پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,765 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,207,401 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,955,698 |
تبیین اصول مدیریت تمایزهای اجتماعی از منظر قرآن و نقش آن در مدیریت سرمایۀ اجتماعی | ||
| مجله علمی "مدیریت سرمایه اجتماعی" | ||
| دوره 9، شماره 1، فروردین 1401، صفحه 23-48 اصل مقاله (596.84 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jscm.2021.313342.2086 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین محمدی* 1؛ سید محمد موسوی مقدم2 | ||
| 1استادیار، دانشکدة علوم و تحقیقات اسلامی، دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران | ||
| 2دانشیار، دانشکدة الهیات، دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| واگرایی اجتماعی مانعی برای مدیریت فرایند تولید و بازتولید سرمایۀ اجتماعی است. زیرا واگرایی اجتماعی زمینههای تعامل و برقراری ارتباط و بیشینهسازی کمّی و کیفی آن را از بین می‌برد و فرسایش سرمایۀ اجتماعی را به همراه میآورد. به همین علت، مدیریت سرمایۀ اجتماعی در گرو مدیریت عناصر و مؤلفه‌هایی است که به واگرایی اجتماعی دامن میزنند. بنیاد واگرایی اجتماعی بر عدم مدیریت تمایزهای اجتماعی نظیر تمایزهای ملیتی و قومی، تمایز باورها و ارزشهای ذهنی، تمایزات اقتصادی، و ... استوار است. در این تحقیق تلاش میشود با روش تحلیلی‌ـ توصیفی نقش تنوع‌ها و تمایزهای ملی و قومی در مدیریت سرمایۀ اجتماعی بررسی و به این پرسش پاسخ داده شود که «اصول مدیریت تمایزهای ملی و قومی در قرآن، که منجر به ارتقای سرمایۀ اجتماعی بشود، کدام است؟». به منظور پاسخ به این پرسش، ابتدا از جایگاه سنن ربوبی در تدبیر نظام اجتماعی انسان و به طور خاص سنت تفاوت ملی و قومی سخن رانده شده و سپس به اصول راهبردی قرآن برای مدیریت تفاوت‌های یادشده جهت جلوگیری از واگرایی اجتماعی پرداخته شده است. این اصول با عنایت به مؤلفه‌های شناختی و ارتباطی سرمایۀ اجتماعی صورت‌بندی شده است. اصل بازنمایی یگانگی هستی انسان‌ها به عنوان مؤلفۀ شناختی سرمایۀ اجتماعی، اصل «تعارف» به عنوان رویکرد ایجابی، و اصل «تقوای اجتماعی» به عنوان رویکرد سلبی برای مدیریت ارتباطات ملیت‌ها و قومیت‌های مختلف شناسایی شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تعارف؛ تفاوت اجتماعی؛ تقوا؛ سرمایۀ اجتماعی؛ واگرایی اجتماعی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Explaining the Principles of Social Difference Management From the Viewpoint of the Quran and its Role in Social Capital Management | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hossein Mohammadi1؛ Seyyed Mohammad Musavi Moqaddam2 | ||
| 1Assistant Professor, Faculty of Islamic Sciences and Research, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran | ||
| 2Associate Professor, Faculty of Theology, College of Farabi, University of Tehran, Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Social divergence is an obstacle to managing the generation and regeneration of social capital, because social divergence spoils the context of interaction and connection, prevents the quantitative and qualitative maximization of those interactions, and brings about social capital corrosion. As a result, social capital management depends on the management of elements and components that aggravate social divergence. Social divergence has its bases on the non-management of social differences such as national and ethnic differences, different mental beliefs and values, economic differences, etc. This study was an effort to examine the role of national and ethnic differences in social capital management using an analytical-descriptive method. In particular, this study set out to answer the question “What are the Quranic principles of managing the national and ethical differences that lead to the enhancement of social capital?” In order to answer this question, first a discussion of the divine traditions in the management of the human social system in general and the traditions about the national/ethical differences in particular are presented. Then, the strategic principles suggested by the Quran to manage these differences in order to prevent social divergence are put forth. These principles were formulated in the light of the cognitive and communicative components of social capital. To this end, the principle of the representation of the similar human quiddity as the cognitive component of social capital, the principle of “ta’aaruf” as a positive approach, and the principle of “social piety” as the negative approach to management of the communication of various nations and ethnicities were identified. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| social capital, social divergence, social differences, ta’aaruf, piety | ||
| مراجع | ||
|
آزاد ارمکی، تقی (1390). تاریخ تکون جامعه‌شناسی. ، تهران، انتشارات سمت.
آنتونی، گیدنز (1383). تجدد و تشخص. ، مترجم: ناصر موفقیان، تهران، نشر نی.
بنائی، امیرحسین؛ زارعی متین، حسن زارعی‌متین؛ مزینانی، سارا مزینانی (1398)، ). «نگاهی نظام‌مند به مفهوم سرمایۀ اجتماعی: چیستی، چرایی، چگونگی». »، مدیریت سرمایه سرمایة اجتماعی، د 6، ش 1، صص 59 ـ 84-59.
بهروان، حسین؛ بهروان، ندا بهروان (1392). «تحلیل محتوای مفهوم سرمایۀ اجتماعی در احادیث امام رضا(ع)». )»، تحقیقات فرهنگی ایران، د 6، ش 3، صص 115 ـ 149-115.
ترک‌زاده، جعفر؛ محترم، معصومه محترم؛ گائینی، ابوالفضل گائینی (1398). کاوش مفهوم سرمایه سرمایة اجتماعی در قرآن کریم. ، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
جوادی آملی، عبدالله (1379). فطرت در قرآن. ، قم، مرکز نشر اسراء.
حامدمقدم، احمد (1379). سنت‌های اجتماعی در قرآن کریم. ، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی.
خسروپناه، عبدالحسین (1395). انسان‌شناسی اسلامی. ، قم، دفتر نشر معارف.
داوری، محمد؛ سلیمی، علی سلیمی (1388). جامعه‌شناسی کج‌روی. ، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
ردادی، محسن (1399). «سرمایه سرمایة اجتماعی و ایثار: رویکردی قرآنی». »، مدیریت سرمایه سرمایة اجتماعی، د 7، ش 2، صص 155 ـ 170-155.
شجاعی باغینی، محمدمهدی(1387). مبانی مفهومی سرمایه سرمایة اجتماعی. ، تهران، پژوهشکده پژوهشکدة مطالعات فرهنگ و اجتماعی.
صادقی، یوسف؛ خنیفر، حسین خنیفر (1394). «بررسی مؤلفه‌های سرمایه سرمایة اجتماعی اسلامی در نص و احادیث در رهگذر رابطۀ علم و دین». »، مدیریت سرمایه سرمایة اجتماعی، د 2، ش 3، صص 317 ـ 346-317.
صدر، محمدباقر (1381). سنت‌های تاریخ در قرآن. ، مترجم: جمال‌الدین موسوی، تهران، نشر تفاهم.
صدیق اورعی، غلام‌رضا؛ فرزانه، احمد فرزانه (1398). «دین و واگرایی اجتماعی». »، اسلام و علوم اجتماعی. ، س 11، ش 21، صص 5 ـ 28-5.
طباطبایی، محمدحسین (1390). المیزان فی تفسیر القران. ، بیروت، الاعلمی.
عسکرى، حسن بن عبدالله (1400). الفروق فی اللغةاللغه. ، بیروت، دار الآفاق الجدیدةالجدیده.
علیینی، محمد (1391). سرمایه سرمایة اجتماعی در آموزه‌های اسلامی. ، قم، بوستان کتاب.
فرانسیس، فوکویاما(1379). پایان نظم ـ سرمایه اجتماعى و حفظ آن. مترجم: غلامعبّاس توسّلى، تهران، جامعه ایرانیان.
فقیهی، ابوالفضل؛ فیضی، طاهره فیضی (1384). «سرمایه سرمایة اجتماعی در سازمان». »، مجله پیک نور، د 3، ش 11، صص 34 ـ 40-34.
فوکویاما، فرانسیس (1379). پایان نظم ـ سرمایة اجتماعى و حفظ آن، مترجم: غلامعباس توسلى، تهران، جامعة ایرانیان.
فیلد، جان (1386)، ). سرمایه سرمایة اجتماعی. ، مترجم: غلام‌رضا غفاری، تهران: ، کویر.
قطب، سید (1425). فی ظلال القرآن. ، لبنان، دارالشروق.
کتابی، محمود،محمد گنجی، رضا معصومی، یعقوب احمدی(1383). «دین، سرمایه اجتماعی و توسعه اجتماعی فرهنگی»، مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان(علوم انسانی)ش17، صص 169-192
کلمن، جیمز (1377). بنیادهاى نظریه نظریة اجتماعى. ، مترجم: منوچهر صبورى، تهران: نشر، نى.
کوزر، لوییس (1386). زندگی و اندیشه اندیشة بزرگان جامعه‌شناسی. ، مترجم: محسن ثلاثی، تهران، نشرعلمی .
گیدنز، آنتونی (1376). جامعه‌شناسی. ، مترجم: منوچهر صبوری، تهران، نشر نی.
مصباح یزدی، محمدتقی (1388). جامعه و تاریخ از نگاه قرآن. ، قم، مؤسسه مؤسسة امام .
مصطفوی، حسن (1368). التحقیق فی کلمات القرآن. ، تهران، وزارت ارشاد.
مکارم شیرازی، ناصر (1371). تفسیر نمونه. ، تهران، دار الکتب الاسلامیه.
هیشور، محمد (1417). سنن القرآن فی قیام الحضاره و سقوطها. ، القاهره، المعهد للفکر الاسلامی.
References
Anthony, G. (2004). Modernity and Self-identity, Translation by Naser Movaffaqian, Tehran, Ney Publication. (in Persian)
Asgari, H. I. A. (1400 AH). Al-Foruq fi Al-Lughat, Beirut, Dar Al-Afaq Al-Jadidah. (in Arabic)
Azad-Armaki, T. (2011). The History of Sociology Development, Tehran, Samt Publication. (in Persian)
Banaie, A.H., Zare'i-Matin, H., & Mazinani, S. (2019). “A Systematic Look at the Concept of Social Capital: What, Why, How”, Social Capital Management, 6(1), pp. 84-59. (in Persian)
Behvaran, H. & Behvaran, N. (2013). “Social Capital Content Analysis in Imam Reza (AS)’s Traditions”, Iranian Cultural Researches, 6(3), pp. 115-149. (in Persian)
Colman, J. (1998). The Bases of Social Theory, Translation by Manoochehr Saboori, Tehran, Ney Publication. (in Persian)
Davari, M. & Salimi, A. (2009). Sociology of Deviance, Qom, Hawza and University Research Center. (in Persian)
Eliyini, M. (2012). Social Capital in Islamic Teachings, Qom, Boostan-e-Ketab. (in Persian)
Faqihi, A. & Feizi, T. (2005). “Social Capital in the System”, Peyk-e-Noor Magazine, 3(11), pp. 34-40. (in Persian)
Field, J. (2007), Social Capital, Translation by Gholamreza Ghaffari, Tehran, Kavir. (in Persian)
Fukuyama, F. (2000). End of Order- Social Capital and Its Preservation, Translation by Gholam Abbas Tavassoli, Tehran, Iranian Society. (in Persian)
Giddens, A. (1997). Sociology, Translation by Manoochehr Saboori, Tehran, Ney Publication. (in Persian)
Hamed-Moqaddam, A. (2000). Social Traditions in the Holy Quran, Mashhad, Islamic Research Foundation. (in Persian)
Heishur, M. (1417 AH). Sonan Al-Quran fi Qiam al-Hazara wa Soqutiha, Cairo, Al-ma'had lil Fikr al-Islami. (in Arabic)
Javadi Amoli, A. (2000). Human Nature in the Holy Quran, Asra Publication Center. (in Persian)
Khosropanah, A.H. (2016). Islamic Anthropology, Qom, Ma'aref Publication Office. (in Persian)
Kozer, L. (2007). The Life and the Thought of the Great Sociologists, Translation by Mohsen Thalathi, Elm Publication. (in Persian)
Makarem Shirazi, N. (1992). Tafsir-e-Nemooneh, Tehran, Dar Al-Kotob al-Islamiyya. (in Persian)
Mesbah Yazdi, M.T. (2009). The Society and the History in the View of the Quran, Qom, Imam Institute. (in Persian)
Mostafavi, H. (1989). Al-Tahqiq fi Kalimat al-Quran, Tehran, Ministry of Culture and Islamic Guidance. (in Arabic)
Qotb, S. (1425 AH). Fi Zilal Al-Quran, Lebanon. Dar Al-Shoruq. (in Arabic)
Radadi, M. (1399). “Social Capital and Self-sacrifice: A Quranic Approach”, Social Capital Management, 7(2), pp. 155-170. (in Persian)
Sadeqi, Y. & Khanifar, H. (2015). “Review of Islamic Social Capital Components in the Clear Text and the Traditions Regarding the Relation between Science and Religion”, Social Capital Management, 2(3), pp. 317-346. (in Persian)
Sadr, M.B. (2002). Traditions of the History in the Quran, Translation by Jamaloddin Mousavi, Tehran, Tafahom Publication. (in Persian)
Sedeq Oraie, Gh.R. & Farzaneh, A. (2019). “Religion and Social Divergence”, Islam and Social Sciences, 11(21), pp. 5-28. (in Persian)
Shojaie Baqeini, M.M.. (2008). Principles of Social Capital Concept, Tehran, Culture and Social Studies Research Center. (in Persian)
Tabatabaie, M.H. (2011). Al-Mizan fi Tafsir Al-Quran, Beirut, Al-a'lami Publication. (in Arabic)
Torkzadeh, J., Mohtaram, M., & Gaieni, A. (2019). The Concept of Social Capital Survey in the Holy Quran, Qom, Hawza and University Research Center. (in Persian) | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 422 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 210 |
||