پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,578 |
| تعداد مقالات | 71,072 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,694,790 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,924,145 |
حضور قیومی خدا در جهان از منظر ابن سینا | ||
| مجله علمی " فلسفه دین " | ||
| دوره 21، شماره 1، فروردین 1403، صفحه 33-42 اصل مقاله (565.01 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpht.2024.361362.1005985 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین عسگرلو1؛ رضا اکبری* 2؛ رسول رسولی پور3 | ||
| 1دانشجوی رشتة فلسفة تطبیقی دانشگاه شهید مطهری، تهران، ایران | ||
| 2استاد گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران | ||
| 3دانشیار گروه فلسفه، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| یکی از صفات الهی صفت حاضر بودن خدا در جهان است. حضور خدا را به معانی مختلفی می‌توان فهمید. یکی از این معانی حضور قیومی خدا به معنای فاعلیت عام وی نسبت به جهان است. طبق این معنا خدا علت موجده و مبقیة جهان هستی است. ابن‌سینا به علت فاعلی از میان علل اربعه جایگاه ویژه‌ای می‌بخشد و معنای علیت فاعلی را از علیت تحریکی به علیت هستی‌بخش ترقی می‌دهد. او با دو تقریر، که بی‌ارتباط با یک‌دیگر نیستند، به تبیین علیت فاعلی خدا نسبت به جهان اقدام می‌کند. این دو تبیین را می‌توان «وجودبخشی خدا به ماهیات» و «وجوب‌بخشی خدا به ماهیات» نام نهاد. در این مقاله، با مراجعه به آثار ابن‌سینا به روش کتابخانه‌ای و استفاده از روش تحلیلی در مقام نگارش، پس از توضیح این دو تبیین، رابطة آن‌ها نیز توضیح داده شده و نهایتاً با توجه به ساختار طبقاتی مخلوقات از نظر ابن‌سینا نوعی حضور قیومی تشکیکی و دارای مراتب از نظام فلسفی او به دست آمده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ابن‌سینا؛ حضور خدا؛ حضور قیومی خدا؛ رابطة خدا و جهان؛ قیومیت خدا | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Ibn Sina on God's Presence in the world | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hosein Asgarlu1؛ Reza Akbari2؛ Rasoul Rasoulipour3 | ||
| 1PhD Student of comparative philosophy, Shahid Motahari University, Tehran, Iran | ||
| 2Professor of Islamic philosophy and theology, Imam Sadiq University, Tehran, Iran | ||
| 3Associate professor of philosophy, Faculty of Literature and Humanities, Kharazmi University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| One of the divine attributes is God's omnipresence in the universe. God's presence can be understood in various ways. One such interpretation is God's "sustaining" presence, signifying His general agency in relation to the world. According to this notion, God is the cause of both the existence and the persistence of the universe. Ibn Sina assigns a special place to the efficient cause among the four Aristotelian causes and elevates the concept of the efficient cause from a mere triggering cause to one that bestows existence. He offers two elaborations to elucidate God's effective causality with respect to the world, which are intrinsically related. These two explanations can be titled: "God's bestowal of existence upon essences" and "God's conferring of necessity upon essences." Using analytical approach in reading Ibn Sina’s works, in this article, after elucidating these two explanations, their interrelation is also clarified. Ultimately, considering Ibn Sina's hierarchical structure of beings, a kind of graded and tentative sustaining presence is derived from his philosophical system. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| God’s presence, God's sustaining presence, God's Sustaining Attribute, The relationship between God and the world, Ibn Sina | ||
| مراجع | ||
|
آزادگان، ابراهیم و خوشنویس، یاسر (۱۳۹۸). انسان و خدای محجوب. مؤسسة انتشارات علمی دانشگاه صنعتی شریف.
ابراهیمی دینانی، غلام‌حسین (۱۳۸۰). قواعد کلی فلسفی در فلسفة اسلامی. وزارت فرهنگ و آموزش عالی. مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی (پژوهشگاه).
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (۱۴۰۴الف). التعلیقات (ابن‌سینا). عبدالرحمن بدوی. مکتب الإعلام الإسلامی. مرکز النشر.
ــــــــــــــــــــــــ (۱۴۰۴ب). الشفاء. سلیمان دنیا، سعید زاید، جورج شحاته قنواتی، ابراهیم بیومی مدکور، و محمد یوسف موسی. الهیئه العامه لشؤون المطابع الأمیریة | مکتبه آیت‌الله العظمی المرعشی النجفی(ره).
