Kılıç, Remzi, Kanuni Devri Osmanlı-İran Münasebetleri, İstanbl, Kültür Sanat Yayıncılık, 2006.
Küçükdağ, Yusuf, “Measures Taken by the Ottoman State against Shah İsmail's Attempts to Convert Anatolia to Shia”, Uniiversity of Gaziantep Journal of Social Sciences,7(1), 2008, PP, 1-17.
Nesibli, Nesib, “Osmanlı-Safevi Savaşları, Mezhep Meselesi ve Azerbaycan”, Türkler, Ankara, 2002, C.6 Ankara, 2002, SS.1570-1580.
Ocak, Ahmet Yaşar, “Balım Sultan”, DİA,C.5, SS.17-18.
Idem, “Bektaşılik”, DİA, c.5, SS.373-379.
Sarıkaya, M.Saffet, “DİNİ VE SİYASİ BAKIMDAN OSMANLI-İRAN MÜNASEBETLERİ”, Türk Kültürü, Sayı 363, Yıl XXXI, SS.406-422.
Shaw, Stanford Jay, History Of The Ottoman Empire And Modern Turkey, Vol.1, Cambridge University Press, 1976. Sümer, Faruk, Safevi Devletini Kuruluşu ve Gelişmesinde Anadolu Türklerin Rolü, Ankara, Güven Matbaası, 1976.
Tansel, Selahattin, Yavuz Sultan Selim, Millı Gitim Basimevi, Ankara: 1969. Tekindağ, Şehabeddin, “Yeni Kaynak ve Vesıkaların Işığı Altında Yavuz Sultan Selimin İran Seferi”, Tarih Dergisi XVII/22(1968), 49-78. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 537 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 721 |
||