پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,100,883 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,207,771 |
دیدگاه صدرالمتألهین دربارۀ تجرد انسان در قوس نزول و آثار آن بر حیات دنیوی | ||
| فلسفه | ||
| دوره 20، شماره 1 - شماره پیاپی 38، تیر 1401، صفحه 169-187 اصل مقاله (634.71 K) | ||
| نوع مقاله: علمی -پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jop.2022.330722.1006649 | ||
| نویسندگان | ||
| نجیمه منصوری1؛ فروغ‌السادات رحیم‌پور* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری حکمت متعالیۀ دانشگاه اصفهان | ||
| 2دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه اصفهان | ||
| چکیده | ||
| وجود عوالمی قبل از دنیا و حضور انسان و کیفیت حیات وی در آنجا، محل اختلاف فیلسوفان است. در این مقاله با بررسی نظر ملاصدرا که از معتقدان به حضور انسان در چنین عوالمی است، نحوۀ وجود و تجرد نفس انسان در حیات پیشین و تأثیرات این حضور بر زندگی دنیایی او تبیین میشود. ملاصدرا با استناد به اصل تناظر قوس نزول و صعود و همچنین نظر به آیات و روایات، دو نوع وجود و تجرد برای انسان در قوس نزول بیان میکند که یکی، به‌صورت جمعی عقلی در عالم عقول و علم الهی، و دیگری جزئی مثالی است. حضور در عوالم پیشین، آثاری بر حیات دنیوی انسان دارد؛ از جمله اینکه فطرت توحیدی پدیدآمده در عالم عقلی به‌واسطۀ تجرد تام و حضور برتر معلول در علت فاعلی، سرمایهای برای وصول به سعادت است. همچنین پیمان اخذشده در حیات پیشین، برای عامۀ مردم از یک‌سو و برای خواص از سوی دیگر، لوازمی دارد که در صورت پایبندی به پیمان، بسترساز هدایت الهی خواهد شد. تفاوت انسانها در حیات پیشین که از تفاوت طینتها و جایگاه آنها به وجود آمده است، میتواند به‌عنوان یکی از عوامل تعیین رفتار و اهداف افراد در کنار سایر عوامل محیطی و ارادی مؤثر باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ملاصدرا؛ حیات پیشین؛ حیات جمعی عقلی؛ تجرد تام؛ عالم مثال | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Sadr al-Mutallahin's view on Human Abstraction in the Arc of Descent and its Effects on Worldly Life | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Najimeh Mansouri1؛ Forough Rahimpour2 | ||
| 1PhD Student of Transcendent Wisdom, University of Isfahan | ||
| 2Associate Professor of Islamic Philosophy and Theology, University of Isfahan | ||
| چکیده [English] | ||
| The existence of pre-worldly worlds and the presence of man and his quality of life there is a point of contention among philosophers. In this article, by examining Mulla Sadra, who believes in the presence of man in such worlds, the existence and abstraction of the human soul in the previous life and the effects of this presence on his worldly life are explained. Sadra, citing the principle of correspondence between the arc of descent and ascension, states two types of existence and abstraction for man in the arc of descent, one is collectively perfect rational in the world of intellect and divine knowledge, and the other is an particular and Contingent abstraction. Presence in the previous worlds has effects on the worldly life of man, including the fact that the monotheistic nature that has emerged in the world of intellect through perfect rational abstraction and the superior presence of the disabled in the actual cause is a capital for achieving happiness. Also, the covenant taken in the underworld for the people on the one hand and for the properties on the other hand, has accessories that if adhered to the covenant, will be the bedrock of divine guidance. The difference between human beings in the previous life, which is caused by the difference between the tints and their status, can be effective as one of the factors determining the behavior and goals of individuals along with other environmental and voluntary factors. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Mulla Sadra, previous life, Collective Utter Intellect Rational Life, abstractions, world of example | ||
| مراجع | ||
|
قرآن مجید.
ابن سینا (بی‌تا)، شرح اشارات و تنبیهات، ج3، شارح محقق طوسی، قم، نشر البلاغة.
ابن منظور، محمد (1300ق)، لسان العرب،ج 14، بیروت، دار صادر.
آشتیانی، جلال الدین (1381)، شرح بر زاد المسافر صدر الدین محمد بن ابراهیم شیرازى، قم، بوستان کتاب.
اشعری، ابوالحسن (1400ق)، مقالات الاسلامیین، بی‌جا، دارالنشر.
آملی، سیدحیدر (1422ق)، تفسیر المحیط الأعظم و البحر الخضم، ج 2 و 3، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
انیس، ابراهیم و همکاران (1408ق)، المعجم الوسیط، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
برقی، احمد بن محمد (1371ق)، المحاسن، ج 1، قم، دارالکتب الاسلامیه.
سبزواری، ملاهادی (1981)، الحاشیه علی الحکمة‌المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة، ج 8 و 9، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
ـــــــــــــــ (1376)، رسائل حکیم سبزواری، تصحیح و مقدمۀ جلال‌الدین آشتیانی، تهران، اسوه.
سید مرتضی، علی بن الحسین (1418ق)، الامالی المرتضی، ج 1، قاهرة، دارالفکر العربی.
ـــــــــــــــ (1405ق)، رسائل الشریف المرتضی، ج 1، قم، دارالقرآن الکریم.
شیخ مفید (1372)، المسائل‌العکبریة، قم، المؤتمر العالمی للشیخ المفید.
ـــــــــــــــ (1413ق)، اوائل المقالات، قم، الموتمر العالمی للشیخ المفید.
طبرسی، فضل بن حسن (1343)، تفسیر جوامع‌الجامع، ج 1، قم، حوزۀ علمیه قم.
طریحی، فخرالدین (1430ق)، معجم مجمع البحرین، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
طوسی، محمد بن حسن (بی‌تا)، التبیان فی تفسیرالقرآن، ج 5، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
فخر رازی (1407ق)، المطالب العالیه، قم، رضی.
مجلسی، محمد باقر (1403 ق)، بحارالانوار، ج 3 و 16، الطبعة الثانیة، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
مصباح یزدی، محمدتقی (1368)، معارف قرآن، ج 1، قم، مؤسسۀ در راه حق.
ملاصدرا (1354)، مبدا و معاد، تهران، انجمن حکمت و فلسفۀ ایران.
ـــــــــــــــ (1360)، اسرار الایات، تحقیق محمد خواجوى، تهران، انجمن حکمت و فلسفۀ اسلامی.
ـــــــــــــــ (1361)، العرشیه، تهران، مولی.
ـــــــــــــــ (1363)، مفاتیح الغیب، تهران، وزارت فرهنگ و آموزش عالى.
ـــــــــــــــ (1366)، تفسیر القرآن‌الکریم، ج 1، 2، 4، 5، 6، چاپ دوم، قم، بیدار.
ـــــــــــــــ (1981)، الحکمة‌المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة، ج 1، 2، 5، 6، 8 و 9، الطبعة الثالثة، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
ـــــــــــــــ (1381)، زاد المسافر (مندرج در شرح بر زاد المسافر صدرالدین محمد بن ابراهیم شیرازى)، تحقیق جلال الدین آشتیانى، قم، بوستان کتاب.
ـــــــــــــــ (1383)، شرح اصول الکافی ، ج 1 و 3، تهران، مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگى.
ـــــــــــــــ (1387)، سه رسالۀ فلسفى، چاپ سوم، قم، دفتر تبلیغات اسلامى حوزۀ علمیه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 380 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 372 |
||