پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,228 |
| تعداد مقالات | 67,750 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,085,624 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,824,339 |
ارزیابی طرح ویژه بهسازی و نوسازی مسکن روستایی از منظر شاخص‌های مسکن مطلوب و پایدار روستایی | ||
| نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی | ||
| مقاله 3، دوره 24، شماره 1، فروردین 1398، صفحه 29-44 اصل مقاله (19.87 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfaup.2019.266714.672127 | ||
| نویسندگان | ||
| محسن سرتیپی پور1؛ سحر ندایی طوسی* 2؛ سیما سعادت شورک حاجی3 | ||
| 1استاد گروه معماری و عضو هسته پژوهشی معماری روستایی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه برنامه‌ریزی و طراحی شهری و منطقه‌ای، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| 3دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| نیازهای زیستی و معیشتی امروزین و تغییریابنده‌ی ساکنان روستایی و پیروی برنامه‌های روستایی از رویکردهای غیرمشارکتی و اثبات‌گرایانه، باعث بروز ناهمسازیهایی میان وضعیت اجرا با اهداف برنامه‌ها شده‌است؛ در نتیجه، باوجود موفقیت‌های نسبی برنامه‌ها، به‌روزرسانی آن‌ها امری ضروری به نظر می‌رسد. بر این اساس، هدف مقاله، با دستور کار سیاست‌پژوهی، به ارزیابی میزان تحقق‌پذیری"طرح ویژه‌ی بهسازی و نوسازی مسکن‌روستایی" اختصاص یافته‌است. در چارچوب روش‌شناسیِ پژوهشِ ارزیابانه و با استفاده از پیمایش‌تصادفی، سه استان نمونه‌ی گیلان، همدان و سیستان‌وبلوچستان با سه سطح متفاوت توسعه‌یافتگی، نفوذپذیری و تحقق‌پذیری طرح، هدف ارزیابی قرارگرفتند. با‌توجه به چارچوبِ منتخبِ ارزیابی، متشکل از معیارهای پالایش‌یافته‌ی مسکن مطلوب و پایدار روستایی و نیز معیارهای مستخرج از اهداف طرح ویژه، نتایج پژوهش، نشان‌گر موفقیت نسبی برنامه در دست‌یابی به اهداف ثبات‌جمعیتی و پایداری توسعه، صرفه‌مندی در پرداخت‌تسهیلات و به‌زیستی و رضایتمندی ذهنی از واحدهای جدید با انحرافاتی جزئی از معیارهای منتخب بوده‌است. ولی برنامه در زمینه‌ی معیار پاسخ‌گویی و انطباق با نیاز متقاضیان و نیز در خصوص معیار مقاومت و ایمنی، با ناهمسازیهایی مواجه‌بوده‌است. در نهایت نیز سیاست‌هایی هم‌چون طراحی مشارکت‌محور، ارائه نقشه‌های منعطف و به‌روزرسانی طرح‌های از پیش‌تعیین‌شده در راستای پاسخ‌گویی به نیازهای زیستی و معیشتی و اولویت‌بخشی به رویکرد توانمندسازی اجتماعات محلی روستایی، تشدید نظارت بر ناظران و تغییرات نقشه‌ای پس از اجرا به منظور ارتقاء سند و سازوکارهای طرح ویژه پیشنهاد شده‌است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| "ارزیابی برنامه"؛ "نوسازی مسکن روستایی"؛ "شاخص‌های مسکن مطلوب"؛ "تحقق‌پذیری"؛ "مناطق روستایی ایران" | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Assessment of rural renewal plan from the perspective of sustainable and desirable rural housing criteria | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohsen Sartipi Pour1؛ Sahar Nedae Tousi2؛ Sima Saadat Shoorak Haji3 | ||
| 1استاد گروه معماری و عضو هسته پژوهشی معماری روستایی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه برنامه‌ریزی و طراحی شهری و منطقه‌ای، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| 3دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| چکیده [English] | ||
| Assessment is a systematic method of collecting, analyzing and using measurement results to improve the development plans and its timing. Initiated in 2005, the special plan for the improvement and renewal of rural housing to provide resilient housing in line with rural needs annually renovates 200,000 rural residential units according to the Islamic Revolution's Housing Foundation. Despite the relative success of the Rural Improvement and Renewal plan, two main factors necessitated the assessment studies for rooting, pathology and corrective suggestions: observing the paradox between the implementation and some process/content goals outlined in the Special Plan and the developments and complexities resulting from changes in construction technologies and spatial needs of rural applicants. Accordingly, our aim is to assess the realization and implications of special plan in the framework of the evaluative research methodology using theoretical assessment and impact assessment through randomized social survey in three provinces of Gilan, Hamedan and Sistan Baluchestan with three different levels of development, permeability and realization. Sampling was carried out in three stages: (1) selecting provinces based on human-physical indicators(showing the development level among the factors influencing the successful implementation), provincial institutional features including administrative, legal, and financial characteristics as well as realization and permeability coefficients as two variables indicating the status of the special plan’s permeation and realization in rural units. The main objectives of this study included: identifying theoretical and content constraints of the Special Plan, two research missions for desirability assessment and theoretical efficiency and assessing the realization of the improvement and renewal of rural housing in the three main axes: (1) the procedural axes, (2) the aesthetic/native-oriented quality axis, (3) the contextual axis such as resistance, satisfaction and mental well-being, etc. which are measurable using quantity criteria. Considering the research limitations, this study only deals with the third axis results. In the framework of the selected conceptual model of research based on the review of criteria of sustainable and decent rural housing, the theoretical adequacy assessment tools and realization of sustainable and decent rural housing measures in the targeted villages include a few criteria the validated through theoretical foundations and concordance with the actors of the special including population stability and sustainability of development, accountability and adaptation to needs, subjective well-being and satisfaction, economic continuity and ability of residents, compliance with the requirements of ambitious plans, resilience and safety, social security and the quality of cases. The results indicated that the plan was relatively successful regarding population stability and sustainability of development, economic continuity, affordability and economic capacity, well-being and mental satisfaction of residents. However, the plan partly failed to meet the criteria of accountability and adaptation to the needs of applicants with paradoxes such as failure to meet certain livelihood needs, as well as resilience and safety. Finally, participatory design policies, flexible mapping and updating of predetermined plans for meeting the livelihood needs and prioritizing the rural-community empowerment approach, intensified monitoring by supervisors, and post-implementation map changes have been proposed to promote documents and mechanisms of this plan. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| "Planning Assessment", "Rural Housing Renewal", "Desirable Housing Index", "Realization", "Iran's Rural Area" | ||
| مراجع | ||
|
بنیاد مسکن انقلاب اسلامی (1384)، طرح ویژه بهسازی و نوسازی مسکن روستایی، دفتر مرکزی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، معاونت امور بازسازی و مسکن روستایی، دفتر مسکن روستایی، تهران. بنیاد مسکن انقلاب اسلامی (1395)، گزارش هفتگی پیشرفت کار تسهیلات طرح ویژه منتهی به تاریخ 01/08/1395، معاونت امور بازسازی و مسکن روستایی، دفتر مسکن روستایی، تهران. پژوهشکده مطالعات توسعه جهاد دانشگاهی واحد تهران (1390)، مطالعه تطبیقی بهسازی مسکن روستایی (هند،چین و ترکیه)، گزارش طرح پژوهشی مصوب معاونت امور بازسازی مسکن روستایی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی. شریف‌زادگان، محمدحسین؛ ندایی طوسی، سحر و همکاران (1397)، توسعۀ منطقه‌ای و ارزیابی راهبردی محیط‌زیستی: مبانی نظری، مفاهیم و روش‌ها، انتشارات دانشگاه شهیدبهشتی، تهران. صلاحی اصفهانی، گیتی؛ میرزاعلی، محمد و سادین، حسین(1396)، بررسی و تحلیل اثرات طرح بهسازی مسکن بر الگوی بومی مساکن روستایی (مطالعه موردی: دهستان سلطانعلی شهرستان گنبدکاووس)، نشریه مسکن و محیط روستا، شماره 157، صص 116-101. عزیزی، محمدمهدی؛ حاجی پور، خلیل و خلیلی، احمد (1387)، طرح ویژه بهسازی مسکن روستایی- ارزیابی فرایند، فصلنامه آبادی، سال هجدهم، شماره 59، شماره 24 دوره جدید، صص37-32 . عزیزپور، فرهاد و صادقی، زهره (1397)، ارزشیابی اثرات اجرای طرح ویژه بهسازی بر توسعه مسکن روستایی (مطالعه موردی: دهستان ابریشم)، فصلنامه مسکن و محیط روستا، شماره 164، صص 12-3 . عظیمی، نورالدین؛ زالی، نادر و فاروقی، محمدرضا (1393)، بررسی تأثیر وام مسکن روستایی در کیفیت ساخت‌وسازهای جدید مسکونی (مطالعه موردی شهرستان شفت)، مجله علمی و پژوهشی برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا)، سال چهارم، شماره اول، صص142-127. عینالی، محمدی؛ یگانه، خالدی نیا و محمد، طیب (1394)، اثرات بهسازی مسکن در تحولات کارکرد اقتصادی مساکن روستایی (مورد: دهستان شمشیر در شهرستان پاوه)، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 4 (14)، صص191-209. مطیعی لنگرودی، سید حسن و بخشی، زهرا (1388)، نقش اعتبارات بهسازی مسکن در توانمندی و ماندگاری جمعیت روستایی دهستان بیهق، شهرستان سبزوار، پژوهشهای جغرافیای انسانی، 42 (2)، صص 31-46. معاونت پژوهشی دانشگاه تهران (1390)، طرح جامع تحقیقات مسکن روستایی، گزارش پژوهشی معاونت امور بازسازی و مسکن روستایی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی. مهندسین مشاور طرح و منظر (1386)، تدوین اصول و معیارهای کیفی مسکن روستایی، طرح پژوهشی مصوب معاونت امور بازسازی مسکن روستایی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی. یعقوبی، جعفر؛ رنجور، ابوالفضل و خشنودی فر، زهرا (1392)، تحلیل مؤلفه های پیش برنده در اجرای موفقیت آمیز طرح بهسازی و نوسازی مسکن روستایی (مورد: شهرستان خدابنده)، فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره 32، صص 162-149. Anderson, R; Mikuliç, B; Vermeylen, G; Lyly-Yrjanainen, M & Zigante, V (2009), Second European Quality of Life Survey Overview, Office for Official Publications in the European Communities.
Ahn, M & Lee, S. J (2016), Housing satisfaction of older (55+) single-person householders in US rural communities, Journal of Applied Gerontology, 35 (8), 878-911.
Bredenoord, J (2017), Sustainable Building Materials for Low-cost Housing and the Challenges Facing their Technological Developments: Examples and Lessons Regarding Bamboo, Earth-Block Technologies, Building Blocks of Recycled Materials, and Improved Concrete Panels, J Archit Eng Tech, 6, p.187.
Cahill, N (2014), Financing of social housing in selected European countries, NESC Secretariat Papers, Paper, (11).
Fahey, T; Whelan, C. T & Maître, B (2005), First European quality of life survey: income inqualities and deprivation, Office for Official Publications in the European Communities.
Giannetti, B. F; Demétrio, J. C; Agostinho, F; Almeida, C. M & Liu, G (2018), Towards more sustainable social housing projects: Recognizing the importance of using local resources. Recognizing the importance of using local resources, Building and Environment, 127, pp.187-203.
Hannula, E. L (2012), Going Green: a handbook of sustainable housing practices in developing countries, UN-HABITAT.
Meng, G & Hall, G. B (2006), Assessing housing quality in metropolitan Lima, Peru, Journal of Housing and the Built Environment, 21 (4), pp.413-439.
National Rural Housing Coalition (2015), The Mutual Self- Help Housing Program Reflecting on 50 years of success.
Rossi, P. H; Lipsey, M. W & Freeman, H. E (2003), Evaluation: a systematic approach, Sage publications, USA.
UN-Habitat (2009), Making Sustainable Cities (Chapter 9: The Monitoring and Evaluation of Urban Plans).
UN-Habitat (2012), Sustainable housing for sustainable cities: A policy framework for developing countries, UN Habitat.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 861 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,976 |
||