ــــــــــــــــــــــــ (۱۴۰۴ج). الشفاء (الطبیعیات). عبدالله محمد اسماعیل، سعید زاید، محمود محمد قاسم، ابراهیم بیومی مدکور، و عبدالحلیم منتصر. دار الکاتب العربی | کتابخانة عمومی حضرت آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی(ره).
ــــــــــــــــــــــــ۱۴۰۴د). الشفاء: المنطق. احمد فؤاد اهوانی، طه حسین، سعید زاید، ابوالعلاء عفیفی، و ابراهیم بیومی مدکور. مکتبه آیت‌الله العظمی المرعشی النجفی(ره) | مکتبه آیت‌الله العظمی المرعشی النجفی(ره).
ــــــــــــــــــــــــ۱۳۷۱). المباحثات. محسن بیدارفر. بیدار.
ــــــــــــــــــــــــ (۱۳۶۳). المبدأ و المعاد (ابن‌سینا). مهدی محقق و عبدالله نورانی. مؤسسة مطالعات اسلامی دانشگاه تهران ـ دانشگاه مک گیل.
ــــــــــــــــــــــــالنجاه. محمدتقی دانش‌پژوه. تهران: دانشگاه تهران. مؤسسة انتشارات و چاپ.
ــــــــــــــــــــــــ (۱۳۸۳). دانشنامة علائی (الهیات). محمد معین و محمد معین. انجمن آثار و مفاخر فرهنگی | دانشگاه بوعلی سینا.
ــــــــــــــــــــــــ (۱۹۸۰). عیون الحکمه. عبدالرحمن بدوی. دار القلم | وکاله المطبوعات.
ــــــــــــــــــــــــ (۱۳۷۵). الاشارات و التنبیهات. نشر البلاغه.
ــــــــــــــــــــــــ (۱۹۷۸). کتاب الإنصاف. وکاله المطبوعات.
احمد علی، رجاء (۲۰۱۰). الله و العالم فی فلسفة ابن‌سینا. بیروت: التنویر.
ارسطو (بی‌تا). سماع طبیعی. مترجم: محمدحسن لطفی. تهران: طرح نو.
ایزوتسو، توشی هیکو (۱۳۵۹). بنیاد حکمت سبزواری. مترجم: سید جلال‌الدین مجتبوی. تهران: دانشگاه تهران.
پترسون، مایکل و همکاران (1379). عقل و اعتقاد دینی. مترجم: احمد نراقی و ابراهیم سلطانی. تهران: طرح نو.
جانسنس، جولیس (۱۳۹۷). خلقت و فیض از منظر ابن‌سینا. مترجم: موسی ملایری. الهیات، شمارة 1.
جندقیان، محمدمهدی و اکبری، رضا (۱۴۰۰). الاهیات «اولویت»: تحلیل دیدگاه ابوالحسین بصری در مسئلة «خدا و جهان». جستارهای فلسفة دین، جلد 22، شمارة 10، 43 ـ 65.
حائری یزدی، مهدی (۱۳۶۱). هرم هستی. مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی. انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران.
ساجدی، علی‌محمد و رستمی، یدالله (۱۳۹۱). رابطة خدا با جهان در اندیشة ارسطو و ابن‌سینا. آینة معرفت، جلد 32، شمارة 10، 105 ـ 131.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (۱۹۸۱). الحکمه المتعالیه فی الأسفار العقلیه الأربعه. علی بن عبدالله زنوزی، هادی بن مهدی سبزواری، محمدحسین طباطبایی، محمد بن معصوم علی مدرس زنجانی، و محمدرضا محشی‌مظفر. دار احیاء التراث.
طباطبایی، محمدحسین (۱۴۱۷). المیزان فی تفسیر القرآن. دفتر انتشارات اسلامی جامعة مدرسین حوزة علمیة قم.
ــــــــــــــــــــــــ (۱۴۱۶). نهایه الحکمه. جماعه المدرسین فی الحوزه العلمیه بقم. مؤسسة النشر الإسلامی.
غزالی، محمد بن محمد (۱۳۸۲). تهافت الفلاسفه. سلیمان دنیا. شمس تبریزی.
Levine, M. Ph. (1994). Pantheism: A Non-theistic Concept of Deity. Routledge.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 158 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 187 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب