سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات158
تعداد شماره‌ها6,230
تعداد مقالات67,764
تعداد مشاهده مقاله115,174,279
تعداد دریافت فایل اصل مقاله89,923,400
غلامی, فرزاد, بیچرانلو, عبدالله. (1399). صنعت فرهنگ و تلویزیون در ایران: تحلیل انتقادی برنامۀ «ماه عسل». , 9(2), 373-392. doi: 10.22059/jisr.2020.285721.905
فرزاد غلامی; عبدالله بیچرانلو. "صنعت فرهنگ و تلویزیون در ایران: تحلیل انتقادی برنامۀ «ماه عسل»". , 9, 2, 1399, 373-392. doi: 10.22059/jisr.2020.285721.905
غلامی, فرزاد, بیچرانلو, عبدالله. (1399). 'صنعت فرهنگ و تلویزیون در ایران: تحلیل انتقادی برنامۀ «ماه عسل»', , 9(2), pp. 373-392. doi: 10.22059/jisr.2020.285721.905
غلامی, فرزاد, بیچرانلو, عبدالله. صنعت فرهنگ و تلویزیون در ایران: تحلیل انتقادی برنامۀ «ماه عسل». , 1399; 9(2): 373-392. doi: 10.22059/jisr.2020.285721.905

صنعت فرهنگ و تلویزیون در ایران: تحلیل انتقادی برنامۀ «ماه عسل»

مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
مقاله 5، دوره 9، شماره 2، تیر 1399، صفحه 373-392    اصل مقاله (574.69 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jisr.2020.285721.905
نویسندگان
فرزاد غلامی1؛ عبدالله بیچرانلو* 2
1دکتری ارتباطات اجتماعی دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه تهران
2استادیار ارتباطات اجتماعی دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه تهران
چکیده
مقالة حاضر درصدد تحلیل رویکرد برنامه‌سازی سیمای جمهوری اسلامی ایران بر مبنای نظریة صنعت فرهنگ است. در ادبیات نظری پژوهش، رویکرد مکتب فرانکفورت به سرمایه‌داری مدرن، نظریة صنعت فرهنگ و رویکرد آن به رسانه‌های جمعی، به‌ویژه تلویزیون تبیین شده است. سپس برای منطق تحلیل از روش تفکر دیالکتیکی و قرائت توأمان امر جزئی و امر کلی، با درنظرداشتن رویکرد نقد درونی در نظریة انتقادی و توجه به رویکرد سلبی مکتب فرانکفورت به فرهنگ استفاده شده است. نمونة مورد مطالعة این تحقیق، برنامة ماه ‌عسل شبکة 3 سیمای جمهوری اسلامی ایران در سال‌های 1392 تا 1397 است. در تحلیل برنامه، به روش نمونه‌گیری نظری و هدفمند، قسمت‌هایی از این برنامه با روش تحلیل محتوای کیفی تحلیل شده‌اند. براساس تحلیل یافته‌ها مهم‌ترین رویکردهای این برنامة تلویزیونی عبارت‌اند از: تحریف نیازهای واقعی (فردی‌کردن مسائل ساختاری)، ابزاری‌سازی خرد (تقلیل انسان‌ها به شیء برای رسیدن به هدف)، ترویج سازش و تمکین در برابر شرایط اقتصادی (ستایش و رمانتیزه‌کردن فقر) و تجاری‌کردن ارزش‌های اخلاقی و دینی. سپس این مؤلفه‌ها تفسیر انتقادی شدند. براساس یافته‌های پژوهش با درنظرگرفتن حاکم‌بودن ارزش‌های الگوی نئولیبرال و سرمایه‌دارانه بر اقتصاد و جامعة ایران، تلویزیون نیز با وجود ادعایش دربارة انتقاد از نظام سرمایه‌داری، پیوندی وثیق با ارزش‌های سرمایه‌داری دارد؛ بنابراین می‌توان گفت براساس منطق نقد درونی غلبة ارزش‌های سرمایه‌داری بر برنامه‌های سیما مانع تحقق و تمهید اهدافی از قبیل تبدیل‌شدن به دانشگاه عمومی است.
کلیدواژه‌ها
برنامة ماه ‌عسل؛ تفکر دیالکتیکی؛ تلویزیون؛ صنعت فرهنگ؛ نقد درونی
عنوان مقاله [English]
Culture Industry & Television in Iran (Case Study of “Mahe Asal (Honey Moon)” Program)
نویسندگان [English]
Farzad Gholami1؛ Abdollah Bicharanlou2
1PhD in Communication, Department of Communication, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran
2Assistant Professor of Communication, Department of Communication, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]
Introduction: Media materials and contents are one of mediations which provide interpretations on a society. Thus the programs of Islamic Republic of Iran Broadcasting (IRIB) like Mahe Asal (Honey Moon) are proper mediation to interpret and understand Iranian Society.  The question is; what characteristics of Iranian society have been reflected in Mahe Asal (Honey Moon)? This paper is to analyze the programming approach of IRIB, based on the culture industry theory. On the literature review, the approach of Frankfurt School toward modern capitalism, culture industry theory and their approach toward mass media, especially television has been described.
Method:  In this paper, according to the nature of the research problem, a qualitative method has been chosen. By following Adorno approach to analyze a popular TV program, the qualitative content analysis has been used. The research is focused on “Mahe Asal (Honey Moon)” Program which has been released during 2013 to 2018. To analyze the program by applying the theoretical or purposive sampling, the episodes of the mentioned program have been analyzed by qualitative content analysis. According to the research goals, the episodes of mentioned program produced in 2013 and 2018 were selected as research case studies. Every 60 episodes of programs released in the mentioned 2 years were analyzed. Every selected  programs were watched fully and their content were analyzed based on the selected method.
Finding:The main results of research include: misreporting the real needs (individualizing the structural problems), making the rationality instrumental, declining the human to the object level to achieve the goal, propagation of compromise and deferring to the economic situation (hailing and sentimentalizing the poverty) and commercializing ethic and religious values. The mentioned categories have been critically interpreted.
Results & Conclusion: The research results show that considering the spread of neoliberal and capitalism values in Iranian society and economy, the television despite alleging to criticize capitalism, but in fact is integrated with capitalism and consumerism values. Thus according to internal critique logic, the dominance of capitalism values on IRIB programs prevents it to realize its` goals such as turning into public university. So IRIB, especially the television organization has to produce TV Programs based on religious values and Just-based approaches which led to formation of Islamic Republic of Iran. These approaches are contradictory to capitalism approaches. 
 
کلیدواژه‌ها [English]
Culture Industry, Television, Mahe Asal (honey moon) Program, Dialectic Thought
مراجع
  • استریناتی، دومینیک (1384)، مقدمه‌ای بر نظریة فرهنگ عامه، ترجمة ثریا پاک‌نظر، تهران: انتشارات گام نو.
  • بنت، اندی (1386)، فرهنگ و زندگی روزمره، ترجمة حسن چاوشیان، تهران: انتشارات اختران.
  • تیلور، پل. ای و هریس، جان. آل (1389)، نظریة انتقادی رسانه‌های گروهی، ترجمة یعقوب نعمتی وروجنی، تهران: انتشارات مؤسسة جام جم.
  • حبیبی، فؤاد (1392)، علیه ایدئولوژی‌های پایان: آپوکالیپتیسم، منطق سینمای سرمایه‌داری فاجعه، تهران: انتشارات کتاب آمه.
  • شرت، ایون (1387)، فلسفة علوم اجتماعی قاره‌ای: هرمنوتیک، تبارشناسی و نظریه انتقادی، ترجمة هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
  • فرهادپور، مراد (1381)، «ایده‌هایی دربارة تلویزیون»، مجلة ارغنون، شمارة 20: 127-138.
  • فلیک، اووه (1388)، درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمة هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
  • فیسک، جان (1380)، «فرهنگ تلویزیون»، ترجمة مژگان برومند، مجلة ارغنون، شمارة 19: 125-142.
  • کرایب، یان (1389)، نظریه‌های اجتماعی مدرن، ترجمة عباس مخبر، تهران: انتشارات آگه.
  • کلنر، داگلاس (1392)، نظریة انتقادی: از مکتب فرانکفورت تا پسامدرن، ترجمة محمدمهدی وحیدی، تهران: انتشارات سروش.
  • لیندلاف، تامس و تیلور، برایان (1388)، روش تحقیق کیفی در علوم ارتباطات، ترجمة عبدالله گیویان، تهران: انتشارات مؤسسة همشهری.
  • محمدپور، احمد (1389)، روش در روش: دربارة ساخت معرفت در علوم انسانی، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
  • محمدپور، احمد (1390)، روش تحقیق کیفی: ضد روش 2، تهران: جامعه‌شناسان.
  • میلنر، آندرو و براویت، جف (1390)، درآمدی بر نظریة فرهنگی معاصر، ترجمة جمال محمدی، تهران: انتشارات ققنوس.
  • نوذری، حسینعلی (1386)، نظریة انتقادی مکتب فرانکفورت در علوم اجتماعی و انسانی، تهران: انتشارات آگه.
  • نوشادی، محمودرضا و محمدتقی ایمان (1390)، «تحلیل محتوای کیفی»، پژوهش، شمارة 2: 15-44.
  • ویلیامز، کوین (1386)، درک تئوری رسانه، ترجمة رحیم قاسمیان، تهران: انتشارات ساقی
    • https://fa.wikipedia.org/wiki بازیابی‌شده در 5/5/98
    • Bennett, A. (2005), Culture and Everyday Life, Translated By Hassan Chavoshian, Tehran: Akhtaran Publishing. (In Persian)
    • Craib, I. (2010), ‌Modern Social Theory: From Parsons to Habermas, 2nd Ed, Translated by Abbas Mokhber, Tehran: Agah Publications
    • Farhadpour, M. (2002), “Ideas about Television”, Arghanoon Magazine, No. 20, PP. 127-138.
    • ‫Fiske, J. (2001), “Television Culture”, Translated by Mojgan Boroumand, Arghanoon Magazine, No. 19: 142-125
    • Flick, U. (2009), An Introduction to Qualitative Research, 3rd Ed, Translated by Hadi Jalili, Tehran: Ney Publishing. (In Persian)
    • Habibi, F. (2013), Against the Ideologies of the End: Apocalyptism, The Logic of Disaster Capitalism Cinema, Tehran: Ameh Book Publications. (In Persian)
    • Kellner, D. (2013), Critical Theory: From the Frankfurt School to Postmodern, Translated by Mohammad Mehdi Vahidi, Tehran: Soroush Publications. (In Persian)
    • Lindlof, Thomas R., and Taylor, Bryan C. (2009), Qualitative Communication Research Methods, Translated by Abdollah Givian, Tehran: Hamshahri Institute Publications. (In Persian)
    • Milner, A. (2011), ‌Contemporary Cultural Theory: An Introduction, 3rd Ed, Translated by Jamal Mohammadi, Tehran: Ghoghnoos Publishing. (In Persian)
    •  Mohammadpour, A. (2010), Method In Method: On the Construction of Knowledge in the Humanities, Tehran: Sociologists Publications. (In Persian)
    • Mohammadpour, A. (2011), Qualitative Research Method: Anti-Method 2, Tehran: Sociologists. (In Persian)
    • Noshadi, M. R., and Mohammad Taghi, I. (2011), “Qualitative Content Analysis”, Pajuhesh (Research) Journal, No. 2: 15-44. (In Persian)
    •  Nozari, H. A. (2007), Critical Theory of the Frankfurt School in Social Sciences and Humanities, Tehran: Agah Publications. (In Persian)
    • Sherratt, Y. (2008), Continental Philosophy of Social Science: Hermeneutics, Genealogy, Critical Theory, Translated by Hadi Jalili, Tehran: Ney Publishing. (In Persian)
    • Strinati, D. (2005), An Introduction to the Theory of Popular Culture, Translated by Soraya Pak Nazar, Tehran: Gam No Publishing. (In Persian)
    • Taylor, P. A., and Harris, J. (2010), Critical Theories of Mass Media: Then and Now, Translated by Yaghoub Nemati, Tehran: Jame Jam Institute Publications. (In Persian)
    • Williams, K. (2007),Understanding Media Theory, Translated by Rahim Ghasemian, Tehran: Saqi Publications. (In Persian)
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 734
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 360


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب